Alþýðublaðið - 02.12.1944, Side 4
4
ALÞVÐUBLAÐIÐ
Laugardagnr 2. deaenafeer t§44
Otgeíundi: Alþýffnnokkarinn
EUtstjóri: Stefán Pétursson.
Etitstjórn og afgreiffsla í A1
:,ýffuhúsinu við Hverfisgötu
Símar ritstjórnar: 4°01 og 4903
Símar afer-.i5slu: 4900 og 4906.
Verð í lausasölu 40 aura.
Alþýðuorentsmiðjan h.f.
Vaxandi flokkur
FYRIR tveimur árum var
það tízka hjá núverandi
stjórnarsamstarfsflokkum Al-
þýðuflokksinis, Sjáifstæðisr-
flokknum og Kommúmsta-
flokknum, að tala og skrifa um
Alþýðuflokkinn sem deyjandi
flokk. En nú eru slík skrif fyrir
löngu þögnuð. Og á þessu hausti
varð Sjálfstæðisflokkurinn að
snúa sér til hins „deyjandi
flokks,“ eins og Morgunblaðið
og Þjóðviljinn orðuðu það áð-
ur fyrr, til þess, að geta mynd-
að þingræðisstjórn á ný í land
inu. Og ekki einaista það: Hanm
varð, ásamt Kommúnistaflokikn
um, að fallast á stefnuskrá fyr
Sr þá stjórn, sem í öllum aðal-
atriðum vaæ mótuð af skilyrð-
um Alþýðuflökksins.
Aldrei faefir pólitisk lygi ver
ið rekin eins öfug ofan í
nokkra menn og fleipur nú-
verandi stj ór narsamstarfs-
Ælokka AfljþýðuÆIokksins áður
fyrr um það, að hann vaeri deyj
andi flokkur.
*
Gáfaðir menn hafa allt af
séð, að Alþýðuflokkurinn er,
þrátt fyrir það, að hann er fá-
mennasti fldfckur þingsins,
sterkur flofckur, stefnu sinnar
og stöðu vegna á alþingi, svo
að ekki sé minnzt á það mann-
val, sem hann á þar á að skipa.
Og væri það ekki sannleikur,
myndi Alþýðuflokkurinn ekki
hafa sett svip sinn svo mjög á
stefnusíkrá núverandi ríkis-
stjórnar og raun ber vitni um.
En jafnvel þeir, sem ekíki
hafa áður komið auga á þessi
sannindó, hafa orðið sér þess
vel meðvitandi síðustu dagana,
hvað Alþýðuflokkurinn er og
þýðir á íslenZku stjárnmála-
lifi: öllum varð ljóst af frétt-
unum af hdnu nýafstaðna þingi
Alþýðusambandsins, að Alþýðu
flokkurinn er í raunverulegum
meirihluta í verkalýðssamtök-
um landsins, þó að sá meirihluti
nyti sín ekki'í þetta sinn fyrir
ofbeldi og lögleysum komm-
únista. Og öllium varð Mfca ljóist
af fréttunum af Alþýðusam-
bandsþinginu, að Alþýðuflofck-
urinn er vaxandi flokkur, —
mikið sterkari flokkur nú, en
fyrir tveimiur árum síðam. Það
er engin tilviljun, að taugar
kommúnistaforsprafckanna eru
svo óstyrkar, sem áróðursskrif
Þjóðviljans bera vitni um und
anfarna daga. Þeir finna, að
veruleikinn er að reka áróð-
urslygarnar um hinn deyjandi
flokk öfugar ofan í þá.
En engu síður en þing Al-
þýðusambandsins hefir hið ný
afstaðna 19- flokksþing Alþýðu
flokksins sýnt og sannað, að
hann er vaxandi flokkur. Mun
fleiri fulltrúar sóttu það hvað-
anæva af landinu, en flokks-
Myktanir Alþýðuflokksþingsins
um fræðslu- og menningarmál
HIÐ nýafstaðna 19. þing Al-
þýðuflokksins gerði ýtar-
legar samþykktir varðandi
stefnu Alþýðuflokksins í fræðslu
og menningarmálum, og fara
nofckrar af þeim hér á eftir:
Skólamál
19. þing Alþýðuflokksins lýs-
ir yfír því, að hin fyrirhugaða
endurskipulagning fræðslu- og
skólakerfisins í landinu skuli
vera mjög í anda tillagna þeirra,
sem samþykktar voru á 18.
þingi Alþýðuflokksins. Til þess
að sú endurskipulagning skóla-
kerfisins geti sem fyrst og sem
bezt komið að fullum notum,
beinir 19. þing Alþýðuflokksins
þeirri áskorun til ríkisvaldsins
og bæjarstjómar, að hraðað
verði sem unnt er nauðsynlegum
endurbyggingum og nýbygging
um skóla, bæði barnaskóla,
gagnfræðaskóla og iðnskóla.
Verði þess gætt, svo sem kostur
er á, að tæki til kennslu, skipu-
lagning kennslunnar og allur út
búnaður verið færður í nýtízku
horf, svo að skólamir verði sem
færastir um að gegna hlutverki
sínu sem uppeldisstofnanir og
menningartæki.
Sérstaklega skorar þingið á
ríkisstjómina og bæjarstjóm
Reykjavíkur, að draga ekki
lengur að byggja fullkomna iðn
skóla og gagnfræðaskóla í
Reykjavíkur, þar sem þau skil-
yrði, sem þessir skólar nú stafa
við verði að teljast alsendis
ófullnægjanli.
lesstofa sem víðast í verstöðv-
um, þorpum og kauptúnum.
& ■■**&* *-iJH
Heilsuverndarstarf-
semi
19. þing Alþýðuflokksins heit
ir á fulltrúa þingsins, að þeir
beiti sér fyrir hvers konar
heilsuverndar- og íþróttastarf-
semi hver á sínu félagssvæði.
Einnig skorar þingið á fulltrúa
flokksins á alþingi og í bæjar-
stjómum hvarvetna á landinu,
að þeir eftir megni beiti sér
fyrir aufcnum framlögum til:
1. Leikvalla fyrir böm.
2. Dagheimila fyrir böm í kaup
stöðum og kauptúnum.
3- Sumarheimila og heimavist-
arsbóla fyrir veifcLuð börn.
4. Hvíldarheimila fyrir fátækar
mæður og börn í sveit að
sumri til-
5. Barnaspítala í Reykjavik.
Haldið verði áfram á þeirri
braut, sem lagt hefur verið inn
á undanfarin sumur, að nota
skólahús í sveitum fyrir bama-
og hvíldaiheimili að sumrinu.
Jafnframt því sem þingið lýsir
ánægju sinni yfir starfi sumar-
dvalarnefndar undanfarin ár,
beinir það þeirri ásfcorun til
forráðamanna 'bæja og fcaupf-
staða og þá einkum til bæjar-
stjórnar Reykjavikur, að notað
ir verði til hins ýtrasta allir
mögufleikar til þess að kaup-
staðabömin geti dvalið í sveit
við góð skilyrði að sumrinu.
Jafnframt skorar þingið á sam-
tök Ikvenna í landinu að ljá
þessu máli lið, svo sem þau
hafa gert hingað til.
HúsmæSrafræósla
í kaúpstöóum
Sérhæfnisrann-
sóknir
19. þing Alþýðuflokksins tel-
ur mikla nauðsyn á, að komið
verði sem fyrst á fót stofnun,
sem rannsaki og prófi sérhæfni
manna, og verði rannsóknir þar
með leiðbeinandi um atvinnu-
val. Beinir þdngið þeirri áskor-
un til flokksstjórnar og þing-
manna Alþýðuflokksins að því
frumvarpi, sem borið hefur ver
ið fram á alþingi af hálfu Al-
þýðuflokksins, verði fylgt fast
eftir. í þessu sambandi skorar
flokfcsþingið á veitingarvaldið,
að hæfni manna verði fyrst og
fremst iátin ráða, þegar stöður
em veittar.
Bókasöfn og les
stefur
19. þing Alþýðuflokksins skor
ar á þingmenn flokksins að
beita sér fyrir því, að veittir
verði styrkir ýmist til stofnun-
ar eða reksturs bóSkasafna og
19. þing Alþýðuflokksins
sfcorar á ríkisstjórnina að gera
allt sem unnt er til þess að
tryggja kaupstaðastúlkum góða
aðstöðu til húsmæðranáms. Sé
þess gætt að fræðslan sé' sem
allra hagnýtust, og fyrst og
fremst miðuð við þarfir og fjár
hag alþýðstéttanna í landinu-
HeilbrigÓismál
19. þing Alþýðuflokksins bein
ir þeirri áskorun til alþingis og
bæjabstjómar að aukin verði
stórfega framlög til hygginiffa
nýrra spítala bæði í Reykjavík
og í sveitum landsins, þar sem
til vandræða horfir nú um þessi
mál. Sérstaklega bendir þingið
á, að óviðeigandi sé að Reykja-
vikurbær skuli ekki eiga neinn
fullfcominn suítala, enda þótt
allir spítalar bæjarins séu yfir-
fullir og aðsókn mikil að beim
af siúkíingum utan af Iandi.
Ennfremur verði veittir stvrk-
ilr til bvgginga sjúkraskvla í
kaupstöðum og hinurn béttbvlli
sveitum, þar eð slíkt mvndi
mjöí? bæta úr börfinnd og létta
á spítulunum í Reykjavík.
þinig Ihins svokalilaða Sósíalisita-
flokks, sem haldið hefir verið
sömu dagana. Og greinilega
gerði sú vitund vairt við sig á
Alþýðuflofcksþinginu, sem öll-
ium vajrð Ijóst á Aljþýðusam-
bandsþinginu, að Alþýðuflofck
urinn væri í vexti og að tím-
arnir væru í bandalagi við
hann. Það var hressandi gust-
ur, sem lék uim fundasali Alr
J þýðuflofcksþingsins í þetta sinn
þrátt fyrir heitar umræður um
mörg mál, bæði innanflokks-
mál og alþjóðarmál- Það var á
allra vitund, að Alþýðu-
ílokkurinn væri kominn inn á
nýtt vaxtarskeið, — að hans
biðu stór hlutverk í náinni
framtíð og úrslitaáhrif á það,
sem koma skal.
Alyktanir Alþýðuflokksþings-
ins um afvinnumál
HID NÝAFSTAÐNA 19. MNG AUÞÝÐUFLOKKSINS gerði
eftirfarandi samþykktir um atvinnumál og sSdpulag
þeirra:
19. þing Alþýðufíokksins telur að efla þurfí atvÍHnuvegsna
eftir fyrirfram ákveðinni áætlun (planökonomi) og verði eink-
um lögð áherzla á eftirfarandi:
1. Kaup á nýjum togurum og öðrum fískiskipum, einnig á efni
og véjlum í fiskiskip og verði þau útbúin með nýtízkn ísekjum
til veiðanna og séð fyrir góðum aðbúnaði skipverja.
2. Kaup á nýjum og hentugum flutningaskipum.
3. Kaup á vélum til hverskonar fisk- og síldariðnaðar, sto sem
frystihúsa, niðursuðu- og síldarverksmiðja, ennfremur til
herzlu á lýsi.
4. Skjóta og ýtarlega notkun jarðhitans. í því sambandi verði
keyptir nægilega margir jarðborar og aflvélar, sem reknar
verði með jarðhita eða jarðgufu. Kaup á vélum og efni til raf-
virkjunar og iðnaðar, ennfremur Iandbúnaðar- og jarðyrkju-
vélum.
5. Landbúnaðimun sé komið í það borf, að einkum verði aukin
framleiðsla á vörum, sem þörf er fyrir á innanlandsmarkaði,
svo sem mjólk, smjöri, ostum, eggjum, grænmeti og garð-
ávöxtum, en dregið í þess stað úr framleiðslu þeirra vara,
sem ekki verða seldar nema á erlendum markaði, með npp-
bótum.
6. Unnið verði að því að koma upp góðum húsakynnum ffyrir
alla Iandsmenn til sjávar og sveita.
5 19. þing Alþýðuflokksins leggur áherzlu á, að skapað Terði
fullkomið atvinnuöryggi allra þegna þjóðfélagsins og telur,
að eftirfarandi ráðstafanir séu nauðsynlegar til þess að svo
megi verða:
1. Allar hinar meiri verklegar framkvæmdir hins opinbera séu
miðaðar við það, að þær styðji sem bezt að aukningu og
«
blómgun atvinnulifsins á sem flestum stöðum í landinu, þar
sem skilyrði eru til vaxtar, og komi sem mestum hluta þjóð-
arinnar að varanlegu gagni. (Sbr. samþykktir 18. þingsins
varðandi atvinnumál).
2. Að hin stórvirkustu atvinnutæki verði starfrækt með hags-
muni þjóðarheildarinnar fyrir augum og þá sérstaklega á
sviði sjávarútvegs og vinnslu sjávarafurða, og gætu þar kom-
ið til mála eftirfarandi rekstraform, eftir því hvað bezt þætti
eiga við og framkvæmanlegast væri:
a. Ríkisrekstur.
b. Atvinnurekstur bæja, sveita eða sýslufélaga.
c. Rekstur á sama grundvelli og starfsemi Síldarverksmiðja
ríkisins.
d. Samvinnufélög er störfuðu samkvæmt löggjöf, er sett yrði
um samvinuufélög til útgerðar eða iðnaðar.
e. Sameignarfélög ríkis1, bæja-, sveita-, sýslufélags og ein
* stakra manna eða félaga.
Samfara þessu telur þingið að nauðsynlegt sé, að auka
afköst við vinnu að miklu mun frá því, sem þau eru nú, enda
verði neytt allrar nýtízku tækni við opinberar verklegar fram-
kvæmdir í atvinnuvegum þjóðarinnar og þess sé stranglega
gætt, að einstakir menn eða félög fái ekki aðstöðu til að njóta
á kostnað almennings, þess hagnaðar, sem bætt vinnubrögð
hafa í för með sér.
I ______________________________________________'
• . •rmmmmmm^mtmmmmmmmmmmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmm mmmmmmmmmmmmmmmm mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
Trésmíðavinnusfofan
Laugaveg 158.
Smíðum eldhússinnréttingar og annað
innan húss.
Sími 1273. 1