Alþýðublaðið - 17.11.1944, Blaðsíða 8

1
ALfrYÐMBLAÐIÐ
Föstudagur 17. nóvember 1944:
■»TJARNARBIð«
SJÓHETJUR
(Heroes of the Sea)
Rússneskur sjónleikur um
Svartahafsflotann í orustu
S. D. STOLYAROV
A. M. MAKSIMOVA
A. A. ARKADEV
Sýnd kl. 5, 7 og 9
SKRIFAÐ GEGN FANGELS-
UM
Fyrir 70 árum síðan var grein
arstúfur í Víkverja um fyrir-
hugaðar byggingar fangelsa.
Segir þar meðal annars á þessa
leið: . . i
„Fangelsi setlar stjórnin að
byggja á sumri þessu bæði á
Vesturlandi, Norðurlandi og
Austurlandi. Oss finnst það mik
i3 óheppilegt, að stjómin skuli
byrja hið nýja þúsund ára
tímabil í sögu vorri með slík-
um byggingum. Hafi íslending-
ar í þúsund ár getað lifað þann
ig án fangelsa, að þeir hafa unn
ið sér það orð að vera með hin-
um menntuðustu og hinwm bezt
siðuðu þjóðum, virðist varla
geta verið nauðsynlegt að flýta
fangelsisbyggingum svo, að það
slculi þurfa að starfa að þeim,
þegar þjóðin heldur fagnaðar-
hátíð. Vér vitum ekki betur, en
að jafnvel í höfuðstað landsins
þar sem flest fólk er komið
saman á einum stað, og þar
sem lagabtrotin því hljóta að
'■vera, og eru, langtum fleiri en
í nokkru öðru lögsagnarum-
dæmi, standi fangelsi bæjarins,
„svartholW‘, autt mestan eður
meiri tíma ársins. Nú er með
ærnum kostnaði búið að reisa
hér stórt fangahús með svart-
holum svo tugum skiptir, og
þetta mikla verk æítji þá að
geta fullnægt þörfum vorum í
þessu efni fyrst um siíin.
Vér vitum vel, að skipað er
í tilskipun 4. marz 1871 að
lcoma upp fangelsum á ýmsum
stöðum fyrir utan Reykjavík,
svo að þjófahegning sú, sem áð
wr hefir verið viðhöfð, sem sé
hýðing, geti orðið afnumin og
fangelsishegning komið í henn-
ar stað . . . en hvað liggur á
kunnugleg eða tortryggileg and-
lit í grenmd, en samt vildi hann
siður lesa 'blöðin í forsalnum,
svo að hann fór inn í setustof-
una á næstu hæð, settist þar við
glugga og renndi augunum yfir
þau. Það var lítið minnzt á af-
brot ihans, en þarna stóð það á
pren.ti, nokkrar línur milli
skeyta um morð, slys, gifting-
ar og aðrar fréttir. Hann ósk-
aði, að hann væri laus við þetta
allt. Á hverju augnabliki, sem
hann dvaldist á þessum fjar-
læga og örugga stað, jókst sú
tilfinning hjá honum, að hanm
'hefð-i framið hörmulega yfir-
sjón. Hann hlyti: að 'hafa fund-
ið betri útleið, ef hann hefði
hugsað sig um.
Hann skildi eftir blöðin og
gekk svo upp í her'bergið í
þeirri von, að hún ræki ekki
augun í þau.
„Jæja, 'hvernig líður þér?“
spurði hann. Hún var að horfa
út um gluggann.
,,Ágætlega“, svaraði 'hún.
Pann gekk til hennar og ætl-
að fara að fitja upo á sam-
ræðum við hana, þegar barið
var á dyrnar.
„Þetta er víst pakki til mín“,
sagði Carrie.
Hurstwood opnaði dyrnar og
fyri.r utan stóð maðurinn, sem
hann hiafði haft svo sterkan
grun á.
„Þér eruð herra Hurstwood,
er ekki svo?“ sagði hann með
merkissvip.
„Já“, sagði Hurstwood ró-
lega. Hann þekkti svo vel þessa
tegund manna, að hann fékk
aftur nokkuð af hinu gamla
kæruleysi sínu. Slíkir menn
voru svo neðarlega í mannfé-
lagi-nu, að þeir sáust yfirleitt
ekki á drykkjustpr””"! Hann
gekk út og lokaði dyrunum.
„Nú, þér vitið víst, hvers
vegna ég er hérna?“ sagði mað-
urinn eins og í trúnaði.
„Ég get ímyndað mér það“,
sagði Hurstwood mjúklega.
. „Jæja, þér ætlið þó ekki að
halda penihgunum?“
„Það kemur mér einúm við“,
sagði Hurstwood hörkulega.
„Þér vitið, að það er ekki
hægt“, sagði leynilöc^0"1”
þessu máli? Er ekki margt ann
að, sem þarf bráða(ri viðbóta
við í þessu landi? Væri ekki
jafnvel hugsandi, að fangelsið
í Reykjavík gæti dugað fyrir
allt landið, ef skipaferðir þær
um strendur vorar, sem vér nú
helzt til of lengi höfum verið
að bíða eftir, kæmust á?“ \
bjónninn, og ho.rfði kuldálega á
hann.
„Heyrið þér maður minn“,
sagði Hurstwood mvnduvlega.
„Þér hafði ekkert vit á þessu
máli, og ég get ek'ki skýrt það
fyrir yður. Ég veri brð sem mér
sýnist, þrátt fyrir allar uton-
aðkcmandi ráðleggingar. Þér
verðið að hafa mig afsakaðan.“
„Það þýðir ekk®"*
að tala á þennan hátt“, sagði
maðurinn. „Þér standið gagn-
vart lögreglunnr. Við getum
gert yðuir heitt í hamsi, ef við
kærum okkur um. Þér búið á
'bessu p'i^thúsí i'n^ir dulnefni,
konan yðar er ekki með
og blöðin grunar ekki enn, að
bér ervð hér. Þér ættuð að kaga
yður skyn'-amlega ’i “
„Hvað viljið bér viP>?“ s”’irð:
Hurstwood.
„Hvort þér ætlið að skila
peninmmum eða ekki.“
Hurstwood þagði og horfði
niðnr fyriir fætur sér.
,.Það þvðir ekkert að skýra
betta út fvrir vðnr“, sauði b^un
loksins. „Það þýðir ekkert fyr-
ir vður að spyria rhig. É« er
enginn auli, maður minn. Ég
veit nákvæmleva hvað bér get-
ið gert og hvað þér getið ekki
gert. Þér getið vissulega komið
mé:r í vonpT-ooði. Eg veit það
vel, en þér fáið peninvsp'' —
fvrr fyrir það. Ég er búinn að
ákveða. hvað ég ætla p* "^ra
Ég er búinn að skrifa v:+——
ald og Moy, svo á'ð vet ekki
sa "t vður meira um það. Þér
skuluð bíða, banp-pð til þér
heyrið meira frá þeim.“
Meðan hann var að telQ
hann burt frá dyrunum og nið-
ur ganginn, svo að Carrie
beyrði ekki til bans. Þeir voru
nú komnir í endann á
um og að dyrunum að
urmi.
„Þér ætlið þá ekki að skila
þeiim“, sagði maðurinn.
Hurstwood fylltist gremju.
Blóðið þaut til höfuðs honum.
Margar hugsanir brutust um í
honum. Hann var enginn þjóf-
ur. Hann vildi ekki þessa pen-
inga. Gæti hann aðeins skýrt
þetta út fyrir Fitzgerald og
Moy, þá kæmist þetta ef til vill
alltxí lag.
„Heyrið þér nú“, sagði hann.
„Það þýðir ekki vitund að tala
meira um þetta. Ég ber vissu-
lega virðingu fyrir váldi yðar,
en ég vil gjarnan eiga við menn,
sem hafa vit á þessu.“
„Jæja, en þér getið ekki kom-
izt út úr Canada með pening-
ana“, sagði maðurinn.
',,Ég kæri mig ekki um það“,
sagði1 Hurstwood. „En þegar ég
_ NYJA BIO _ « GAMLA BiO _
ÆFINTÝRI í RIO RITA
LEIKHÚSI Söng og gamanmynd
(„Lady of Burlesque“)
# Sérkennileg og spennandi mynd. Aðalhlutverkin leika
Aðalhlutverkin: BUD ABBOTT
BARBARA STANWYCK LOU COSTELLO
og MICHAEL O’SHERA
Sýnd kl. 5, 7 og 9 Börn fá ekki aðgang ! Sýnd kl. 5, 7 og 9 '
er tilbúinn, verður engin ástæða
til að stöðva mig.“
Hann sneri við, og leynilög-
regluþjónninn horfði rannsak-
andi á hann. Þetta var óþol-
andi. En hann gekk áfram inn
’í herbergið.
„Hver var þetta?“ spurði
Carrie.
„Vinur minn frá Chicago.“
Allt þetta samtal var mifcið
áfall fyrir Hurstwood, en það
sem særði hann mest, var það,
að hann skyldi vera eltur sem
þjófur. Hann fór að skilja bet-
ur hið þjóðfélagslega ranglæti,
sem iítur aðeins á aðra hlið
málsins — oft aðeins á eitt at-
riði í löngum sorgarleik. Blöð-
in minintust aðeins á eitt, aðv
hann hefði tekið peningana.
Þau kærðu sig ekki um hvern-
ig það hefði gerzt eða hvers
vegna. Enginn vissi um þau
vandræði, sem orsökuðu þjófn-
aðinn. Hann var ákærður, án
þess að nokkur skildi hann.
Þegar hann sat ásamt Carrie
í herberginu sínu seinna um
daginn, ákvað hann að senda
Fyrsia ævinfýrið.
gefið honurn gætur. Faðir hans átti einmitt að kenna okkur
tvo klukkutíma á eftir, svo að við hlökkuðum ekki sérlega
til. Herra Stolne hafði að bessu sinni eins og svo oft áður
lagt koníaksflösku frá sér í gluggann iog í hléi mill
kennslustundanna, sendi hann þann drenginn, sem sat á
yzta bekk, til 'þess að sækja koníak handa sér. — Þegar
drengurinn kom svo með fulla flösku aftur, fór herra Stolpe
venjulega inn í smáherbergi inn af hennslustofunni, ep
við krakkarnir fögnuðum því af heilum hug að vera laus
við 'hann þær mínúturnar, sem hann var að staupa sig.
En þegar drengurinn tók flöskuna að þessu sinni, gekk
hann skelfdur á svip til herra Stolpes og bað um geninga
til þess að kaupa vínið fyrir. „Ég lagði peningana hjá
flöskunni eins og ég er vanur, reyndu að glenna upp skjáinn,
fávitinn þinn,“ var hið kurteislega svar kennarans.
Drengurinn faé'lt því hins vegar fram, að það hefðu eng
in peningar verið fajá flöskunni, og nú hvessti heldur en
ekki. Herra Stolpe fór hamförum og neyddi marga dreng-
ina til þess að bera það, að þeir hefðu séð peningana í
glugganum. En þegar hann spurði Klaus, sem auðvitað hafði
gefið föður sínum hugmyndina að ofsókn þessari, var spurð-
ur þess, hvort hann skildi nokkuð í því, hvernig á þessu
BETTER WAVE YOOK. V UH HUH... ~
SIRU FRIENDS GOOD \ THEýRE A
SYE. THEy'RE CATÍHING 1 RI6HT &ANG
UP WITH OUR JOES /OF KIDS, I'LL
KNOCKING ON THE / /W5S THEM
NASTIES' NEST/ A SCOZCHY/
LOOKS LIKE yOU'LL
HAVE TO CLOCK OVERTíME
KATHý-S5TWEEN ME, AND
THE LOCAL WOLF PACK,
youVE SOT VOURSELF y
A DEFEN5E JOB/
^COÍCmV, RL-TURNING
A BOMBiNG RUN,
r:NDS KATHY HAS NC.T
. tmh SQUADROM
'•'E WITH HEG U.S.CX
••”•- 5UT INSTEAD
Meanwh/le..m\gw above the ITALIAN
MOUNTAINS. NORTH OF SCCRCH's BASE..
ÖRN: „Það er bezt að kveðja
kunnimgjajstúlkmr þínar. Þær
enu núna að bveðja stnákana
og gera Iþað innilega‘“
KATA: ,^Þær enx ágætax stelp
ur. Ég sé áreiðaníLega eftir
þeám.“
ÖR'N: „Jæja, Kata mín. Þú
færð nóg að gera. Ég verð í
sókninni, ;en iþú í vönninni“