Alþýðublaðið - 09.08.1944, Blaðsíða 2

Miðvikudasur 9. ágíisí 1944
2
Jón Sigurðsson um auðu seðl-
ana á Þingvelli 1T. júní.
„Fávizka, ódrengskapur, svik viS kjós-
endur og vanvirðing við sjálft aiþingi.**
*
--------»-------
FÁIR MUNU HAFA haft nafn Jóns Sigurðssonar jafn
oft á vörunum í saimbandi við sambandsslitin og stofn-
im lýðveldisins, og eimnitt þeir þmgmenn sem skiluðu auðu
seðlunum við forsetakjöið á Þingvelli 17. júní.
En hvað halda menn að Jón Sigurðsson hefði sagt um
framkomu þeirra við það tækifæri? í það má vel ráða
af eftirfiarandi orðum hans í „Nýjum félagsritum" 18. ár-
gangi, árið 1858, blaðsíðu 53. Þar skrifar hann:
„Enginn getur neitað, að þingmaður á frjálst að
greiða atkvæði eða ekki, en taki menn upp á því að
greiða ekki atkvæði, þegar mál er komið fram eða rætt
að réttum þihgsköpum, þá lýsa þeir fávizku sinni eða
ódrengskap, eða svíkja traust kjósenda sinna eða lýsa
þess konar þingbrag, sem ekki getur annað en vanvirt
þingið í augum þjóðarinnar og spillt almenningsheill.“
Þannig leit forsetinn á framkomu eins og þá, sem
fimmtán þingmenn kommúnista og sjálfstæðismanna gerðu
sig seka um á afmælisdegi hans og stofndegi lýðveldisins,
þegar fyrsti forsetinn var kosinn, 17. júní 1944.
„Við dönsuóum í Látraröst.**
Ágæl skemmíiför 300 Reyk-
víkinga til Yestfjarða.
Frábærar móttökur ísfirðinga. Ágætt veöur.
VESTURFÖR Góð-
tempiara um heig-
ina tókst mjög vei og
var öllum þátttakend-
Lim héðan úr bænum
til ógleymanlegrar á-
nægju.
Þetta eru orð eins af farar-
stjórunum, Einars Björnssonar
skrifstofumanns, 1 samtali við
Alþýðublaðið í gær, en hann
átti sæti í nefnd þeirri frá
Þingstúku Reykjavíkur, sem
undirbjó förina. Með honum í
nefndinni voru Þorsteinn J.
Sigurðsson, kaupmaður og
Helgi Helgason verzlunarstjóri.
„Við fylgdum áætluninni um
ferðina í hvívetna/1 sagði Ein-
ar Björnsson ennfremur — „og
við fengum mjög gott veður.
Við lögðum af stað með Esju
stundvíslega kl. 7 á laugardags
kvöldið og vorum rúmlega 300
saman. Með í förinni var lúðra
sveit Reykjavíkur, undir stjórn
Alberts Klahn, ennfremur
Brynjólfur Jóhannesson leikari.
Lagt var frá bryggjunni und-
ir dynjandi músik Lúðrasveit-
arinnar og er komið var út í
flóann, var efnt til skemmtun-
ar í reyksal skipsins og las þar
upp sögur og kvæði Brynjólf-
ur Jóhannesson. Einnig skemmti
hann með gamanvísum, með
undirleik Klahn. Ennfremur
voru nokkur lög leikin. Að
sjálfsögðu komust þátttakend-
urnir ekki allir fyrir í reyksaln-
um og voru þeir um alit skip-
ið, en margir hátalarar fluttu
þeim skemmtiatriðin. Stóð
þessi skemmtun fram undir
miðnætti, en þátttakendur
skemmtu einnig með fjölda-
söng og margs konar gleðskap.
Úr þessu fóru menn smám
saman að g'anga til náða. Um
nóttina var þoka og sáum við
því lítið til lands, sem vorum á
fótum, en þrátt fyrir það, var
haldið rakleitt inn ísafjarðar-
djúp, eins og ákveðið hafði
verið og er inn í Djúpið kom,
birti upp — og að lokum var
komið sólskin. Skipinu var snú-
ið við nokkuð fyrir innan Æð-
ey og haldið þaðan til ísafjarð
arkaupstaðar og komið þangað
klukkan rúmlega 10. Var þessi
sigling inn Djúpið öllum til
mikillar ánægju.
Þegar við komum til ísa-
fjarðar, voru fánar á öllum
stöngum og fjöldi fólks var á
bryggjunni, en þar voru templ-
arar fjölmennastir. Grímur
Kristgeisson, bæjarfulltrúi bauð
gestina velkomna og var svo
haldið til kirkju. Þar ávarpaði
sóknarpresturinn gestina.
Um klukkan 2 var haldið í
skrúðgöngu gesta og heima-
manna með Lúðrasveitina í far-
arbroddi og undir fánum til úti-
samkomustaðar ísfirðinga, —
Stórurðar. Þar fóru aðalhátíða-
höldin. fram og var þar saman
kominn einn mesti mannfjöldi,
sem sést hefur á einum stað á
ísafirði. Grímur Kristgeirsson
setti samkomuna. Aðalræðuna
af hálfu Reykvíkinga flutti
Kristinn Stefánsson stórtempl-
ar. Þá talaði Arngrímur Fr.
Bjarnason. Auk þeirra töluðu
Hjörtur Hjartarson og Halldór
Kristjánsson bóndi að Kirkju-
bóli. Ennfremur lék Lúðrasveit
og Sunnukórinn söng undir stj.
Jónasar Tómassonar. Að lokum
ávarpaði Þorsteinn J. Sigurðs-
son, þingtemplar Reykjavíkur,
ísfirðinga, með ræðu.
Wrk. á 7. «f§u.
ALÞTÐUBLAÐiÐ
För forseta Islands um Horður-
land ofl Yesturland lokðð.
Var í Stykkishólmi í gær. Kemur hingaö í dag
FORSETI ÍSLANDS lýkur för sinni um Norður- og Vest-
urland í dag og mun hann koma hingað til höfuð-
staðarins upp úr hádeginu.
í nótt, sem leið dvaldi hann í Stykkishólmi, en þangað kom
hann í gær og yfirgaf skip sitt. Hingað mun hann koma í bifreið
sinni.
Veð-ur var mjög slæmt í
Stykkishólmi i gær og gátu há-
tíðahöld ekki orðið eins og ráð
hafði verið fyrir gert.
Hefir öll för forseta ver-
ið hin glæsilegasta og honum
fagnað afburðavel alls staðar
þar sem hann hefir komið.
Forseti tók við varðskipinu
Ægi á Akureyri á laugardag.
Flaug Pálmi Loftsson forstjóri
skipaútgerðarinn ríkisins norð-
ur til þess að afhenda honum
skipið.
Er forseti gekk á hafnarbakk
ann kom Pálmi Loftsson á móti
honum og ávarpaði hann og til-
kynnti honum að honum væri
hérmeð afhent skipið til um-
ráða i ferðalagi hans. Var for-
setafáninn því næst dreginn að
hún á skipinu, en skipstjóri og
skipshöfn fagnaði forseta með
húrrahrópum.
SIGLUFJÖRÐUR
Forseti íslands kom til Siglu-
fjarðar á laugardag klukkan
fjögur. Er skipið lagðist að
bryggju, söng karlakórinn Vís-
ir, undir stjórn Þormóðs Eyólfs
sonar. Er forseti steig á Íand,
gekk Guðmundur Hannesson
bæjarfógeti fram og heilsaði
honum og bauð hann velkom-
inn til Siglufjarðar með ræðu.
Mannfjöldi var samankominn
ú bryggjunni og fánar dregnir
að hún um allan bæinn. Einnig
á skipum, er voru í höfn, voru
fánar við hún.
Á mótum Hafnarbryggju og
Siglufjarðareyrar hafði verið
reist hlið vafið voðum í fánalit
um, en yfir lokað. með feldi í
fánalitum, er á var letrað: „Vel
kominn forseti íslands,“ en þar
yfir var héraðsmerki Siglufjarð
ar vafið lyngi, en merkið eru
þrjár síldar í hvítum skildi.
Að ávarpi bæjarfógeta loknu
ávarpaði forseti mannf jöldann
nokkrum orðum og gat þess m.
a., að Siglufjörður væri k"---
landsins um sumarmánuðina,
vegna hins mikla atvinnurekstr
ar og framleiðslu, er þar væri.
Forseti hélt nú í fylgd bæjar
fógeta upp bryggjuna og he'ils-
aði bæjarstjórn og bæjarstjóra,
en að því loknu var haídið heim
til bæjarfógeta, og fylgdi mann
fjöldi forseta þangað.
Er þar hafði verið dvalið um
stund ók forseti í fylgd bæjar-
fógeta og bæjarstjórnar upp í
Siglufjarðarskarð. Var dvalizt
þar um stund og notið útsýnis-
ins, er var mjög fagurt. Sáust
Strandafjöll og austur til Gríms
eyjar.
Frá skarðinu var ekið að Síld
arverksmiðjum ríkisins en þar
voru fyrir stjórn og fram-
kvæmdastjóri verksmiðjanna
og tóku á móti forseta, en for-
maður verksmiðjustjórnar,
Sveinn Benediktsson, skýrði frá
tildrögum að stofnun og rekstri
verksmiðjanna til þessa dags.
Að því 'búnu skoðaði forseti
verksmiðjurnar.
Kl. 7,15 var forseti í kvöld-
verðarboði bæjarstjórnar Siglu
fjarðar ásamt bæjarfulltrúum,
embættismönnum ríkis og bæj-
ar og forráðamönnum ríkis-
stofnana. Var þetta í húsakynn
um formanns bæjarstjórnar.
Um kl. 20.30 safnaðist mann-
fjöldi saman fyrir framan hús
formanns bæjarstjórnar og
hlýddí á ávarp bæjarstjóra, Ole
Hertervigs, er hann flutti af
svölum hússins og hyllti mann-
fjöldinn forseta með ferföldu
fagnaðarhrópi.
Forseti þakkaði og flutti
Siglfirðingum og Siglufirði árn
aðaróskir um alla framtíð.
Kvað harM þjónustu hvers ein-
staklings við þjóðarlmA1
vera grundvöllinn jyrir sjálf-
stæðinii og bað þess landi og
þjóð til heilla, að ekki yrði fram
ar erlendur þjóðhöfðingi á ís-
landi og íslendingar mættu b
gæfu til þess, hver og einn, að
hlvða kalli hn Q'P'i I .r, n V ^XjXVT
þjóðarlieildina.
Bað hann síðan mannfjöld-
ann að taka undir þessa ósk
sína með ferföldu húrrahrópi,
og var það gert.
Er forseti hafði lokið máli
sínu færði lítil stúlka klædd ís-
lenzkum búningi, honum fagr-
an blómvönd. Þá söng karlakór
inn Vísir nokkur lög, undir
stjórn Þormóðs Eyjólfssonar,
formanns bæjarstjórnar.
Er forseti gekk úr kvöldverð-
arboði bæjarstjórnar, hélt hann
til kirkju og skoðaði hana. Enn
fremur skoðaði hann Gesta- og
sómannaheimili Siglufjarðar,
og áður en hann sté á skipsfjöl
ók hann til sjúkrahúss staðar-
ins og fylgdu honum bæjarfó-
geti, sjúkrahússlæknir og sókn-
arprestur. Skoðaði forseti
sjúkrastofur allar og heilsaði
sjúklingum.
Að því búnu gekk forseti að
prestssetrinu á Hvanneyri og
skoðaði bæinn og umhverfi
hans af Hvanneyrartúninu.
Kl. 22 sté forseti á skipsfjöl
og hyllti mikill mannfjöldi hann
í kveðjuskyni og söng, er skip
forseta lagði frá, „Ó, fögur er
vor íósturjörð.“
HÓLMAVÍK
Til Hólmavíkur kom forseti á
sunnudag. Sýslumaður Stranda
manna Jóhann Salberg tók á
móti honum á bryggjunni, á-
samt sýslunefndarmönnum. en
skátar stóðu heiðursvörð. For-
seti hélt til bústaðar sýslu-
manns og bauð sýslumaður
hann þar velkominn í viðurvist
þorpsbúa, en forseti þakkaði.
Að því loknu sat forseti boð
sýslumanns og sýslunefndar og
flutti séra Jón Guðnason
ræðu. Að boðinu loknu gekk
forseti um þorpið en hélt síðan
til skips. Sýslumaður flutti hon
ur þar kveðjuorð en mannfjöld
inn kvaddi forseta með húrra-
hrópum.
ÍSAFJÖRÐUR
Forsetinn kom svo til ísa-
fjarðar, höfuðstaðar Vestur-
lands á mánudag. Var bærinn
fánum skrýcjdur og fólk í hátíð
arskapi.
Við skipshlið mætti bæjar-
stjórn ísafjarðar og sýslunefnd
ir Vesur- og Norður-Isafjarðar
sýslna í broddi fylkingar mikils
mannfjölda og var forseta vel
fagnað. Skátar heiðruðu forseta
Fhh. á 7. sfBft.
Forselinn fer um
Suðurland og Vesl-
mannaeyjar.
ERT hefur verið ráð
fyrir því, að forseti ís-
lands dvelji hér í Reykjavík
í nokkra daga, en hef ji síðan
för sína um Suðurland og
síðan til Vestmannaeyja. —
Enn mun hins vegar óráð-
ið, hvenær hann fer í lieim-
sókn til Austurlands.
Þjóðhátfðin í Veslm.
eyjum.
Tvö ný íslandsmet
í stangarstökkL
JÓÐHÁTÍÐ Vestmanna-
fór fram í Herjólfsdal um
síðustu helgi. Sótti hana mikill
fjöldi manna, bæði úr Vestm.-
eyjum og úr landi.
Á hátíðinni fóru fram ræð-.
ur, söngur, hljómleikar og í-
þróttir. Þau tíðindi gerðust á
þjóðhátíðinni, að 2 ungir Vest-
mannaeyingar settu 2 ný met:
Guðjón Magnússon úr íþrótta-
félaginu Tý setti nýtt ísl. met
í stangarstökki. Stökk hann
3.55 metra, gamla metið er 3.53
metrar, og var það eftir hann
sjálfan. Torfi Brimgeirsson úr
íþróttafélaginu Þór, setti nýtt
drengjamet í stangarstökki. —
Stökk hann 3.33 metra. Gamla
metið var 3.23 metrar.
Einar Jónsson mynd-
höggvari færir sjóðf
Hákonar konungs
myndarlega gjöf.
|7 INAR JÓNSSON mynd-
höggvari hefur ánafnað
„Kong Haakons Fond“ laun
þau, sem hann átti að fá fyrir
að gera líkan af Ingólfsstytt-
unni, en Norðmenn og Noregs-
vinir á íslandi færðu Hákoni
konungi líkanið að gjöf á 75
ára afmæli hans.
Frá þessu er skýrt í „Norsk
Tidend“ í London, skv. fregn
frá norska sendiráðinu hér í
Reykjavík.
Fámennt í Reykjavík
nú um heigina.
Gífurlegur mann-
fjöidi fér úr bæn-
um.
LDREI í sumar munu
Reykvíkingar hafa ferðast
eins mikið um eina helgi og
um síðustu helgi.
í borginni var mjög fátt
manna og næstum ógerningur
að fá bifreið í akstur innanbæj-
ar.
Mikill mannfjöldi mun hafa
farið til Þingvalla, en einnig
munu margir hafa farið austur.
um sveitir og upp í Borgarfjörð.
Gunnar Ásgeirsson
verkamaður í Hafnarfirði varð
fertugur í fyrradag (7. ágúst).