Alþýðublaðið - 09.12.1944, Blaðsíða 4

i&Wií
ALÞYÐUBLAPIÐ
Laugardagur 9. desbember 1944
;*4
* '
»%

Otgef-adi: Alþýðuflokkurinn
Rit3tjóri: Stefán Péturs»on.
Ritstjórn og afgreiðsla i A1
ýðuhúsinu við Hverfisgötu
3ímar ritstjórnar: 4' ' . og 490Í
3imar aff** _.öslu: 4900 og 4906
Verð í lausasölu 40 aura.
Aiþýöuorentsmiðjan h.f
Úlvarpsræða Finns Jónssonar: Síðari hluli:
Imenninas og útrfming
eysisins er
Dagir iafnaðarmenn.
UNGIR J AFNAÐAiRMENN
•hafa nýlieiga 'baildiið tíunda
þing siM hér í R-eýkjavík, og
soititiu það tuittugu fiu'Ulitrúar váðls
. viegar ,að aif laindkuu. Voriu á
þimigi þesau rædd ödl , helztu
hagsmunamál æskunnar í land-
imiu og sitiefmiumiái urniga fódks-
ins í Alþýðuflokknum og um
þau gerðar margar ályktanir
og samþykktir.
■Þeitta tíuinda þiinig Samibainds
umgra jafinaðairm.a!nna bar
glöggt vitini um áhuiga hiinina
uinigu fudditrúa, að vmna iem
ötudtegast að vexti og viðigamigi
Aiþýðiuilokiksiinis og sigri jafm-
aðanstefnunnar á lamdi , hér.
Jafinframt viitmaði það um sitað-
faiatam vidja þeirra tiil þesis að
láta mád æGtounmiar í liamdinu,
og þá' að sjáifsöigðiu fynst og
fremisit adiþýðuæekiumm,af, öruigg-
lega til siín taka. Alþýðuflokk-
urinn heifir líka allt fná árdög-
um sínum ,sýmt miálum umiga
fólksins í landinu mikda, em
jafnframt verðskuldaða ræktar
semi. Fyrir atbeina hans eru
kjör þeirrar kynslóðar, sem nú
er að slíta barnsskóm á íslandi
gerólík kjörum fyrri kynslóða.
Þvi valda hin auknu mannrétt-
irndi og hiimar mikdu félagsdeigu
framfarir, sem oæðið hafa með
þjóð okkar á síðasta addarfjórð-
umgi og fyrst og fremat eru
sitarfi og baráttu Alþ ýðuiflokks-
ins að þakka.
*
Ungir jafnaðarmenn hafa ýmis
stórræði í huga, sem rædd voru
og skipudögð á himu nýilokma
þimigi þeirra. Þeiir mumu meðal
annars vinma að þvá, að koma
sér upp mélgaigni, er verði á-
hrifairíkur hoðberi jafnaðar-
stefnunmar og Aliþýðuf!loikksinis
meðad æsfou landisins. Mum eldra
fódkið í flokiknum kumma vel
að matk þemmiam framfarahug
oig stamfóvádja æsbuminar í flokk
oum og leggja hemmi öruggt lið
við framkvæmdir áhmgamála
sinna. Jafnframt munu ungir
jaf’niaðarmenn leggja áberzlu á
það að treyisrta félagsisamlök sín
sem bezit, sitiofna ný félöig, þar
sem engin eru fyrir, oig efla
starfisemi sána imm á við og út
á við sem mesit.
Það hefur lömigum vierið igifta
fólagsisamitaka umgra jafmaðar-
manma, að þar hafa fuilltrúar
umgra me'nmitamanmia og alþýðu
æskunnar lagzt á eitt um að
vinma ■ samam að framgamigi
stefmiumiála Adiþýðu.flokkisins.
Hið nýlokna tíunda þing
umigra jafnaðarmanma Oig ’him
nýkjörna stjórn sambands
þeirra ber þes;s vitni, að svo
er emm.
. Alþýðublaðið og Adiþýðu-
flokkurinn fagnar starfshug og
frsrnjaksvilia æskunnar í
flo-kknum, því að giftudeig starf
semi henmar gefu-r bezta fyrir-
heitið u,Ai það, að Alþýðuflokk-
urinn og jafnaðarsitefn-an muni
eiga sér mikla framtíð á landi
hér.
UM stefnu stjórnarinnar að
öðru leyti sé ég ekki á-
stæðu til að vera margorður.
Mun hún öllum landsmönnum
kunn orðin, m. a. af þeim um-
ræðum, sem hér hafa farið
fram. *
Enginn vafi getur leikið á *
því, að ef stefnuskráin kemst
í framkvæmd, þá miðar hún
að hinum stórfelldustu fram-
förum í atvinnu- og menn-
ingarlífi þjóðarinnar.
Áður en þessi stjórn var
mynduð, var ástandið þannig,
að lýðveldi hafði verið stofnað
en ríkisstjórn eigi skipuð að
hætti þingræðisþjóða. Vil ég
sízt lasta þá mætu menn, sem
sæti áttu í fyrrverandi stjórn,
en þeir gerðu sér lítið far um
að hafa samband við alþingi,
og stjórn þeirra hefir sýnt og
sannað, að ekki er unnt að stýra
landinu svo að vel sé án slíks
sambands.
Það var þvá lífsnauðsyn fyr-
ir þjóðina, að mynduð yrði
þingræðisstjórn. Hvernig sem
um fyrirætlanir núverandi rík-
isstjórnar fer, verður þessu
ekki neitað.
Breytfar a'Sstæftur
Menn eru að sjálfsögðu mjög
misjafnlega trúaðir á árangur
núverandi ríkisstjórnar. Flokk
ar með ólíkar skoðanir og ó-
skyldir um margt hafa tekið
■ saman höndum, og margt getur
orðið til hindrunair slíku sam-
starfi, bæði það sem vitað var
um áður, og eins ókunnar ástæð
ur, svo sem skortur á skilningi
einstakra stétta á nauðsyn sam
starfsins, eða öflug samtök
skilningslausra fjárplógsmanna
sem setja einkahagsmuni ofar
hagsmunum alþjóðar. Þó tel ég
enga ástæðu til annars en að
vona hið bezta, ef allir gera
skyldu sína. Hinsvegar dylst
það ékki, að mjög margt getur
orðið fyrirætlunum stjórnar-
innar til tjóns og tafar. Vér ís-
lendingar lifum aðallega af út-
flutnmgi. Landii9 e'r því háð
alþjóða-ástandi í atvinnumál-
um og verzlunarmálum. Við
höfum tiltölulega meiri útflutn
ingsverzlun en flestar aðrar
þjóðir. Viðskiptabreppur og
markaðsvandræði geta þess-
vegna valdið okkur meira tjóni
en flestum öðrum. Hinsvegar er
það ætlun núverandi ríkisstjórn
ar, að gera allt, sem í hennar
valdi stendur.til þess að draga
úr hinum skaðlegu áhrifum,
j sem hin utanaðkomandi öfl geta
I haft á líf og afkomu þjóðarinn
' ar. Hinar fcreyttu aðstæður
vegna ófriðarins, hafa orðið
þess valdandi, að fjarlægðirnar
í heiminum hafa að miklu leyti
horfið. Þeir, sem áður voru
langt burtu hvorir frá öðrum,
eru nú nábúar. Það er því miklu
örfiugra nú en áðu,r að einangra
sig.
Hröfajrnar, sem nú
ena efst á foaugi
Ptiórnmálastefnur þær, sem
nú eru efst á baugi, miða mjög
að því ?ð útrýma atvinnuleysi
0? fcæta lífskjör almennings.
Þrfta verður hvorttveggja að
for-. snjr,pn..
Hátt kaup, svo sem var í
Bandaríkjunum fyrir stríð, er
tilgangslaust, ef ekki er jafn-
framt séð fyrir nægri vinnu.
Ríkisstjórninni er þetta vel
ljóst, og þess vegna leggur
hún áherzlu á, að halda
þeim lífskjörum, sem
skapazt hafa, og útvega jafn
framt atvinnutæki til lands-
ins svo að unnt verði að
koma í veg fyrir atvinnu-
skort.
Þessi stefná er nú uppí víða
um heim, og kemutr meðal ann-
ars í ljós í yfirlýsingu alþjóða
vinnumálasambandsins, er sam
þykkt var í Phi'ladelphia hinn
10. maí 1944. Þar voru saman-
komnir fulltrúar frá 44 þjóð-
um, — tveir fulltrúar frá
hyerri ríkisstjórn, 1 fulltrúi
frá verkamönnum og 1 frá at-
vinnurekendum í hverju landi
um sig. Þarna var samvinna
ríkisvaldsins, atvinnurekenda
og verkamanna. Og yfirlýsing-
in má skoðast sem vottur þess,
hvaða stefnur nú eru efst á
baugi meðal hinna fxjálsu, sam
einuðu þjóða, og þeinra ann-
arra, sem þeim eru hlynntar
og haifa líikar skoðaniír.
í yfirlýsingunni segir meðal
aninans, að vinnan sé ekki verzl
unarvara, sem eigi að fylgja
lögmáli um framboð og eftir-
spuirn, að frelsi til að láta í Ijós
skoðanir og samtakafrelsi sé ó-
hjákvæmilegt skilyrði öruggra
framfara, að fátækt á eimhverj-
um stað geti skapað hættu fyr-
ir velgengni á öllum stöðum,
að stríðið gegn skiorfti verðd að
heyja með óþreytandi elju hjá
sérhverri þjóð með stöðugum
og sameiginlegum alþjóðlegum
átökum, þar sem fulltrúar
verkamanna og vinnuveitenda
— sem og- fullitrúar ríkÍGisitjónna,
en þeir skulu allir njóta sömu
réttarstöðu, — komi saman til
frjálsra umræðna og lýðræðis-
'legra ákv.arðana, í því skyni að
stuðla að eflingu almannaheill
ar. Ennfremur segir í yfirlýs-
inigunni, að varanteg.uir friður
fáist því aðeins, að hann sé
grundvallaður á félagslegu
ráttlæti, að allir meinin, án til-
lits til kynflokka, trúarjátning
ar eða kynferðis, eigi rétt á því
að leita bæði efnale,grar vel-
ferðar sinnar og andlegs þroska
í frjálsum og sómasamlegum
lífskjörum, fjárhagslegu öryggi
og jaífnfrétiti til að fá að njóta
þ°:rrp hæfileika, sem hver og
eiinm heifir til að bera, að stköp-
un þeirira skilyrða, sem gera
þirfta möcnilegt, skuli vera höf-
uðmarkmið iminanlandis og
alþjóðastjórnmála. Þá segir
einhig i yfirlýsingunni, að
vínnumálasambandið vilii
•stufda að því meðal þjóða
heimsinis, að stefrt :sé að því að
rV?na næga atvinnu og bætt,
lífskjör, og að viðurkenndur sé
í vrarkinu réttuir manna til
rpT^e’ginlevra samningsiim-
leúana, samvinnu vinnustjórn
enda og verkalýðs til áfrpm-
heldandi umbóta á framleiðslu
afköstum og samvinna verka-
o? vinnuveitenda í þvi
að nnríirbúa og beita féla^sleg
”"v ^apfræðilegnm rfðrföf-
""''n Og ennfremur efling fé
lagslegra öryggisráðstafana í
því skyni að tryggja grundvall
artekjur öllum, sem eru vernd
ar þurfi í því efni, svo og alls-
herjar sjúkraumsjá, — full-
nægjandi vernd á lífi og heilsu
verkamanna í öllum atvinnu-
greinum, — barnavernd og
mæðrahjálp, — trygging góðs
viðurværis, húsnæðis og mögu-
leika til hvíldar og menntun-
ar, — og að tryggja mönnum
jafnrétti til áð njóta menntun-
ar- og atvinnumöguleika.
Roosevelt foxseti Bandaríkj-
anna ávarpaði fulltrúa alþjóða-
vinnumálastofnunarinnar í
Hvítá húsinu hinn 17. maí s. 1.
og sagði m. a. um yfirlýsingu
þá er ég hefi hér getið:
„Þér hafið haldið þing í
Philadelphíu, þar sem feður
þessa lýðveldis staðfestu fyrir
168 árum, að augljós væru með
al annars þau sannindi að öll-
um mönnum væri af skaparan-
um gefin ákveðin ómissandi
réttindi, svo sem líf, frelsi og
leit að hamingjunni. í þessum
orðum felst markmið allra
þjóða, sem gæddar eru hugsjón
um frelsis og lýðræðis.
Yfirlýsing sú, sem þér hafið
gefið í Philadelphiu, á vafalaust
eftir að verða álíka mikilvæg
— ég trúi því einlæglega, að
óbornar aldir muni líta um öxl
á þennan atburð og telja, að
hann marki tímamót í sögm
mannsandans.“
Vi® v@r$wm a'S
fyigfasf mell
Alþingi samþykkir senni-
Iega næstu daga tillögu rík-
isstjórnarinnar um þátttöku
í alþjóða vinnumálasamband
inu, sem verða mun sterkur
þáttur í samstarfi þjóðanna,
sem verið er að undirbúa
fyrir stríðslokin.*)
Er þetta að líkum því að
fyrirætlanir ríkisstjórnar-
innar eru í fullu samræmi
við þá yfirlýsingu alþjóða
vinnumálasambandsins sem
ég hef skýrt hér frá
Við verðum að gera okkur
það ljóst, að við erum ekki
lengur einangraðir. Við erum í
þjóðbraut; og frelsi og menning
okkar getur verið undir því
komin, að þær fyrirætlanir, að
standa jafnfætis öðrum bæði um
lífskjör og fél/igslega meirn-
ingu, takist svo sem til er ætl
ast.
* Samþykktína um þetta:
gerði alþingi í fyrradag, tveimur
dögum eftir að ræðan var flutt.
VÍSIR gerir í gær kommún-
istauppreisnina í Grikk-
Iandi að umtalsefni og í sam-
bandi við hana sérstaklega
skrif Þjóðviljans um hana,
þar sem hinir grísku kommún
istar eru hafnir til skýjanna,
en hinum 'hraklegustu orðum
farið um hina löglegu stjórn
Grikklands svo og hrezku
stjórnina fyrir þann stuðning,
sem hún hefir veitt málstað lýð
ræðisins þar syðra. Vísir skrif
ar:
„Það er vissulega rétt, að hörm
ungartíðindi berast frá Grikk-
landi, Belgíu og raunar flestum
löndum á meginlandi Evrópu, sem
stafa fyrst og fremst af því að
kommúnistar reyna í flestum lönd
um að koma af stað byltingu og
vinna jafnframt herjum banda-
irianna allt til miska, sem þeir
mega. Fyrir þessum mönnum hef
ir ekki vakað að brjóta á bak
aftur kúgun nazismans, haldur
fyrst og fremst að koma af stað
kommúnistískri byltingu, en sá
harmleikur fer nú fram í ýmsum
löndum á meginlandinu. Atburð-
ir þeir, sem fréttir greina frá
þessa dagana, og Þjóðviljinn til-
einkar sér sem einskonar einka-
eign, eru vel þess virði að menn
gefi þeim gaum. Þeir sanna þein
línis að lýðræðisflokkarnir hafa
alið snák við barm, er þeir taka
upp samvinnu við kommúnista
en þetta á eftir að sýna sig enn
betur. Kommúnistar geta látist
vera þjóðlegir baráttumenn og
frelsisvinir um skeið, en er á reyn
ir sýna þeir og sanna, að fyrir
þeim vakir aðeins eitt: að koma
kommúnistísku skipulagi í sem
) flestum löndum heims og raunar
alls staðar sem þeir mega. Þeir
eru fimmta herdeild allra landa.
Við íslendingar verðum aS
standa vel á verðinum. Röðin kann
að koma að okkur fyrr en varir.
Gleymum því ekki að samkvæmt
umsögn Þjóðviljans eru kommúts
istar skipulagðir sem leynihreyf-
ing og skemmdarverkamenn.
Þeim hefir í bili verið trúað fyr-i
ir miklu, en það mun sannast aS
þeim er fyrir engu trúandi og
reynast þeim verst er þeim treysta
bezt. Allt þetta mun sannast á síd.
um tíma.“
Þetta eru hörð orð. En hvaða
ályktanir aðrar eiga menn að
draga af þeirri afstöðu, sem
Þjóðviljinn tekur nú til hins ó-
heyrilega ábyrgðarleysis komm
únista suður á Grikklandi?
m:
Flibbahnappar
Ermahnappar
Brjósthnappar
H. TOFT
Skólavörðustíg 5.
Sími 1035
Í3ÍS álbvSubtaðiÍ