Alþýðublaðið - 10.09.1944, Blaðsíða 3

ILaugarðagur 9. sept. 1944

Vesturvígsf öðvarnar s
Breffar komnðr að landamærum
Þýzkalands, skammt frá Aachen
Hersveitir Patfons mæta vaxandi mót-
spyrnu milli IViefz og Þlancy.
. •
BRETUM hefir enn tekizt að koma einni brú í viðbót yfir Al-
bertsskurðinn og vinna að því að flytja þungahergögn sín
yfir hann og tryggja aðstöðu sína. Sumar hersveitir þeirra erti
komnar allt að 10 km. norður fyrir skurðinn. Mótspyma Þjóð-
verja fer æ harðnandi og flytja þeir lið frá Hollandi til þess að
reyna að stemma stigu við sókn Bréta. Hersveitirnar, sem tóku
Liege í fyrradag eru sagðar eiga í hörðum bardögum við borg-
ina Verviers, sem er skammt frá Aachen í Þýzkalandi. Hersveitum
Pattons á svæðinu milli Metz og Nancy verður lítið ágengt, enda
fer mótspyma Þjóðverja harðnandi dag frá degi. Ostende í Belgíu
er mú á valdi bandamanna.
T-*. AÐ hriktir ónotalega í húsi
Hitlers á Balkan þessa
dagana. Um langt skeið hef-
ur her Titos í Júgóslavíu
gert Þjóðverjum marga skrá
veifuna, lamað að verulegu
leyti samgöngukerfi hans í
landinu. Serbar hafa ' risið
upp gegn kúgurunum. Rúm-
enía hefur snúið við blaðinu
og á í styrjöld við fyrri
bandámenn sína og nú síð-
ast berast þær frégnir, að
Búlgarár hafi sagt Þjóðverj-
um stríð á hendur og séu
farnir að herja á þá í Júgó-
slavíu, en hafa enn sem
komið er ekki komizt að
vopnahléssamkomulagi við
Rússa. Formlega eiga Búlg-
arar nú í styrjöld við fjögur
voldugustu stórveldi heims,
— Þýzkaland, Bandaríkin,
Bretland og Rússland.
EKKI ER vitað, hverja kosti
Rússar setja Búlgörum og
verður engu um það spáð
hér, en sennilegt er, að Búlg-
arar ríði ekki feitum hesti
frá þessum viðskiptum
frekar en í hinum fyrri
styrjöldum, sem þeir hafa
glapzt til að taka þátt í. —
Búlgarar, sem eru í raun-
inni friðsöm þjóð, fátæk en
atorkusöm, hafa um langt
skeið orðið að láta stjórnast
af grannvitrum hrokagikkj-
um, sem hafa notfært sér
fátæ'kt og umkomuleysi
þjóðarinnar, menntunarskort
og kjarkleysi til þess að
taka þátt í hinu aiþjóðlega
tafli og — leikið eins og aul-
ar.
FORYSTUMÖNNUM Búlgara
viðist hafa verið einkar sýnt
um að fá hina háðulegustu
útreið' úr styrjaldarævintýr-
urn sínum. Á einum manns-
aldri hafa þeir att þjóðinni
út i fjórar mannskæðar styrj
aldir, án þess að nokkuð hafi
imnizt og þar með hindrað
eðlilega þróun og menningar
viðleitni landsbúa. Búlgarsk
ir stjórnmálamenn hugðu sér
gott tij glóðarinnar árið 1912
og réðustu á „sjúka mann-
inn við Bosporus", Tyrki, á-
samt Serbum og Grikkjum
Talið er, að hlé það, sem nú
virðist vera á sókn bandaijjanna
bæði í Belgíu og Norður-Frakk
landi, stafi af því, að nú dragi
bandamenn að sér vistir og her
gögn, áður en innrásin hefst inn
í Þýzkaland. Fregnir hafa borizt
um, að Þjóðverjar noti nú mik-
inn fjölda verkamanna og
kvenna við virkjagerð við landa
mærin, einkum í Saar, einnig
skammt frá Aachen. Banda-
menn eru nú farnir að nota flug
velli í Belgíu til árása á þýzk
ar stöðvar, en margir þeirra
voru óskemmdir með öllu, þar
eð belgískar maquisveitir höfðu
hindrað Þjóðverja í að eyði-
leggja þá á undanhaldinu.
Hersveitir úr 1. kánadiska
hernum þrengja æ meir að
setuliði Þjóðverja í Boulogne
og Calais og tilraunir Þjóðverja
til þess að brjótast úr herkvinni
milli Lille í Frakklandi og
Ghent í Belgíu mistókust með
öllu. Lightning- og Marauder-
flugvélar hafa gert harða hríð
að virkjunum í Brest og jafn-
framt var varpað niður flugmið
um, þar sem skorað var á Þjóð
verja að gefast upp.
í Suður-Frakklandi sækja
amerískar hersveitir áfram frá
Besancon, en franskar her-
sveitir hafa tekið iðnaðarborg-
ina Le Creuzot í Bourgogne, en
þar eru hinar heimskunnu
vopnasmiðjur Schneider-Creu-
zot, sem voru einhverjar þær
stærstu í Evrópu. Talið er ó-
sennilegt, að 19. hernum þýzka
takizt að veita nokkurt teljandi
viðnám, er þeir komast að Bel-
forthliðinu svonefnda á undan
haldinu til Þýzkalands.
Brezk-frönsk samvinna.
Á myndinni sjást þeir Montgomery marskálkur (til hægri), Joseph Pierre Koenig, hershöfðingi
(í miðju), yfirmaður franska heimahersins og Francois Coulet, einn af aðstoðarmönnum de
Gaulles í Frakklandi, ræðast við í Normandie. Koenig hershöfðingi gat sér mikinn orðstír, er
hann varðist árásum Rommels í Bir Hakeim í styrjöldinni í N.-Afríku. Nú hefur hann tekið
við stjórn alls franska heimahersins og Unnið marga sigra á fejóðverjum.
il
Cyril prisis, ríldsst|éra BÉIgadiE, vikfH frá,
en ný sf jórn liefur ¥eri® nnysidMS'.
STALIN HEFIR gefið út dagskipan, þar sem hann til-
kynnti, að vopnaviðskipti milli Rússa og Búlgara hættu
kl. 10 í gærkvöldi, þar eð Búlgarar hefðu snúizt gegn Þjóð-
verjurn. Hafði styrjöldin milli Rússa og Búlgara staðið í 4
daga. Stjórnarskipti haf a orðið í Búlgaríu og hefir Cyril prins
ríkisstjóra verið vikið frá.
Þriðji Ukrainuberinn undir stjórn Tolbukins er kominn um
160 km. inn í Búlgaríu á breiðu svæði og hefir meðal annars tekið
Burgas, aðra mestu hafnarborg Búlgaríu, um 50 km. frá landa-
mærum Tyrldands og 130 km. frá landamærum Grikklands.
Ný stjórn hefir tekið . við
völdum í Búlgaríu, fjandsam-
leg fejóðverjum. Stjórn þessi
og unnu þessar þjóðir nokk-
urt land af Tyrkjum. En ár-
ið eftir þurftu hinir búlg-
örsku stjórnvitringar að
lenda í stríði við fyrri banda
menn sína og lauk þeim við-
skiptum svo, að þeir misstu
Suður-Dobrudja í hendur
Rúmenum. Loks gerast Búlg
arar bandamenn miðveld-
anna í fyrri heimsstyrjöld-
inni og urðu þá að láta af
hendi hluta af Þrakíu við
Grikki, en Júgóslavar fengu
sneið af vesturhéruðum lands
ins. Búlgarar hafa haft alveg
sérstakt lag á því að „leggja
peninginn á vitlausan hest“.
í ÞESSARI STYRJÖLD hugð-
ust Búlgarar enn að efla mik-
illeika landsins og dýrð með
því að gerast bandamenn
Þjóðverja, með afleiðingum,
sem nú eru að koma á dag
inn. Ef til vill verður þessi
styrjöld til þess, að almenn
ingi í Búlgaríu fer að verða
ljóst, að eitthvað er bogið
við klíku þá, er leitt hefir
hverja ógæfuna af annarri
yfir landið og væri það spor
í rétta átt.
hefir Iýst yfir því, að hin frá
farandi stjórn eigi alla sök á
ógæfu Búlgara. Hún hafi vald
ið því. að búlgarskir hermenn
voru hafðir sem setulið víða á
Balkan, verið eins konar lög-
regla í löndum þeim, sem Þjóð
verjar kúguðu. Cyril prins, sem
verið hefir ríkisstjóri síðan Bor
is konungur lézt rneð dularfull
um hætti í fyrra, hefir verið
sviptur völdum, en Simeon kon-
ungur landsins er barn að aldri,
fæddur 1937. Þá lýsir stjórnin
yfir því, að þeir stjórnmála-
menn, sem reynast sekir að því
að hafa unnið í þágu Þjóðverja
verði teknir fastir og eigur
þeirra gerðar upptækar.
Hin nýja stjórn hefir lýst yf-
ir þvi, að Búlgarar vilji berj-
Frá norska blaðafull-
trúanum.
TDreGNIR,;,sem böríkt hafa
yfir Svíþjóð, herma, að
Þjóðverjar flytji nú mikið lið
frá Norður-Finnlandi til Aust-
ur-Finnmerkur í Noregi. Ekki
er vitað, hvort Þjóðverjar muni
ætla að hafa lið þetta í Norður
Noregi eða flytja það suður á
bóginn, en þeir eru í miklum
vanda staddir, hvorn kostinn
sem þeir taka. í Finnmerkur-
og Troms-fylkjum munu nú
vera um 25.000 manna setulið
—- auk verkamanna úr Todt-
sveitunum. Mikil húsnæðis-
vandræði eru, einkum í
Kirkenes. Auk þess gera Rúss-
ar sífelldar loftárásir á stöðvar
Þjóðverja. Vitað er, að ómögu-
legt er fyrir Þjóðverja að út-
vega nægilegt húsnæði í vet-
ur, án þess að flytja lið til S.-
Noregs, en til þess skortir þá
farartæki á landi. Erfitt er að
flytja liðið sjóleiðis eins og nu
standa sakir, og getur svo far-
ið, að þýzku hermennirnir
verði að fara fótgangandi.
ast með bandamönnum gegn
Þjóðverjum, jafnskjótt og sam-
komulag hefir orðið um vopna
hlé við Rússa. Nefnd manna
verður send á fund Tolbukins
hers'höfðingja til þes að taka
við vopnahlésskilmálum Rússa,
eins fljótt og því verður við
komið.
\