Alþýðublaðið - 10.06.1944, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐJI*
laaugardagur 18. júní 1944.
Ein viðurkenning enn:
Franska þjóðfrelsisnefndin
vióurkennir lýóveldió
Fuiitrúi hennar hér9 V®EE8eryf mætir við
hátí^ahGidin sesn „déiégué
extraerdinaire^
--t - '
FKANSKA þjóðfrelsisnefndin í Algier hefir nú bætzt í
hóp þeirra erlendu st.jórnarvalda, sem þegar fyrirfram
hafa viðurkennt óháð, íslenzkt lýðveldi. Hefir hún falið
Voiilery, fulitrúa sínum hér, að mæta við hátíðahöldin í
tilefni af stofnun þess f yrir hennar hönd sem „délégué
extraordinaire.“
Utanríkismálaráðherra tilkynnti þetta blöðunum í gær-
kvöldi í eftirfarandi yfirlýsingu:
„Ríkisstjóminni er ánægja að íilkynna að sendimaður
frakknesku þjóðfrelsisnefndarinnar hefir í dag tilkynnt ut-
anríkisráðherra, að bráðabirgðastjórn frakkneska lýðveldis-
ins hafi útnefnt sendimanninn, herra Henri Voillery full-
trúa sinn sem délégué extraordinaire (sérlegah sendimann)
við lýðveldishátíðina.
Jafnframt því að tilkynna þetta, bar herra Voillery
fram beztu ámaðaróskir sínar og bráðabirgðastjómarinnar
til handa ríkisstjóm íslands og íslenzku þjóðinni.
Ríkisstjómin fagnar þessari ráðstöfun og hinum góðu
kveðjum og metur mikils þann vinarhug, sem stofnun hins
íslenzka lýðveldis er enn sýnd með þessum aðgerðum."
f n
Fjölbreyttar íþrótfir á Þingvelli á
linn 17. iúní
ViSfatE við SÞ©rstei§i Eioiarssegi íþróttafulltrúa
P JÖLBREYTTAR íþrótta
* sýningar verða í sam-
bandi við hátíðahöldin á
Þingvelli 17. júní. Á þriðja
hundrað rnanns munu sýna
þar íþróttir þann dag.
Alþýðublaðið snéri sér í
gær til Þorsteins Einarsson-
ar íþróttafulltrúa ríkisins og
spurði hann um íþróttirnar í
sambandi við ‘hátíðina. Fór-
ust honum orð meðal annars
á þessa leið:
,,Á Þingvelli verða hópsýning
ar karla, eru það hundrað og
fimmtíu til sextíu manns, sem
þátt taka í þessum sýningum.
Piltar þessir eru frá íþróttafélög
unum hér í bænum og skólum,
auk þeirra verða fimmtán pilt-
ar frá Ungmennafélagi Skeiða-
manna.
Hópsýningunni stjórnar Vign
ir Andrésson íþróttakennari,
og hefir hann æft piltana und-
anfarna mánuði, og haft nokkr
ar samæfingar fyrir allan flokk
inn. í hópsýningu þessari verða
menn á ýmsum aldri, allt frá
unglingspiltum til þrítugra
manna.
Er sýning þessi fremur til
þess að auka samhug og sam-
heldni, heldur en að sýna sér-
stök líþróttaafrek.
>á sýnir og leikfimisflokkur
kvenna staðæfingar og afingar
á slá o. fl. Eru stúlk'ur þessar
úr Ármanni og K. R., og rnúnu
sýna undir stjórn Jóns Þor-
steinssonar íþróttakermara.
Enmfremur veröur svo úrvals-
flokkur karla frá Ármanni, í.
R. og K. R.. Þeir muriu sýna
ýmsar fimleikaæfingar og stökk
á dýnum, og öðrum áhöldum.
Stjórnandi þessa flokks verður
Davíð Sigurðsson ólþróttakenn-
ari.“
s — íslandisglíman?
„Úrslit hennar miunu verða
á Þingvelli þann 17. júní, en
hins vegar hefst hún hér í hæn-
um snemma ií næstu viku. —•
Þrettán glímumenn hafa .gefið
sig fram til þátttöku og mun
hver þeirra eiga eftir að gliíma
tvær gliímur er þeir glíma á
Þingvelli. Tíu glímumann-
anna eru úr Reykjavík, úr Ár-
manni og K. R., en þnír eru ut-
an af landi, einn ,úr Mývatns-
sveit, einn frá U. M. F. Viöku
í Villingaholtshreppi og sá
þriðji frá U. M. F. Trausta/und-
ir Eyjafjöllum.“
— Verðlaunin, sem glímt er
um?
„Það verður glímt um hin
,gömlu verðlajun, Gnettisheltið
og 'sæmdarheitið Glámukappi
íislands, ennfremur um fegurö-
arglímuverðlaunin, sem er silf-
urskjöldur, og nafnbótina
Gllímusnillingur íslands. Auk
þessa hefir ríikisstjórnin ■ gefið
veglegan silfurbikar og er
þjóðhátíÓar'merkið greypt á
hann. Bikay þessi er gefinn í
tiléfni þjóðhátíðarinnar, og vinn
ur sá hann til fullrar eignar,
sem sigrar á kappglámunni.“
Að endingu sagði íþróttafull-
trúinn:,.,
í „Þetta er fimrnta endurreisn
íþróttaleika að Þingvelli frá
því alþingi hið forna lagðist
niður og garpar fornaldarinnar
héðu leiki sána á völlunum. •
Árið 1874 var háð þar íslenzk
glíma í sambandi við þjóðlhátíð-
Frh. á 7. síðu.
Fyrirkomulag hátíðahaldanna
Þinavelli 17. oa 1
Þjóðhálíðantefnd hef-
ur nú álwsii
fj J ÓÐHÁTÍÐ ARNEFND
hefir nú skipulagt að
fullu fyrirkomulag hátíða-
haldanna í Reykjavík og á
Þingvelli 17. og 18. júní.
Hátíðahöldin hefjast hér
í Reýkjavík um morguninn
þann 17. ki. 9, en á Þingvelli
hefjast þau kl. 1,15. Þann
18. hefjast hátíðahöldin hér
kl. 1,30.
í heild er dagskráin þannig:
17. júní í Reykjavík.
Kl. 9.00 Forseti sameinaðs al-
þingis leggur blómsveig við
styttu Jóns Sigurðssonar á Aust
urvelli og flytur ræðu. Lúðra-
sveit leikur: ,,Ó, guð vors lands“.
Albert Klahn stjórnar.
Á Þingvelli (Lögbergi).
Kl. 1.15 Ríkisstjóri, ríkisstjórn
og alþingismenn ganga til þing-
fundar að Lögbergi, niður Al-
mannagjá. Um leið og gengið
er að Lögbergi, leikur lúðra-
sveit: „Öxar við ána“.
Kl. 1.30. Forsætisráðherra set
ur hátíðiiia. Guðsþjónusta. Sálm
ur: „Þín miskunn, ó, guð“. Bisk-
upinn yfir íslandi flytur ávarp
og bæn. Sálmur: „Faðir and-
anna“.
Kl. 1.55. Þingfundur settur.
Forseti alþingis lýsir yfir gild-
istöku stjórnarskrár lýðveldis-
ins.
Kl. 2.00. Kirkjuklukkum
hringt um land allt í 2 mínútur.
Einnar mínútu þögn á eftir og
samtímis umferðastöðyun um
land allt. Þjóðsöngurinn.
Kl. 2.10. Forseti sameinaðs
alþingis flytur ræðu.
Kl. 2.15. Kjör forseta íslands.
Forseti íslands- vinnur eið að
stjórnarskránni. Forseti íslands
ávarpar þingheim. Þingfundi
slitið. Sungið: „ísland ögrum
skorið“.
Kveðjur fulltrúa erlendra
ríkja. Fánáhylling: „Fjallkon-
an“ ávarpar fánann. Sungið:
„Rís þú, unga íslands merkil'.
Hlé.
Á Þingvelli (Völlunum).
Kl. 4.30. Formaður þjóðhátíð-
arnefndar flytur ávarp. Fulltrúi
Vestur-íslend.inga, próf. Richard
Beck, flytur kveðju. Lúðrasveit
leikur: „Þótt þú langförull legð-
ir —“ (Steph. G. Stephansson.
— Sigv. Kaldalóns). Þjóðhátíð-
arkór Sambands íslenzkra karla
kóra syngur. Stjófnendur: Jón
Halldórsson (aðalsöngstj.), Sig-
urður Þórðarson, Hallur Þor-
leifsson og R. Abraham. Emil
Thoroddsen: „Hver á sér fegra
föðurland?“ (Hulda). „ísland
farsældar frón“, íslenzkt tví-
söngslag. Sveinbj. Sveinbjörns-
son: „Móðurmálið“ (Gísli Jóns-
son)i Þórarinn Jónsson: „Ár vas
alda“ (úr Völuspá). Sveinhjörn
Sveinbjörnsson: „Lýsti sól“
(Matth. Joch.). Sigfús Einars-
son: „Þú álfu vorrar“ (Hannes
Hafstein). \
Kl. 5.00 Benedikt Sveinsson,
fyrrv. forseti neðri deildar al-
þingis, flytur ræðu.
Kl. 5.15. Þjóðkórinn syngur
undir stjórh Páls ísólfssonar
tónskálds eftirfarandi ættjarð-
arljóð:, „Ég elska yður, þér ís-
Frh. á 7. sí8u.
¥erkefni |sessf aS ganga að fullu ©g öllu
frá stGfnuu lý^veldSsSsis ©g Iiísibií ný|aö
stjérnarskrá.
ALÞINGI hefir fundi sína að nýju í dag. Hefst fundur í
sameinuðu þingi kl. 1% og er á dagskránni tilkynning
frá forsætisráðherra um að fundir hefjist að nýju.
Alþingi var, eins og menn muna frestað í vetur, eftir
að það hafði samþykkt þingsályktunartillöguna um sambands
slitin við Danmörku og stjórnarskrá fyrir lýðveldið ísland
og vísað hvorutveggju til ríkisstjómarinnar til þjóðarat-
kvæðagreiðslu. — Hvorugt getur hinsvegar tekið gildi, fyrr
en alþingi hefir tekið ákvörðun á ný að aflokinni þjóðar-
m
atkvæðagreiðslunni.
Þetta liggur nú fyrir alþingi að ákveða, hvenær lýðveld-
ið og stjórnarskráin skuli taka gildi. — Þingfundur verður
eins og kunnugt er að Lögbergi 17. þ. m.
I fpL
Var vel fagnað þar af sfórum hóp
sfjérnmála- <sg menafamaana
\T ILIIJÁLMUR ÞÓR utan-
® ríkismálaráðlierra hafði
síðdegishoð inni í gær í tilefni
af komu Richards Beck prófes-
sors, hingað, en hann verður
fulltrúi Vestur-íslendinga við
hátíðahöldin, þegar lýðveldið
verður stofnað.
Mar,gt manna var á hsimili
utánríkismiálarláðiherrans, til
þess að heilsa Beck prófessor,
þar á meðal xiíkisstjórinn, allir
ráðherrarnir, og margir helztu
stjórnim'álamenn . og mennta-
menn höfuðsíaðarins. Var hin-
um ötula varðmanni íslenzks
þjóðernis og íslenzkrar menn-
ingar í Vesturiheimi vel fagnað
af þessum hóp.
VesfmaRnakórfnn:
Ný békaverzlun opnuð
■ n H r B
VESTMANNAKÓRINN söng
i fyrsta sinn í Gamla Bíó
í gærkvöldi, og var tekið mjög
vel af áheyrendum. Söngfélagið
„Harpa“, sem annast móttök-
ur kórsins ásamt Sambandi
blandaðra kóra, heilsaði gestun-
um með söng af svölunum.
Það skal tekið fram í sam-
bandi við frásögn um móttökur
kórsins í blaðinu í gær, að það
var á missögn byggt, að „Kátir
félagar“ önnuðust móttök-
u'mar ásamt Sambandi bland-
aðra kóra.
Það er eins og áður var sagt,
Söngfélagið ,,Harpa“.
Selur sðallega gamlar bækur um
fsland og íslenzk málefni.
RAGI BRYNJÓLFS-
SON, sem lengi hefir
starfað við ýmsar bókaverzl-
anir ‘hér í bænum hefir nú
stofnað nýja bókaverzlun,
sem verður opnuð í dag í
gamla Smjörhúsinu við Lækj
artorg.
Hefir húsinu verið breytt
mjög að innan og hefir bóka-
verzlunin fengið hin myndar-
legustu salarkynni. Bókaverzl-
un þessi verður með sérstökum
'hiætti, fornbókadeild og deild
fyrir nýlegri hækur, Hefir
Bragi fyrir noikkru keypt þrjú
bókasö’fn einstaklinga, työ af
innlendum mönnum og eitt af
erlendum menntamanni. Voru
í söfnum þessum mjög margar
gamlar ibækur, sem ekki er
hægt að telja hér upp, þar á
meðal til dæmis Heimskringla
í útgáfu Peringskiölds frá 1647.
Þarna enu fjölmargar ferðabæk
.ur um ísland og yfirleitt um
mjög auðugan garð að gresja.
I dag, um leið og búðin opnar
koma út þrjár nýjar bækur, ein
á forlagi lisafíoldarprentsmiðju
,,Úr byggðum Bor,garfjarðar,“
éftir Kristleif Þorsteinsson og
tvær á forlagi Víkingsútgáfunn
ar: Sópdyngja, safn þjóðsagna,
sem þeir Jóhann Sveinsson og
Bragi iSiveinsson hafa safnað og
„Sól yfir sundum,“ ljóðabók
eftir Jens Hermannsson kenn-
ara.
Þessi nýja bókaverzlun hyggst
byggja á þjóðlegum grundvelli
og selja að mestu íslenzkar bæk
ur og bækur uim ísland.
íslandsmótið.
Fjórið leikur islandsmótsins fer
fram á sunnudagskvöld kl. 8.30.
Keppa þá Valur og K. R.