Alþýðublaðið - 29.12.1944, Blaðsíða 3

. sBwdíjyc'
8-
Þýzkor tier helir verið innikroaður á miðhlufa
vígsföðvanna
Samgöngukerfi Hundstedfs í óiestri vegna
Eoftárása bandamanna
’E' RE.GN.RITARAR síma frá vígstöðvunum í gærkvöldi,
að nú megi telja, að sófcn Þjóðverja sé stöðvuð í Ard-
ennafjöllum á mótum Belgíu og Luxemburg. Víða hafa
Bandaríkjamen-n gert skæð gagnáh'laup og náð aftur nokkr-
um þorpum, sem Þjóðverjar 'höfðu áður tekið af þeirn. Þá
er sagl :að þýzkur iher 'hafi verið gersamlega innikróaður á
miðhluta vígstöðvanna. Setulið Bandaríkj'amanna í Bastogne
hefir nú fengið rnikinn liðsauka, svo og vistir og hafa Þjóð-
verjar verið hraktir burtu frá sumum vígstöðvum við borg-
ina, sem talin er mjög mikilvæg samgöngu miðstöð, en um
í Belgíu og Luxemburg
Á þe&sari imynd mlá isjá leyfar tveiggja fcrúa yfir Rin skammt frá
Fr.anikientai, sem fliuigtmeinn úr 9. fliuigher Bandaríikjiamianna réðust
á nú nýlega. Yfir 'b-rýr iþteissar fliuttu Þjóðv-erjar birgðir og liðs-
auka. til vlígstöðivanna. Nú íhiafa þeir orðið að beina fheriflutningum
sínum á aðrar slóðir. Sfvipaðar isöigldr má segja á de'gi Ihverjum
þessa dagana, jifirráð Ibandamanna í loffrti itorvelda og ónýta sókn-
araðeerðir Þjóðverta.
Þingkosuingar fara fram í Grikk-
landi í apríl að undangengnu
þjóðarafkvæði um konungdém
ChurchilE ©g Ed©n faruir frá Aþenu
SÍÐUSJU fregnir frá Grikklanrli herma, að beir Churchill og
Eden séu nú á leið baSan til Bretlands að aflokniun viðræð-
um við stjórnmálaleiðtoga landsins. Churchill mim mælast til
þess við Georg Grikkiakonung, að ríkisst.ióraembætti verði sett
á stofn til bráðabirgða. Þingkosningar munu eiga að fara fram
í landinu að afstaðinni bióðaratkvæðagreiðslu um bað, hvort
konungdómur skuli vera áfram í landinu eða ekki. Bardagar halda
áfram í Aþenu og Piræus og veitir Bretum betur.
ALÞTBUBiAÐIÐ
f’&ttnöagnr 29. deseniber 1944
Þáttur norska flofans
T. FRÉTT, sem birtist á öðr-
* xum stað í blaðinu í dag,
eru athyglisverðar upplýsing
ar um starfsexrá norska flot-
ans, þ. e. kaupskipaflotans,
síðan síyrjöldin hófst. Þar er
meðal annars greint frá því,
að Norðmenn hafi misst nær
belming alls kaupskipastóls
síns siðan innrásin var gerð
í Noreg 9. apríl 1939 og hátt
á þriðja þúsund norskra sjó
manna hafa hlotið hina votu
gröf vegna miskunnarlausra
árása hi.nna þýzku kafbáta.
ÞESSI FREGN gefur tdefni.til
ýmislegra hugleiðinga. í
fljótu bragði virðist það fara
fram bjá fólki aimennt,
hvern þátt þeir, sem flytja
vaminginn yfir hafið, hvört
aem um er að ræða hergögn,
olíu, eða venjulegar verzlpn
arvörur, eiga í því að halda
styrjöldinhi áf ram, .leiða hana
til lykta rneð sigri þeirra,,
sem herjast gegn frelsi og á-
þján. Þjóðverjar hafa Æítið ,af
þessu að segja, þeirra hern-
aðarrtekstur byggist af tiltölu
lega leyti á því að sigla s'kip
um yfir hafið, en latneska
sþakmælið forna „navigare
necesse est“, það er nauðsyn
að sigla, hefir sannazt áþreif
anlega í þesari styrjöld. Án
sjómannanna á kaupskipun-
um, án hinna nýtízku ölíu-
fhitrángaskipa og án gömlu
ryðkláfanna, sem staulast um
höfin af veikum mætti, væri
.Bretland vafalust verið buið
að tapa þessari styrjöld fyrir
löngu. Bandamenn hefðu ver
ið sveltir inni og sennilega
kúgaðir til uppgjafar. Bretar
viðurkenna þetta sjálfir,
enda auðgert, þar sem hér
er um að ræða eyland, sem
verður að sækja svo margt
ítil annarra landa handan
hafsins til hins brýnasta lífs
viðurværis, auk allra þein’a
hergagna, sem nauðsynleg
j teljast til þess að geta háð
styrjöld, hvað þá heldur sig
1 ursæla sty.rjöld.
ÞÁTTUR NORÐMANNA í
ÞESSU STRÍÐI er rnjög irák
ilvægur, og á vafalaust eftir
að skrá þá sögu síðar meir,
gera honum þau skil, er hann
verðskuldar. Hér er ekki átt
við jþrautseiga baráttu Norð-
; manna heima fyrir, ekki
i hetjulega andspyrnu norskra
presta, kennara og annarra
Jeiðtoga þjóðarinnar, sem
skapað hafa sér ódauðlegan
orðstír. Hér er átt við þús-
undir óbreyttra stjómanna,
sem aldrei komast á prent,
aldrei minnast á svaðilfarir
sínar og mannraunir, hér er
átt við hina óþekktu her-
menn þessarar styrjaldar, í
þessu tilíelli af norsku bergi
brotnir, sem hafa lagt sinn
ómetanlega skerf til þess, að
koma í veg fyrir ósigur menn
ingarinnar í baráttunni gegn
villimennskunni.
NORÐMENN HAFA FRÁ ÖND
VERÐU verið siglingaþjóð,
eins og alkunnugt er. Þeir
hafa ekki átt þau náttúruauð
hans kvíslast rnargir þjóðvegir,
• Y firl-eiít virðist miMu létt-
ara yfir fréttum frá fregnrit-
urum bandamanna á vesturvíg
stöðvunum í gær og þykir ó-
hætt að fullyrða, segir í Lund
únafréttum í gærkvöldi, að
sókn Þjóðverja til Maas og til
Iiiége. hafi verið stöðvuð. Þá
er talið, að von Rundlstedt eigi
erfitt með að endurskipuleggja
her sinn til nýrrar sóknar, enda
er hið mesta los komið á að
flutrángskerfi hans vegna loft
árása bandamanna, en nú hef
'ir ibruigðið til betra veðuns á
menn notfært sér það óspart
og gert hverja árásina á fætur
annarri á biifreiiðalestiir hans,
járnforautir og jámforautarmanin
virki, brýr og vegi og torveld
að fþannig alla aðdrærtiti Þjóð-
verja.
Bardagar eru sagðir ’hafa
verið harðir um borgina Bast
ogne, en þar varðist setulið
í rúma viku gegn ofurefli liðs
og olli miklu tjóní í liði Þjóð-
verja. Meðal annars er þess get
ið, að þeir hafi grandað 31 skrdð
dreka fyrir Þjóðverjum.
Þá hafa Þjóðverjar goldxð
mikið afhroð hvað snertdr her
flutningabifreiðir. Á fimm dög
um misstu þeir í hatrömum loft
árásum bandamanna samtals
5000 bfreiðix og í fyrradag'
voru 450 bifreiðir þeirra skotn
ar i bál af flugvélum Banda
ríkjaxnanna. Þá faafa og verið
eyðilagðir um 500 jámforautar
vagnar og 26 eimreiðir í loftá
rásum bandamanna, en 58 flug
vélar Þjóðverja ^sem reyndu að
koxna ií veg fyrir árásir þessar,
voru skotnar niður.
í @ær fóru um 1200 amaeriískar
sprenigjuflugvélar, varðar _ um
700 orrustulluigvélum, tii árása
á ýmsar samgön'guxxáðstöðvar
Þjóðverja í og að foaki víglinu
Þjóðverja,
æfi sem margar aðrar þjóðir.
Þeirra styrkur um aldirnar
hefir ekki legið í námum eða
gulli og gersimum. Þeir hafa
eins og íslendingar, orðið að
sækja á hafið til þess að geta
lifað mennigarlífi. Björn-
stjerne Björnsson, kvað eitt
sinn „Vár ære og vár makt
har hvite seil oss bragt“ og
þessi orð hafa reynzt sönn.
Norski verzlunarflotinn hef-
ir verið dýrmætásta eign Nor
Norðmean hafa misst
nær helming skipa-
sióis síns, segir Sun
de sigiingamálaráð
herra
RNE SUNDE, sighngamála
ráðherra Norðmanna hefir
gefið skýrslu um tjón noi-ska
kaupskipaflotans síðan innrás-
in hófst í Noreg, þ. e. a. s. þess
hluta flotans, sem stjómað hef-
ir verið frá London, en það er
yfirgnæfandi meirihlutí hans.
Samkvæmt skýrslu ráðherrans
hefir um 47,5% flotans verið
sökkt, en 2330 sjómenn hafa
farizt. Á þessu ári (1944) hefir
ekki vexrið sökkt nema 7 norsk-
um kaupförum, en 9 menn hafa
farizt og er það talið hverfandi
Utið.
í skýrslu ráðherraxxs segix
ennfremur, að árið 1940 (eftir
innrásina hafi Norðmenn misst
skipastól, sem nemur samtals
650.000 smálestum, 1941 600.
000 smálestum, 1942 1.100.000
smálestum og í fyrra 400.000
smálestum alls. Fyrstu 8 mán
uði ársins 1942, þegar kafbáta
árásir Þjóðverja voru sem mest
ar við strendur Ameríku misstu
Norðmenn eitt skip annan
hvem dag.
Norska stjórnin í London
vinnur að þvá að endur nýj'a
skipastólinn og bæta tjónið,
sem orðið hefir í styrjöldinni,
en á hinn bóginn hefir ekki
þótt ráðlegt aðfesta kaup á
egs. Hann hefir getað snúið
við, 'ef svo mætti segja, öll
um „óhagstæðum verzlunar-
jöfnuði“ eða slíkum þoku-
kenndum hagfræðihugtökum
og á honum hafa Norðmenn
að verulegu leyti getað byggt
lífsafkomu sína og menning
arstarfsemi.
í ÞESSÁRI STYRJÖLD HEFIR
kaupskipafloti Norðmanna,
Framhald á 7 síðu.
Áður en þeir Churchill og
dEen lögðu af stað frá Aþenu
að afloknum stjórxxmálaumræð
unum, átti Damaskinas erki
biskup tal við þá og lýsti yfir
því, að það væri viiji meiri-
hluta stj órnmálaflokkanna, að
ríkisstjóraembætti yrði sett á
stofn nú um stundarsakir. —
Sendiher.ra Breta í Aþenu
skýrði frá því, að Churchill
mörgum skipum, sem nú eru
smíðuð í fjöldaframleiðslu, þar
eð þau séu tæplega samkeppn
ishæf að styrjöldinni lokinnni
Norðmenn eigi nú skipaistól
sem nemur um 300.000 smá-
lestum, í smíðurn í Svíþjóð og
eru mörg þeirra fullsmíðUð.
Skip þessi voru pöntuð fyrir
stríð og eru allt fyrsta flokks
skip.
(Frá norska blaðafulltr.)
myndi leggja til við Georg
Gri'kkjakonung, að scö yrði
gert. Annars sagði Chuirchill
áður en hann fór, að því er
norska útvarpið frá London
hermdi í gær, að til mála gæti
komið einhverskonar alþjóðleg
yfiretjórn í Grikklandi ef ekki
Itadkizt að mynda starfhæfla
lýðræðisistjórn í landinu.
ELAS-menn hafa lýst sig
samþykka því, að rikisstjóra-
embætti yerði sett á stofn, en
þeir krefjast einnig, að almenn
ar kosningar fari fram til þings
ins x apríl n. k. að afstaðinni
þj óðaratkvæðagreiðslu.
Þess var getið í Lundúna-
fréttum i gærkvöldi, að um leið
og Churchill kom út úr bústað
brezká sendiherrans í fyrradag
hafi leyniskytta hafið skothríð
á fylgdarlið 'hans. Kona nokk-
ur varð fyrir akoti.