Alþýðublaðið - 07.12.1944, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 7. desember 1944
;j;pÍ:&3S*»&3>S .1'
;:ííjj'í-ííj
IVIinnlngarorð um
Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í . Læbnavarð-
Ætofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegs-
apóteki.
Næturakstur annast Aðalstöðin,
sdmi 1383.
ÚTVARPIÐ
8.30 Morgunfréttir.
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 Dönskukennsla, 1, flokkur.
19.00 Enskukennsla, 2. flokkur.
19.25 Þingfréttir
19.40 Desin dagskrá næstu viku.
20.00 Fréttir.
20.2 ^ Útvarpshljémisveitin (Þór-
arinn Guðmundsson stjórn-
ar); a) Forleikur að óp.
„Orpheus í undirheimum“
eftir Offenbach. b) Lorelei
— vals eftir Joh. Strauss.
c) Spánskur dans eftir
Moszkowski.
20.50 Lestur íslendingasagna (dr.
Einar Ól. Sveinsson há-
skólabókavörð ur ).
21.20 Hljómplötur: Lög leikin á
orgel.
21.30 Frá útlöndum (Bjöm
Franzson).
21.50 Hljómplötur: Lotte Leh-
mann syngur.
Bazar Nemendasambands Kvenna
skólans
til ágóða fyrir leikfimisíhússjóð
skólans verður haldinn á sunnu-
daginn kemur. Konur, sem ætla
.að gefa muni á bazarinn em
beðnar að skila þeim hið fyrsta
til Laufeyjar Þorgeirsdóttúr,
Freyjugötu 47, Sigríðar Briem,
Tjarnargötu 28, Verzlunarinnar
Snót, Vesturgötu 17. eða í Kvenna
skólann, en þar er þó aðeins tekið
;á móti munum kl. 3—5 síðdegis á
laugardaginn.
Félagslíf.
Sálarrannsóknafélag íslands
heldur fund í samkomuhúsi
Guðspekifélagsins í kvöld kl.
8,30
Fundarefni annast frú Guð-
xún Guðmundsdóttir og séra
..Jón Auðuns.
Stjómin.
Afmælis- og vetrarfagnaður
verður haldinn sameiginlega
af stúkunum Dröfn, Frón og
Framtíðinnni í GT-húsdnu
fimmtudaginn 7. þ. m. og hefst
kl. 8 síðdegis með örstuttum
fundií litla salnum uppi, vegna
væntanlegrar upptöku nýrra
félaga.
Skemmtiatriði: 1. kl. 9. Sam-
eiginleg kaffidrykkja og verða
þá fluttar ávarpsræður af full-
trúum frá nefndum stúkum. 2.
kl. 10 verður sýndur sjónleikur
inn „Dollaraprinsinn“ eftir
Benjamín Einarsson; leikstjóri
frú Anna Guðmundsdóttir. 3.
Einsöngur frk. Guðrún Símon-
ardóttir 4. Dans með undirleik
6 manna hljómsveitar Gunnars
Kristjánssonar. Aðgöngumiðar,
fyrir Reglufélaga og gesti þeirra
verða seldir í GT-húsinu frá kl.
2—7 síðd. á fimmtudag og við
innganginn. Skorað á félaga að
fjölmenna.
Undirbúningsnefndin.
St. FREYJA nr. 218
Enginn fundur í kvöld.
Æðstitemplar.
Jakob S. Einarsson
Jakob S. Einarsson
GOÐAFGSS var ístvto að seigja
íkiotminin til ihaifniair í Reykja-
vóik Ihimn 10. nóv. s. 1. Komian
hamis Jakobs og ymdiisiisigu böm-
in þeórxa tiviö, 4 'ára ötúlka og
8 ára drengur, biðu fagnandi
og leftirvæmitingarfullii hieim-
komu 'áíitmbs eiigli'nim.ainmis og
tföðorr leiíitáir llangiar fjairrvísltiiir. I
teájnmi 'Sfvipan diu/mdi istvo reiðar-
fsfliagáið ytfiir. Eágáinmiaiðiuirimm og
faðirirm kom ekki heim til ást-
vinanna. Villidýrslegt hemað-
aræði og grimmd höfðu fleygt
(han/uim í faðam Ránardœitira og
Bént Iþær með Ihianin yfir á fliand-
ið ókmmma. í>am,gað er tferð okk-
iar aflflJra hieitið að siíðiuiabu ,en
stundum finnst manni, að of
ffltjóibt sé faðanair dauðaíns opn-
alður okkur jíarðar íbönrmim, og
svo fanrust miér sérsrtaikliega er
Óg 3ás Ihie'lfreign þassa.
Jalklab S. EiinarsEioin var að-
eflmis 36 tára er hainm „fór burtiu“. j
Hamm var fæddiur 23. maí 1908 \
Óvtenjiuílleiga fjöfllhæfur var hann. >
OÞiað var einis og aflilit léflri í hönd- j
utm (hianis. Ég kynmtieit homium j
fyrst sem ágætum fiðluleikara.
Séðain þeikkitd ég Ihamm siem ör-
uiggan aifevámm.u-'biÉreáiðarstjóra,
og síiðaat sem sikipsiþjón er öll-
um þótti vænt um, er eitthvað
þurftu til hans að sækja. Mér
þótrtá máikið tii bomaa aflira þess-
ara kosita Jakobs, en þó fan-nst
mér miest uim dran.glyndi hans,
karimeninisíku, lipuriieik og hans
tryggu lund. Hann var vinur
váma simma. Hamn gaf aldrei
önmiur svör en þau, *sem komu
fró thjarrtianu. Hanm var hvers
mamrnis hjuigljúfi fyrir prúða og
glaðværta framlbomu. Barmgóð-
ur var flmnm og aikirei sa Jakob
,Jh'anm svo svairtan" að hann
ekki tæki á smiarieik sínum o.g
hugreikki t-il jöfruumar á því er
aiflaga amuindi aminars hafa far-
ið. Sögu hefi ég heyrt sagða
frá síðiulsitu sitiundum hans hér.
Hún er sú ,að hið síðasta, sem
hafði sézt til hans hér í lífi
vax það, að ihamm vai að girða
lit'Ö barn, sem um borð var,
lífbelti. Áður hafði verið rómað
hve vasklega hann gekk fram
við bjlörgumar starísomi þá,
er 'hiáð var áður em Goðafoss
hvaxf í djúpið. Þetta lýsir Jak-
Ob bertur en mokkur orð fá gert.
Jalkioib S. Eiinar.sson kvæmit-
ist eftirlifanidi konu simni, frú
Önnu Sigurðardóttur árið 1936
og eignuðusrt þau 2 böm mamn-
I vænleg, svo sem fyr er gertið.
Geta allir gert sér í hugaiumd
Eoeáðainriei^'ð, ler dunið heiflir
yfir heimili þæsara ungu og
©Isikullieigra hjóna, við fráfatl
eisinmannsin:s á svo sviplegan
hiátt.
Um leið ’og ég votta aðstand-
©ndum Jakobs saimhrygð mína,
isyrgi ég góðatn dreng, er of
fljótt „fór burt“.
En hinumiegin hafrúns 'ó-
kunna er okfcur jarðarbörmim
spáð samvistum aftur og í
trúnni á það berum váð harm-
inn með stillingu og þolinmæði,
þar til samfundir hefjast að
nýju.
Það er bjtejrt og hlýrtrt uma
minminigar frá lífi þínu hér,
kæri vinur ,og alvaldur á vafa-
AWgWUPiP
,*■* 1 a tU \ f Éíft’
dAMBm A HO&NÐfU
Frh. a£ 5. sföu
takmárkáð fjármagn til bóka-
kaupa. Þó læt ég stundum þetta
eftir mér, Það, sem mér finnst
einha athyglisverðast við síðari
tíma útgáfur, er að þær eru flest
ar eingöngu í gróðabrallsskyni.“
,jaÓPBR rnaima veður nú um
bæinn, og hefir gert í sumar til
þess að safna áskriftum að vsent-
anlegum útgáfum. Virðist þetta
fljótrt á litið fremur meinlaus að-
ferð til fjáröflunar. Menn þessir
fá að sögn 10—20% af verðmæti
þeirra bóka, sem þeir geta safnað
áskrifendum að. En með því að
gerast áskrifandi skuldbindur að-
ili sig til að kaupa ritið hvernig
svo sem það kann að líta út, er
það kemur á markaðimn. Áskrift-
in veitir útgefendum málshöfðun-
! arrétrt og hafa sumir af þessuim
gjr- þrabrallsmönnum. þegar ffarið
af stað með málshöfða;nir.“
„ÞAÐ er nauðsynlegt að ríkis-
valdið hafi eftirlit með útgáfu
fombókm tjintanna og yfir leytt
öllum útgáfum. Einkum þarf að
gæta þess að einstöku menm geri
ekki fornibókmenntimar að okur-
vöru. Hinn fátæká aiþýðumaður
þarf að geta eignast iþær eins og
sá ríki. Ég minnist í þessu sam-
bandi læknabókarimnar (Heilsu-
rækt og mannameiin). Hún var í
fyrstu talin ómissandi á hverju
heimili og var seld fyrir hátt verð
því hún átti að vera allra meina
bót. I raun og sannleika var mjög
lítið varið í þá bók. Nú er hægt
að fá hana fyrir hálfvirði, ef ekki
minna. Efnið var að mestu þýð-
ingar úr erlendum ritum.“
Leiðrétting
VEGNA mjög meinlegs línu-
rugls í viðtalinu við Stef-
án Jóhann Stefánsson um stefnu
mál Alþýðuflokksins, sem birt
ist í blaðinu í gær, er kafli sá
sem línuruglið varð í prentað-
ur hér upp eins og hann átti
að vera:
Þá skal ég nefna annað að-
alatriði þingsins, sem ekki er
minna um vert, en það sem nú
hefir verið talið. Allar ákvarð-
anir um stefnu og starf flokks
ins á komandi tímum voru
einnig teknar í einu hljóði.
Þessar ályktanir eru miðaðar
við þá breyttu tíma sem koma,
þegar styrjöldinni lýkur og hin
nýju viðfangsefni, sem skapast
við endurreisnarstarfið eftir
hildarleikinn. En það mun öll
um vera ljóst, að þær hræring
ar, er fara um löndin eftir styrj
öldina, munu hafa mjög mikil
áhrif, einnig hér á landi. Hin
alþjóðlega afstaða Alþýðuflokks
ins var og skýrt mörkuð á flokks
þinginu. Alþýðuflokkurinn vill
vera hlekkur í þeirri keðju, er
alþjóðasamband jafnaðar-
manna mvndar, og hann vill
vinna í bróðuriegu samstarfi
við Alþýðuflokka annarra
Norðurlanda.
Á þinginu kom mjög ber-
lega í ljós áhupji fulltrúanna
fyrir aukinni og bættri blaða-
útgáfu flokksins, svo og auknu
útbreiðRlustarfi bans yílirleitt.
Mun stiórn flokksins sannarlega
beita sér fvrir því, að sá vilji,
sem fram kom, hvað þetta
snertir, geti komizt í fram-
kvæmd hið allra fyrsta.
Silfurbrúffkaup
áttu 2. þessa mánaðar Jéhanna
Bjarnadóttir og Jónas Jónsson,
Þórsgötu 14.
lausrt eftir að leyfa okkur að
endiumýja vinskap okbar
Blessiuð sé minmkug þín.
Jón Norðfjörð.
I
Myndin sýnir franska móður, sem komin er heim með bömin sín,
eftir að átthagar hennar hafa verið frelsaðir undan oki nasista.
HVAÐ SEGJAHIN BLÖÐIN?
ust þeir flestir vera kommúnistar
og voru líka flestir 'í sérsveitum
þeirra. Hafa risið út aff þessu mikl
ar deiiur í Belgíu, sem óður hefir
verið sagt frá.
í Grikklandi standa nú yfir
svipuð átök.
Á þessu srtutta yfirliti, sem hér
hefir verið rakið, sézt vel, að því
fer fjarri, að kommúnistar hafi
borið hita og þunga mótstöðunn-
ar gegn Þjóðverjum í herteknu
löndunum. Þvert á móti voru þeir
uim alllaiigt skeið pinna mestár
fjandmenn mórtstöðuhreyfingarinn
ar. Þeir komu aðallega til sögunn
ar ó síðustu stundu og það ber-
sýnilega til þess að búa flokkslega
í haginn fyrir sig í framtíðinni,
en ekki til að berjast við Þjóð-
verja.“
Minnsta kosti virðast þeir nú
engu minni áhuga hafa á þvi
að berjast við sína eigin lands-
menn í Belgíu og Grikklandi!
Rfktsábyrgð fyrir raf-
veifu ísafjarðar og
Nónhornsvatns
ÞRÍR þingmenn flytja í sam
einuðu alþingi tillögu til
þingsályktunar vegna rafveitu
Isafjarðar og Eyrarhrepps ,Eru
það þeir Finnur Jónsson, Sig-
urður Bjarnason og Barði Guð
mundsson.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að heimila
ríkisstjórninni fyrir hönd ríkis
sjóðs að ábyrgjast viðbótarlán
vegna rafveitu ísafjarðar og
Eyrarhrepps, allt a® 750000 —
sjö hundruð og fimmtíu þúsund
um -— króna, þó ekki yfir 85%
virkjunarkostnaðar, gegn þeirri
tryggingu, ér ríkisstjórnin met
ur gilda.“
í greinargerðinni segir m. a.
Bæjarstjórn ísafjarðar hefur
fengið hjá alþingi ríkisábyrgð
i vegna Rafveitu ísafjarðar og
Eyrarhrepps til virkjunar Nóns
hornsvatns og Selár í Skutuls-
firðiýog nemur hún einni millj.
og tvö hundruð þúsundum
króna.
Nú er komið í’ljós, að þessi
ríkisábyrgð er hvergi nærri full
nægjandi. Veldur því bæði
aukning dýrtíðar, síðan um
hana var beðið, og ákvörðun,
sem tekin var, eftir að verkið
var hafið, um að stækka mjög
verulega stíflumannvirkið við
Nónshornsvatn. Þetta þótti sjálf
sagt, þar eð vatnsskortur á út-
mánuðum bagar mjög rekstur
rafveitunnar. En með hækkun
stíflunnar eykst mjög vatns-
forðd sá, sem nothæfur verður
til miðlunar yfir vatnsleysistím.
ann.
Þann 15. þessa mánaðar var
virkjunarkostnaður samtals orð
inn: ein milljón sjö hundruð og
eitt þúsund sextíu og níu krón-
ur 85 aurar.“
í greinargerðinn er þetta
meira sundurliðað „en við bæt-
ist:
Greitt en ókomið efni, aðal-
lega til virkjunarinnar, tengi-
virki og fleira, spennar, jarð-
strengir, staurar, loftlínur o. fl.
til aukningar á kerfinu og til
að fullgera stíflu um: krónur
23010,69.85.
Er þá nokkum veginn víst,
að viðbótarvirkjunin við Nón-
homsvatn kemur til með að
kosta um tvær milljónir og þrjú
hundruð þúsundir króna.
Fer bæjarstjórnin fram á, að
háttvirt alþingi veiti allt að
750000 króna ríkisábyrgð vegna
virkjunarinnar við Nónshörns
vatn, til viðbótar þeirri ábyrgð,
sem fengin er, eða um það bil
85% af öllum virkjunarkostn-
aðinum, eins og hann er .nú á-
ætlaður, þegar mannvirkinu er
lokið.
Er þá gert ráð fyrir, að Ráf-
veita isafjarðariog Eyrarhrepps
geti lagt allt að þrem hundruð-
um þúsundum króna til mann-
virkisins af eigin fé. — Er og
tæpast hægt að vonast eftir, að
það geti orðið meira.
Verkið stendur nú þannig, að
byggð hefur verið stífla að ná-
lega tveim þriðju hlutum, þrýsti
vatnspípa lögð og fullgengið frá
henni, vélar allar, sem komnar
eru, settar upp og veitukerfi auk
ið talsvert, m. a. fjölgað spenni-
breytistöðvum.
Eftir er að fá tengivirki í
stöðvarhús og setja þau upp —
og að byggja um það bil þriðj-
ung stíflumannvirkisins við
Nónhornsvatn.
Vatnsrennsli Selár er þegar í
vetur hægt að nota inn á gömlu
Fossavatnsvélarnar, því að nýja
og gamla samstæðan verða sam-
verkandi (korresponderandi).“
15 all grímspr estakall.
Biblíulestur í kvöld kl. 8.30.
(Gengið inn um leikfimisalsdyrn-
ar). Jakob Jónsson.
Fjalakötturinn
sýnir í kvöld kl. 8.30 „Allt í
lagi lagsi“,
Jón Guffmundsson
matsveinn á ísafirði varð 50 ára
í gær.
Snæfcllingafálagiff
heldur aðalfund í Odt\"ellow-
húsinu föstudaginn 8. des. kl. 8.30.
Eftir fundinn verða ýms skemmti
atriði.