Alþýðublaðið - 11.08.1944, Blaðsíða 6

. ALÞYÐUBtA^P ______________________
Reykjavfkurniétið:
KR: „Bezta knattspyrnufélag Rvíkur"
Sigraði Val í úrslitaleik með I marki gegn 0.
I
Kosningaáróður í Ameríku.
j , t ' ’ ■ * ... .
Báðir aðalflokkar Bandaríkjanna, demókratar og repúblik-
anar, hafa nú ákveðið forsetaefni sín við forsetakjörið,
sem fram á að fara í haust, og kosningaáróðurinn er byrj-
aður. Það er margt, sem þeim hugkvæmist til þess að veiða
atkvæði; þannig hafa til dæmis repúblikanar þessar þrjár
blómarósir á aðalkosningaskrifstofu sinni í Chicago, til þess
að hvetja til að kjósa Dewey. Þær verða sjálfsagt ekki fé-
legustu áróðursmennimir fyrir hann.
Píslarvoffur frelsisins.
Frfa. af 5. bSSkl
.eins og leið llá eftir þjóðveg-
inum út úr Iborginni.
Mattdotti veitti árásarimönn-
uim sínum viðn'ám og tókst
meira. að segja að ibrjóta glugga
bifreiðarinnar, en áriásarmenn
hans 'báru hann þó briátt ofur-
liði og stungu hann rýtingi, uns
foann beið bana.
Tuttugu ár eru nú liðin frá
því að rödd þessa málsvara
foins ítalska frelsis hljóðnaði
hinzta sinni. , “
En frá því þann dag, sem
Matteotti var myrtur, hefir
bölvun hvílt yfir Mussolini og
fasismanum.
Fréttaritarar fengu alls eigi
fyrir löngu upplýsingar um það,
að ráðin um morðið á Matteotti
hefðu verið lögð í skrifstofu
Mussolinis að Palazzo Vimiale.
Morðið var framkvæmt af
glæpamanni ættuðum frá St.
Louis, Amerigo Dumini að
nafni.
Lík Matteotti var falið í
gryfju í héraðinu Roman Camp-
agna. En gervöll ítalska þjóðin
spurði: „Hvar er MatteottiT'1
Og rödd ítölsku þjóðarinnar
varð svo þróttug, að Mussolini
brá í brún. Hann reyndi að telja
þjóð sinni trú um það, að hann
væri ekkert við morðið riðinn.
Hann lagði meira að segja svo
fyrir, að nánustu samverka-
menn hans og ráöunautar
skyldu teknir höndum. Að
nokkrum vikum liðnum, þegar
hann hiigði, að þjóðin hefði
spekjazt látið að nýju, lét hann
hið . lemstraða lík Matteottis
koma í leitimar;.
ítalska þjóðin laut höfði í
lotning. Matteotti var syrgður
af sérhverju sönnu ítölsku
hjarta. En hinir nánu samverka
menn Mussolinis flýðu af landi
brott og ákærðu hann fyrir að
hafa lagt á ráðin um morðið,
þegár þangað var komið.
Það var að sjálfsögðu heilög
skylda konungsins að mæla svo
fyrir, að Mussolini skyldi tek-
inn höndum. En konungurinn,
sem hafði svikið Ítalíu og
ítölsku þjóðina 28. dag október-
mánaðar árið 1922, þegar hann
fékk Mussolini voldin í hendur,
sveik nú öðru sinni land sitt og
þjóð með því að vernda Musso-
lini og láta hann sitja áfram við
völd. Og Mussolini neytti valda
aðstöðu sinnar til þess að skipu
leggja einræði sitt og harð-
stjórn.
*
ORÐIÐ á Ciacomo Matte-
otti lýsir vel ástandinu í ein
ræðisríkjunum. Mussolini varð
að skerða allt borgaralegt frelsi
til þess að geta þaggað niður
rödd ítölsku þjóðarinnar. Hann
kom á kúgunarlögum. Hann
stpfnaði sérstakan dómstól fas-
ista. Iiann afnam málfrelsi.
Hann leysti upp andstöðuflokk
ana og verkalýðsfélögin. Hann
bannaði blöð andstæðinga
sinna. Hann lét varpa mótstöðu
mönnum sínum í fangelsi og
fangabúðir. Hann ofsótti og fjöl
skyldur þeirra andstæðinga
sinna, sem flúið höfðu af landi
brott.
Mussolini efndi til allra þess-
ara ráðstafana vegna þess, að
hann óttaðist ávallt Matteotti
og hugsjónir hans.
Hinn 10. maí ár hvert lögðu
KNATTSPYRNUMÓTI
REYKJAVÍKUR — hinu
20. i röðinni — er nýlega lokið.
Því lauk með sigri KR.
Tiveir síðustu leikir mótsins
fór fram ó fimmudag og fóstu-
dag í s. 1. vlku.
A fimmtudagskvöldi kepptu
Fram og Víkingur, lauk þeim
imeð jafntefli 2:2, en úrslitaleik-
urinn var iháður kivöldið eftir,
milli K. iR. og Váls og sxgraði
K. R. með 1:0.
Léikurinn miMi Fram og Vík-
ings var urn margt f jörugur, þó
var veður Óhagstætt, bæði all-
•mikill vindur, sem fór vaxandi
er á leið og irigning. Fram kaus
að leika með vindi í byrjun. En
þriátt tfyrir það þó Víkingur ætti
gegn vinda að .sækja, liðu ekki
nema (fáeinar mínúttur þar til
irtark var skorað hjá Fram, vair
það gert með ágætri só'kn og
snöggri, iBörður imiðfrh. skoraði
Fleiri mörk voiru ekki skoruð
í þessurn háfleik, þrátt fyrir lát-
lausa sókn Fram tókst þeim al-
drei að komast í örugga skot-
aðstöðu við Víkingismarkið, en
meginþungi sóknarinnar í þess
um QuálfJeik var allur af þeirra
hálfu. Lauk hálfleiknum með
1:0 fyrir Víking.
Almennt var ivið því búist að
Víkingur myndi bera glæsilegan
sigur úr býtum í leik þessum,
með Iþví að í seinni hálfleik fékk
(hann vaxandi vind að samherja.
En fiíðari hálfleikurinn var
miklu ibetur leikimn, einkum af
hálfu Fram, og er fáar mínútur
voru af leik, tókst Fram að hef ja
ágæta sókn, er lauk með harðri
hríð að Víkingsmarkinu. í þess-
ari lotu varð einn framh. Fram
tfyrir aíllhastarlegri bakhrind-
ingu, þar sem hann stóð í ágætri
skotaðstöðu við moiark Víkings,
og iféll harm við, á slíkum augna-
Iblikuim reynir mjög á drengskap
leikmanna. Vegna bakhrinding-
ar þessarar var Víking dæmd
vítaspyrma, sem er hin þyngsta
retfsing á/ knattspyrnuVelli, með
vítaspyrnunni jöfnuðu Framm-
arar imetin, og stóð nú leikurinn
11:1. Þes'si atburður leiddi til auk
ins fjörs í leiknum, hertu Vík-
ingar sóknina, en allt kom fyrir
ekki, vörn Fram hratt áhlaupum
þeira jafnt og þétt, og er um
20 mín. voru af leik, sikoruðu
Frammarar en eitt mark, með
skyndisókn sem virtist koma
Víking mjög á óvart, en á :síð-
ustu mínútunum tókst framJh.
Víkings samt að kivitta og lauk
leiknum því með jatfhtefli 2:2.
Dómari var Guðmundur Sigurðs
son. Úrslitaleikur mótsins lór
svo tfram kiveldið 'etftir, s. I. föstu
dagkvöld og voru það KR og
Válux sem þar áttust við, en þau
félög hatfa löngum eldað grátt
silifur saanan um úrslit móta hér
í foæ.
Það var þegar sýnt í upphatfi
leiiks að K.R.-ingar voru lákveðn
ir í að liggja ekki á liði sínu og
draga hlvergi atf sér, var leikur
þeirra allur miklu fjörugri og
ákveðnari en Vals. SÞeir voru
jafnan óþekktir menn blóm á
staðinn þar sem ráðizt var á
Matteotti.
Hinn 10. maí ár hvert komu
jafnan frjálsir ítalir víðs vegar
um, heim saman til þess að
hefja fána Matteottis á loft.
En jafnframt varð hinn 10.
maí sá dagur, er Mussolini efndi
til nýrrá hermdarverka.
Það var að kvöldi hins 10.
mai áriö 1937, er Carlo og Nello
Rosselli, sem voru bræður og
andfasistar, voru ntyrtir að ráði
Mussolinis einhvers staðar á
Frakklandi.
snaraxi í sniúningum, fljótari að
knettinum og úthaldsbetri en
mótherjarnir. Þeix höfu allt að
vinna en engu að tapa. Þeix
sýndu og oft ágætan samleik
Valsmenn voxu óvenju rólegix,
eins og þeix xeiknuðu með því
að sigxa af gömlum vana, án
séxlegrar fyrirhafnar, en slíkt er
ekki vænlegt til sigurs. Það
gerði sýnilega gæfumuninn að
KR-ingar komu til leiks fullir
eldmóðs og vel æfðir, en foinir
treystu, æfingarlitlir, fornri
tfrægð og sigurigitftu undangeng-
inna ára.
Atf Vals ihálfu var fyrri foáltf-
leikurinn betur leikinn og áttu
þeir nokkur góð tækifæri á
imaxk KR, sem þó nýttust ekki,
í þessum 'hálfleik skorar KR sig-
urmark sitt, var það gert upp úr
hornspyrnu, af miðh. Herði.
í síðari hálfleiknum voru það
KR-ingar, sem frum'kvæðið
foöfðu og kom þá greinilega í
Ijós hvoru megin úthald og æf-
ing var meiri.
KR-liðinu hafði bætzt Birgir
miðfrv. og er það liðinu sem
heiild mikill og góður styrkur,
en það var enganveginn nær-
vera hans eing'öngu setm olli ó-
sigri Vals, heldur samtakaleysi
liðsins í (heild sem meðal ann-
ars statfar af ónógum ætfin'gum.
Fyrir utan markskotaleysi
sem bagar framlímu Vals, voru
innherjarnir, þótt góðir séu, sem
einstaklingar, Qwergi nærri ná-
kvænair í sinu starfi, spyxnur
þeixra til útherjanna oft bæði
fumkendar og ónákvæmar. Þeir
tfylgdust hvergi nærri nægilega
með sókn og vörn, gáfu framv.
KR allt of mikið svigrúm. Jó-
hann Eyjölfsson gat ekki leikið
með vegma meiðsla en sá sem
kom í hans stað fy/llti hvergi
nærri skarð Jóhanns.
Geir útv. Vals gekk iúx axlar-
lið í byrjun síðari hálfleiks, en
lék samtf með áfram er kip.pt
hafði verið í liðinn aftur, en
auðvitað íháði þetta óhapp hon-
um imjög það sem eftir var leiks
ins.
Vörn Vals stóð rösklega gegn
áhllaupum hinna xösku KR-ihga
og dró hvergi af sér.
Eins og þegar hetfir verið
fram tekið var lið KR einart og
'iákveðið í því að £etfa ekki hlut
sinn ,fyrr en í fulla hnefana.
Framherjarnir lóku oft ágæt-
lega samain .Hörður er snöggur
og sprettharður miðfnh. innherj-
arnir ,einkum þó Jón Jónasson
voru nákvæmir í samleik sín-
um við úíherjana, sem og tókst
vel upp. Framv. léku vel, eink-
um þó Ófli B. sem vann eins og
víkingur bæði í sókn og vörn,
enda fékk ihann eftixlitslaust af
Vals hálfu að fara allra sinna
ferða. Bakverðirnir eru klaufar
í staðsetningu og spyrna langt,
tfast og ónákvæmt þegar svo ber
undir, þeix eru veikustu hlekk-
irnir í liði KR eins og sakir
standa, það kom að vísu ekki að
sök í þetta sinn iþví sókn Vatfs
var aldrei beihlínis foætituleg.
Og það var hinn 10. maí ár-
ið 1940, sem Mussolini þröngv-
aði Ítalíu í stríðið með því að
reka rýting í bak Frakklandi.
Það er því vel farið, að ein-
mitt hinn 10. maí hefir orðið sá
dagur, er hinn fyrsti refsidóm-
ur var kveðinn Mussolini og
fasismanum. Það var sem sé
hinn 10. maí árið 1943, sem ey-
virkið Pantelleria féll í hendur
bandamanna, en þar með var
innrásin á Sikiley og síðar
ítalíu tryggð og örlög Musso-
linis og einræðis hans ráðin.
4
Föstudagar .11. ágúst 1944
Sfjornskipun Banda-
ríkjanna.
Frh. á 4. síðu.
gress, eins og það heitir, er i
tveim deildum. í öldungadeild-
inni (Senate) eiga sæti 97 með-
limir, tveir senatorar frá hverju
hinna 48 ríkja, og svo varafor-
seti Bandaríkjanna, sem er for-
seti deildarinnar, en greiðir að
eins atkvæði, ef jafnt stendur á
tölu atkvæða. f fulltrúadeild-
inni (House of Representatives)
eru 465 þingmenn, og er þeim
dreift á ríkin eftir fólksfjölda.
Hinar ýmsu nefndir þingsns,
sem eru fjölmargar, hafa mikið
vald og geta venjulega svæft
hvaða frumvarp, sem þær vilja.
Eru það örlög margra frum-
varpa,enda kemst aðeins lítill
hluti alls þess, sem fram er
lagt, gegnum völundarhús þings
ins.
* * #’
Það er álit margra sérfræð-
inga, að versti gallinn á stjórn-
arkerfi Ameríku sé það, hversu
sundurskilið þing og forseti
eru. Hefir margt verið lagt til,
sem til bóta mætti verða, en-'
ekkert ,náð fram að ganga. Þótt
kerfið hafi sína galla (eins og
öll önnur kerfi) hef ég litla trú
á að nokkur breyting verði
gerð á því næsta mannsaldur-
inn. Til þess er það orðið of
rótgróið.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. af 4. síðu.
Svona sþgur og þessu likar —
ganga um landið. Og auðvitað
spyr almenningur hvað satt sé í
þessu og hverju logið.
Og þjóðin hefir fullan rétt til að
spyrja svo..
Hún hefir fullan rétt til að fá
skjölin á borðið. Sú krafa yerður
trauðla bæld niður hér eftir.
Víki forráðamenn þjóðarinnar
sér undan að verða við þessum
kröfum, eru þeir vitandi vits að
vega að lýðræðinu. Lýðræðið verð
ur þvL aðeins tryggt að fullur trún'
aur sé milli yfirboðara og undir-
manna, og allir verði að svara fyr
ir sínar gjörðir, hver sem staða
þeirra er í þjóðfélaginu.“
Þetta er vitanlega alveg rétt.
Hér á ekki að viðhafa neina
leynd. Eftir allt skrafið' um
nauðsyn á myndun innanþings
stjórnar er ekki nema sjálf-
sagt að skýra almenningi frá
því, hvers vegna ekki er unnt
að koma slíkri stjórn á lagg-
ixnar. •
Sigurður markvörður stóð sig
vel, enda voxu þau skot sem
hann fékk á markið úr löngu
tfæri og því mjög Iþægilegt að
fylgjast með þeim.
Etftir ledk sínum átti KR skil-
ið að vinnia þennan úrslitaleik,
og |þar með titilinn „Bezta
knarttspyrnutfélag Reykjavíkur
árið 1944.
Dómari var Guðjón Einarsson
Valur Iþarif að athuga sinn
igang fyrir Walterskeppina í
haust, samstilla kraftana, ætfa
vel og minnast (hvernig tfór um
iþað mót í fyrra. Var það ekki
KR, sem |þá sigraði með 4:0
Að leik loknum afhenti Er-
lendur Ó. Pétursson foxmáður
KH grip þann sem keppt var
um, en iþað var Reykjavíkur-
foornið, með ræðu. Hann virtist
vera mjög ánægður með úrslrf-
in og þakkaði félögum þeim sem
þiátt tóku í mótinu fyrir þátt-
tökuna.
KR hlaut 4 sti'g í mótinu,
Valur og Víkingur jafnir að
stigum, sín 3 hvor en Fram
hlaut/2 srtig, jafntefli við Val
og Víking.
Víkingur skoraði flest mörk,
6:4, KiR 3:3, Valnr 2:2 og Fram
2:4. ■ •
Ebé.