Alþýðublaðið - 18.08.1944, Blaðsíða 2
ALÞYOUBIAÐ19
FSstodagar 18. ágúst 19-44
Mokafli af síld fyrir Norðurlandi
86 skip hlaðin ai síld til Ríkisverksmiðj-
anna á einun sóiarhring
MOKAFLI af síld berst nú til Síldarverksmiðja ríkisins
á Siglufirði. Frá kl. 8 í fyrmkvöld og þar til kl. 8 í
gærmorgun komu 86 skip inn til verksmiðjanna öil ihlaðin
og má segja að það sé nær allur flotinn, sem leggur upp
hjá Síldarverksmiðjum ríkisins. ,
Til ríkisverksmiðjanna er nú komið allmiklu meira af
síld en var komið í þær rnn þetta leyti í fyrra sumar.. Síld-
in er feit og góð og er nú farin að lyftast brúnin á sjómönn-
um og útgerðarmönnum eftir ördeyðuna í sumar.
Iðjar félag verksmijufélks, fap-
ar máli fyrir Félagsdómi
Höfðaði mál vegna vinnu léiagskvenna í
Verkakvennaféiaginu Framsókn
FÉLAGSDÓMUR kvað
upp dóm í fyrrakvöld í
máli, sem Alþýðusamband
íslands höfðaði fyrir hönd
Iðju, félags verksmiðjufólks
gegn Vinnuveitendafélagi Is
lands, fyrir hönd Félags ís-
lenzkra iðnrekenda, vegna
Niðursuðuverksmiðju S.Í.F.
Stóð málið um vinnuréttindi
félagskvenna í Verkakvenna
félaginu Framsókn, en það
félag hefir samninga við Nið
ursuðuverksmiðjuna — og
tapaði Iðja málinu.
Dómur og niðurstöður Fé-
lagsdóms eru svohljóðandi: '
„Mál þetta er höfðað hér
fyrir dómi með stefnu dags. 9.
þ. m. af Alþýðusambandi ís-
lands f. h. Iðju, félags verk-
smiðjufólks í Reykjavík gegn
Vinnuveitendafélagi íslands f.
h. Félagfe ísl. iðnrekenda_ vegna
Niðursuðuverksmiðju S.Í.F.
Tildrög máls þessa eru þau,
að þann 31. f. m. féll úr gildi
fyrir uppsögn kjarasamningur
sá dags. 30. júlí 1943, er í gildi
hafði verið milli Iðju og Félags
ísl. iðnrekenda, og þann 1. þ.
m. hófst verkfall af hálfu Iðju
hjá iðnrekendum yfirleitt. í
Niðursuðuverksmiðju S.Í.F.
unnu, þegar verkfallið hófst,
aðeins tveir félagsmenn úr
Iðju og lögðu þeir niður vinnu.
Að öðru leyti unnu þar félags-
konur úr Verkakvennafélag-
inu Framsókn. Lögðu þær nið-
ur ' vinnu einn dag, en tóku
hana svo upp aftur, og hélt
rekstur verksmiðjunnar áfram
á sama hátt og áður þrátt fyr-
ir verkfallið, en vélstjóri,
framkvæmdastjóri og skfif-
stofustjóri verksmiðjunnar,
sem ekki eru í verkalýðsfélagi,
bættu á sig störfum Iðju-
mannanna tveggja.
Stefnandi telur að með því
að halda áfram rekstri verk-
smiðjunnar með þeim hætti,
sem lýst hefur verið, hafi fór-
ráðamenn hennar gerzt brot-
legir við 18. gr. laga nr. 80/
1938. Eru dómkröfur hans þær
að stefndi verði sektaður fyrir
að hafa stuðlað að því að af-
stýra löglega hafinhi viniiu-
stöðvun með aðstoð meðlima
stéttarfélags innan Alþýðu-
sambands íslands. Þá krefst
hann og málskostnaðar úr
hendi stefnda eftir mati dóms-
ins.
Stefndi hefur krafizt sýknu
af öllum kröfum stefnanda og
málskostnaðar úr hendi hans
eftir mati dómsinS.
Kröfur sínar byggir stefn-
andi á því, að Niðursuðuverk-
smiðja S.Í.F. hafi samkvæmt
áðurnefndum samningi milli
aðilja máls þessa, frá 30. júlí
1943, verið talin meðal þeirra
iðnrekenda, er samningur sá
hafi náð til og hafi svo verið
frá því árið 1939. í 24. gr.
þess samnings sé svo ákveðið,
að allt verksmiðjufólk hjá fé-
lögum Félags ísl. iðnrekenda,
sem samningurinn nái yfir,
skuli vera félagar í Iðju. Und-
anskildir eru þó eftir 25. gr.
meistarar og verkstjórar. Þá
hafi verið skylt samkv. 26. gr.
sama samnings að tilkynna
Iðju allar breytingar á starfs-
mannahaldi og hafi Fél. ísl.
iðnrekenda tilkynnt um starfs-
mannahald hjá Niðursuðu-
verksmiðjunni bæði að því er
snerti félagsfólk úr Iðju og
starfsfólk úr öðrum verkalýðs-
félögum eða ófélagsbundið og
þar með viðurkennt, að þessi
störf heyrðu undir verksvið
Iðju. Telur stefnandi, að af
þessu sé ljóst, að störf í nefndri
verksmiðju heyri undir starf-
svið Iðju, eins og það var sam-
kvæmt áðurgildandi samningi,
þegar verkfallið hófst. Verk-
fall Iðju, það er hófst 1. þ. m.,
eigi því að lögum líka að ná
til þessarar verksmiðju, án ,til-
lits til þess, hvort vinnan þar
hafi verið unnin af félagsfólki
úr Iðju eða öðrum. Stefnandi
kveður það vera reglu og að
því unnið innan verkalýðssam-
takanna, að ekki sé við því am-
azt, þó félagar úr einu verka-
lýðsfélagi vinni á verksviði
annars félags, eins og hér hafi
’átt sér stað, en slíkt eigi ekki
að hafa í för með sér neinn
réttindamissi fyrir það félag,
er hlut á að máii. ílins vegar
sé niðursuðúverksmiðjunni ó-
heimilt, skv. 18. 'gr. laga nr.
80/1938 að halda áfram starf-
rækslu með aðstoð félags-
kvenna úr verkakvennafélag-
inu Framsókn, eftir að Iðja
Fitt. 6 7. tMa
sfræmvagnana
Húseign iélagsins er ekki með í kaupununt
Jóhann Óiafssen verður forstfóri þessa
bæjarfyrirtækis
ÆJARSTJÓRN REYKJAVÍKUR samþykkti með sam-
hljóða aikvæðum á fundi sínum í gær tillögu hæj-
arráðs að kaupa strætisvagna Reykjavíkur, tuttugii talsins
ásamt ýmsum tækjum þeirra og varahlutum fyrir rúmlega
eina milljón króna. Borgarstjóri gat þess að verðið væri
nokkurvegnm £ samræmi við mat það,. sem tveir menn til-
kvaddir af bæniun hefðu gert í vor á þessum eignuxn. Gat
hann þess ennfremur að hærinn hæfi rekstur vagnanna 20.
þessa mánaðar og að Jóhann Ólafsson kaupmaður myndi
verða ráðinn forstjóri fyrirtækisins..
Engar boranir efHr
heitu vatni hafa farið
oon Axel Pétursson hafði orð
ifyrir Alþýðuflokknum í þessu
máli. Sagði hann, að það væri
ekki með óblandinni ánægju
sem Aliþýðuflb!kkurinn. greiddi
atkrvæði með þessum kaupum.
Verðið yrði að álítast allt of
hátt encLa væri það byggt á ó-
heppilegu mati fulltriúa tveggja
flokka í bæjarstjórninni. Þá
sagði hann einnig að æskilegt
h-efði verið að bærinn hefði get-
að bafið rekstur alimennings-
vagna með nýjum tækjum og
nýju skipulagi ,en nú yrði hann
að byrja með gömlum, úreltum
og ónýtum tækjum að miklu
leyti og við gamalt skipulag.
Borgarstjóri gat þess að með
í kaupunum væri ekki húseign
Strætisvagnafélagsins enda
væri hún talan óheppileg o'g að
eigendurnir hefðu haldið henni.
í of háu verði. Kvað hann annað
húsnæði myndi fást sem upp-
fyllti þarfir rðkstursins eftir að
viðgerð hefði farið fram á því.
TiEagan, sem Ibæjaristjóm
samiþykkti var svoMjóðandi:
, .Bæj arstjórn Reykjavíkur
samþyMrir að ganga að tilboði
h. f. Strætsvagna Reykj avíkur,
dags. 16. þ. m., um sölu á 20
vögnum félagsins,' ásaimt vara-
hlutum, verkfærum o. fl. fyrir
kr. 1.012,6.1 — eina milljón og
tólf þúsund og sjöhundruð og,
ellefu krónur, 61 eyri- — og
heimilar borgarstjóra og bæjar
ráði að taka nauðsynleg lián til
þessara kaupa. Jafnframt sam-
þyíkkir bæjarstjórnin að hefja
rekstur strætisvagria í Reykja-
vík fyrir reikning bæjarins og
æskja eftór einkaleyfi til þess
reksturs sfev. 7. -grein laga um
skipulag á fólfesflutningum með
bifreiðum.
Heimilar bæjarstjórn bæjar-
ráðinu að náða mann til að veita
strætisvagnarefestri bæj arins
forstöðu. >
iÞessar 'ákvarðanir eru teknar
nú til þess að trygja, að strætis
vagnaferðuim verði haldið á-
fram •um lögsagnarumdæmi
bæjarins, en samifevæt því sem
bæjarstjórninni er kunnugt, má
telja víst að þær falli niður hinn
20. þ. m., ef bæjarstjórnm tekur
ekfci við rekstrinum.“
Bæjakeppnini
Nýtt met í sfsugar-
stökki
T BÆJAKEPPNINNI á milli
A Hafnfirðinga og Vest-
mannaeyinga í gærkveldi setti
Guðjón Magnússon frá Vest-
mannaeyjum nýtt met í stang-
arstökki, stökk hann 3,65
metra. Gamla metið, sém vár
3,55 m., átti Guðjón sjálfúr,
Alþingi kvatl saman
2. september n.k.
O AMKVÆMT tilkymi-
^ ingu, sem blaðinu barst
í. gær frá forsætisráðherra,
v.ar á ríkisráðsfundi í gær
gefið út forsetabréf, er stefnir
alþingi saman til framhalds-
funda laugardaginn 2. sept-
ember næstkomandi kl. 13,30
Eins og menn muna, var
ekki gert ráð fyrir því, að
alþingi kæmi saman til fram
baldsfunda fyr en 15. sept.
En því hefir nú verið breytt,
svo sein að framan er greint.
fram
A
BÆJARSTJÓRNAR-
FUNDI í gær gerði
Jón Axel Pétursson þá fyrir-
spum til borgarstjóra, hvað
liði fyrirhuguðum borunum
eftir heitu vatni með viðbót-
arvirkjuri fyrir augum. Benti
hann á að bæjarstjórn hefði
á sínum tíma samþykkt að
taka upp samvinnu við ríkis-
stjórnina um slíkar boranir
og greiða kostnað að hálfu
við hana.
Borgarstjóri svaraði að ekk-
ert hefði verið gert enn sem
komið væri. Sagðist hamn hafa
mætt á einuim fundi í vor með
rfkisstjórmnni og rannsóknar-
ráði ríkisinis og þar hetfði þetta
mlál verið rætt, en síðan hefði
ekkert gerst. Þiá gaf hann þær
upplýsingar að ,gefnu tiilefni frá
Gunnari Þorsteinssyni að bæj-
arráð væri sammála um að
breyta hitaveitugjaldinu, þann-
ig áð fastagjaldið yrði lagt nið-
ur, en hitinn reiknaður sem af-
notagjald. Mynd iþetta nýja
skipulag verði tekið upp í næsta
mánuði .
Jóns Arasonar-hálíð að Hólu
í HJalfadal
Sigurður Guðmundsson arkifekt hefir gert
uppdrátt að minngsmerki iéns
biskups Arasonar.
C. ÍÐASTLIÐINN sunnu-
^ dag var Jóns Arasonar-
hátíð haldin að Hólum í
Hjaltadal. Var þar fjölmenni
samankomið, enda var veður
mjög gott.
Hátíðin hófst með því, að séra
Bjarni Jónsson vígslubiskup.
prédikaði í Hólalkirkju, en
kirkjukór Sauárkróks söng. 1
Eftir guðsiþúónustuna flutti
Brynleyfur Töbíasson mennta-
skólakennari erindi um Guð-
brand. Þorláfcsson Hólalbiskup,
og Matthías Þórðarson þjóð-
minjavörður flutti erlinidi um
Hólakirkju, og aflhenti kirkj-
unni við þetta tækiifæri tvær
gamlar mlálaðar taiskupamyndir
af iþekn Guðbrandi Þorlákssyni
og Gísla Magnússyni Hólahísk-
upurn. Þá gat Matthías þess,,að
Jóhannes Reykdal i Iiafnarfirði
'hefði gefið til Hiólak'irkju þre-
falda eikarhurð fyrir forkirkj-
una, sem. væri niáfevæm eftirlík-
ing af hinni upphalflegu kirkju-
hurð þar á staðnum.
Guðbrandur Björnsson pró-
faistur þakkaði ræðumönnum,
og gjafir þær, sem kirkjunni
hefðu taorizt. Síðar um daginn
flutti sýslumriður Skagfirðinga,
Sigurður Sigurðsson, erindi og
skýrði frá fyrirhuguðu minnis-
merki Jóns Arasonar, og sýndi
fólkinu teiknin,gu af máriás-
merki, sem Sigurður Guðmuinds
son arkitekt hefir gert. Hug-
mynd Sigurðar að mánnisvarð-
am.m er íurnbyggjng. sem
standi rétt við sjália kirkjuna.
Tiálaði Sigurður Guðmundsson
ankitekt þarna og skýrði hug-
mynd sína um mánnismerkið.
Að ræðunum loknum hélt
Hólanefnd með sér fund og var-
þar semþykkt tillaga um það,
að gera brennt merki af hinu
fyrirSrugaða minnismerki og
kirkjunni og selja það tdl; ágóða
fyrir minnisvarðann.
1. flokks móti$:
K.R. vaua Fram œaö
. 6:2
RIÐJI lekiur landsmóts 1.
flokks fór fram í gær-
kveldi. Kepptu þá Fram og
K.R. Leikar fóru svo, að K.R.
vann með 6 mörkum gegn 2.