Alþýðublaðið - 04.07.1944, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 4. júlí 1944.
fli.ÞYOUBLAOia
s
Forsetakjörið í
Bandaríkjunum.
LMENNINGUR í Ameríku
og raunar víða um heim
lylgist vel með' því, sem ger-
ist í stjórnmálum Banda-
ríkjanna þessa mánuðina. í
nóvember fara fram kosn-
ingar þar. Þá á Bandaríkja-
þjóðin að skera úr því, hvort
hún vill, að Roosevelt forseti
verði kjörinn í mestu virð-
ingarstöðu þjóðarinnar í
fjórða skipti, eða hvort
Thomas E. Dewey, ríkisstjóri
í New York eigi að taka við.
Dewey er, sem kunnugt er,
republikani, en Roosevelt
demokrati.
T’LOKKASKIPTING í Banda-
ríkjunum er með öðrum
hætti en hér. Segja má, að
' bæði demokratar og repu-
blikanar séu kapítalistískir
flokkar. Báðir flokkarnir
hyggja ekki á mjög róttækar
breytingar í þjóðfélagsmál-
um og sósíalistískir flokkar
mega sín yfirleitt ekki mik-
ils. Ekki verður séð, að þessa
tvo flokka greini mjög mikið
á, að minnsta kosti þegar um
utanríkismál er að ræða.
í RÆÐU, sem Thomas E.
Dewey flutti, er hann hafði
verið kjörinn forsetaefni
republikana í Chicago 28. f.
m. lýsti hann yfir því, að eng
in breyting yrði gerð á utan-
ríkismálastefnu Bandaríkj-
anna, að minnsta kosti ekki
að því, er snertir styrjöldina.
Hann lauk meðal annars lofs-
orði á Marshall hershöfðingja
og King flotaforingja, en
gagnrýndi á hinn bóginn ým-
islegt í innanlandsmálum.
Hann kvað hina mestu ring-
ulreið ríkja í Washington á
mörgum sviðum, stjórnin
hefði nú setið í 11 ár og væri
orðin værukær og sljó. Roose
velt ætti í deilum við þingið
og hver höndin væri upp á
móti annarri. Hér þyrfti því
breytingar við.
AÐ ÞVÍ ER- bezt verður vitað,
hefur fylgi demokrata heldur
farið minnkándi í Bandaríkj-
unum undanfarín ár. En samt
er ekki að sjá, að persónu-
fylgi R,oosevelts hafi neitt
rýrnað til muna.' — Margir
Bandaríkjamenn munu minn-
ast orða Lincolns, hins éstsæla
forseta þeirra, er hann sagði,
að það væri óvarlegt að skipta
um hest úti í miðri á. Þess
vegna líta margir svo á, að
enda þótt ýmsar horfur séu á
því, að demokratar eigi eftir
að missa fylgi, muni Roose-
velt verða kjörinn. í fjórða
skipti nú í nóvernber nk.
TALIÐ ER, að allur þorri
bænda og verulegur, ef ekki
meirihluti verkamanna muni
fylgja Roosevelt að málum. Á
hinn bóginn munu verk-
smiðjueigendur og' iðjuhöld-
ar fylgja Dewey, svo og þeir,
sem stjórna sumum áhrifa-
mestu dagblöðum landsins.
Það verður erfitt að spá um
úrslit þessara kosninga, sem
Frh. á 7. síðu.
Rússar löku Minsk I Hvíta-Rússlandi
Heiffarlegir gölubardagar geisa í Polotsk, en
Þjóðverjar hörfa undan.
Rússar hafa greinilega yfirburði í lofti.
STALIN tilkynnti í dagskipan í gær, að Minsk, höfuðborg
Hvíta-Rússlands væri á valdi Rússa eftir harða bardaga.
Flótti Þjóðverja er óskipulegur og hafa beir goldið mikið afhroð.
Undanhaldsleiðir Þjóðverja frá Minsk til Vilna í Póllandi hafa
að mestu verið rofnar og búizt er við, að þeir muni enn bíða mjög
mikið manntjón. Rússar hafa brotizt inn í Polotsk og geisa þar
heiftarlegir götubardagar. Rússar eru nú aðeins 200 km. frá
landamærum Austur-Prússlands. Þjóðverjar eiga mjög í vök að
verjast á þessum slóðum og sýna Rússar mikla yfirburði í lofti.
Sókn Rússa í Hvíta-Rúss-
landi hefir verið með ódæmum
hröð og var borgin Minsk tek-
in með skyndi-tangarsókn.
Borg þessi, sem var aðalvarn-
arstöð Þjóðverja á þessum slóð-
um, hefir nú verið á valdi
Þjóðverja í ár. Þar bjuggu fyr-
ir stríð um það bil 250 þús.
manns. Setulið Þjóðverja mun
hafa numið um 200 þúsundum.
Rússar tilkyynna, að á þrem
vikum hafi þeir tekið 18 ?ýzka
hershöfðingja. Meðal þeirra er
hreshöfðingi sá, er stjórnaði
liðinu í Bobruisk, en Rússar
saka hann um ýmisleg hryðju-
verk, eða bera ábyrgð á slík-
um verkum. — Síðan sóknin
hófst ’á dögunum hafa Rússar
tekið um 80 þús. fanga. Hlut-
lausar fregnir herma, að miklir
liðflutningar eigi sér stað í
Estlandi og þykja þeir benda
til þess, að Þjóðverjar muni,
eftir hina síðustu atburði, yfir-
gefa Eystrasaltslöndin.
Þjóðverjar verjast af hinu
mesta harðfengi og beita véla-
herdeildum, en verða samt að
láta undan síga. Rússar tefla
fram Stormovik-steyypiflugvél
um svo hundruðum skiptir og
hafa þær valdið mikhim spjöll-
um í, liði Þjóðverja. — Að því
er seinustu fregnir herma, er
Þjóðverjum opin ein leið frá
Minsk og svæðinu þar um kring
en hún liggur um mýrarfláka
og er talið meðal hlutlausra
fréttaritara, að erfitt verði fyrir
Þjóðverja að koma verulegum
hluta af liði sínu á brott.
Þjóðverjar tilkynna sjálfir,
að þeir haffi byrjað brottflutn-
ing liðs frá Polotsk. Þetta hefir
ekki verið staðfest í Moskva eða
London, en aðeins minnzt á, að
miklir götubardagar geisi þar.
ríkisirfi skipaSur yfir-
maður alls herafla Norðmanna
Wilhelm Haiísteen verður aHstoðar-
'maður haiís.
NQRSK.A stjórnin í London tilkynnir, að Ólafur ríkis-
arfi hafi verið skipaður yfirmaður alls herafla Norð-
manna. Skipan þessi gildir frá 1. júlí, unz annað kann að
verða ákveðið, þó ekki lengur, að ‘því er segir í tilkynning-
unni um þessi mál, en fyrsti ríkisráðsfundur verður hald-
inn í Oslo. Samtímis hefur Hansteen, hershöfðingi, sem til
þessa hefur verið yfirmaður alls herafla Norðmanna, verið
skipaður aðalaðstoðarmaður Ólafs ríkisárfa.
í nánari fregnum um þessi mál
segir í Lundúnafregnum, að
norska stjórnin hafi álitið, að
það væri til hagsbóta fyrir Nor-
eg, að Ólafur ríkisarfi hefði sem
bezt tækifæri til þess að starfa
að því að Noregur fengi aftur
frelsi sitt. Þess vegna stakk Wil-
helm Hanstenn, yfirmaður her-
afla Norðmanna, upp á því, að
Ólafur ríkisarfi tæki yfirher-
stjómina í sínar hendur. Iiefir
norska stjómin orðið við þessum
tilmælum.
Ólafur ríkisarfi, sem nú er 41
árs að aldri, hefir hlotið alhliða
hernaðarmenntun. Hann hefir
jafnan verið alþýðlegur í háttum
og framkomu og aldrei notið
neinna sérréttinda umfram félaga
sína, í skólum.
Hann stundaði herskólann í
Oslo árin 1921—24 og var fjórði
í röðinni við burtfararpróf. Síðan
hefir hann starfað við ýmsar her-
deildir í Noregi og aflaði sér
þannig víðtækrar þekldngar á
högum manna í mörgum héruð-
mn.
Hann varð höfuðsmaður (kap-
tein) árið 1931 og ofursti 1936.
Tveim árum síðar varð hann
hershöfðingi í norska hernum.
Hann er með afbrigðum vinsæll
m^ður, enda kunnur að ljúf-
mennsku, kurteisi og karlmann-
legri framkomu. Norðmenn
vænta hins bezta af hinni nýju
stöðu hans. Það má einnig geta
þess, að á sínrnn tíma var Ólafur
ríkisarfi slyngur skíðamaður, tók
meðal annars þátt í skíðastökk-
keppni í Holmenkollen og sigr-
aði í siglingum í Olympiuleikun-
um árið 1928.
Hann sijórnar herförinni.
Þetta er Dwilglht D. Eisenhower, sem oft hefur birzt mynd
atf áður. Á Ihon'um hvíllir (þung álbyrgð. Augu milljóna manna
um allla Evróipu imœnia niú til þes's rnanns* sem iforlögin hafa
kjörið tiil þles að stjórna Ifreillsilsbaráittiu Norðurálltfu. Hann
virðist vera vel till þeiss ffallinn áð leyisa það verik vdl af hendi
Bandaríkjamenn héfu nf|a sékn
í Normandie í gærmorgun
Bretar hrinda.ölium gagnárásum við Caen
o§ Odon-fl|ót.
TILKYNNT var í aðalbækistöð bandamanna í Normandie í
gær, að amerískar hersveitir, undir stjórn Omar Bradleys,
yfirmanns fótgöngusyeita Bandaríkjahersins, hefðu hafið sókn á
vesturhluta Normandieskaga. Við Caen og Odonfljót halda Bret-
ar hvarvetna velli og vinna nú að því að endurskipuleggja sveitir
sínar. Öllum áhlaupum Þjóðverja, -þar á meðal árásinn Tígris-
skriðdreka, var hrundið. Veðurfar er afleitt á skaganum og er erf-
itt að tefla fram þungum hergögnum vegna aurbleytu.
í gærmorgun hófu Banda-
ríkjahermenn, undir forystu
Omar Bradleys hershöfðingja,
sókn á vestanverðum Norman-
dieskaga. Sækja þeir fram á 16
km. breiðri víglínu og hafa sótt
fram um 4 km. Seint í gærkveldi
var sagt, að sóknin gengi að ósk-
um og hrykkju Þjóðverjar und-
an. Fyrst var hafin æðisleg stór-
skotahríð, en síðan sóttu fót-
gönguliðar fram. Þjóðverjar
verjast enn sem fyrr af mikilli
harðneskju, en megna samt ekki
að s 5va framsókn Bandaríkja-
manná. Ekki er enn vitað um
einstök atriði sóknarinnar.
Veður er með versta móti og
segja gamlir hermenn, að það
minni mest á aurbleyturnar í
Flandri í heimsstyrjöldinni fyrri.
Skriðdrekar og vörubifreiðir
komast vart áfram.
Þjóðverjar hafa gert mörg og
skæð gagnáhlaup, en þeim hefir
verið hrundið við mikið mann-
fall í liði þeirra. Það virðist nú
berlegt, að Rommel teflir fram
brynsveitum sínum til lítils, því
skortur er á fótgönguliðum. Her-
menn þessir hafa hafa verið
æfðir til annars hlutverks, en
eru nú notaðir sem venjulegir
fótgönguliðar. Þjóðverjar hafa
komið sér rammlega fyrir í
mörgum bændabýlum og Iáta
skothríðina dynja á bandamönn-
um er þeir sækja fram. Er það
erfitt verk og seinlegt að yfirbuga
þessa herflokka.
snyr ser
i ^ANSKA frelsisráðið hefir
snúið sér til sænsku stjórn-
arinnar og beðið hana um að
beita áhrifum sínum til þess að
fá Þjóðverja til þess að láta af
ógnarráðstöfununum. Frelsisráð-
ið setti fram 4 kröfur við Þjóð-
verja: Að Schalburgherdeildin
á 7.
i