Alþýðublaðið - 17.08.1944, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐtO
Fimmtudagur 17. ágúst 1044,
Hefur hann kastað hanskanum?
Olafur Thors varar sjálfstæðis-
menn við dagblaðinu Yísi.
Blaðíð, sem þykist vera vinveitt Sjálf-
stæðisflokknum en er það ekki!
SJÁLFSTÆBföFLOKRURINN heldur um þessar mund-
ir héraðsmót fyrir kjósendur sína á ýmsum stöðum
á landinu.
Síðastliðinn sunnudag hafði flokkurinn héraðsmót að
Ölver í Vatnaskógi og mættu þar menn af Akranesi, úr
Reykjavík, úr Borgarfirði og jafnvel víðar að.
Meðal ræðumanna á héraðsmótinu var formaður Sjálf-
stæðisflokksins, Ólafur Thors. Deildi hann í ræðu sinni lítið
sem ekki á andstæðinga Sjálfstæðisflokksins, en ræddi stjórn
málaviðhorfið almennt og þá fyrst og fremst þá miklu nauð-
syn, sem hann taldi vera á því að alþingi gæti myndað aðra
ríkisstjórn.
Það vakti mjög mikla athygli, að formaðurinn varaði
kjósendur Sjálfstæðisflokksins mjög eindregið við dagblaði,
sem þættist vera vinveitt Sjálfstæðisflokknum en væri það
ekki..
• Skyldu allir að formaðurinn átti við dagblaðið Vísi, sem
undanfarið hefir gagnrýnt Morgunblaðið, sem allt af er
hergmál af formanni Sjálfstæðisflokksins.
Tveir rifhöfundar í sfríði úf af
hifaveifukrana!
Halldór Hiljan Laxness og Sigurg. Einarsson
Kiljan sigraði fyrir dómaranum og fékk um-
ráð yfir hinum umdeilda krana!
BORGARFÓGETI kvað nýlega upp úrskurð í deilumáli,
sem staðið hefir milli tveggja rithöfunda hér í bænum
Halldórs Kiljans Laxness og Sigurgeirs Einarssonar, en
deilan stóð um bað, hvort H. K. L. ætti að hafa aðgang að
hitaveitustillum hússins, sem hann leigir í hjá Sigurgeiri
Einarssyni, Vesturgötu 28. Vildi Sigurgeir auðsjáánlega
spara hitann við kollega sinn, en hann aftur á móti kulvís-
ari en hinn aldni stórkaupmaður, sem mjög hefir skrifað um
heimskautafarir og aðrar svaðilfarir.
Um tutfugu nýjar landbúnaðar-
vélar fil reynslu væntanlegar
fil landsins.
Verða vélar þessar sióan fluttar inn \ stórum
stsl, reynist þær hentugar.
Viðtal við Jóhannes Bjarnason
vélaverkfræðing.
Nýlega er Jóhannes Bjarnason vélfræðingur kominn
heim frá Ameríku, en þar hefir hann dvalið undanfarið
til þess að kynna sér, hvað fáanlegt sé vestra af vinnuvél-
um, sem hentugar væru til landbúnaðar hér á landi, og til að
festa kaup á slíkum vélum til reynslu, svo að hægt verði
fyrst að fá vi'ssu fyrir því að hvaða gagni þær koma. Síðan
munu vélar þessar keyptar til landsins í stórum stíl, ef þær
reynast hentugar. Festi Jóhannes kaup á um tuttugu vélum
sem væntanlegar eru til landsins í haust og í vetur. Er hér
um mjög merkilegt og athyglisvert mál að ræða, sem alla
þjóðina skiptir miklu máli.
Borgarfógeti gaf Halldóri
Kiljan Laxnes sigur í málinu,
og fær hann aðgang að stillin-
um.
Málsatvik eru í stórum drátt
um þessi:
Með húsaleigusamningi dags.
22. apríl 1940 tók H. K. L. á
leigu húsnæði á efri hæð í
húsi S. E. á Vesturgötu 28 hér
í bænum.
Var þar meðal annars svo um
samið, að hitunartæki hússins
skyldu vera í góðu lagi, en
húsið var þá hitað með kola-
kynntri miðstöð, og hélst það
þar til æð úr hitaveitu Reykja-
víkur . var lögð í miðstöðvar-
kerfi hússins seint í desember
s. 1. Var þá stillum fyrir heita
vatnið til hússins komið fyrir
í herbergi þar, sem miðstöð-
varketillinn var.
Frá því að H. K. L. flutti í
mtverandi íbúð sína, hefir S.
E. ekki lagt honum önnur hit-
% unartæki en miostöð þessa.
Meðan miðstöð hússins var
kynnt með kolum sá S. E. um
kyndingu hennar, að undan-
skiidum fáum dögum næst áð-
ur en hitaveitan var lögð inn,
en þá einn af leigjendum húss—
ins.
Á þessu virðist miðstöðvar-
herbergið jafnan hafa verið op-
ið, en ókunnugt er um, hvort
leigjendurnir hafa gengið þar
um og haft hönd í bagga með
kyndingunni.
Um það leyti, sem vatni frá
Hitaveitunni var veitt í húsið
setti S. E. loku fyrir herbergi
það sem stillarnir fyrir heita-
vatnið eru í og meinaði með
því H. K. L. aðgang að þeim.
Skömmu síðar komst þó á sam-
'komulag um að H. K. L. fengi
frjálsan aðgang að stillunum
til að byrja með unz fyrstu
reikningar fyrir húsið kæmu
frá Hitaveitu Reykjavíkur.
Sá H. K. L. um stillingu á
hitavatnsleiðslunni til hússins
frá því að áðurnefnt samkomu-
lag náðist þar til um mánaða-
mótin maí og júní s. 1., að S. E.
læsti herberginu sem stillarnir
voru í og meinaði honum
þannig aðgang að þeim. Frá
því að þetta gerðist, virðist
heitu vatni mjög sjaldan hafa
verið hleypt á miðstöðvarkerfi
hússins.
Frh. á 7. s£8u.
Jóhannes Bjarnason fór héð-
an 24. júní í vor til New York
og hafði aðsetur sitt í skrifstöÆu
aðalræðismanns íslands þar á
meðan hann divaldi vestra. Það-
an koanst hann í samiband við
allar iþær verksmiðjur í Banda-
ríkjunum og Kanada, sem fram
leiða landbúnaðarvélar, þær,
sem til greina gátu komið, að
keyptar yrðu til íslands.
Eftir nokkrar bréfaskriftir til
verksmiðjanna, komst Jóhannes
að því að ennþá er smíðað nokk
uð af mörgum þeim vélum, sem
hann hafði hug á. Mapgar vél-
arnar höfðu þó ekki verið fram-
leiddar frá því að stríðið hófst,
og hafa því verið ófáanlegar
lengi, og leit ilia út um útvegun
þeirra. En hinar stærri verk-'
'smiðjur vissi Jóhannes að
rnundu geta skrapað saman eina
eða tvær vélar af hverri gerð í ’
vörugeymsluhiúisum sínum.
Enda fór svo að honum heppnað
ist að fá allar þær vélar, sem
hann vildi fá eftir nokkurra erf-
iðleika, og kvaðst hann hafa not-
ið þar greiðvikni og hjáipar ým-
issa málsmetandi manna, er mik
ils voru ráðandi í þessum efn-
um.
Vegna þess, að bezt er að fá
aliar vélarnar, sem hægt er frá
sömu verksmiðjunni, sökum
varahiuta og af fleiri ástæðum
ákvað Jóhannes að kaupa allar
vélarnar, sem hægt var að fá
hjiá International Harvester Co.
sem er stórt og þekkt fyrirtæki
En Samband íslenzkra sam-
vinnuféiaga hefir einkaumboð
á Íslandi á vélum f.rá þessari
verfcsmiðju og varð hann því
að íá leyfi þess til þess að mega
kaupa þær þar, enda fékk hann
leyifið greiðlega hjá Sigurði
Kristinssyni.
'Alþýðulblaðið átti viðtal við
Jóhannes Bjarnason gær um
þessi mál og skýrði hann því
nokkuð frá vélum þeim, sem
hann festi kaup á.
„Margar vélar þær, sem ég
festi kaup á, eru tilbúnar til af-
greiðslu nú þegar,“ segir Jó-
hannes „og er aðeins beðið eftir
útflutningsleyfi, er faast eftir
3—4 vikur. Aðrar verða ekki
tiibúnar fyrr en síðar í haust
eða vetur, en ættu að komast
til íslands fyrir vorið, svo að
hægt verði að reyna þær næsta
sumar.“
Vélar þær, sem væntanlegar
eru, eru þessar:
Heyhleðsluvél til að hlaða
heyi á vagna, vel meðfærileg
tveim íslenzkum hestum, vegur
um 450 kg.
Kálplöntunarvél til að planta
Jóhannes Bjarnason.
út káli og öðrum plöntun.
Vél til að setja niður spíraðar
kartöiflur. Vél þessi er að því
leyti nýjung, að þetta er eigin-
lega sérstök tegund kálplöntun-
arvéla, sem ég sá að mundi vera
mjög hentug til að flýta fyrir og
létta setningu spíraðra kar-
taiflna.
Vél tii að setja niður óspírað-
aðar' kartöflur.
Vél til að sprauta kartöflur
gegn sýki.
Vél til að taka upp kartöflur
sem skilur þær eftir í röð í gar-
inum, ofan á moldinni.
Vél, sem notuð er í sambandi
við þá fyrrnefndu og tekur við
kartöflunum og skilar þeim í
poka.
Vél til að greina og vigta kar-
töflur.
Mykjudreifari, sem er nokk-
urs konar vagn, sem dreifir
mykjunni eftir vild á tún og
garða.
Dráttarvél, útb.úin með sláttu
vélargreiðslu og ljá, plóg og
herfi.
Vél til að brýna sláttuvéla-
ljái.
Ræsaplógur, sem er áhald, er
dregið e1' af dráttarvél og ræsir
fram mýrar.
Hverí píógur, sem settur er í
sambaod við dráttarvél og tæt-
ir yfirfó'O ’ðið. Er hentugur til að
siétia sniáþýft tún og móa.
Stálvagn; það er fjórhjólaður
vogn miéð stálgrind og hjólum
en léttur.
Rafmagnsgirðingarstjóri. Á-
hald til að stjórna rafstraumi
á rafmagnsgirðingum, sem ger-
,ir þær alveg hættulausar.
Sáningarvél, notuð til að sá
höfrum. og grasi og sáldra áburði
Mjög létt og ódýr og er sett í
Frh. á 7. síðu.
♦ ' ■ •
VerzlunarjöfnuSar-
inn Öhagstæður
um 4.9 milljónir. I
VERZLUNARJÖFNUÐ-
URINN hefir það seiK.
af er árinu orðið óhagstæður
um 4,9 milljónir króna.
Innflutningurinn hefir á
þeim 7 'mánuðum, sem liðnir
eru numið kr. 137.4 miUIjónum,
en útflutningurinn 132,5 millj.
króna.
Á sama tíma í fyrra nam inn-
flutningurinn kr. 137.9 millj. en
útflutningurinn 139.8 millj. og
var jöfnuðurinn þá hagstæður
um 2 milljónir kr.
I síðastliðnum j úlímánuði
reyndist verzlunarjöfnuðurinn
óhagstæður um 5.8 millj. kr„
Nam innflutningurinn í þeim;
mánuði 22.8 millj. kr., en út-
flutningurinn 17.0 miílj. kr.
Kveðjur og jsakkir frá
Þjóðræknidéiagi
Vesfur-íslendinga
Fréttatilkynning frá utan-
ríkisráðuney tinu.
TANRÍKISRÁÐHERRA
barst í morgUn skeyti frá
stj órnarnefnd Þj óðræknisfélags
íslendinga 1 Vesturheimi, og er
skeytið svohljóðandi: '
„Þjóðræknisfélagið vottar
Forseta íslands, ríkisstjórn og
þjóð hjartfólgnar þakkir fyrir
framúrskarandi viðtökur og
fyrirgreiðslu í sambandi viði
heimsókn fulltrúa síns og Vest-
ur-íslendinga á lýðveldis'hátíð-
inni. Hugheilar kveðjur.“
Lárusi Pálssyni fagnað
á Ákureyri
Hefir verið á uppfesirarferðalagl
um Horðurland
LÁRUS PÁLSSON leikari
hefur undanfarið ferðast
mikið hér um Norðurland og
lesið upp úr leikritum, Ijóðum
og sögum ýmissa góðskálda.
Lárus Pálsson las upp úr
Pétri Gaut, fyrri hluta, hér í
gærkvöldi við mikla aðsókn.
og ágætar viðtökur. Var hon-
um óspart klappáð lof í lófa og
bárust honum blóm.
Hafr.
Knalbpyrnumóf 1. flokks:
K.H. sigraði I.R. meS
3:0
Æ NNAR leikur landsmóts 1.
flokks fór fram í gær-
kveldi og kepptu þá K. H. og í.
R. Lauk leiknum með sigri
hinna fyrrnefndu með 3:0.
í kvöld heldur rnötið áfrarn
kl. 8 með leik milli K. R. og
Fram. — Klukkan 8 fer einn-
íg f'ram leikur í 3. fl. mótinii
milli Vals og K. R.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofuK
sína ungfrú Þrúður Sigurðardótt-
ir, Hringfcraut 180 og GuðmunduH*
Bergsson, Laugavegi ; 45.