Alþýðublaðið - 29.08.1944, Blaðsíða 7

l»riðjuAagyr 29,. ágúst 1M4
Bœrinn í da<>
v x ■ ■ . *
Næturiæknir er í Læknavarð-
stofunni, simi 5030.
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunn.
Næturakstur annast Hreyfill,
sími 1633.
ÚTVARPIÐ:
20.30 Erindi: Barátta Germana og
Slava um Evrópu, IV.
(Sverrir Kristjánsson sagn-
fræðingur).
20.55 Hljómplötur: a) Kvartett
eftir Suk. b) Kirkjutónlist.
Barnaskólarnir.
Það eru aðeins böm á aldrin-
um 7—10 ára, sem eiga að mæta
til náms í barnaskölunum í sept-
ember.
Ólína Hróbjartsdóttir,
Bergþórugötu 61, er sextug í
dag.
Í.R.mótið að Kolviðar-
Frh. á 7. síGu.
verið unnið í þeím. Verður að
skoða afrekin með hliðsjón af
því.
Úrslitin í hinum ýmsu í-
þróttagreinum voru þessi:
A-flokkur: (þeir, sem hafa
keppt í mótum áður) 100 m.
hlaup: 1. Finnbjörn Þorvalds
son 11,2 sek. (persónumet). 2.
Kjartan Jóhannsson 11,4 sek. 3.
Magnús Baldvinsson 11.4 sek.
800/m. hlaup: 1. Kjartan Jó-
hannisson 2,19,4- 2. Sigurgísli
Sigurðsson 2,32,0.
400 m ’hlaup: 1. Kjartan Jó-
hannsson 57,7 sek. 2. Finnbjörn
Þorvaldsson 61,1 sék.
1500 m. hlaup: Kjartan Jó-
hannsson 5,8,8. 2. Sigurgísli
Siguxðsson 5,23,0. 3. Hörður
Björnsson 5,32,2
Hástökk: 1. Finnbjörn Þor-
valdsson 1,64 2. Ingólfur Steins
son 1,55. 3. Magnús Baldvins-
son 1,50.
Langstökk: 1. Magnús Bald-
vinsson 5,97. 2. Pinnbjörn Þor-
valdsson 5,80. 3. Magnús Björns
son 5,34.
Þrístökk: 1. Magnús Baldvins
son 12,08. 2. Hörður Björnsson
11,80. 3. Kjartan Jóhannsson
11.40.
* Kúluvarp: Jóel Sigurðsson
13,75 (persónumet). 2. Sigurð-
ur Sigurðsson 12,27 (persónu-
metj); 3. Magpús Baldvinsson
9.55.
Kringlukast: 1. Jóel Sigurðs
son 34,60. 2. Sigurður Sigurðs-
son 32,40. 3. Finnbjörn Þor-
valdsson 32,35.
Spjótkast: 1. Jóel Sigurðsson
49.40. 2. Finnbjörn Þorvalds-
son 46,65. 3. Sigurgísli Sigurðs
son 38.55.
B-flokkur (drengir). 600 m.
hlaup: 1. Atli Steinarsson 9.0
sek. 2. Haukur Jónasson 9,2 sek.
3. Ingólfur Adolfsson 9.4 sek.
100 m. hlaup: 1. Jakob Jak-
obsson 12,2 sek. 2. Helgi Ei-
ríksson 12,4 sek. 3. Hannes
Berg 12.5 sek.
400 m. hlaup: 1. Garðar Sig-
urðsson 67,3 sek. 2. Steinar
Steinsson 67,4 sek. 3. Ingi Guð
mannsson 69,0 sek.
800 m. hlaup: 1. Aage Steins
son. 2:35,8. .2. Ingi Guðmanns-
son 2:40,0. 3. Steinarr Steins-
son 2:42,8.
1500 m. hlaup: 1. Aage Steins
son 5:49,0. 2. Steinarr Steins-
son 6:09,5.
Hástökk: 1. Haukur Clau-
sen 1,55. 2. Ingi Guðmannsson
1,50. 3. Örn Clausen 1,50.
Langstökk: 1. Helgi Eiríks-
son 5,25. 2. Kristmundur Jak-
obsson 5,04. 3. Haukur Clausen
4,99.
Þrístökk: 1. Ingi Guðmanns-
son 11,06. 2. Kristmundur Jak-
Frh. &f 2 síðu
seti og fylgd hans, utanríkisráð-
herra og sendiherra íslands,
stóðu við gröfina.
Forseti talar vi®
blaliamenn
Forseti íslads tók á móti blaða
mönnum á laug^rdag í Washing
ton og sagði:
.„Fyrir rúmum þremur árum
tóku Bandaríkin að sér her-
vernd íslands. Það er óvenju-
legt að sjálfstætt ríki. feli stór
veldi hervernd sína. Ég get hik
laust fullyrt að íslendingar
gerðu það vegna þess að þeir
báru fullkomið traust til Banda
ríkjanna og mér er ánægja að
segja að í þessu efni hafa vonir
vorar ekki brugðizt.
Bandaríkin voru fyrsta stór-
veldið, sem viðurkenndi hið end
urreista lýðeldi íslands með því
að senda sérstakan ambassador
til að vera við stofnun lýðveld-
isins. Fyrir þetta er mér ánægja
að bera fram innilegustu þakkir,
fyrir hönd íslenzku þjóðarinnar
til forseta Bandaríkjanna, stjórn
ar þeirra, þings og þjóðar.
Samvinna Bandaríkjanna og
íslands, sem hófst svo myndar-
lega fyrir meir en þrem árum,
þegar Bandaríkin tóku að sér
hervernd íslands, hefir orðið á
þá leið að vér íslendingaf met-
um Ameríkumenn meir en
nokkru sinni fyrr.
iÞróunin hefir orðið á þ áleið
að samband vort við Bandarík
in hefir aukizt stórum á sviði
viðskipta og menningar. Vér
kaupum nú meira af Bandaríkj
unum en af nokkurri annarri
þjóð. Flestir ungir íslendingar.
sem leita til annara landa, að
aukinni menntun eðá menning-
arviðskiptum horfa til Banda-
ríkjanna. Þegar samband kemst
aftur á við önnur lönd mun sam
bandið við Bandaríkin samt
haldast í ríkum og góðum mæli.
ísland liggur við heimskauts-
baug, laftslag er breytilegt og
erfitt þótt landið sé eigi eins
kalt og nafnið bendir til. En
vér íslendingar erum ánægðir
með land vort, og unnum því
mjög. Ættjarðarást vor hefir
einnig haldist meðal þeirra sona
landsins og dætra, sem fluttst
hafa til Vesturheims, þótt þau
reyni fyrst og fremst að vera
góðir borgarar síns nýja föður-
lands. Þótt þjóðir vorar séu ó-
líkar á að líta, eru þær þó svip
aðar í eðli sínu. Þetta hefir orð
ið ljósara með auknum og nán-
ari kynnurn. Mér virðist að til
grundvallar þessari þróun liggi
rótgróin lýðræðisháttur beggja
þjóðanna. Þann dýrmæta arf er
hvorki hægt að eyðileggja með
vopnum né nokkru öðru ver-
aldlegu valdi.
Af þessum og öðrum ástæð-
um er það von vor og ósk að hin
tröllauknu átök Bandaríkjanna
og fórnir í stríðinu megi bráð-
lega leiða til sigurs. íslendingar
eiga einnig þær hugsjónir, sem
Bandaríkin berjast fyrir: Auk-
inni mannúð, betri lífsskilyrði
fyrir alla, frelsi í trúmálum og'
frelsi fyrir þjóðir' og einstakl-
inga til að ráða málum sínúm
og skapa sitt eigið lífsviðhorf,
obsson 10,75. 3. Jaköb Jakobs-
son 10,70.
Kúluvarp: 1. Gísli Kristjáns
son 14,10 m. 2. Fríðjón Ástráðs
son 11,60 m. 3. Örn Clausen
11,10.
Kringlukast: 1. Gísli Krist-
jánsson 37,80 m. 2. Hannes Berg
33,65 m. 3. Jakob Jakobsson
28,00 m.
Spjótkast: 1. Gísli Kristjáns-
son 43,40. 2. Örn Clausen 34,80.
3. Haukur Clausen 32,50.
ALI»YBUBLAf>l0
og sétja fram skoðanir sínar
frjálst og óhikað.“
UmrrsæSi yfanríkís-
máiaráðherrans
Utanríkismálaráðherra, Vil-
hjálmur Þór, átti því næst við-
tal við blaðamenn og sagði:
,,í sambandi við blaðaskrif i
hér í Bandaríkjunum um fram-
tíðarbækistöðvar Bandaríkj-
anna á íslandi vil ég gjarnan
taka fram þetta:
Vér íslendingar höfum nýlega
öðlast fullt stjórnmálasjálf-
stæði með endurstofnun hins ís-
lenzka lýðveldis. Vér höfum
ríka sjálfstæðiskennd og vér
stofnuðum ekki lýðveldi vort í
þeim tilgangi að verða ósjálf-
stæðari en áður. Vér ætlum oss
að eiga land vort allt og án er-
lendrar íhlutunar.
Samkvæmt samningi milli
Bandaríkjanna og íslands tóku
Bandaríkin að sér hervernd ís-
lands á meðan á stríðinu stend-
ur.
Vér erum oss þess meðvit-
andi að verndin gegn ásælni
hefir gefið oss öryggi. Ég hygg
að þér vitið einmg að aðstaða
sú, er Bandaríkin hafa hlotið í
landi voru, meðan á stríðinu
stendur, hefir reynzt veigamik
il í því efni að stytta hin ógur-
legu átök vðar til að vinna stríð
ið.
Ég leyfi mér því að benda á
að samningurinn hefir orðið til
gagnkvæms ávinnings.
í samningnum skuldbundu
Bandaríkin sig til „að strax og
núverandi hættuástand í rnilli-
ríkjaviðskiptum er. lokið skuli
allur slíkur herafli og sjóher
látinn hverfa á brott þaðan svo
að íslenzka þjóðin og ríkisstjórn
hennar ráði algj Örlega yfir sínu
landi.“ Ég hefi aldrei efast um'
þetta atriði. Vér vitum að samn
ingurinn mun verða nákvæm-
lega haldinn.
Þess vegna þykir oss leitt,
þegar það er gefið í skyn í blöð
um hér, að Bandaríkin eigi -að
eignast hernaðarbækistöðvar
á íslandi að stríðinu loknu, með
leigu eða eignarnámi, einkum
þegar slík ummæli eru höfð eft
ir stjórnmálaleiðtogum. Mér er
ánægja að geta lýst því júir að
engar slíkar óskir hafa verið
bornar fram við ríkisstjórn ís-
lands, og ég hefi þá ákveðnu
skoðun að ríkisstjórn Bandaríkj
anna hafi engar hernaðaráætl-
'anir í huga gagnvart öðrum
löndum og beri enga ósk í
brjósti um landvinninga.
Það hefir verið oss ánægja að
eiga nána samvinnu við land
yðar á undanförnum árum. Vér
fögnum og vonum að vér getum
einnig framvegi's lagt fram
skerí á vorn litla mælikvarða
ásamt yður og öðrum þjóðum.
til að bygja upp nýjan heim á
grundvelli friðar, réttlætis og
alþjóðasamvinnu. Ég veit að
þjóð yðar verður einna fremst
í þeim hópi, er að því stórfelda
markmiði keppi.“
Að ræðunni lokinni spurðu
blaðamenn nokkurra spurninga,
þar á meðal þessarar:
Mun ísland taka þátt í alþjóða
samvinnu um flugsamgöngur?
! Auk þessa var keppt til gam-
í ans í pokahlaupi stúlkna, knatt-
spyrnu milli knattspyrnuflokks
1. R. og svokallaðra Skussa
og reipdrætti milli sömu aðila.
Forseti iþróttasambandslns
og formaður í. R. afhentu verð
laun fyrir beztu afrek í íþrótt-
unum, en Vilhjálmur S. Vil-
hjálmsson blaðamaður, sem var
þarna staddur afhenti verð-
launin fyrir knattspyrnuna,
reipdráttinn og pokahlaupið.
Var því svarað á þá leið að ís-
land óskaði þess vissulega að
vera áfangi í framtíðarflugi
milli hins gamla og hins nýja
heims. Var þá spurt hver þátt-
taka íslands í alþjóðasamvinnu
væri, og var þá bent á að ís-
land hefði sent fulltrúa á mat-
vælaráðstefnuna í Hot Springs,
á ráðstefnuna um hjálparstofn-
un hinna sameinuðu þjóða og nú
síðast á fjármálaráðstefnuna í
Bretton Woods, íslendingum
væri ánægja að því að taka þátt [
í endurreisnarstarfinu að stríð-
inu loknu. Þá var spurt um það
hvort utanríkisráðherra ís-
lands hefði átt viðræður við ut-
anríkisráðherra Bandaríkjanna
um framtíðarhernaðarbækistöðv
ar á íslandi, og svaraði ráðherr-
ann, að á það hefði ekki verið
minnst, og að hugmyndin hefði
aldrei borið á góma milli ríkis-
stjórnanna, heldur hefði hún
einungis verið rædd í blöðum.
Enn var spurt um það hvort
forseti íslands og forseti Banda-
ríkjanna hefðu rætt u.m heim-
kvaðningu hersins að stríðin>
loknu. Forseti íslands kvað nei
við því og skýrði frá því að sam
tal þeirra forsetanna hefði ver-
ið fjörusrt og skemmtilegt. „Við
röbbúðum um allt milli himins
og jarðar“, bætti hann við.
Chordell Hull utanríkisráð-
herra hafði hádegisverðarboð
fyrir Forseta íslands og utanrík
isráðherra á Carltonhóteli og
talaði þar mjög hlýlega til ís-
lands, en forseti íslands svar-
aði og þakkaði. Forseti íslands
hafði síðdegisdrykkjuboð fyrir
fulltrúa erlendra ríkja að Blair
House, en þar dvaldist hann
meðan hann var í Washington,
að undanskilinni fyrstu nótt-
inni, er hann dvaldi í Hvíta
húsinu. Mikill fjöldi ambassa-
dora og sendiherra voru í boði
þessu, þar. á meðal Lord Halifax
ambassador Breta, og sendi-
herrar Norðurlandanna.
Um kvöldið hafði. sendiherra
Islands, Thor Thors, boð inni
fyrir Forseta íslands, utanríkis-
ráðherra og fylgdarlið.
Dungal og Hallgrítos-
kirfcja
Frh. af 6. síðu.
rót liðinna alda. Kynslóð eftir
kynslóð hefur hún verið at-
hvarf þeim, sem minna máttu
sín í þjóðfélaginu, þeim, sem
höfðu beðið skipbrot í ólgusjó
lífsins, þar hafa menn af öllum
kynþáttum og öllum stéttum
sótt huggun og fengið frið.
Þetta er óhætt að fullyrða,
hvort sem maður sjálfur telur
sig kristinn mann éða ekki, ef
maður skoðar málið objektivt.
Það skiptir ekki máli,’ hvort
maður trúir á hendurnar á sér
og skófluna, eins og maður
nokkur sagði við mig eitt sinn
fyrir mörgum árum, en hann
dvaldi langvistum á Litla
Kleppi, eða maður ákallar
Múhameð og segir Allah-il
Allah, játar kaþólska eða lút-
herska trú. Menn geta viður-
kennt gagnsemi og nauðsyn
kirkjunnar sem slíkrar, fyrir
þá, sem trúa því, sem þar er
boðað.
Það mætti líka minnast á, að
á vegum kirkjunnar hafa öldum
saman verið starfræktir hinir
ágætustu skólar óg klaustrin
voru oft og einatt menntasetur,
þar sem munkar færðu í letur
margt það, sem annars myndi
gleymt og hefir miðað til aukinn
ar þekkingar og sannleika. Get-
ur próf. Dungal til dæmis haldið
því fram, að kirkjunnar þjó.nar
eins og t. d. Jón biskup Ara-
son, einhver skeleggasti forsvars
maður íslenzks sjálfstæðis cg
menningar, Guðbrandur biskup
eða Hallgrímur Pétursson hafi
verið farartálmi hverjum 'þeim,
sem vildi færa heimiinum aukna
7
Námskeið í frjálsum íþróttuaa
á Háskólatúninu kl. 7,30. Mjög
áríðandi að allir mæti.
Stjómi*.
Fram og Víkingur
3. og 4. fl.
Knattspyrnunámskeið hefst í
kvöld kl. 8 e. h. í fimleikasal
Austurbæjarskólans. Kennari
Axel Andrésson.
♦ ^
I Þ A K A fundur ^ kvöld kl.
8,30. Kosning embættismanna
og fleira.
þekkingu og nýjan sa<nnleika“?
Eg hygg, að það myndi reynast
hinum kaldrif jaða (eða svo virð
ist hann vilja vera láta) vísinda
manni ofraun, og er það ekíki að
furða. Þvert á móti 'held ég, að
ég fari nokkuð nærri sanni' er ég
fullyrði, að kveðskapur Hall-
gríms og starf Jóns Arasonar
muni síðar fyrnast í vitund ís-
lendinga en ormalyf vísinda-
mannsins próf. Níelsar Dungals.
Svo værd ekki úr vegi að minn
ast örfáum orðum á kirkjuna í
dag. Stendur hún höllum fæti
og er hún eins skaðleg og
prófessor Dungal vill vera láta?
'Ef við lítum í kringum okkur á
þessum umbrotatímum, þegar
allt virðist af göflunum gengið,
menn orðnir að djöflum, Vandal
ir endurfæddir x mynd hinna
arísku villimanna Hitlers, sem
sannarlega virðast ætla, ef þeir
gætu, að sporna við aukinni
þekkingu og rnannúð í heimin-
um, hvernig hefir þá kirkjan
staðizt iþá eldraun? Kirkjan í
Noregi, svo nærtækt dæmi sé
tekið, hefir sýnt, að hún á sinn
tilverurétt, hún hefir verið í
fylkingarbrjósti gegn ómenn-
ingu, með framförum og nýjum
og betri tíma. Kirkjunar þjónar
sem próf. Duhgal reynir af veik
um mætti að gera litið úr, hafa
hirzt þjóðum sínum á örlaga-
stundum sem hetjur, sem hrædd
ust hvorki ofsóknir né dauða.
Dr. Eivind Berggrav, biskup í
Oslo, hefir, svo, eitt nafn sé
nefnt, skráð nafn sitt gullnu
letri í menningarsögu lands
síns, og ibreytir það engu, hvað
próf. Dungal álítur um það mál.
Kai Munk, presturinn hugdjarfi
í Vedersö, hefir með lífi sínu og
dauða orðið þjóð sinni og heim-
inum öllum fagurt fordæmi,
hans mun verða mirmzt meðan
menning og manndómur er til.
Jafnvel í höfuðvirki villi-
mennsku nazismans, Þýzkalandi
sjálfu, hafa verið til merm, sem
iþorðu að bera sannleikanum
vitni, eins og til dæmis séra Nie
möller, prestur í Dahlem í Ber-
lín. Þessi fáu dæmi munu vænt.
anlega nægja að sinni til þess
að benda á, að kirkjan og þjónar
hennar eru, eða geta verið ann
ars eðlis, en þeir birtast próf
Dungal í. ofstæki hans.
tfýft mef
Frh. af 2. síðu.
hlaupi og rann hún skeiðið á
18 mínútum, 5,4 sekúndum.
Gamia metið var sett af sveit
úr Glímiufélaginu Ármanni ár-
ið 1942 er rann skeiðið á 18
míníútum, 29,8 sekúndum. Er
þetta nýja met K. R. jþví mjög
glæsilegt.