Alþýðublaðið - 15.08.1944, Blaðsíða 4

ALÞVÐUBLAO&S Þriðjudagur 15. ágúst. 1944..
Helgi Sæmundsson|:
Aðalhluli meislaramóts ÍS.Í.
J
(Jtgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla 1 Al-
býðuhúsinu við Hverfisgötu.
3ímar ritstjórnar: 4r'Zl og 4902.
3ímar afe-'^iðslu: 4900 og 4906.
Verð í lausasölu 40 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
SjðlfHB sór verstir.
AÐ mætti ætla, að Mbrgun-
iblaðið teldi sér ihentast að
sem sjaldnast væri rætt um
framkomu aðstandenda þess
skilnaðarmálinu. En ,rvitsmuna-
vera“ blaðsins ber ekki gæfu til
að ihaga skritfum sínum í sam-
ræmi við 'þessa nauðsyn. Rit-
smíðar ihennar benda öðru
hvoru til þess, að hún telji sig
enn vera að berjast fyrir hrað-
skilnaði — og gegn lögskilnaði.
'Ht\ ~
Það var deiltf um það á síð-
asta vetri, ihvora leiðina ætti að
tfara í skilnaðarmalinu: hina
lagalausu leið hraðskilnaðarins,
þar sem ekki átti að virða að
neinu gerða samninga, eða leið
lögskiinaðarins, þar sem sam-
íbandsslitin áttu að fara fram í
samræmi við gerða samninga
við Dani.
Þrír þingfiokkanna bundust
samtökum u:m að fara leið hrað
skilnaðarins. Fyrir síðastliðin
láramót itöluðu leiðtogar þessara
tflokka digurbarkalega um að
knýja fram samibandssilitm strax
í byrjun þessa árs og kváðu sig
einu gilda ákvæði sambands-
lagasáttmálans. Alþýðuflokkur-
inn lýsti sig hins vegar andvíg-
an því, að traðkað væri í þessu
máli lögum og rétti og löglega
gerður milliríkjasaanningur ekki
bafður að einu. Á sömu sveif
lögðust svonefndir lögskilnaðar-
menn, en það voru menn úr
öllurn stjómmálaflokkum, sem
jbundúst samtökum til Iþess að
leitast við að sporna gegn hrað-
skilnaðí.
Sagaóþessa máls er mÖnnum
í svo fersku minni, að þess ger-
ist ekki þörf, að hún sé rakin,
lið fyrir lið. Menn rekur minni
til þess, að hraðskilnaðarmenn
létu undan síga — góðu iheilli —
og féllust á þær kröfur Alþýðu-
tfiokksins og ilögskilnaðarmanna
að sambandsslitin við Danmörku
færi fram að réttum JJögum.
Þjóðaratkvæðagreiðslunni var
tfres^tað þangað tif sambands-
lagasáttm/álinn var útrunninn,
samkvæimt áfcvæðum hans sjálfs
og íslendingum þvi í sjálfs-
vald sett áð siíta sambandinu.
Leið lögskilnaðarins varð þann-
ig fyrir vaiinu, öllum skyniborn
um mönnum til ánægju. Hrað-
skilnaðarmönnum tókst ekki að
setja á íslenzku þjóðina þahn
blett, að hún þverlbryti löglega
gerða miHiríkjasamninga.
*
Ailþýðublaðið hefir enga löng
un til að ihirta óðagotsmennina
í skilnaðarmálinu með því að
vera að rifja upp þetta mál. En
hvatvísi Mgbl. gerir það óhjá-
kvæmilegt, að ininnzt sé á stað
reyndirnar. Að öllu athuguðu
fer bezt á því, bæði fyrir hrað-
skilnaðarmenn og þjóðina í
heild, að ekki sé fjölyrt meira
um þetta mál en þegar hefir ver-
ið gert. Það tókst að afstýrá þvi,
að hraðskilnaðarmenn ynnu tjón
áliiti þjóðarinnar út á við, og það
vár fyrir mestu. Enginn hefir
löngun til að auka á óvirðingu
þeirra með því að halda þess-
um ágreiningi vakandi löngu
I.
AÐALHLUTI meistaramóts
Í.S.Í. var haldinn á íþrótta
vellinum hér í Reykjavík á laug
ardag og sunnudag. Áður hafði
verið keppt í boðhlaupum, sem
K.R. vann og fimmtarþraut, en
þar varð Jón Hjartar, KR hlut-
skarpastur. Eftir er keppni í
10.000 metra hlaupi og tugþraut.
Skráðir voru til leiks alls 67
keppendur frá sjö íþróttafélög-
um og samböndum. Tuttugu
keppenda þessara voru ' utan-
bæjarmenn, og var þátttaka
þeirra til þess að gera mótið
mun skemmtilegra en ella hefði
orðið. Árangur varð hinn bezti,
enda þótt veðurskilyrði væru
engan veginn eins hagfelld og
æskilegt hefði verið. Þrjú ný
íslandsmet voru sett og ágætt
drengjamet, auk tveggja Aust-
fjarðameta. Hér mun gefið nokk
urt yfirlit yfir þennaii aðalhluta
meistaramótsins þótt aðeins
yerði stiklað á stóru.
**« ~ .
II.
Hér mun fyrst greint frá'
hlaupunum og áran.gri þeim,
sem í þeim náðist. í hundrað
metra hlaupi varð Finnbjörn
Þorvaldsson, ÍR meistari. Rann
hann skeiðið í úrslitahlaupi á
11.3 sek., en hafði sigrað í riðli
á 11.2. Oliver Steinn F.H. varð
annar á 11.4 sek. Tveir menn
voru dæmdir úr leik, er hlaupið
var til úrslita, en það voru þeir
Árni Kjartansson, Á. og Gutt-
ormur Þormar, U.Í.A. Tími
Finnbjörns er ágætt afrek, og
keppnin milli hans og Olivers
var mjög hörð að vanda. Virðist
ástæða til þess að ætla, að þeir
muni báðir bæta tíma sinn í
bessu hlaupi á næstunni. Finn-
björn varð og meistari í 200 m.
híaupi á 23.5 sek. Sigraði hann
þar glæsilega, og er mikil á-
stæða til þess að ætla, að hann
befði bætt metið, ef skilyrði
hefðu verið hagstæð. Annar í
bessu hlaupi varð Guttormur
Þormar, U.Í.A. og rann hann
skeiðið á 24.4 sek. Árni Kjart-
ansson, Á. varð þriðji á 24.6 sek.
í 400 imetra hlaupi varð Kjart
an Jóhannsson, ÍR meistari og
hljóp hann á mettíma sínum,
52.3 sek. Brynjólfur Ingólfsson,
KR varð annar á 53.5 sek., en
Árni Kjartansson, Á. þriðji á
54.9 sek. Kjartan varð og meist
ari í 800 metra hlaupi, en þá
hljóp hann á 2:2.5 mín. Brynj-
ólfur varð þar og annar á 2:5.p
mín., en Hörður Hafliðason, Á.
þriðji á 2:7.3 mín.
í 1500, metra hlaupi varð Osk-
ar Jónsson ÍR meistari á 4:20.2
mín. eftir harða keppni við
Hörð Hafliðason, sem rann skeið
ið á 4:211.2 mín. Þriðji varð
Indriði Jónsson/ KR á 4:29.2
mín. Óskar varð og meistari í
5000 metra hlaupi á 17:3.4 mín.
Annar í bví hlaupi varð Stein-
arr Þorfinnsson, Á. á 17:12.2
mín., en briðji Indriði Jónsson
KR á 17:35.0 mín.
Skúli Guðmundsson, KR varð
meistari í 110 metra grinda-
hlaupi á 17.4 sek., en annar
Brynjólfur Jónsson úr sama fé-
lafti, og rann hann skeiðið á 19.7
sek.
Afrek Finnbjörns í 100 og
200 metra hlaupunum eru góð,
og er þó mest um það vert, að
eftir að hann er úr sögu. Og
þjóðinni í heild er enginn greiði
gerður með því að vera sí og æ
að minna á það, að slíkir menn
sem hraðskilnaðanmenn skyldu
láta á sér kræla meðal hennar
á einni örlagaríkustu stund í
sögu hennar.
/
Finnibjörn virðist vera í sífelldri
framför og mun því mega mik-
ils af honum vænta. Kjartan er
Ijklegur til þess að setja ný met
á 400 og 800 metrum, þegar
hann keppir í hagstæðu veðri,
og vissulega er hann glæsileg-
asti hlaupari okkar á millivega-
lengdum, en þeir Brynjólfur og
Hörður sjá honum fyrir harðri
keppni. Sigurgeir Ársælsson var
ekki með að þessu sinni, og
Hörður mun ekki hafa verið vel
fyrirkallaður, en þeir myndu á-
reiðanlega hita Kjartani í
hamsi, ef þeir gengju heilir til
leiks, enda þótt Kjartan sé óneit
anlega þeirra sigurstranglegast-
ur. Árangurinn í 1500 metra
hlaupinu verður að teljast dá-
góður, en hins vegar ber árang-
urinn í 5000 metra hlaupinu
iSkúli Guðmundsson methafi í
hástökki.
þess vitni, að það mun engan
veginn æft eins og vert væri.
Hins vegar er Óskar Jónsson
enn aðeins drengur, og má því
gera sér vonir um það, að hann
eigi eftir að bæta þennan árang-
ur sinn. Hörður Hafliðason var
Óskari þungur í skauti í 1500
m. hlaupinu, en Steinarr Þor-
finnsson virðist munu verða góð
ur fimm kílómetra hlaupari.
Hins vegar virðist Indriði Jóns-
son ekki líklegur til þess að
vinna teljandi afrek úr þessu.
Guttormur Þormar, sepi var
annar í 200 metra hlaupinu, tók
ekki þátt í 400 metra hlaupinu,
en það hefði vissulega verið
Oliver Steinn, methafi í lang-
stökki
skemmtilegt að sjá hann reyna
sig við þá Brynjólf og Árna
Kjartansson, en Kjartan er þar
öruggur um sigur. Guttormur
var óheppinn í 100 metra hlaup
inu, svo og Árni Kjartansson,
en þeir voru báðir dæmdir úr
leik fyrir ,,þjófstart“. Árni hafði
sigrað Guttorm í riðilshlaupi,
en Guttormur er sterkur hlaup-
ari og hefir fengið góðan tíma
fyrr í sumar. Árni er orðinn
einn af okkar beztu spretthlaup
urum. Er mjög tvísýnt, hvor
þeirra hefði orðið þriðji í úrslit
um, ef til hefði komið. Hins
vegar finnst þeim, sem línur
• Og það ætti sannarlega að
mega gera ráð fyrir því, að hrað
skilnaðarmenn sjálfir yrðu ekki
til þess að vekja upp skömm
sína, þegar aðrir vilja hlífa
iþeim. EÆ þeir taka þann kost,
eru þeir sannarlega sjálfum sér
verstir.
þessar ritar ekki að ástæðu-
lausu, þótt þess sé látið getið, |
að stundum hafa ræsar hér ekki
verið eins strangir í dómum fyr
ir ,,þjófstart“ og Benedikt
Jakobsson að þessu sinni.
III.
Árangurinn í stökkunum
varð mjög góður á meistaramót
inu, þar sem í tveimur þeirra
voru sett tvö ný íslandsmet og
í einu þeirra tvöfalt drengja-
met. Oliver Steinn varð meistari
í langstökki, og stökk 7.08
metra, sem er nýtt met og hið
bezta afrek. Hann stökk tvö
stökk yfir sjö metra, og er
'fyllsta ástæða til þess að ætla,
að hann muni bæta þetta met
sitt vonum f.yrr. Annar í lang-
stökkinu varð Skúli Guðmunds
son, og stökk hann 6.63 metra,
sem líka er prýðilegt afrek, sér
í lági þegar að því er gætt, að
Skúli hafði nýlokið keppni í
annarri grein, þar sem hann
setti ágætt íslandsmet. Þriðii
í langstökkinu varð Magnús
Baldvinsson Í.R., sem stökk 6.54.
Magnús er bráðefnilegúr lang-
stökkvari, sem efalaust á eftir
að veita þeim Oliver og Skúla
harða keppni í framtíðinni.
í hástökki varð Skúli Guð-
mundsson meistari og stökk
1.94 metra, sem er nýtt íslands-
met. Þetta afrek Skúla er mjög
gott, enda er Skúli einhver hinn
skemmtilegasti og frækilegasti
íþróttamaður okkar. Um há-
stökksmetið er hið sama að segja
og langstökksmetið, að það kann
að verða skammlíft. Annar í há
■O LAÐIÐ Dagur á Akureyri
gerir greinargerð forráða-
manna Eimskipafélagsins varð-
andi farmgjöldin og, gróða fé-
lagsins á síðasta ári að umtals-
efni nú nýlega. Segir í Degi m.
a. á þessa leið:
„Vafalaust myndi þaS gleöja
marga velunnara’ þessarar stofn-
unar •— „óskabarnsins", er á sín-
urri tíma vann merkilegt braut-
ryðjendastarf í þágu allrar þjóðar-
innar — ef hægt væri að fullyrða,
að með svari sínu hefði stjórninni
tekizt að skýra öll vafaatriði í
þessu sambandi og hreinsa félagið
af hverju ámæli um óeðlilegan og
óhæfilegan stórgróða á flutning-
unum til landsins, þegar sízt var
bætandi á hina ægilegu dýrtíð og
erfiðleika íslenzkra atvinnuvega
og framleiðslu. En því miður verð-
úr alls ekki sagt, að svo sé, og raun
ar er furðulegt, hve mörgu er enn
ósvarað aí ádeiluatriðum Við-
skiptaráðs á hendur félagsins.
í svari félagsstjórnarinnar er t.
d. að mestu gengið framhjá þeirri
alvarlegu ásökun Viðskiptaráös, að
Eimskipafélagið hafi tregazt við
að gefa því Íkýrslu, eftir að stjórn-
inni hlaut að vera ,kunnugt orðið
um hinar miklu gróðahorfur á síð-
astliðnu ári. ðg að það hafi á ann-
an hátt reynt að standa gegn lækk
un flutningsgjaldanna, eftir að
sljórn fél. var orðið vel kunnugt
um gróðann. Þá eru útreikningar
félagsstjó.rnarinnar á heildargróð-
anum engan veginn sannfærandi,
heldur hið gagnstæða, því að eftir
þann lestur trúa menn því jafnvel
enn betur en áður, að raunveru-
Gunnar Huseby, methafi í
úeggja handa kringlutkasti.
stökkinu varð Jón Ólafsson, U.
Í.A., sem stökk 1.75 metra, ert
það er nýtt Austfjarðamet. Jón
er bráðefnilegur hástökkvari og
má mikið vera, ef hann á ekkí
eftir að ná glæsilegum árangri.
Þriðji varð Jón Hjartar, KR,
sem stökk 1.65 metra.
Keppnin í stangarstökki var
eiri hin skemmtilegasta á móti.
þessu, enda þótt árangurinn yrði
ekki eins góður og vonir margra
munu hafa staðið til. Þar sigraði
að lokum methafinn, Guðjón
Magnússon, K.V., eftir harða
keppni við féiaga sinn, Torfs..
Bryngeirsson, og Þorkel Jóhann
ess,. F. H., en Torfi varð annar
og Þorkell þriðji. Stukku þeir
allir 3.40 metra, og eru þessi
afrek Torfa og Þorkels nýtt
drengjamet, en í umstökki stökk
Guðjón 3.48 metra. Guðjón virð
ist líklegur til þess að hnekkja
hinu nýja meti sínu, er hann
Frh. af 6. síðu.
legur gróði fél. hafi verið um 25
milj. kr. á ári, þótt hitt sé ljóst,.
að nokkur hliiti hans hafi verið
æskilegur og eðlilegur til trygg-
ingar rekstrinum og framtíðar-
fyrirætlunum félagsins. Þá er það:
fullkomin fjarstæða, að gróði Eim-
Skipafélagsins hafi lítil sem engin.
áhrif haft á dýrtíðina í landinu,
og sé það sannað með því, að vísi-
talan hafi ekki lækkað verulega:
við þá lækkun farmgjaldanna, sem
síðan liefir fengizt. Vísitalan er
auðvitað engin fullnaðarmæli-
kvarði á dýrtíðina, endá aðeins
ætlað að sýna takmarkaðan þátt
hennar, þ. e. framfærslukostnað-
inn. Hins vegar sýnir hún t..d. ekki
aukningu á framleiðslukostnaði
atvinnuveganna nema að nokkru
leyti, en þar mun hinn^mikli gróði
Eimskipafélagsins sl. ár einmitt
vera tekinn að verulegu leyti.
Bændur hafa ekki sízt orðið að
gjalda þann skatt með hækkuðxi
verði innflutts áburðar, fóðurvara
og búvela og sjávarútvegurínn ekki
þá síður í liækkun tilsvarandi
kostnaðarliða hjá sér, og hvar ætti
þessi geipileg'a fjárfúlga, 25 mfllj.
kr. gróði, að hafa verið tekin, ef
þeirrar blóðtöku hefði yfir höfuð
hvergi orðið vart í aukihni dýrtíð
eða íramfærslukostnaði í lánd-
inu?“i
/
Þetta er einmitt mergurinn:
málsíns, éins og oft hefir verið
bent á hér í blaðinu. Góð 'af-
koma Eimskipafélagsins er eng
um þyrnir í augum, heldur hið
gagnsfæða. En það verður að
'taka tillit til allra aðstæðna,
þegar fella skal dóm um fjár-
söfn'un félagsins. á síðasta. ári.