Alþýðublaðið - 25.07.1944, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 25. Júlí 1944.
ALÞYÐUBLAÐiÐ
i
Hrakspárnar rætast ekki. — Almenningur og fegurSar-
tilfinning hans. — Samtal við litla stúlku snemma morg-
uns. „Ef blómin eru skemmd þá fara þau og verða ekki
meira hérna“.
VG HEF OFT hér í pistlum mín-
u m á undanfc(rnum árum
verið að biðja um og heimta ýms-
ar umjætur. Ég hef bent á margt
sem betur mætti fara og farið
fram á að ýmsar misfellur vævu
lagaðar. Ákaflega oft hef ég feng-
ið þaö syár, að Jþetta þýddi ekki
neitt, þáð væri þýðingarálaust að
vera að kosta upp á fegrun hæjar-
ins, þv5 á'ð almenningur væri svo
mennii grarsnavður að liarm eyði-
legði a’lt jgfnharðaii.
ÉG HEF ÞÓ EKKI látið þetta
á mig fá og bæði végna nöldurs
míns og vaxandi skilnings yfir-
valda bæjarins hefir ákaflega
margt verið gert á undanförnum
tíu árum til að fegra bæinn. Trjám
hefir verið plantað víða, barnáléik
vellir hafa verið skrýddir, löðir
hafa oft verið hreinsaðar. — Marg
ir hafa verið ánægðir með árang
urinn, margt hefur verið v eyðílagt
jafnharðan, en allt af hefur verið
’hafist handa að nýju og ég er álveg
sannfærður um að iþað sækir vél
'í áttina, ekki aðeins með bætt út-
lit borgarinnar heldur og um um-
;gengnismenningu bæjarbúa.
GRASBLETTIRNIR við Hring-
braut, bæði að austan og vestan
háfa verið hálfgerð sársaukabörn
okkar. Þeir voru gjörðir rétt fyrir
stríðið. En svo kom herinn inn í
landið, gerði borgina að iðandi
mauráþúfu, setti allt á annan end
ann, svipti menn svefni vegna of
mikillar atvinnu og' jók hraðann
um allan helmíng. Grasblettirnir
við Hringbraut að austan voru
gerðir ;að bílastæðum til mikillar
sorgar og armæðu fyrir mikinn
fjölda af bæjarbúa, en af knýjandi
nauðsyn var sagt og grasblettirnir
að vestan voru meira og minna
•eyðilagðir. (Ég vil þö skjóta því
ihér inn til gamans, að þeir eru
beztir framundan þar sem ég á
heima!)
fEN NÚ ER verið aS laga gras-
‘fclettina hér að vestanverðu. Þetta
er vjrðingarverð viðleitni og nú
skora ég á alla að ganga vel um
þá. Eins verður .að laga grasblett-
ina að austanverðu, útrýana bíf-
reiðunum af þeim, þekja þá að
nýju og friða þá. Þó að margir
komi kannske ekki auga á það
nú, þá er ég alveg sannfærður um
það, að þessir grasblettir, og ann-
að það, sem gert er tíl fegrunar í
bænum, bætír svip okkar og fas
í framtíðinni. Fólk kann fyrst að
meta fegurðina, þegar það fær að
kynnast henni!
OG NÚ SKAL ég segja ykkur
'ástæðuna fyrir því að ég skrifa
þetta í dag: Hér fyrir framan hef-
ur nýlega verið fullgerður einn af
beztu og fegurstu barnaleikvöllum
bæjarins. Umhverfis sjálfan völl-
inn, innan veggja, var snemma í
vor grafinn skurður, fylltur síðan
af mold og útbúið fyrir gróðpr-
svæði. Það stóð nokkuð á því að
plantað væri í þetta svæði og börn
in tróðu niður moldina og gengu
yfir beðin og það þýddi ekker.t
að biðja þau að gera þetta ekki,
því að þáu gleymdu því alveg í
gleði og kátínu leiksins.
EN í SUMAR einu sinni voru
blóm sett umhverfis sjálfan völl-
inn í þessar „rennur“, eða hvað
ég á að kalla það, og nú eru þau
blömstrandi með marglitar krónur
og breyta útlitinu svo að ótrúlegt
er. Ég var nú hræddur um að all-
ar hrakspár myndu rætast, að
börriin myndu troða niður blóm-
in, slíta þau upp og eyðileggja
þau. En þau gera það ekki, þau
forðast að koma nærri þeim, en
staðnæmast stundum við þau,
horfa þögul á þau og hlaupa svo
aftur í leikinn.
EINN MORGUNINN fór ég
snemma á fætur og gekk yfir völl
inn. Þar var þá ein lítil telpa, á
að giska 5—6 ára. Ég spurði hana
hvort henni þættu ekki blómin
falleg. Hún kom til mín, horfði á
rauða rós, brosti og sagði: „Jú, þau
eru voða falleg.“ ,Eru ekkki krakk
arriir alltaf að skemrna þau?“
sagði ég. „Nei“, var svarið, „því
þá fara blómin:“ „Fara?“ sagði ég.
,,Já, iþá fara- þau og verða ekki
meira hérna.“
ÞAÐ ER GAMAN að fá svona
svar. Þetta var hennar mál. Þessá
litlu, hrokkinhærðu stúlku leiði
ég sem vitni. Skoðun hennar á
blómunum er sönnun þess, að ef
fólkið fær að kynnast fegurðinm,
þá fer því að þykja vænt um hana.
Útliti bæjarins má líkja við föt,
sem við klæðumst í. Éf það batnar
finnst okkur meira til ,okkar koma.
Ef fegurðin vex' vaknar fegurðar
tilfinning okkar, Litla stúlkan er
merkisberí þessarar skofSu iar. Og
við skulum öll halda merki henn-
sr hátt á loít.
Hannes á horriinu.
V *
vasifar okðuir nú þegar ti§
að bera úf í nokkur hverfi
í bænum.
Hátt kaup. '
álþýðublaðið. — Sími 4fö0.
AUGLÝSIÐ í ALÞÝÐUBLÁDINU
A leið til Frakklands.
Mynd þessi var tekin um borð í brezku strandvarnaskipi og sjást á henni skip, er flytja
hermenn og‘ hergögn frá Bretlandi til Frakklands.
Alf Btasmussen:
GEIEíN ÞESSI er eftir danskan sjómann og þýdd úr Frit
Danmark, málgagni frjálsra Dana, [sem gefið er út í
London. Lýsir greinin á glöggan og áhrifaríban hátt raunum
þeim, sem fjölmargir Danir, er starfa .í verzlunarflotanum
og vinna í þágu bandamanna, hafa í ratað í styrjöld þeirri,
sem nú er háð. En frásögn greinarhofundar um hina ógn-
legu baráttu hans og félaga hans við Jsjávarganginn, logandi
olíu og hákarla eftir lað skip þeirra hafði ,'verið hæft þýzku
íundurskeyti og sökkt, vitnar glögglega um hug og dug hinna
hugprúðu sjómanna, sem leggja allt í isölurnar og hika aldrei
við að þrauka til þrautar þótt við ólýsanlegar ógnir sé að
stríða.
\T 19 LÉTUM í haf frá Höfða
® borg skömmu eftir hádegi
dag nokkurn árið 1942. Þegar
vaka mín hófst klukkan átta
um .kvöldið, var skollið á niða-
myrkur. Svali hlés af norð-
vestri og olli nokkrum sjógangi,
svo að allmikið gaf á framþilj-
ur skipsins. Ég'varð þess var-
mér til mikillar undrunar að
kveikt hafði verið á ljóskerun-
um. Ég hugði, að hér myndi
vera um misskilning að ræða
og aðvaraði því þriðja stýri-
mann, sem var yfirmaður á
stjórnpalli á þessari vöku. En
hann skýrði mér frá því, að fyr
irmæli héfðu borizt úr landi
um það, að ljós skyldu vera
höfð uppi, unz skipið væri
komið tvö hundruð brezkar míl
ur burtu frá Höfðaborg.
Klukkan um tuttugu og tvö,
varð ég var við ljós á stjórn-
borða. Ég aðvaraði þriðja stýri
mann og skipherrann þegar í
stað. Hvorugur þeirra gat greint
ljós þetta, en ég hefði treyst
mér til þess að vinna eiði að
því, að eitthvað var þarna á
ferð í sjóskorpunni, sem olli því,
að maurildin leiftruðu. Síðar sá
ég ljós þetta færast fram með
skipshliðinni.
Klukkan tólf á lágnætti var
ég leystur af verði, og ég var-
aði þann, sem við tók af mér
við því, að það væri ljós á
stjórnborða. Nú bar ljós þetta
við nær því miðskips. Sá, sem
leysti mig af, gat ekki heldur
komið auga á Ijós þetta.
Ég gekk niður í borðsalinn
ásamt hinum þrem vökufélög-
um mínum til þéss að fá mér
kaffi’bolla, áður en við gengjum
til náða. Það lá ekki fyrir okkur
að liggja að ganga oftar til náða
í þessu skipi. Við vorum ný-
byrjaðir að drekka kaffið, þeg-
ar ógnleg sprenging kvað við.
Það hrikti í skipinu, ljósið
slokknaði og glös, bollar og disk
ar þeyttust í loft upp. Ég spratt
á fætur og hraðaði mér til björg
unarbáts míns. Ég hófst handa
um það að undirbúa það að
hleypa bj örgunarbátnum í sjó-
inn, en það var- engan veginn
auðvelt vegna þess, að skipið
hallaðist mjög á aðra hliðina.
Þegar ég hafði leyst bátinn
og var reiðubúinn til þess að
hleypa honum niður í sjóinn,
blasti hræðileg sjón við augum
mér. Hásetinn, sem hafði leyst
mig af verði, kom upp á báta-
þilfarið stórskaddaður í andliti.
Ég hrópaði til hans, að hann
skyldi hraða sér að komast um
borð í björgunarbá'tinn, en hon-
um reyndist það eigi auðið.
Hann 'hné dauður niður við fæt-
ur mér.
Skipherrann bar nú að og fól
mér yfirstjórnina í björgunar-
báti þessum. Hann hvatti mig
til þess að hleypa bátnum nið-
ur hið fyrsta og hraða mér sem
mest ég gæti brott frá hinu
sökkvandi skipi.
*
F-j EGAR ÉG- kom niður í
björgunarbátinn, komst ég
að raun um það, að þar var,
auk . mín, aðeins fyrir einn
reyndur háseti. Hitt voru véla-
menn, þjónar og hermenn, sem
ekkert kunnu með björgunar-
bát að fara. Við urðum því að'
annast hin nauðsynlegu verk
tveir saman. Þegar við vorum
tilbúnir að leggja frá skipshlið-
inni, settist ég við stýrið og gaf
fyrirskipun um það að leysa
festar.
En áður en þessi fyrirskipun
mín hafði verið framkvæmd,
hæfði tundurskeyti björgunar-
bátinn og olli geysilegri spreng
ingu.
Ég fékk þungt' höfuðhöggg.
Þó missti ég ekki meðvitund-
ina. Hinn há'setinn, sem sat við
hlið mér, missti hægri handlegg
inn, er sprengingin varð, en
þreif í mig með vinstri hend-
inni. Þegar við þeyttust út úr
bátnum, varð honum að orði:
„Það er úti um mig, en þér
verður bjargað. Berðu konu
minni kveðju mína'. Vertu sæll“.
Eftir það sleppti hann taki sínu,
og ég sá hann ekki framar.
Sjálfur lyftist ég æ hærra og
hærra. Mér var næst að ætla, að
ég væri dáinn og á leið til
himna. En þar að kom þó, að ég
tók að falla og lenti í
sjóinn til allrar liamingju. Ég
sökk næsta djúpt áður en ég
tók að synda upp á yfirborðið.
Ég synti fram og aftur og
hrópaði á hjálp, ef einhver
kynni að vera í námunda við
mig. Þegar ég hafði þreytt
sundið í klukkutíma, heyrði ég
áraglamm skammt frá mér. Ég
var sannfærður um það, að
björgunarbátur myndi vera
skammt undan og hrópaði til
hans.
Þeir í björgunarbátnum náðu
þó ekki til mín, því að í sömu
andrá heyrðist mikill niður og
hávaði. Þetta var kafbáturinn,
sem var að koma upp á yfir-
borðið. Þeir í björgunarbátnum
óttuðust, að kafbátsmennirnir
Framhald á 6. síðu.