Alþýðublaðið - 03.08.1944, Blaðsíða 6

9
ALÞYÐUBLAÐIP
Verkstæði á Akranesi
í fullum gangi til splu:
Bifvélaverkstæði Daníels Friðrikssonar, er til sölu með öllu
tilheyrandi.
Tilboð sendist til eiganda, Daníels Friðrikssonar fyrir 20.
ágúst n. k. Áskilinn réttur til að taka hvaða tilboði sem er,'
eða hafna öllum. Fyrirspurnum ekki svarað í síma.
Hrun og endurreisn Frakklands
Efnilegur íþróttaflokkur:
Völsungastúlkurnar á Húsavík
♦ 1 ' ■
Frh af 5. síðu
heima í einu úthverfi Borde-
aux.
Dagurinn 17. júní er mér
sérstaklega ríkur í minni, og ég
tel ekkert efunarmál, að hans
verði lengi minnzt af hinni
frönsku þjóð. Það var þá, sem
Pétain marskálkur lét þessi 5
örlagaríku orð falla í útvarps-
ræðu: ,,I1 faut cesser le com-
bat“, — „það verður að hætta
vopnaviðskiptunum.“ _ , _
Tímabiíið frá júnímánuði ár-
4ð 1940 til júnímánaðar árið
1944 hefur verið einhver hinn
mesti þrautatími, sem saga
Frakklands kann frá að greina.
Hernám Þjóðverja og hafn-
bannið hefur haft þar þau á-
hrif, að hungur og harðrétti hef-
ur ríkt á þessu frjósama og
nytjaauðga landi.
Enda þótt nokkrir Frakkar
baifi látið Iþað (henda sig að
ganga á mála hjá hinum þýzka
innrásarher og veita honum
fulltingi og brautargengi, hefur
þó mikill meirihluti frönsku
þjóðarinnar ávallt verið and-
vígur Þjóðverjum, og á Frakk-
landi hefur þessi árin verið háð
aðdáunarverð barátta fyrir mál
stað frelsisins, sem vissulega
mun verða að miklu getið, þeg-
ar saga þessa hildarleiks verður
í letur færð.
Bandamenn og franska þjóð-
in bíður með þrá þess dags,
þegar fjötrar hins þýzka her-
náms og harðstjórnar falla af
Frakklandf. Sá dagur mu
verða einhver hinn merkileg-
asti og eftirminnileg;asti
straumíhvarfadagur styrjaldar-
innar. En áður en sá dagur mun
upp renna, og Þjóðverjum hef-
ur verið stökkt á brott, munu
harðfengilegar orustur hafa
verið háðar um byggðir og
borgir Frakklands. Og franska
þjóðin mun hugumstór leggja
fraim :sinn jþátt til Iþeirrar bar-
ÖLL rök virðast að því
hníga, að baráttan um
Frakkland árið 1944 muni
krefjast mun meiri fórna en
vopnaviðskiptin, sem þar áttu
sér stað árið 1940. Hinar fyrstu
fréttir innrásarinnar greindu
frá því, að hin forna Norð-
mannaborg, Caen, þar sem er
kastali, er Vilhjálmur bastarð-
ur lét 'reisa, væri í björtu báli.
Þar voru og margar fagrar
kirkjur og önnur menningar-
setur.
Um svo að segja alla staði á
Frakklandi er þá sögu að segja,
að þar er ekki unnt að kasta
svo steini, að hann hæfi ekki
hlut, sem hefur sögu- eða lista-
gildi. Ef Frakkland verður
vettvangur langrar og strangrar
baráttu, er verði háð með víg-
vélum nútímans, verður engan
veginn hjá því komizt, að heim-
urinn verði sviptur mörgum
dýrmætum minjum liðinna
a,lda.
Það gefur að sjálfsögðu að
skilja, að hlutskipti hinna , ó-
breyttu borgara Frakklands
verði enn dapurlegra en nokkru
sinni fyrr, ef til þeirra tíðinda
dregur, að barizt verði um
franskar borgir og byggðir. —
Leynihermn franski mun efna
til margþættra skemmdastarf-
semi, og Þjóðverjar og lögregla
Vichymannanna munu láta
greipar sópa um éll matvæli og
annað það, sem þeim ntá að
gagni koma. Auk þess liggur
það í augum uppi, að öflun og
dreifing matvæla mun verða
enn meiri erfiðleikum háð leftir
að kemur til vopnaviðskipta á
Frakklandi en nokkru sinni
fyrr. Þess ber og að minnast,
að bræðravíg munu verða háð
á Frakklandi, og Vichymennirn-
ir og málaliðsmenn þeirra
munu eigi síður en Þjóðverjar
leggja mikla áherzlu á það, að
verja landið.
Endurreisn Frakklands mun
því vissulega verða dýru verði
íkeypt. En milkill meirihluti
frönsku þjóðarinnar mun þó
æskja þess, að land þeirra verði
sem skemmsta stund dvalar-
staður þýzks hers. Bandamönn-
um er ihins vegar skylt að miún-
ast þeirra fórna, sem franska
þjóðin ’hefur þegar orðið að
færa á altari þessarar styrjald-
ar og mun færa áður en úrslit
hennar verða ráðin. Það er að
sjálfsögðu mikils um það vert,
að frönsku þjóðinni vprði send
matvæli strax og þess verður
nokkur kostur og skelegglega
verði komið til liðs við hana í
' baráttunni við þýzka innrásar-
herinn, sem hefur fellt hið
þunga ok á háls hennar. En eigi
hvað sízt er mikils um það vert,
að frönsku þjóðinni verði skip-
að þar á bekk með frjásum og
fullvalda ríkjum framtíðarinn-
ar, sem henni ber vegna sögu
sinnar og framlags -í baráttunni
fyrir þeim hugsjónum, sem
mahnkynið metur mest og fórn-
ar nú mestu fyrir.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. á 4. síðu.
á iþeim ólgutímum, sem við lif-
um á.
En þótt mikill meiri hluti þjóð-
arinnar kysi helzt samstarf allra
flokka, eins og sakir standa, eru
menn undantekningarlaust þeirrar
skoðunar, að ef ekki takist að
mynda slíka stjórn, verði að fara
hina leiðina, að mynda þrengri
stjórn, er hefir stuðning færri
flokka, þriggja eða jaínvel tveggja.
Menn sjá og skilja það, að það
getur ekki leitt til annars en ó-
farnaðar, að hafa til lengdar ríkis-
stjórn, sem þingið ber enga ábyrgð
á. Til þess að það geti blessast,
þarf sjálf stjórnskipunin að vera
byggð upp á allt annan hátt en
nú er hjá okkur.“
Vel kann það að vera rþtt
hjá Mbl., að almenningur kjósi
samstarf flokkanna í lands-
stjórn og löggjöf. En skyldu all
ir liðsmenn Sjálfstæðisflokks-
ins vera svo ginkeyptir fyrir
einu saman „samstarfi“ stjórn-
málaflokka, að þeir láti sér
vel líka hið nána makk hús-
bænda Morgunblaðsins við
kommúnista?
EIN sú tegund frétta, sem
mikið ber á í útvarpinu,
einkum á sumrin, er íþrótta-
fréttir. Sífellt er þar verið að
segja frá íþróttamótum, eink-
um þeim, sem háð eru í Rvík,
en auk þess berast sífellt nokkr
ar íþróttafrét'tir utan af landi,
jafnvel þó ekki keppi nema 2
félög saman.
Þetta er ekkert undarlegt og
um það er ekki annað en gott
að segja. Fjöldi manna hlýðir
á íþróttaifréttirnar, einkum
unga fólkið. Þeim gömlu hleyp
ur einnig kapp í kinn. Þeir
minnast fyrri daga og hlusta
líka. Eg er sannfærður um, að
íþróttafréttirnar glæða áhuga
manna fyrir íþróttum og kapp-
leikum og öxiva slíka starfsemi.
Nýlega er lokið í Hafnarfirði
. landsmóti kvenna í handknatt-
leik. Var greinilega skýrt frá
úrslitum í útvarpinu og reynt
,að vekja athygli á þeim.
Þetta kom mér til aðv bera
saman, hve ólíkt var farið að,
þegar handknattleiksmót
kvenna á Norðurlandi var háð
á Sigíufirði nú fyrir skömmu.
Mótið var aðeins einu sinni
áuglýst í útvarpi,.og síðan hef-
ur ekkert um það heyrzt, frem-
ur en það hefði aldrei átt sér
stað. Lít ég þó svo á, að ef
nokkurn tíma á að skýra frá
úrslitum móta, þá beri að skýra
frá úrslitum fjórðungsmóta og
landsmóta. Og sú skylda álít ég
að hvíli á þeim, sem sjá um
mótin, hver sem úrslitin verða.
Það eina, sem ég hef séð um
móftið, er örstutt frétt í
Alþýðublaðinu frá 19. júlí s.l.
og er fyrirsögnin villandi, eða
svohljóðandi: „Handknattleiks-
mót kvenna á Akureyri,“ rétt
eins og konur á Akureyri hafi
haldið mótið, eða mótið verið
haldið þar. Hvort eitthvað hef-
ur birzt í öðrum Reykjavíkur-
blöðum um mótið, veit ég ekki,
enda skiptir það ekki miklu'
máli í þessu sambandi.
Eins og fréttin í Alþýðublað-
inu ber með sér, báru Völsung-
ar frá Húsavík sigur úr býtum
á mótinu.
Sökum þess, að flokkur þessi
hefur oft borið sigur af hólmi
í viðskiptum sínum við aðra
flokka, en hins vegar verið ó-
þarflega hljótt um hann bæði
í útvarpi og blöðum, langar
mig til að segja með nokkrum
orðum frá þátttöku hans í mót-
inu á Siglufirði, og ennfremur
að geta viðskipta hans við önn-
ur knattleikafél’ög síðari árin.
í kappliði Völsunga eru nú
sem stendur sex „línu“-stúlkur
!og ein búðarstúlka. Má geta
þess, að fjórar af þessum sex
vinna við sama bátinn og hafa
gert það nú í nokkur sumur.
Það mætti nú ætla, að ekki
væri líkleg leið til íþróttaárang
urs, að standa mikinn hluta
jsólarhrfingsins við línustampa
mánuðum saman, en þó hefur
þetta línustaimipalið reynzt ótrú-
lega vel í keppni sinni við úr-
valslið stærstu kaupstaða lands
ins, eins og síðar mun sagt
verða.
Kappliðið lagði af stað frá
Húsavík áleiðis til Siglufjarð-
ar síðari hluta föstudagsinn 14.
júlí. Ekið var með bifreið til
Akureyrar og gist í barnaskól-
anum. Ekki varð þeim stall-
systrum svefnsamt um nóttina.
Bar margt til þess. Þær tóku
seint á sig náðir, höfðu áhyggj-
ur stórar út af förinni og kunnu
illa við sig á .gólfinu í hvílu-
pokum sínum.
Næsta dag átti að halda til
Siglufjarðar með „Esju.“ en
hún fór ekki frá Akureyri fyrr
en um miðnætti. Gekk því
laugardagurinn í þreytandi bið
og rangl um götur bæjarins.
Þegar um borð kom og átti
að hvílast til næsta dags, gáfu
stúlkurnar enn ekki soifið fyrir
vélarskrölti ög öðrum .hávaðá,
er jafnan fylgir strandferða-
skipum. Bættist því við önnur
vökunótt hjá þeim.
Þegar til Siglufjarðar kom,
fengu stúlkurnar aðstöðu til að
hvílast um stund og sofna í
barnaskólahúsinu og var það
nokkur bót.
Klukkan eitt um daginn hófst
mótið.
Frá gangi leikjanna er óþarft
að skýra hér. En mótinu lauk
með því, að Völsungar unnu
það með 6 stigum og töpuðu
engum leik. Skoruðu þeir 15
mörk og mun það hafa verið
langhæsta markatalan, er nokk
urt félag hláut á mótinu. Má
geta þess, að ein stúlkan úr
Völsungi skoraði 12 af þessum
15 mörkum. Þegar litið er á, að
flokkurinn hafði orðið að leggja
á sig langt og þreytandi ferða-
lag og vakað tvær nætur að
miklu leyti (Akureyrarflokk-
arnir ekki nema eina). Tel ég
frammistöðu þessa flokks all-
mikið afrek, eða svo mikið, að
saklaust væri að lofa úrslitun-
um að berast á öldum ljósvak-
ans til hlustenda úti um land.
Og ég tel ekki rétt að þegja
í hel þau félög, sem eitthvað
vilja á sig leggja vegna íþrótta
málanna. Gildir það sama um
flokka og einstaklinga, að því
aðeins er að jafnaði að vænta
góðs starfs og góðs árangurs, að
það sé viðurkennt, sem vel er
gert.
Að loknu mótinu var lagt af
stað um nóttina með síldardalli
til Hjalteyrar og þaðan með
bifreiðum til Akureyrar. Þang-
að komu stúlkurnar snemma
morguns og hafði þá þriðj’a
vökunóttin bætzt við. Varð lít-
il viðstaða á Akureyri, því kl.
8 var stigið upp í áætlunarbif-
reið og ekið til Húsavíkur, en
þangað komu stúlkurnar laust
fyrir hádegi úrvinda af svefn-
leysi og þrekaðar eftir ferða-
lagið.
Að endingu skal drepið með
nokkrum orðum á sögu þessa
flokks síðan hann byrjaði að
taka reglulega þátt í kappleikj-
um.
Sumarið 1938 var háð íþrótta
mót af Suður-Þingeyingum og
Austfirðingum. Var mótið háð á
. Austurlandi. Sendu Völsungar
flokk sinn á mótið. Keppti hann
þar við bezta handknattleiks-
flokk Austfjarða (Norðfirðinga)
og varin hann. Næstu tvö ár
kepptu Völsungar við sama fé-
laagið og unnu það í bæði
skiptin. (
1941 var fyrsta handknatt-
leiksmót Norðurlands þaldið að
Akureyri og unnu Völsungar
mótið og um leið íslandsmeist-
arana, sem þá voru, Þór á Ak-
ureyri, með miklum yfirburð-
um, 6 gegn 3.
Völsungar hafa nú unnið
Norðurlandsmótið þrisvar, en
tapað aðeins einu sinni, 1943.
1942 var íslandsmót í hand-
knattleik háð á Akureyri og
töpuðu Völsungar þar þrem
leikjum af fjórum. Má það
teljast sérstök óheþpni, því
ekkert þeirra félaga, sem vann,
/sýndi neina yfirburði í leik, því
hvert þeirra vann, aðeins með
einu marki, en slíkt getur alltaf
hent, þó félög séu næsta jofn.
Hins vegar sýndu Völsungar
algerða yfirburði á Norðurlands
mótinu, sem háð var í Húsavík
skömmu síðar.
Alls hafa stúlkurnar í Völs-
ungi þreytt nítján kappleiki
síðan 1938. Af þeim hafa þær
unnið ellefu, tapað fjórum og
gert fjórum sinnum jafntefli.
Séu þau mörk talin, sem þær
hafa unnið umfram þau, sem
þær hafa tapað í þessum 19
Firmntudagur 3t. ágúst ffiíí.
. leikjum, verða þaoi' 36, eftir því
' sem næst verðuir komizt. Er það
: óneitanlega athyglisverður á-
rangur.
Hvað eftir annað hefur kom-
ið til orða aði senda þennan
flokk til Reykjavíkur, en af því
hefur aldrei gefað orðið,. vegna
erfiðra atvinnuháttá hér á
staðnum og af fleiri orsökum.
Að endingu vil ég taka þetta
fram um Völsungastúlkurnar:
Ehgin þeirra hefur nokkru
sinni reykt tóbak eða neytt á-
fengis, eftir því, sem ég bezt
veit. Þær eru því vanar frá
barnæsku að leggja hart. að sér
og vinna með alúð og kostgæfnj.
að hverju starfi, sem þeim er
falið. Hygg; ég, að þær geti að
ýmsu leytx verið fýrirmynd
þeirrar íslen'zku æsku, sem hið
nýstofnaða lýðveldi þarf mest
á að halda í framtíðinni.
Húsvíkingur.
i
HóteliS, sem býður
upp á grammófón.
Frh. af 4. síðu.
stærra en t .d. í Deimantsskreif-
unni. Þar var grammófónimú'sik
ög gætti einn þjónninn grammó
fónsins. Leikið, var til kl. 10.30.
Þarna er ekki mikið sagt, en
þó talsvert ,sem í því felst, enda
held ég allir geti verið sammála
um, að „ástandið“ í Hótel Borg,
í þessu efni, sé sízt til þess fall-
ið að auka menningaidegan
hróður okkar, utan landstein-
anna, en við getum ekki lokað
augunum fyrir því, að vegna
þeirra atburða, sem gerzt hafa
í heiminum, er tekið meira eft-
ir okkur íslendingum nú, en áð-
ur var.
Þótt ekki væri annars vegna,
en kynningarinnar út iá við,
ber ríkisstjórninni tvímæla-
laust skylda til, að hafa afskipti
af þessum máílum.
Þá get ég og verið Mörgun-
blaðinu sammála um að yfir-
völdum málefna bæjarins er
það ekki óviðkomandi hvernig
er háttað skemmtanalífi í bæn
um, og tekið undir kröfu þess
um: Góða hljómsveit að Hótel
Borg fyrir haustið.
Að lokum vil ég fyrir hönd
hljóðfæraleikara lýsa því yfir
einu sinni enn, að fyrr en samn
ingar hafa tekizt, fæst enginn
félagábundinn hljóðfæraleikari
til þess að spila í salarkynnum
Hiótel Biorgar, en féilag þeirra
er hins vegar ávallt reiðubúið
til samninga eins og verið hefir,
svo félacjið á jbess veqna enqa
sök þótt, „ófremdin“ hafi verið
oq verði enn um stund í Hótel
Borq.
íÍANNES A HORNINU
Frh af 5. síðn
„UM MIÐNÆTTI er við ætluðum
að leggjast til hvíldar, var eins og
fólkið í næstu tjöldum væri að
vakna, ég á engin orð yfir þau ó-
sköp og siðíausu ólæti, sem þarna
áttu sér stað. Þarna var um að
ræða ölvaða hermenn og ölvaðar
stúlkur. Ég þarf ekki að lýsa því
fyrir þér eða öðrum hve mjög
þetta er þagalegt • fyrir fólk og
hversu mjög fólk, sem kemur á
þennan fornfræga og helga stað og
ætlar að lifa í kyrrð, verður fyrir
miklum vonbrigðum. Það sem
skeði þessa nótt og ég varð sjón-
ar- og heyrnarvottur áð, myndi á-
reiðanlega ekki trúað, að okkar
helgasti staður á landinu skuli
svo svívirtur.
„ÉG VIL NÚ fara þess á leit við
þessa aðila, sem hér eiga hlut að
máli að þeir velji sér einhvern ann
an stað til þessara skemmtana en
einmitt þennan stað, ennfremur
að íslenzk og erlend liögregla sé
vel vakandi fyrir ósómanum sem
þarna á sér stað, þó aðallega um
helgar og um nætur og séu þeir
jafnframt’ á verði í kringum tjald-
þúðirnar og hafi umsjón með hrein
læti og velsæmi almennings þar.“