Alþýðublaðið - 10.09.1944, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐf®
Sunnudagur 10. sept. 1944.
X !
Glundroðinn í verkalýðsmáBynum.
É
lilrarpsumræður
dýrtíSarfrumvarpið
frá ríkisstjórninni.
UTVARPSUMRÆÐUE frá
alþingi um dýrtíðarfrum
varp ríkisstjórnarinnar hefj-
ast kl. 8.05 amiað kvöld.
Verður ræðutímanum skipt
í tvennt, í fyrri umferð 30
m. og í síðari umferð 15 mín.
Röð flokkanna við umræð-
umar og ræðumenn þeirra
verða sem hér segir: Fyrir
Iiönd ríkisstjómarinnar,
Björn Ólafsson fjármálaráð-
herra, fyrir hönd Kommún-
istaflokksins, Einar Olgeirs-
son, fyrir hönd Sjálfstæðis-
fíokksns, Jón Pálmason og Ja-
kob Möller, fyrir hönd Al- j
þýðuflokksins, Emil Jónsson,
fyrir hönd Framsóknarflokks
ins, Eysteinn Jónsson.
Tveir Veslur ísleading-
ar í hemum hækka
í Hgn.
Dórl BJálmsarsson
©furstS ©g Kagnar
Stefásnssoii kap-
teiuii.
TVEIR Vestur-íslenzkir her-
menn í ameríska setuliðinu
hér, þeir Dóri Hjálmarsson og
Ragnar Stefánsson, sem báðir
hafa dvalið hér á, landi í 3 ár,
hafa nýlega verið hækkaðir í
tign. Báðir hafa þéssir menn
gegnt stprfum í sambandi ydðj
sambúð hersins og þjóðarinnar
með hinni mestu prýði. — Dóri
Hjálmarsson í aðalbækistöðvum
hersins hér í Reykjavík og
Ragnar Stefánsson á Akureyri.
Dóri Hjálmarsson var áður
majór, en hefur nú verið hækk-
aður í ofursta-tign. — Ragnar
Stefánsson kapteinn hefur hlot-
ið majórstign.
íslendingar munu fagna þess-
um heiðursvotti til handa báð-
um þessum mönnum, því að
þeim hefur — ásamt öðrunjj •—
sem að málum þessum hafa
unnið, tekist að jafna margan
ágreining og skapa skilyrði
fyrir nauðsynlegu og óhjá-
kvæmilegu samstarfi. Hefií^
þetta starf hvílt mjög á Dóra
Hjálmarssyni og samstarfs-
mönnum hans hér í aðalstöðv-
um hersins í höfuðstaðnum og
hafa íslenzkir blaðamenn feng-
ið að kynnast hinni glæsilegu
framkomu hans og alúð í starf-
inu.
i.eykjavíkurbær og verkstjórarnir.
Bæjarráð befir heimilað borgar
tjcra aS semja við Verkstjórafé-
ag íslands um kjör verkstjpra,
em vinna hjá bænum, á grund-
•elli gildandi samnings milli
hnnuvextendafélags íslands og
erkstjórafélagsins, að svo miklu
eyti sem samningurinn tekur til
læjarins.
Ilutavelta í. R.
Þeir sem ætla að aðstoða við
lutaveltu í. R. í dag, mæti í í. R.-
úsinu kl. 1.30.
a
annavinnu ©cj
haup.
AHeins stefnt a$ verkföBSnm, án þess a$
fiugsa um afkemy verkalýSsins.
\T ERKFALL hófst kí. 12 á miðnætti síðastliðna nótt í
* Hafnarfirði og nær verkfallið til allra stöðva, þar sem
félagar verkamannafélagsins Hlífar vinna.
Stjórn Hlífar undir forystu kommúnistans Hermanns Guð-
mundssonar neitaði samkomulagstilboði atvinnurekenda í fyrra-
dag og fékk fund í Hlíf, sem haldinn var í fyrrakvöld til að fallast
á afstöðu sína nær einróma, en mikill fjöldi fundarmannanna sat
hjá við atkvæðagreiðsluna.
Þessi neitun kommúnista, sem
þeir hafa með einhverjum
brögðum fengið fundinn í Hlíf
að fallast á vekur mikla furðu
þegar það er vitað að atvinnu-
rekendur buðust til þess að
greiða sama kaup og í Reykja-
vík og láta í té nákvæmléga
sömu kjör að öllu leyti og Dags
brún hefir fengið fyrir meðlimi
sína með samningum við Vinnu
veitendafélag íslands.
En ef til vill er þessi afstaða
kommúnista liður í þeirri við-
leitni þeirra að koma á stöðugu
verkfallsástandi í landinu og
skapa sífelda keppni milli verka
lýðsfélaganna, sem skapar full-
komna ringulreið 1 atvinnulíf-
inu og þar með í verkalýðsmál
unum, en það verður fyrst og
fremst dýrkeypt fyrir alþýðuna.
Þetta sannast bezt þegar á
það er minnt, að er allsherjar-
atkvæðagreiðslan fór nú síðast
fram um uppsögn samninganna
sagði Hermann Guðmundsson
og aðrir kommúnistar, að það
væri gert til þess að samræma
kaup hafnfirzkra og reykvískra
vebkamanna, —- en við fyrri alls
herjaratkvæðagreiðslu höfðu
■vérkamennirnir fellt að segja
upp samningum.
Tilboð atvinnurekenda mun
hafa komið flatt upp á Her-
mann Guðmundsson -— Hann
mun hafa búizt við því að geta
efnt til vinnustöðvunar vegna
þess að atvinnurekendur myndu
neita að samræma kaupið við
kaup verkamanna í Reykjavík,
en fyrst svona fór — varð harm
að breyta um stefnu — og halda
fast við þær kröfur, er hann
hafði áður ekki talið að myndu
fást fram og verið reiðubúinn
að slá af. |
Hann heimtar hærra kaup en
Ðagsbrúnarver kame n n hafa.
Hann heimtar að næturvinna !
hefjist kl. 7 á kvöldin, í stað 8
(eins og er hér í Reykjavík)
Hann heimtar 3Q mín. kaffi
í stað 20 mínútna og hann
heimtar hæsta skipavinnutaxta
Dagsbrúnar á alla vinnu á
bryggju og í skipum í Hafnar-
firði.
Það er bersýnilégt, að hér er
aðeinst barist fyrir því að geta
komið á vinnustöðvun, en þessi
viðleitni sýnir sig í fleiri deil-
um, sem nú eru uppi, eins t. d.
því að Dagsbrún ætlar ,að
stöðva alla bensínsölu hjá Nafta,
sem félagið hefir þó fulla samn
inga við — og stöðva þar með
allar bifreiðar í bænum og
svifta hundruð og jafnvel þús-
undir manna atvinnu vegna
deilu, sem rúmlega 20 menn
eiga í við tvö olíufélög.
Og með hliðsjón af hinni fár-
ánlegu Iðjudeilu — má segja
að kommúnistar hafi efnt til
samræmdra hernaðaraðgerða,
ekki fyrst og fremst gegn at-
vinnurekendum heldur fyrst
og fremst gegn verkafólkinu,
sem þeir fara með eins og leik-
soppa. Sýnir framkoma kom-
múnista í stjórn Hlífar þetta
Ijóslega.
UjDphaf og allt skipulag þess
ara deilna kemur öllum þeim
verkalýð sem byggt hefir upp
íslenzk verkalýðsfélög á óvart.
Hann kannast ekki við þessar
aðfarir, enda hefur þeim ekki
verið beitt fyrr.
Það er ólík aðferð, sem Verka
lýðsfélag Akraness hefir haft
í nýafstöðnum samningumleit-
unum sínum við atvinnurek-
endur. Félagið frestaði jafnvel
verkfalli vegna veikinda eins
áhrifamikils atvinnurekenda,
sem var í samninganefnd og er
setzt var að samningaborðinu
fékk félagið öllum kröfum sín-
um fullnægt — og er nú goldið
sama kaup á Ákranesi og í
Reykjavik og öll kjör verka-
manna verða hin sömu.
Þetta er ekki aðferð kommún
ista — og árangurinn fer eftir
því.
Öll sanngirni mælir með því
að kaup sé hið sama í Reykja-
vík, á Akranesi og í Hafnarfirði,
því að þó að .segja megi að held
ur muni dýrara að lifa í Reykja,
vík en í þessum nágrannakaup-
stöðum þá munar það ekki svo
miklu. En það er ekki afkoma
alþýðuheimilanna,' sem Her-
mánn Guðmundsson og hans
nótar eru að hugsa um held-
ur pólitískt valdabrölt kommún
ista.
út¥ega veið-
arfæri.
GÆR lögðu af stað til Bret-
lands á vegum ríkisstjórn-
arinnar þeir Finnur Jónsson, al-
þingismaður, og Davíð Ólafs-
son, fiskimálastjóri, í þeim er-
indum að semja um aukinn
skammt af veiðafærum og efni
í þau. Skammtur sá er hingað
hefir fengizt undanfarið er al-
gerloga ófullnægjandi og fyrir-
sjáanlegt að ekki verða til nægi
leg veiðafæri fyrir næstu ver-
tíð ef skammturinn fæst ekki
aukinn.
Trúnaðarmannaráð geía lögum
samkvæml fyrirskipað verkföli
—■. — ♦———
VinnuveitendaféEagiH tapssSi mállnu
gegn Dagsbrún fyrir Félagsdömi.
VINNUVEITENDAFÉLAG ÍSLANDS tapaði máli því fyr-
ir Félagsdómi, er það hóf fyrir nokkru gegn verka-
mannafélaginu Dagsbrún út af rétti trúnaðarmannaráðs til
að fyrirskipa verkföll.
Félagsdómur kvað upp dóm sinn í gær kl. 1 og var Dags-
brún sýknuð af öllum kröfum Vinnuveitendafélagsins.
Með þessum máisúrslitum hefir Félagsdómur skorið úr
miklu deilumáii og staðfest, að trúnaðarmannaráð félaganna
hafi fullan rétt til að fyrirskipa vinnustöðvanir.
Bffreiðaslys á Hávalla-
götu.
IGÆRDAG varð bifreiðaslys
á Hávallagötu, er tvær fólks
bifreiðar rákust þár á. Maður
að nafni Eggert Eggertsson, sem
var í annari bifreiðinn hlaut
skurð á höfði og var fluttur á
sjúkrahús.
Mun Eggert hafa kastast á
rúðu í bifreiðinni, sem hann
var í, er áreksturinn varð og
hlaut af því nokkurn skurð á
höfði eins og áður getur. Var
farið með hann á sjúkrahús og
gert að sárinu, sem ekki er þó
talið hættulegt.
Myndlisfasýning
Jóbanns Briem og
Marteins Guðm. var
opnuð í gær.
GÆRDAG opnuðu tveir iista
menn hér í bænum sýn-
ingu á verkum sínum í skála
myndlistarmanna, Kirkjustræti
12. Eru það þeir Jóhann Briem
og Marteinn Guðmundsson.
Sýnir Marteinn þarna 18
höggmyndir, allt mannamyndir
og model, en Jóhann sýnir 27
málverk, og um 40 vatnslita-
myndir og litaðar þjóðsagna-
teikningar.
Heildarsvipur sýningarinnar
er hressandi, og eru mörg á-
gæt verk á henni frá báðum
þessum listamönnum, en ein-
stök verk verða ekki tekin til
gagnrýni hér að þessu sinni.
Ekki er ákveðið hvað sýning-
in stendur lengi yfir, en senni-
lega verður hún opin í hálfan
mánuð til þrjár vikur, frá kl.
1 til 11 s. d. alla dagana sem
hún stendur yfir.
Viðbófarbygging við
Iðnskólann.
TÐNAÐARMANNAFÉLAGIÐ
k hefir farið þess á leið við
bæjarráð, að félaginu verði leyft
að gera viðbótarbyggingu við
Iðnskólann vestanverðan, út að
Vonarstræti. Ætlast er til að
bygging þessi verði aðeins til
bráðabirgða, útveggir hlaðnir
úr vikurholsteini. Beiðni þessi
er íramborin vegna knýjandi
nauðsynjar á auknu húsnæði
fyrir skólann. Bæjarráðsfundur
í fyrradag vísaði erindinu til
byggingarnefndar, og mælti með
því fyrir sitt leyti.
KR og Víkingur keppa
i dag.
- Á'F'!
IDAG kl. 5 s.d. heldur
Walterskeppnin áfram, og
keppa þá KR og Víkingur. Eins
og kunnugt er, þá hafa tveir
leikir farið fram af mótinu á
milli Fram og Vals, og er Fram
úr keppninni. Náist úrslit á
milli KR og Víkings í dag, —
keppir það félagið, sem vinnur
til úrslita við Val. Dómari við
leikinn í dag verður Þrálnn
Sigurðsson, en línuverðir verða
Hrólfur Benediktsson og Frí-
mann Helgason.
1000 m. hlaup í dag.
IDAG klukkan 5.45 á milli
hálfleikja í knattspyrnuleik
milli KR og Víkings fer fram
1000 m. hlaup á milli 6 þekkt-
ustu hlaupagarpanna á þessari
vegalengd.
Þeir, sem þátt taka í hlaup-
unum eru þessir:
Sigurgeir Ársælsson, Á.
Hörður Hafliðason, Á.
Kjartian Jóhannsson, ÍR.
Óskar Jónsson ÍR.
Brynjólfur Jónsson, KR.
Indriði Jónsson, KR.
Mun mikill hugur í þessum
ungu íþróttamönnum, að
hnekkja gamla metinu í þessu
hlaupi, en það er 2:39,0 mín. og
er sett af Geir Gígja 1929. -—-
Munu þeir ekki liggja á liði
sínu, og verður keppnin eflaust
mjög hörð.
Forselinn forlaif um
Suðurland.
War í nótt í Wík í
- iiýrciain
FORSETI ÍSLANDS lagði
af stað í Suðurlandsför
sína í gærmorgun og ók austur
að Ölfusá, og var ferjaður yfir
ána að Selfossi, en þar beið
hans bifreið, sem farið hafði á
undan um Brúarhlöð.
Fór forseti til Víkur í Mýr-
dal í gærkveldi og var þar í
nótt, en í dag í. bakaleiðinni
mun hann koma að Stórólfs-
hvoli á Rangárvöllum, og loks
að Selfossi.
Á þriðjudaginn mun forseti
svo heimsækja Hafnarfjörð og
fleiri staði í Gullbringusýslu, en
á miðvikudag mun hann ferð-
ast um Kjósarsýslu, og mun
það síðasta opinbera ferðalag
forsetans um landið á þessu
sumri.