Alþýðublaðið - 23.09.1944, Qupperneq 6
*LE»Tf»UB* ****-■
jJntg&riujSKx :4S.. sep^^P^'
SÍMI 4205
Húsmæðraskóli Reykjavíkur.
Að gefnu tiXefni skal það tekið fram, að umsóknir um
Húsmæðraskóla Reykjavíkur, sem bundnar hafa verið við
ákveðið ár, en eigi hefur verið hægt að sinna það ár, koma
ekki til greina síðar, nema þær verði endurteknar skrif-
lega.
í»á skal tekið fram, að viðtalstími forstöðukonu næsta
skólaár,* er alla virka daga, nema laugardaga, frá klukkan
1—2 e. h.
Reikningar til skólans verða greiddir á þriðjudögum og
föstudögum klukkan 1—2 e. h.
Bulda Stefánsdóttir, forstöðukona
Sendisvein
vantar oss 1. október næstkomandi. — Upplýsingar
hjá gjaldkeranum.
T ryggingarstof nnn
ríkisins.
HANNES A HORNINU
Frh. af 5. síðu.
menn eins og þeir hafa verið, sof
andi og hugsunarlitla um störfin,
hirSulausa um embættin — og
glaða og káta í sinu fyrirhyggju-
leysi.
EMBÆTTISMENN endast nefni
lega betur ef þeir eru svona —
og við íslendingar þurfum að spara
vinnukraftinn. Hugsum okkar til
dæmis ef ungir verkfræðingar færu
að fá b;í skoðun, að það færi
eftir því hvernig þeir ræktu em-
bætti sín, hvort þeir héldu embætt
unum e£a ekki. Hugsum okkur ef
þeir fylltust metnaði um það að
gáeta starfa síns sem allra betz. I>að
væri dáfallégt. Það skapaði svo
mikinn röa í þjóðlífið. Það yrði
enginn svefnfriður.
NEÍ, EG Vft láta halda áfram
á þftssari braut. Það gerir ekkert
til þó að brýr steypist í fljótin og
sarrigöngur teppist. Það verður að
hafa það þó að allt gangi á tréfót
um en engum fótum. Og sjóðvit-
laus áhugi í ungum embættismönn
um og misskilin ábyrgðartilfinn-
ing gæti orðið til þess að þjóðin
yrði alveg fótalaus.
ÉG ER ALVEG handviss um að
þið eruð sammála þessu rausi
míriu. Þið viljið hafa allt rólagt og
sofándi eða rétt svona mókandi. Þá
er líka friður og kyrrð. Það á ekki
að vera að skamma menn. Það á
að i^a öllu að hanga þangað til
J>að slitnar. — Það er lóðið.
Hannes á horninH.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framhald af i4. síðu.
gær birtist þessi gremarstúfnr
um ástandiö í Sjálfstæðisflokkn
um:
„Samkomulagið í þingflokki
Sjólfstæðisfloksoins er nú sagt sízt
betra en endranær. Þar togast á
tvö öfl. Annað vill samkomulag
við kommúnista, því að það muni
heppilegast fyrir fylgi flokksins í
bæjimurn. Hitt vill leita samstarfs
við Framsóknarmenn, því að það
er talið vænlegast vegna sveita-
fylgisins. Hins vegar virðast bæði
flokksbrot.in sammála um að draga
öll vandamál á frest.
Þegar eitt sinn var lokið fundi
í þingflokknum, þar sem þessi mál
voru rædd, samdi einn þingmaður
inn, sem er í bæjardeildinni (að
sögn Lárusar Jóhannessonar) svo-
hljóðandi fundargerð:
Það mun valda bráðum bata
að bregða öllum vanda á frest,
elska bæði bolsa og krata,
en bændaflokkinn mest.
Þingmaður úr sveitardeildinni
(að sögn Dalasýslumaður.) samdi
þé svohljóðandi fundargerð:
Það mun valda bráðum bata
að bregða ölltrm vanda á frest,
elska bæði bændur og krata,
en bolsaflokkinn mest.“
Þannig lýsa nú tveir af þing
mönnum Sjálfstæðisflokksins á-
standinu á heimilinu því!
K3
Il
Framh. af 5. síðu.
bisku kvæði. Wingate úkvað að
hætta að reykia tangt til þess
að safna ícr til þessarar farar.
Ha'a komst að raun um það,
að honum leið mun 'betur, ef
hann var án vindlinganna, svo
að hann ákvað að hætta að
reykja fyTÍr fullt og allt.
*
VÍ FÓR alls fjarri, Wingate
væri meinlætamaður í
æsku sinni. Hann kunni vel að
meta góðan mat og gómsæt vín
og var, eins og vinir hans í her-
skólaifum nefndu hann _„mað-
ur, sem gott var að hafa í mann
fagnaði". En eigi að síður gerði
hann sér þess grein, að þægindi
siðmenningarinnar voru um
margt óæskilegri en harðrétti
fortíðarinnar. Aður en hann hóf
hið raunverulega hermanns-
starf sitt, sagði hann félögum
sínum, að hinn saxrni herforingi
yrði að geta neitað sér um
nautnir og annað allt, sem væri
til þess að veikja og sljóvga.
Það var í Palestínu árið 1938,
þegar Wingate laut þar yfir-
stjóm Wavells hershöfðingja,
sem Orde, er þá var höfuðs-
maður að nafnbót sannaði fyrsta
sinni hæfni sína sem stjórnandi
skærufiokka. Hann skiptdagði
þá nætursveitir, sem voru skip
aðar Bretum og Gyðingum, og
sigraði Araba með þvi að beita
sömu hermannsbrögðum og
þeir, sem sé því að reka
skæruhernað. Hann hafði sér-
stakt lag á því, að koma óvin-
unum að óvörum, enda lét
hann orð um það falla, að það
'væri aðalatriðið í sambandi við.
skæruhernaðinn. Hann bjó
Burmaleiðangurinn fræga og á-
kvað að taka í þjónustu sí-na
flugvélina og loftskeytatækin
með öðrum hætti en tíðkazt
hafði allt til þess tíma, en það
voru vopn, sem hann taldi, að
aldrei hefðu verið notuð á þann
’ hátt 1 hernaði sem skyldi. Hann
bar gott skyn á visindi, og sú
þekking kom honum nú að mjöé
góðu líði. Honum tókst að ann
ast aðdrætti til hers síns með
óvenjulegum hætti og sýndi
mikla herforing j ahæf ileika í
þessari raun. Wingate lét og
mjög vel að reka hvers konar
áróður, og hann var serstakur
snillingur í þvi að fá hina inn-
fæddu á hverjum stað til sam-
vinnu við sig. Upplýsingaþjón-
usta hans var með miklum á-
gætum, hvort heldur var í
Abbyssiníu, Burma eða Pale-
stínu. Hann hafði jafnan hátal-
ara meðferðis, svo og innfædda
áróðursmenn, er hann hafði ráð
ið í þjónustu sína. ,
Þegar orrustunni um Abbys-
siníu hófst, gafst Wingate tæki-
færi til þess að sanna það, að
kenningar sínar um afstöðu til
hinna innfæddu 1 væru réttar.
Hann kvaðst vera þess fullviss,
að aðferð Lawrancer, væri ekki
hin rétta. Hann fullyrti, að það
ætti ekki að bera fé á hina inn-
fæddu. „Yið eigum ngi að kaupa
fólkið til þess að borjast fyrir
okkur. Aðferð mín er að segja
fólkinu: Við erum komnir til
þess að berjast gegn sameigin-
legum óvini. Við ætlumst ekki
til þess, að þið berjizt fyrir okk
ur. En ef þið viljið hjálpa okk-
ur, .þá sýnið, hvað þið getið og
við skulum láta ykkur vopn í
té.“
Wavell var svo hrifinn af
starfi Wingates í Abyssiníu, að
hann. hækkaði hann í tign og
sendi hann til Indlands. Þar átti
hann að stofna her og hefjast
handa um undirbúning þess, að
óvinirnir yrðu hraktir brott úr
Burma.
*
WINGATE fór til Indlands
og kvaðst þess fullviss,
að sér mjmdi auðnast að gera
óvixmum eftirmimmlegar skná-
veifur, eins og hann komst að
orði við fréttaritara. Hann gaf
mönnum sínum samnefni, er
var valið með hliðsjón af sögu
og hiáttum Burma. -— Hann
lagði upp í langa og stranga
för, og eftir mikil ævintýri og
mannraunir komu menn hans
aftur yfir fjöHin háu og torísóittu.
Þeir ffluttu með sér fréttina
um fyrsta sigur Breta yfir Jap-
önum. Þessi sigur var merki-
legur atburður í sögu styrjaldar
innar og hafði miída þýðingu
varðandi framtíðina. Og sigur
þessi var unninn af hersveitum
skipuðum Bretum, Indverjum
og Burmahúum, sem höfðu sýnt
fráhæran dug og hugrekki enda
lotið stjórn herforingja, sem var
sannnefndur snillingur.
Byggíng ðlfusárbrúar
Frh. á 4. síðu.
Arthur Jackson 22 ára gam-
all, dáinn 15. júní 1891 jarðaður
18. s. m. Var við brúarsmíði á
Ölfusá, druknaði í ánni.
Þjpðskjalasafn, Reykjavík
2, sept.. 1944.
Kjartan Sveinsson.“
Hvort maðurinn, sem drukn-
aði var verkfræðingur að mennt
un, finnst mér skipta litlu máli,
enda segir vottorðið ekkert um
það; hitt var mér kunnugt, að
hann var ásamt norskum marmi
sem var Skoti, og hét Charlton,
við það að ferma „prammann“
með járnstykkjunum, sem áður
cr um getið, að mínu áliti, sem
ég tel vafalaust rétt) eftir fyrir-
skipunum Tryggva ag verkíræö
inganna (sbr. viðtal Tr. G. við
okkur Símon, um gleymsku
verkamannanna).
Þá segir A. J. J. að ég geti
ekki um eitt atriði, sem ástæða
hefði verið til að geta um, um
sprunguna í berginu norðanmeg
in árinnar, er hann segir að
Tryggvi hafi tekið eftir, „um
líkt leyti og slysið varð“. Ég
geta fullvissað alla skynbæra
menn um það, að athugun á
sprungunnl, sem gerð var eftir
ábendingu kunnugra manna,
átti sér stað áður en brúarundir
staðan var sett ofan á bergið,
eða vorið áður en brúin var
sett á, (vorið 1890), og mun þá
hafa komið í ljós, að brúin þyrfti
að vera litlu lengri en ákveðið
hafði verið samkvæmt aðalmæl
ingu brúarsmiðsins, Mr. Vaug-
han, sem hann framkvæmdi
sumarið 1889, Það ætti ekki að
þurfa að segja neinum heilvita
manni, að þessi breyting á lengd
brúarinnar varð að ákveðast áð-
ur en brúin var smíðuð, en var
óiramkvæinanleg eftir að brúar
efnið var allt komið að brúar-
stæðinu. Svo þarna stangast
„Endurminningarnar“ — eins
og A- J- J- fer með þær — ein-
göngu við sig sjálfar. AS Tr. G.
hafi áður verið búinn að sernja
um verð brúarinnar. litlu styttri,
það rengi ég í engan máta, og
hafi af sínum alþekkta stórhug
og ósérplægni, tekið á sig auk-
inn kostnað út af þessari breyt-
ingu.
, Að síðustu kemur „rúsínan í
pylsuendanum“. Hr. A. J. J. seg
ir að ég geti ekki um eitt atriði,
„sem ekki er von að S. Þ. geti
um en hefir þó híotið að vita
um“ (segir hann). Þetta atriði
er um einhvern fund ca. 50
bænda, loforð þeirra um ókeyp-
is flutniúg, og svik þeirra á því
loforði.
Nei, hr. A. J. J,! Um allt
þetta er mér gjörsamlega ákunn
Félasslff.
VALUR.
Skálaferð kl. 8 í kvöld frá
Arnarhvoli. Almenn stétta-
batátta á stmnudag. Kjötsúpa
til miðdags.
BETANÍA. Sunnudaginn 24.
september: Samkoma kl.
8.30 e. h. Séra Sigurbjör*
Einarsson prédikar. Allir
velkomnir.
ugt. Ég var ekki bóndi og koat
ekki á neinn slíkan fund, þó
hann hafi verið haldinn. Faðii
minn kom ekki á neinn slíka*
fund og lofaði engu, sem hanm
ekki efndi, og ég heyrði aldreji
þennan fund eða svik nefnd;
hitt vissi ég, að Tr. G. skrifaðt
föður mínum, og lét hann vita„
að sökum brúarbyggingarinnar
mlindi verða nokkur umgangur
á.^fandi, scÍ3t, föður mínum til-
heýrði, noréíp árinnar; og han»
vildi fá samþykki hans til þess,
þó að hann hins vegar ekki gerði
ráð fyrir neinum mótmælum
móti framkvæxndurn við brúar-
gerðina. Faðir minn svaraði
þessu bréfi strax og lýsi fullu
samþykki sínu, og fór ekki fram
á neina borfj n fyrir leyfið aðra
en þá, ef hann vildi "lána bát
sinn til að vitja um laxanet viö
brúarstæðið, gegn því, að hjálp-
að væri til við flutninga yfir
ána eftir því sem ástæði, og við
yrði komið. Þegar ég fór heim
í ágústmánuði, bauð Tr. G. mér
borgun fyrir það, sem ég hafði
gert bæði við flutninga og fleira
smávegis, sem ég gjörði þar, en.
ég tók ekki á móti neinni borg
un annarri en þeirri, sem ég'
hafði fengið með afnotum a£
bátnum.
Annars verð ég að segja það,
út af þessari góðgjamlegu (!)‘
klausu í athugasemdum A. J,
J„ aþ mér þykir hún næsta ó-
sennileg svo ekki sé meira sagt.
Það var áreiðanlega yfirleitt al-
inenn ánægja með afskipti Tr.
G. af brúarmálinu, og menn
mjög þakklátir hpnum fyrir
þau. Mér þykir því ólíklegt að
það þakklæti hafi verið látið í.
ljósi af nokkrum manni með
svikum á gefnum Ioforðum;
enn hr. A. J. J. þekkir kannske
betur en ég, hugsunarhátt
þeirra bænda, sem líklega eru
flestir látnir — en \ oru uppi
þegar Ölfusárbrúin baj byggð.
Eg vil geta þess hér; í þessu
sambandi, að nokkrum dögum
eftir að erindi mitt var flutt í
útvarpi/; átti ég ta) við ágætan.
borgara hér í bænum, sem er
nokkrum árum yngri en ég„
Hann ólst upp á einu af mestu
myndarheimilunuin í nágrenni
víð brúna, hjá forelclrum sínum,
og man vel eftir því, þegar Ölfus
árbrúin var byggð, og mörgum
atvikum frá þeim tíma. Okkur
kom samán um, að hrifning
manna yfir því að fá brúna, og
velvild manna til hennar Og for
stöðumannsins,Tr. G., hefði ver
ið svo mikil, að fjöldi manna
mundi með gleði hafa fómað
nokkrum dagsverkum ókeypis
til brúarvinnunnar, jafnvel þó
að sláttur stæði yfir, ef farið
hefði verið fram á það.
Ég hefi með framanrituðu
gjört athugasemöum hr. A. J. J.
nokkur skil, og þó að hann hafi
með þeim gefið mér knýjandi
tilefni til að draga í efa, sann-
leiksgildi sumra „Endurminn-
inga“ Tr. G. og mótmæla sum-
um, sem alröngum, eins og þær
eru framsettar af A. J. J., —
og mér þyki það mjög leitt, —
þá á ég margar glæsiiegar end-
urminningar um Tr. G. frá þeim
tíma sem hann stóð fyrjr fram-
kvæmdum við Ölfusárbrúna.
Ég mun ekki skrifa meira um
þetta efni, nema knýjandi til-
efni verði gefið til þess.