Alþýðublaðið - 22.11.1944, Blaðsíða 7

MiSvikndagqr 22. ndv. 1944.
AL8»YÐUBLAÐ1Ð_____________________________3
« .......■ ..
Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
NæÆuxvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunn.
Næturakstur annast B. S. R.,
sími 17,20.
ÚTVARPIÐ:
8.30 Morgunfréttir.,
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 íslenzkukenmsla, 2. flokkur
19.00 Þýzkukennsla, 1. flokkur.
19.25 Þingrféttir.
20.00 Fréttir.
20.30 Kvöldvaka: a) Guðni Jóns-
son magister: Stokkseyrar-
ardraugurinn 1892; frásögu
þáttur. b) Kvæði kvöldvök
unnar: Glámskvæði Gríms
Thomsen. c) 21.10 Friðgeir
H. Berg: Vesturheimsför
um aldamót, síðari lestur.
d) 21.35 Upplestur úr rit-
xun Oscars Wilde (Sigurður
Einarsson skrifstofustjóri).
Tónleikar.
22.00 Fróttir.
Dagskrárlok.
Saga Eyrarbakka.
í greininni Saga Eyrarbakka í
Alþýðublaðinu nýlega misritaðist
föðurnafn Stokkseyrar-Dísu. Hún
hót Þórdis Markúsdóttir (en ekki
Magnúsdóttir).
Orðsending frá meindýraeyði.
Herferð gegn rottum er nú haf-
in hér í bænum. Þeir sem hafa
af þessum vágesti að segja mega
ekki láta bregðast að kvarta um
j>að. Við munum svo koma og
hjálpa yður til að losna við þenn-
an ófögnuð. Kvartið í síma 3210
kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. til
24. þ. m.
Tjarnarbíó
sýnir þessa dagana mynd sem
nefnist Fáni herdeildarinnar og
fjallar um leynistarfsený í Belgíu.
Aðalhlutverkin leika Clive Brooks
Jane Baxter og Clifford Evans.
Gamla Bíó
sýnir skopmyndina Rio Rita. Að
alhlutverkin lika Bud Abbott og
Lou Costello.
Virkjun Göngu-
skarðsár
Frh. af 2. síðu.
árkrókskauptúns og síendurtek
ar áskoranir þaðan leyfum við
okkur að flytja þessa ábyrgðar
beiðni, sem er svipaðs eðlis og
nýflutt tillaga til þingsályktun
ar um ríkisábyrgð á rafveitu-
láni fyrir Vestmannaeyjakaup-
stað á þskj. 503.
Á Sauðárkróki eru talin góð
virkjunarskilyrði í Gönguskarðs
á og sá höfuðkostur, að aflstöð
in verður þar í miðju kauptún
inu, svo að engar leiðslur þarf
nema innan staðarins.
Á Sauðárkróki eru nú um eitt
þúsund manns, og rafmagn er
vart til ljósa. Verður því ekki
lengur unað. Ef Gönguskarðsá
verður virkjuð, fæst þar 800
ha. orka og verður hún fljótlega
fullnotuð af kauptúninu. Fyr-
irtækið ætti því að geta borið
sig f járhagslega, þótt í það
yrði ráðizt á dýrum tíma. Væri
bætt úr rafmagnsþörf Sauðár-
króks, mundi sparast innflutn-
ingur á olíu til frystihúsa stað
arins og kolainnflutningur til
hitunar og suðu. Sömuleiðis
mun fyrirhuguð síldarbræðslu
stöð á Sauðárkróki þurfa mikið
rafmagn. Eins og nú eru miklir
erfiðleikar á um innflutningi á
kolum og olíu, er það að von-
um, að keppt sé að því að koma
upp rafstöðvum þar, sem virkj
unarskilyrði eru góð, eins og
hér er um að ræða.“
Tveir ungir menn
uppvísir að 9 inn-
broium og þjófn-
uSum
ÝLEGA hefur ranrr "
lögreglan i Reykjaví'k haft
hendur í hári tveggja ungra
manna, sem framið hafa 9 inn-
brot frá því 22. ágúst í sumar.
Menn þessir eru báðir milli
tvítugs og þrítugs, annar þeirra
er fæddur 1919 en hinn 1920.
Öll þessi innbrot nema eitt
hafa þeir framið i félagi
ist svo sem samvinna þeixra hafi
verið hin bezta.
Eins og áður var sagt, þá
frömdu þessir félagar fyrsta
innbrot sitt af þessum niu 22.
ágúst í sumar. Brutust þeir þá
inn í Kron á Skólavörðustíg 12.
Stálu þeir þaðan 2000 kr-'
í peningum, þrem .karlmanns-
fötum og 4 pörum af skóm.
Þá brutust þeir inn i Efna-
laug Reykjavíkur tvisvar sdnn-
um í október og stálu þaðan
njokkru af skiptipendngum og
frakka.
Að öðru þessu innbro"
aðeins annar þeirra, sá yngri.
í september brutust þeir svo
inn í Herrabúðina á Skólavö-^-^-i
stíg 2 og stálu þaðan nokkru
af fatnaði.
1 sama mánuði brutust þeir
inn í verzlunina „Krónan“ á
Vesturgötu og stá'lu þar um 60
krónum i penángum og nokkru
af sæleæti og vindiingum.
í október brutust beir svo
ina í mjólkurbúð á Sólvalla-
götu 9 og stálu þaðan um 130
krcnum af skipt;—
í sama mánuði stálu þeir
þrem vindlingakössum úr veit-
ingastofunni á Laugavegi 32.
Loks brutust þeir svo inn á
tveim stöðum aðfaranótt 5.
,névember, hjá Andrési Andrés
syni Laugavegi 3 og stálu það
an 750 krónum og nokkru af
fatnaði; ennfremur brutust þeir
inn sömu nótt í skrautgripa-
verzlun Bjöms Péturssonar
Laugavegi 74 og stálu þaðan
.gullhringjum og fleiru fyrir
samtals um 3000 krónrn'.
Rannsókn í málum
manna hefir staðið yfir að und
anfömu eða frá þvií að þeir
frömdu tvö síðustu innbrotin
og sitja þeir nú i gæsluvarð-
haldi.
Mikið af þýfinu hafa þeir get
að staðið skil á, nema, pening-
um þeim sem þeir hafa stolið,
þá munu þeir hafa greitt óðara
og þeir öfluðu þeirra til ríkis-
ins, það er að segja eytt þeim
í áfengiskaup.
Auk þessara afbrota, sem nú
hafa verið talin og þeir hafa
játað á sig, játa þessir, félagar
að hafa brotist inn í kjalla’-
Hringbraut í október í fyrra
haust og stolið þaðan ýmsu
dóti; fatnaði, verkfærum á-
vöxtum og fleiru.
HinningaraShöfss
Frh. af 2. síðu.
yrða, að Öll þjóðin hlusti alvöru
gefin og hljóð þær 75 mínútur
sem ráðgert er að athöfnin
standi yfir. Hlusti á hinar
hinnstu kveðjur, sem hinum 14
fullhugum íslenzku sjómanna-
stéttarinnar og hinum 10 far-
þegum, sem voru á leið heim
til ættlands síns, verða sendar
á þessari alvörustundu.
Nýja Bíó
sýnir Æfintýri í leikhúsi. Aðal-
hlutverkin leika BEirbara Stan-
wyck og Micheal O’Shea.
Alþýðusambandsþing
Frh. af 2. síðu.
nánustu fjölskylduböndum. Ég
fer ekki í einstökum atriðum
að ræða þetta þinghald, en það
mun tala til meðferðar flest
hagsmuna og velferðarmál
verkalýðsins. Við skulum
ganga til starfa til heilla fyrir
land og lýð. Ég býð ykkur öll
hjartanlega velkomin og segi
hér með 18. þing Alþýðusam-
bands íslands sett.“
Þá skýrði forseti frá því, að
stjórn sambandsins hefði boðið
fulltrúum frá Bandalagi starfs
manpa ríkis og bæja og Far-
manna- og fiskimannasambandi
ísland að vera viðstaddir þing-
setninguna. Tók formaður B. S.
R. B., Sigurður Thorlacíus því
næst til máls og árnaði þinginu
allra heilla í störfum sínum.
Þá voru þrjár nefndir skip-
aðar: Kjörbréfanefnd: Marteinn
Sigursson, Verkamannafélagi !
Akureyrarkaupstaðar, Sigurður J
Ólafsson, Sjóm.fél. Reykiavikur
og Þorsteinn Pétursson, Dags-
brún. Dagskrárnefnd: Gunnar
Jóhannsson, Þróttur Siglufirði,
Sigurjón Á. Ólafsson, Sjómanna
félagi Reykjavíkur, en forseti er
•sjálfkjörinn í þessa nefnd.
Nefnd til að gera uppástungur
um skipun annarra nefnda:
Helgi Hannesson, Baldur ísa-
firði, Jón Rafsson, Dagsbrún,
Lúðvíg Jósefsson, Verkalýðsfél.
Norðfjarðar, Jón Einarsson
Verkalýðsfél. Austur-Húnvetn-
inga og forseti, sjálfkjörinn.
Fundur hefst aftur í dag
kl. 9,30 og munu fundir standa
allan daginn í dag. Verður þá
tekin fyrir skýrsla kjörbréfa-
nefndar og kosning starfsmanna
þingsins og nefnda þess.
NýbyggingarráÖiS
, Frh. af 2. siðu.
að segja, að það verði að lækn
ast með því að lækka kaupið,
sagði Asgeir. Eitt veigamesta
atriði í þeim efnum væri endur
sköpun atvinnulífsins. Það væri
reynsla alls staðar í heiminum,
að þar sem vinnuaflið væri dýrt,
ættu sér stað stórstígar framfar
ir í framleiðsluháttum. Á það
væri ástæða ti‘1 að benda, þegar
því væri haldið fram, að kaup
Íækkun yrði að koma á undan
nýsköpun atvinnulífsins.
Þið vitið allir. sagði Ásgeir,
að það er mikið fjármagn utan
við framleiðsluna. Þeir, sem við
framleiðsluna fást, verkamenn,
útgerðarmenn og bændur, sitia
fastir í sínu starfi og hverfá
ekki frá því, þó að illa líti út.
Laust fjármagn utan við fram-
leiðsluna skipti hundruðum
milljóna. Og þetta fjármagn á
að rækja eitthvað af þjóðfélags
skyldum sínum, áður en þess
er krafizt, að það sé tvöfaldað
með lækkun innan lands. Þeir
stóreignamenn, sem ætla að taka
þátt í nýsköpun atvinnuveg-
anna, hafa engan rétt til að
segja: Lækkið bara kaupið um
helming, þá Skulum við vera
með!
Að umræðum loknum fór
fram atkvæðagreiðsla. Breyting
artillögur Skúla Guðmundsson-
ar voru allar felldar og frum-
varpinu vísað til 3. Umræðu
með 18 samhljóða atkvæðum.
Fjórir þingmenn Sjálfstæðisfl.
sátu hjá við allar atkvæða-
greiðslur, þeir Gísli Sveinsson,
Ingólfur Jónsson, Jón Sigurðs-
son og. Pétur Ottesen.
Þegar annari umræðu var lok
ið, var fundi deildarinnar slitið,
og nýr fundur settur þegar í
stað. Var frumvarpið þá tekði
til 3. umræðu. Enginn kvaddi
sér hljóðs og . var frumvarpið
endanlega samþykkt í neðri
deild og afgreitt til efri deildar
með 18 samhljóða atkvæðum.
Þessar litl-u telpur, sem eiga heima í Hollywood og eru tvíburax,
níu mánaða gamlar, eiga innan skamms að leika í kvikmynd. Voru
þær valdar úr 1100 umsækjendum um hlutverk þau, sem þeim exu
ætluð. Þær heita Donna og Eilisa Lambextson. ,
Tvær kvikmyndasfjörnur
Áusiurbæjarskólinn
kemur upp bóka-
safni fyrir nemend-
ur sína
Lesbókagjaldinu er varið fii bóka-
kaupa fyrir nemendurna
Q ÍÐASTLIÐINN mánudag
boðaði Sigurður Thorla-
cíus, skólastjóri Austurbæjar-
bamaskólans og Gísli Jónasson
yfirkennari, blaðamenn á sinn
fund og sögðu þeim frá nokkr-
um atriðum í sambandi við starf
semi skólans, sem þeir töldu að
kynna þyrfti fyrir aðstendend-
um barnanna, til að koma í veg
fyrir misskilning, sem gætti hjá
einstöku foreldrum, og er það
einkum í sambandi við hið svo
kallaöa pappírsgjald og lesbóka
gjald, sem fólki er gert að greiða
fyrir börn sín.
Svo sem kunnugt er sér ríkið
skólabörnum fyrir námsbókum,
í öllum almennum fræðigrein-
um, sem kenndar eru í barna-
skólunum. Ennfremur sér ríkis-
útgáfa námsbóka um útgáfu
lestrarbóka fyrir böm. Eru það
þrjú lítil hefti, sem fullnægja
alls ekki lestrarþörf barna yfir
allan veturinn, sem eru orðin
sæmilega læs.
Iiins vegar er kennurum ljóst,
að börnum er brýn nauðsyn
meira og fjölbreyttara lestrar-
efnis, en þau fá í þessum litlu
lestrarbókum, bæði til að fá
meiri æfingu og leikni í 'lestr
inum og til þess að auka orða-
forða sinn í rituðu máli.
Því hefur sú regla verið tekin
upp í Austurbæjarskólanum, að
skólinn gengst fyrir kaupum á
flestum barnabókum, sem út
koma hér, auk ýmissa annarra
bóka, sem hentugar eru til lest
urs fyrir skólabörn. Til þess að
þetta sé framkvæmanlegt verða
foreldrar barnanna að greiða
svokallað lesbókagjald og eru
það 5 krónur á barn yfir allan
veturinn.
Af hverri bók eru keypt 33
eintök, og eru þau svo lánuð í
bekkina, og valdar efnislega,
eftir því sem við á, eftir aldri og
þroska barnanna. Ér þetta raun-
verulega mjög mikill sparnaður
fyrir heimiiin, því að á bennan
hátt gefst börnunum kostur á
að lesa allar helztu barna- og
unglingabækur svo og þjóðsög
ur og íslendingasögur, sem
mörg myndu annars fara á mis
við sökum hins mikla bókaverðs
sem nú er. í þessu bókasafnis
sem skólinn er búinn að koma
upp fyrir börnin á þennan hátt,
eru bækur, allt frá bókum fyrir
yngstu lesendurnar, svo sem
Hans og Gréta o. fl. slíkar bæk
ur og það allt upp í fslendinga-
sögur, svo sem Njála, íslendinga
þættir o. fl. og væntanlega á
þetta safn eftir að aukast ár frá
ári, og jafn framt að auðgast
að gæðum og fjölbreyttni.
Þá ræddi skólastjóri og yfir-
kennari, einnig um hið svokall-
aða pappírsgjald. En það eru 3
til 5 krónur fyrir hvert barn.
Er það notað til pappírskaupa
fyrir börnin. Pappír þessi er að-
allega notaður við teikni-
kennslu, svo og við nám í landa
fræði og fleiri greinum, sva sena
í ýmsar vinnubækur.
Eftir að blaðamönnum hafði
verið skýrt frá (þessu, gengu
skólastjóri og yfirkennari með
þeim um allan skólann og sýndu
þeim meðal annars sundlpncrina
leikfimisalinn, ljósa- og læknis-
stofuna, smíðaverkstæði nem-
enda, og að síðustu eldhús-
ið, þar sem hinar ungu húsmæð
ur (11 og 12 ára) voru önnum
kafnar við matreiðsluna og
hrærðu rösklega í pottunum
sínum svo súpan þeirra brynni
ekki við.
Orðaleikur
PORMAÐUR hjúkrunar-
*■ kvennafélagsins fer með
rangt mál þar sem hún segir
21. 11. ’44 í Leiðrétting: Þetta
er ekki rétt. Þvi til
tilfærist þetta:
í grein minni 18. 11. ’44
stendur: „Alls konar hömlur
eru lagðar á námfúsa unglinga,
tala þeirra takmörkuð eftir
skólastofum“. Sannar formaður
inn að þetta er rétt, þar sem
hún segir •"5
tekin sú tala hjúkr11^"’——p
inn í hann er 'húsnæði frekast
hefur leyft.“
Þetta sér hver athugull les-
andi.
Mam'a Fr-7T—'
Frú Guðbjörg Gissurardóttir
Brekkugötu 20 Hafnarfirði er 50
ára í dag.
Leikféiag Rykjavíkur
hefur nú sýnt franska gaman-
leikinn „Hann“ fjórum sinnum
fyrir fullu húsi og við ágætar und
irtektir. Næsta sýning er í kvöld