Alþýðublaðið - 21.09.1944, Blaðsíða 3

Fimmtmíagur 21. sept. 1944.
Nauðungarsamn-
NtJ HiAFA VOP'NAHLÉSSKIL
MÁLAR þeir, er Rússar
settu Finmiimi, og iþeir urðu
að ganga að, verið birtir. Ó-
haett mun að fuilyrða, að
þeir munu yfirleitt vekja
meigna andúð allisstaðar á
N orðurlö n.dum, enda hefir
þetta þegar kamið i Ijós í
sœnstkum diagbiöðum, sem
um þetta mál hafa fjalllað.
Fljótit á litið virðast skilmlál-
arnir ekki svo óaðgengiilegir,
en ef ibetur er aðgætt sést,
, að þeir eru viðsjálir og ekki
eins sakleysislegir og Rúss-
ar viílja veria láta.
VOPNAHLÉSISKILMÁLARN-
IR eru að ýmsu leyti öl'lu 'lík
ari endanftegum friðarskil-
málum, að minnsta kosti miun
óhætt að gera íiáð fyrir, að
endianlegur friður milii Finna
og Rússa verði byiggður á
Iþeim. Þessir vopniahilés'skil-
málar tákna raunverulega,
að Finnar verða að sitja og
standa eins og Rússum þykir
heppilegaist hverju sinni.
Rúissar fá Petsamóhérað og
eru Finnar þar með sviptir
einu höfniinni v/ið Nor^ður-
íshaf. IÞé eiga austurianda-
mærin að vera eins o@, þau
voru ákveðin etftir styrjöld-
ina 1939—40, það er að
segja Rúsisar Æá Kyrjálaeiði.
RÚSSAR HÓFU ófriðinn við
Finna 30. nóvember 1939 og
báru því við, að þeir gætu
ekki isætt isig við, að finnsk-
ar fallbyssur væru í aðeins
50 km. fj arlægð frá Lemin-
grad, mestu hafnarborg og
niæststærstu borg Rúisslands.
Viðbára jþesisi er raímar ó-
sköp haldlítil þega-r þess er
gætt, að íbúar aílls -Finnflandis
eru ekki mikið fl'eiri en íbú-
ar Leningradbiorgar 'einnar,
og ekki er ásitæða til að ætia,
að Finnar hatfi að fyrra ibragði
hugsað Isér að ráðast á Rússa
hvort hel-dur einir sér eða
með aðstoð erlends eða er-
lendra stórvelda.
EN ÞESSI YFIRSKYNSSÁ-
STÆÐA Rúlss-a til árásar á
smáþjóð er athyglisiverð að
einu leyti. Nú haía Rússar
krafizt þess af Finnum og
Finnar orðið að fiallazt á, að
láta áf hendi við Rússa
Porkkalaiskaga, sem er um
það bil miðja vegu milli
Hangö oig Hellsinki, í aðeins
16 km. fjarlægð frá höffuð-
borg Finnlands. Gætu Finn-
ar því nú með tallBivert meiri
rétti s-agt, að það væri næsta
óþægilegt að hafa nússnesk-
ar fallbyissur og herstöðvar
á næstfu igrösum við höfuð-
borg sína.
MEÐ ÞESSiUM KRÖFUM
Rússa er tryggt, að nú munu
þeir r'áða öllum siglingum á
Finnilandsflóa, isér í lági, ef
þeir ná á sitt vald norður-
strönd Eistlandis, sem er tal-
ið mjög sennilegt. Má þá
geta nærri, hvont ffinnskum
kotbændum þyki ekki þnöngt
Frh. á 7. síðu

s
Vesturvígstöðvarnar:
r háðir u
0 100
STATUTE MILES
* CAPE ' ‘
§jfe NORWAYfftfl
m* -M
----j ::x-
ViipuriÁvtfe. Lake%y^^M
Turku Ú
HangoeíitV
gTal I innÝNÁát Narvaí.
E sSssiÁ5tockholm
Kort þetta gefur állglögga hugmynd um landamæri Finn-
lands og Rústelands. Dökka línan (óbrotna) sýnir landamærdn
eins og þau voru fyrir finnsk-rússneskaófriðinn, 1939—40,
en brotn-a ilínan landamærin eftir ó/friðinn. Samkvæmt hin-
um nýju vopnahlésskilmálum Rússa Rússa verða landa-
mærin hú eins og þau voru 1940 eítir ófriSinn, en auk þess
fiá 'Rússar Parkkalaskaga, sem er m-illi Hangö o.g Helsinki.
Þjóðverjar hafa handtekið ÍM lög-
reglumenn og flutf þá fil Þýzkalands
»!>
t
Bardagarsiir um AmalBenborg isygg^ir á
u
segja
GÆR bárust þær fregnir frá Kaupmannahöfn, að kom-
ið hefði til óeirða víða í borginni. SS-sveitir eru á verði
; á götum úti og þýzka lögreglan gætir Fríhafnarinnar. Skip
mega ekki láta úr höfn í Kaupmannahöfn eða öðrum höfn-
uni á Sjálandi. Þjóðverjar hafa handtekið um 1700 danska
lögreglumenn og flutt þá sjóleiðis til Þýzkalands. í fyrra-
dag voru háðir snarpir bardagar við Amalienborgarhöil, er
stóðu klukkustundurn saman. Voru það 'sveitir danskra lög-
reglumanna, lífvörður konungs og óbreyttir borgarar, sem
snerust gegn hinum þýzku árásarmönnum. Höllin mxm nú
vera á valdi Þjóðverja.
Margir af foringjum danskra lögreglumanna hafa verið hand-
teknir. Vitað er, að meðal hinna handteknu eru yfirmaSur dönsku
rannsóknarlögreglunnar, Eyvind Larsen skrifstofustjóri í danska
stjómarráðinu og I. P. H. Stamm lögreglustjóri. í mótmælaskyni
vegna þessara fangelsana hófu Kaupmannahafnarbúar þegar alls-
herjarverkfall, sem mun Ijúka á hádegi í dag.
konungs hafi skotið á þýzka sjó
liða, sem gengu þar frarn hjá,
en þeir hófu svo skothríð á
móti.
Þjóðverjar hafa rofið skeyta
sambandið milli Danmerkur og
Svíþjóðar og er því erfitt að
fá ntivæmar fregnir af því, sem
SKÝRINGAR ÞJÓÐVERJA
Útvarpið í Kalundborg, sem
er á vegum Þjóðverja reynir að
gera sem minnst úr ólgunni í
Danmörku. Meðal annars sagði
útvarpið, að bardagarnir um
Amalienborg byggðust á mis-
ÞJéSwrja milli Nijmegea og árnhem.
, —..... ■»
♦
Skipulegri vörn þýzka setuliBsins í Bresl iokið
1\Æ ÓTSPYRNA Þjóðverja fer mjög 'harðnandi í Hollandi
A og við Nijmegen geisa harðar orrustur. Einkum er
barizt heiptarlega um brýr yfir ána Waal, milli Nijmegen
og Arnhem, þar sem fallhlífarherlið bandamanna sveif til
jarðar á dögunum. Hörðum gagnáhlaupum Þjóðverja hefir
verið hrundið, en bandamenn hafa sent meira fallhlífarlið
á vettvang. Pólskar sveitir eru komnar mjög nærri Schelde-
ósum og hafa tekið smábæi þar.
Á Lrmarsundsströnd er Boulogne að mestu í höndum banda-
manna og tóku þeir 3500 fanga þar í gær. Allri skipulegri mót-
spymu Þjóðverja er nú lokið í Brest og hefir umsátin um horg-
ina staðið í 40 daga. Bardagar eru harðir um Calais og í gær voru
gerðar geysiharðar loftárásir á horgina, er stóðu í samtals 2% klst.
skilning|i“. Einn af lífvöjrðumer að gerast í Danmörku.
I Hollandi eru bardagar nú*
langharðastir við Nijmegen og
reyna Þjóðverjar að hefta frek
ari sókn bandamanna norður á
bóginn yfir ána Waal, sem er,
ein kvísl Rínar. Þar tefla Þjóð-
verjar fram beztu hersveitum
sínum, en bandamenn hafa til
þessa staðizt öll gagnáhlaup og
þeim hefir borizt liðsauki loft-
leiðis.
Frá hersveitum bandamanna,
sem hafa sótt inn í Þýzkaland
eru þær fregnir helztar, að þeir
eiga í hörðum bardögum við
Stolberg, sem er skammt austur
af Aachen.
Þar halda Bandaríkjamenn á-
fram sókn sinni, en miðar hægt
áfram. Her Pattons við Mosel
berst nú við rætur Vogesafjalla
austur af Luneville.
Kandískar sveitir hafa nú nær
alla Boulogne á sínu valdi, en
sums staðar verjast Þjóðverjar
enn af mestu hörku. Talið er,
að Calais falli bandamönnum
íhendur þá og þegar. í gær fóru
nokkur hundruð Lancaster og
Halifaxflugvélar til árása á
varnarvirki 'borgarinnar og
stóðu árásirnar í 2Vz klst. sam
fleytt. Tjón varð mjög mikið.
Setulið Þjóðverja í Brest hefir
ekki gefizt íqrmlega. upp, en
allri skipulegri vörn er nú lok-
ið.
ÁVARP FRELSISRÁÐSINS
í fyrrakvöld birti Frelsisráð
Dana ávarp til dönsku þjóðar-
innar, þar sem tekið er fram,
að enn sé of snemt að hefjast
handa. Ávarpið endaði á þessa
leið:
Bersýnilegt er, að Þjóðverjar
reyna nú að æsa Dani upp til
þess að byrja uppreisn of
snemma. Við skulum ekki fara
að vilja Þjóðverja. Verið ró-
leg, haldið áfram verkfallinu
til fimmtudags, forðist óeirðir
og verið eins mikið heima fyrir
og mögulegt er. Framkoma
Þjóðverja í gær er hámark
margra samningsbrota. Hættið
allri samvinnu við Þjóðverja,
en verið róleg og sýnið aga, þar
til Frelsisráðið gefur ykkur
merki.
' Tfh. á 7. sfðtx
Kríf í tarkví.
"O ANDAMENN hafa nú sett
setulið Þjóðverja á Krít
, herkví og hafa þeir gert marg
ar skæðar loftárásir á stöðvar
Þjóðverja þar á eyjunni og nær
liggjandi eyjum. Flugvélar frá
flugvélaskipum réðust í fyrra-
dag á bifreiðalest Þjóðverja þar
og eyðilögðu 36 bifreiðir.
Beitiskipið „Aurora“ skaut af
fallbyssum sínum á ýmis mann.
virki á eyjunni Melos, norður
af Krít og olli miklum spjöll-
um. — Ýmislegt bendir til þess,
að Þjóðverjar ætli að reyna að
koma liði sínu á brott frá eýj-
unum á Eyjahafi, en flugvélar
og skip bandamanna eru sífellt
á varðbergi og torvelda liðflutn
inga Þjóðverja.
"05 ÚSSAR hafa nú byrjað
mikla sókn í Eistlandi og
fara hratt yfir. Nyrst sækja
þeir fram við Narva og sóttu
þar fram um 65 km. á þrem dög
um. Annar fylkingararmur
Rússa sækir fram í miðju land
inu og fer um 15 km. á dag, en
syðst sækja Rússar fram frá
Valga á landamærum Litháen
og stefna í áttina til Riga. Þjóð
verjar láta hvar vetna undan
síga. -
Bandamenn komnir að
ORÁ Ítalíu eru þær fregnir
helztar, að bandamenn eru
nú komnir að úthverfum Rim-
ini við Adríahaf, eftir að hafa
tekið flugvöll borgarinnar þar
skammt frá. Tveir amerískir
tundurspillar hafa haldið uppi
skothríð á borgina San Remo
í Norður-Ítalíu, skammt frá
frönsku landamærunum.