Alþýðublaðið - 17.08.1944, Blaðsíða 3
I
Mmmtudagur 17. ágúst 1944.
ALimS'w'ELAÐIU
s
Maðurinn, sem
Bndirbjó innrásina.
Frederick Edgworth Morgan
LÖNGU ÁÐUR en Eisen-
hower var skipaður
yfirhershöfðingi banda-
manna í Vestur-Evrópu í
tilefni af væntanlegri innrás
að vestan, var annar maður
að verki og vann sleitulaust
að undirbúningi hinna
miklu hemaðaraðgerða.
Winstön Churchill skýrði
frá þessu 2. ágúst síðastlið-
inn.
Maður þessi heitir Fred-
erick Edgworth Morgan og
er hershöfðingi (major-gen-
eral) í brezka hernum. Hann
er fimmtugur að aldri og tók
þátt í fyrri lieimsstyrjöld-
inni og var þá stórskotaliðs-
foringi. Morgan hafði am-
erískan hershöfðingja sem
aðstoðarmann, auk foiingja
úr landher, flugher og flota
til ráðuneytis.
[ Honum var tjáð, hvei;
tæki og gögn bandamenn
| hefðu til umráða og hann
var beðinn um að útbúa ítar-
íega greinargerð um mögu-
leika á innrás. Hann lagði á-
ætlun sína fyrir Quebec-
ráðstefnuna og var hún sam
bykkt.
Morgan er nú aðstoðar-
maður W. Bedcll-Smith
hershöfðingja, sem er yfir-
maður herforingjaráðs Eisen
howers.
Miklar loflorrustur yfir
Þýzkalandi í gær.
BA'NDAMENN héldu áfram
lioftsókninni í gær og var
ekkert liát á árásiun þeirra. Um
1000 stórar, araerískar sprengju
flugvélar, sem hafa bækistöðvar
á Bretlandi, fóru tii árósa á 9.
iðnaðarborgir í Þýzkalandi. Þær
voru varðar álíka mörgum orr-
ustufl ug'vélum af Mustang-,
Thundei'bolt- og Ligh tning- gerð.
Aðalá •• .sunum var beint gegn
stöðvum í og í grennd við Magae
burg, Leipzig og Halberstadt.
Sprengjum var varpað á olíu-
vinnslustöðvar, flugvélasmiðj-
ur, flugvelli og ýmsar aðrar iðn
aðarstöðvar. Mikið tjón hlauzt
aif áalásun/um.
Að iþessu sinni veittu Þjóð-
verjar 'harðfengilegt viðnám og
sendu mörg hundruð orrustu-
flugvélar • gegn flugvélum
Bandaríkjamanna. Kom til
snarpra bardaga. Sumar þýzku
flugvélanna voru kniúnar rak-
ettum. Orrustuflugvélar Banda
ríkjamanna skutu niður 32
þýzkar flugvélar. 24 sprengju-
flugvólar komu ekki aftur til
foækistöðva sinna, auk nokkurra
orrustuflugvéla. Er amerísku
flugvélarnar voru á heimleið
gerðu þær árásir á jámsbraut-
arlestir og járnbrautarstöðvar.
24 eimreiðir voru eyðilagðar
svo og nokkur hundruð jám-
brautarvagnar. í fyrrinótt réð-
ust hraðfleygar Mbsquiito-fiug-
vélar Breta á Berlín.
Bandamenn eru nú komnir 13 km. inn í land
milli Toulonog Cannes
Þeir hafa náð ölium stöðvum, sem til var
ætlazt í hyrjun.
Haldið áfram a'ð skipa á land mönnum &g
hergögEium dag og nóft.
‘0 REGNIR frá London í nótt hermdu, að bandamenn
hefðu komið sér örugglega fyrir á innrásarsvæðinu í
Suður-Frakklandi, milli Toulon og Cannes alít að 13 km.
upp af ströndinni. Mótspyma hefir verið lítil af hálfu Þjóð-
verja, nema á einxun stað, við Fréjus, suður af Cannes.
Bandaménn hafa tekið 2000 Þjóðverja höndum. Tilkynnt
er, að Alexander Patch, hershöfðingi í Bandaríkjahemum,
stjómi fótgönguliði bandamanna á þessum slóðum. Mikl-
ar Ioftárásir hafa verið gerðar á samgönguleiðir Þjóðverja
að baki víglínunni.
Velkomnir gesfir.
Hér sjást hersveitir bandaauanna ganga fylktu liði yfir eitt
aðaltorgið í Qheribourg á Bastilludaginn, 14. júlí s. 1., en það
er þjóðminningardagur Frakka. Fjöldi manns horfir hug-
fanginn á skrúðgönguna o,g virðist kunna betur við þessa
hermenn en þá, sem nýlega voru hraktir úr borginni.
Miklar breytingar virðast
ekki hafa orðið á innrásarsvæð-
inu í Suður-Frakklandi undan-
gengið dægur. Þjóðverjar hafa
enn ekki veitt neina teljandi
mótspyrnu, nema þá helzt við
hafnarbæinn Fréjus, sem er
skammt suður af Cannes. Banda
menn hafa nú lokið við að
„hreinsa til“ á allri strandlengj
unni milli herskipáhafnarinnar
Toulon og Cannes og geta ó-
hindrað skipað mönnum og her
gögnum á land. Veður hefir ver
ið með eindæmum gott, logn og
stilltur sjór og hefir það verið
tii mikils hagræðis fyrir banda
menn. Er unnið að því dag og
nótt að skipa mönnum, vistum
og hergögnum og ýmis konar
farartækjum og vegavinnuvél-
urn, skurðgröfum og öðru slíku
á land.
í aðalbækistöð bandamanna
er lýst yfir því, að víða séu her-
sveitir bandamanna komnar 13
km. upp frá ströndinni og hafi
þær náð á sitt vald öllum þeim
stöðum, sem þeim hafi verið
ætlað að ná. Vinna þær nú að
því að koma sér sem bezt fyrir,
meðan liðsauki er fluttur á land,
en síðan er talið, að bandamenn
muni halda liði sínu til vesturs
og niorðurs. Bandamenn hafa
enn látið mikinn fjölda fallhlíf
arhermanna svifa til jarðar og
flutt mikinn liðsafla loftleiðis
í svifflu|um. Er hér einkum
um að 'ræða ameríákar og
franskar hersveitir. Samtímis
hafa flugvélar bandamanna,
sem hafa enn sem fyrr alger
yfirráð í lofti, gert margar og
harðar árásir á stöðvar Þjóð-
verja lengra inn í landi til þess;
að koma í veg fyrir gagnárásir
þeirra.
N
KUNNUGT UM INNRÁSINA.
Fangar, sem bandamenn hafa
tekið, upplýsa, að Þjóðverjum
hafi verið (kunnugt um, hvað
til stóð, 7 klukkustundum áður
en bandamenn gengu á land,
en þeir bafi verið of fáliðaðir
til þess að veita verulega mót-
spyrnu og hafi því hörfað und
an og er það nokkur skýring
á því, að fangar eru ekki fleiri
en raun ber vitni. Þá munu
Þjóðverjar frekar hafa búizt
við því, að innrásin yrði gerð
þar sem ströndin er sendnari,
en víða er klettótt á innrásar-
svæðihu. Víldngasveitir Breta
og Bandaríkjamanna (Comm-
andos og Rangers) sem fyrstar
'fóru í land, segja, að Þjóðverj
ar, sem fyrir þeim urðu, hafi
fljótlega gefizt upp, þar eð að-
staða þeirra var vonlaus og
engin von á liðsauka.
YFIRMABUR LÁ.NDHERSINS.
Patoh, ameríski hersböfðing-
inn, sem er fyrir fótgönguiiðinu
á innrlásaiisvæðinu, barðist á
Guadalcanal, er Japanar voru
sigraðir þar og gat sér mikinn
orðstír sem bardagamaður og
herstjórnandi. Þá barðist hann
síðar í Tuni's, þegar bandamenn
rtáku flótta hersveita Rjommels
í fyrra.
LOFTHERINN ATHAFNA-
SAMUR.
Stórar sprengjuflugvélar
bandamanna gera mikinn usla
é brúm o,g vegum, sem Þjóð-
verjar nota til liðflutninga. Með
al annars bafa þær varpað
sprengjum á brýr yfir Rlhone-
fljót og eyði'lagt margar þeirra.
Einnig var varpað sprengjum á
vegi, járrubrautir og jámbrautar
mannvirki í Rihonedahlum og
er samgöngukerfi Þjóðverja á
þessum slóðum í hinurn mesta
ólestri. Þýzkar flugtvélar reyndu
| að hindra áhásir bandamanna,
en árangurslaust. 3 þýzkar flug
vélar voru skotnar niður.
CHUECHILL Á KORSÍKU.
Það er nú upplýst, að Ohurc-
bill var á Korsíku á mánudag-
inn var og einnig var hann um
borð'í tundurspilli og sá er her
mennirnir gengu á land í Suður
Frakklandi síðar. Um 12.000
franstkir sjómenn tóku þátt í að
flytja hermenn til Suður-Frakk
lands.
Engar breytingar hafa orðið
á afstöðu herjanna á Ítalíu svo
teljandi sé. Bandamenn halda
áfram að senda matvæli og
hjúkrunargögn inn í borgina.
Undankomuleið 7. hersins þýzka
9 km. breið og þrenglsf óðum
ASstaða 49 þúsund þýzkra hermanna er
talin nær vonlaus.
AÐSTABÁ 7. þýzka hersins í Normandie, eða leifa hanS,
versnar æ meir. Eru nú um 49 þúsimd menu jnær innikróaðir
á svæði, sem er um 50 km. langt og 12 km. breitt, cn einasta xmd-
ankomuleið þeirra er mjótt bil milli Falaise og Argentan og er það
nú um 9 km. breitt og þrengist óðum eftir því, sem bandamenn
sækja fram. Kanadamenn hafa brotizt inn í Falaise og geisa þar
götubardagar. Flugmenn bandamanna hafa varpað niður tveim
milljónum fregnmiða á bardagasvæðið. Er skorað á Þjóðverja
að gefast upp og þeim heitið að fá að fara öruggir ferða sinna til
stöðva bandamanna. iMaquishersveitimar (franskir föðurlands-
vinir) Iáta æ meir til sín taka og valda Þjóðverjum miklu tjóni.
Aðstaða Þjóðverja í „pokan-
um“, sem svo er nefndur, fer
hniðversnandi og þess sjást
merki, að mikil upplausn er í
liði þeirra. Mikil ringulreið er
komin á margar herdeildir og
hafa menn dreift sér út um bar
dagasvæðið og horfið frá
stöðvum sínum. Bilið milli
Kanadahersveitanna, sem nú
sækja frá Falaise og Banda-
ríkjamanna er nú aðeins 9 km
breitt og þjóðvegir allir á þess
um slóðum liggja urtdir skot-
hríð bandamanna. Argentan er
enn í höndum Þjóðverja, en
Bandaríkjamenn kreppa að
borginni úr öllum áttum. Harð
ir bardagar geisa einnig vest-
ur af Argentan, við borgina
Flers og samkvæmt þýzkuin
fregr’im er einnig barizt í
greruid við Le Mans og Chart-
res.
Borgin Dinan á Bretagne-
skaga er nú á valdi banda-
manna, en Brest, Lorient og
ISt. MaSlo enu' enn í höndum
Þjóðverja, sem verjast þar af
miklu kappi. Koenig hershöfð-
ingi, er stjórnar frönsku her-
sveitunum, skýrir frá því, að
Maqui-liðar tefli nú fram véla
hersveitum gegn Þjóðverjum.
Maquihersveitirnar hafa verið
mjög athafnasamar í Savoi-
héraði. Meðal annars er þess
getio, að í einum bæ hafi þær
stráfellt allt setulið Þjóðverja
og ein herdeild Þjóðverja var
hrakin inn yfir landamæri
Ítalíu. Lofther bandamanna er
enn sem fyrr einráður í lofti
og eru gerðar harðar árásir á
stöðvar Þjóðverja og herflokka
hvenær sem færi gefst.
Rússland:
ÞJéðverjar herða
gagnáhlaupin.
JÓÐVERJAR herða gagn-
áhlaup sín víða á austur-
vígstöðvunum, en hefir enn sem
fyrr orðið litið ágengt. Þó er
það tilkynnt í Moskva, að fyrir
austan landamæri Austur-Prúss
lands, hafi Rússar yfirgefið smá
bæ einn, er Ostow heitir, en
ekki er þess nánar getið, hvar
sá bær er. Þarna tefla Þjóð-
verjar fram SS-vélahersveitum.
í Litháen hafa Þjóðverjar
gert mörg gangáhlaup, en þeim
var öllum hrundið við mikið
manntjón í liði þeirra. Rússar
halda hins vegar áfram sókn-
inni á landamænim Eistlands
og Lettlands