Alþýðublaðið - 13.02.1945, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 13. febrúar 1945.
Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími5030.
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunn.
Næturakstur annast Hreyfill,
sími 1633.
ÚTVARPIÐ:
15.30—16.30 Miðdegisútvarp.
18.30 Dönskukennsla, 1. flokkur.
19.00 Enskukennsla, 2. flokkur. i
19.25 Þingfréttir.
19.30 Ávarp frá Rauða krossi ís-
lands (Helgi Elíasson
fræðslumálastjóri).
20.00 Fréttir.
20.20 Tónleikar Tónlistarskólans:
Tilbrigði um keisarasönginn
og ýmis smálog eftir Haydn
(Strengjasveit leikur. —
Dr. Urbantschitsch stjórn-
ar).
20.45 Erindi: Frá Grikkjum, IV.
(Sverrir Kristjánsson sagn
fræðingur).
21.10 Hljómplötur: Lög leikin á {
píanó. '
21.20 íslenzkir nútímahöfundar:
Halldór Kiljan Laxness les
úr skáldritum sínum .(Loka
lestur).
21.40 Hljómplötur: Kirkjutónlist.
22.00 Fréttir.
Þingfréttir.
Dagskrárlok.
Nýjar gjaffr til
Hríngsins
QJAFIR berast stöðugt í
Barnaspítalasjóð Hringsins.
Þessar gjafir Ihafa borizt stjórn
félagsins siðustu dagana:
Minningargjöf: Frá R. kr.
10.000 — tíu þúsun.d krónur.
Minningargjöf um Hallberu
Jónsdóttur frá Kirkjubóli, frá
Jóni og Rannveigu, kr. 200.
Minningargjöf frá Valdísi
Bjarnadóttur og Guðjóni Jóns
syni, Grettisgötu 48 B, um
dóttur þeirra, Ólafíu, er dó 13
ára, kr. 500.
Gjafir: Frá frú Þórdísi J.
Carlquist kr. 100. Frá Ingu
(afh. Vísi) kr. 10.
Innkomið á söfnunarlistum
f jársöfnunarnefndar: J. H. kr.
1000. L. P. (gamalt áheit) kr.
100. Safnað um borð í Brúar-
fossi, af skipshöfn kr. 725.
Loftur kr. 400. Húsgagna-
vinnustofan Njálsgötu 10 kr.
110. M. Björnsson kr. 50.
Starfsfólk Strætisvagna Reykja
víkur kr. 105. Safnað af G.
Helgason & Melsted kr. 350.
Starfsfólk Ofnaverksmiðjunnar
h. f. kr. 260. Belgjagerðin h. f.
kr. 500. Starfsfólk Belgjagerð-
arinnar kr. 693. Starfsfólk
Timburverzl. Árna Jónssonar
kr. 100.
Kærar þakkir til gefenda frá
stjórn Hringsins.
Sljórn Júgóslavíu á
förum teissí
Sezt aftur a® í
Belgrad
REGN frá London í gær-
kveldi hermir, að júgó-
slafneska stjórnin hafi á fundi,
sem haldinn var undir forsæti
Péturs konungs þar í borginni
í gær, samþykkt einum rómi,
að fara nú þegar heim til Júgó-
slavíu og setjast að í Belgrad,
höfuðborg landsins.
Það fylgir fregninni, að þessi
ákvörðun hafi verið gerð með
fullu samþykki konungsins.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
\
Samþykkfir Krímráðilefnunnar
Framhald af 3. síðu. x
í löndum sínum, tryggja frjálsar kosningar í þeim að stríðinu
loknu, svo og efnalegri og fjárhagslegri hjálp til þess að rétta
við atvinnulíf og velmegun að stríðinu loknu. Er í því sambandi
vitnað í Atlantshafssáttmálann og órjúfanléga tryggð hinna
þriggja stórvelda við grundvallarreglur hanst
Samkomulag um framtíH EPéllands
I sambandi við þetta er vikið að málefnum Póllands. Segir
þar, að samkomulag hafi orðið um að bráðabirgðasfjórn sú, sem
stofnuð hefir verið í Póllandi skuli endurskipulögð á þann hátt,
að sæti fái í henni fulltrúar frá lýðræðisfloltkunum bæði í Pól-
landi og utan og skuldbindi hin þrjú stórveldi sig til að viður-
kenna hana að því loknu, en skylt sé henní að láta fara fram
frjálsar og leynilegar kosningar í landinu, þar sem allir lýðræðis-
flokkar hafi rétt til þess að hafa menn í kjöri. Skuli Molotov,
utanríkismálaráðherra Rússlands og sendiherrar Breta og Banda-
ríkjanna í Moskva sjú um framkvæmd á þessum lið yfirlýsing-
arinnar. En um landamæri Póllands er samkomulag um það, að
þau skuli vera Curzon-línan, með nokkrum breytingum þó, Pól-
landi í vil. Um landamæri Póllands að vestan slculi hins vegar
ekkert endanlega ákveðið fyrr en á friðarráðstefnu að stríðinu
loknu.
Varðandi Júgóslavíu er því yfirlýst, að hin þrjú stórveldi
\
styðji það samkomulag, sem náðzt hefir um bráðabirgðastjórn
þess lands milli þeirra Titos marskálks og dr. Subasics forsætis-
ráðherra júgóslavnesku stjórnarinnar í London.
Beglylegir fundir utanríkisráðherranRa
Þá er að endingu frá því skýrt, að utanríkismálaráðherrar
hinna þriggja stórvelda hafi unnið mikið og gott verk á ráðstefn-
unni í Yalta og skuli fundum þeirra haldið áfram í framtíðinni
með 3—4 mánaða millibili í höfuðborgum Bretlands, Bandarikj-
anna og Rússlands og skuli sá fyrsti verðá háldinn í London.
Yalta er smábær á suður-
strönd Krím, sem orðið hefur
fyrir mjög miklum skemmdum
í styrjöldinni. Höfðu Rússar
haft mikinn viðbúnað til þess
að útbúa húsnæði fyrir hina er-
lendu fulltrúa og ráðunauta
þeirra.
í leiðinni til Krírp komu þeir
Roosevelt og Stettinius utanrík
isráðherra við á Malta og þang
að kom einnig Anthony Eden.
(Ræddi hann við Stettinius.
Churchill flaug alla leið til
Krím.
Sékiiiii á vesturvígstöSvunum: ‘
Kanadamenn hafa nú Cleve á
valdi ssny og sækja fil Goch
Hafa tekið 4®0® fasiga síöan sóknin hófst
P YRSTI HÉR KANADAMANNA, sem sækir inn ,í
Þýzkaland nyrzt á vesturvígstöovunum, hefur nú náð
hinni þýðingarmiklu samgön'gumiðstöð Cleve alveg á sitt
vaid, segir í fregn frá London í gærkveldi, og sótt um 3
km. lengra í auistur þaðan ál'eiðis til Goch.
Hafa hersveitir Kanadamanna nú tekið samtals um 4000
Þjóðverja til fanga á þessum vígstöðvum síðan sóknin byrjaði.
Allri skipulegri vörn Þjóð-
verja var lokið í Cleve síðdegis
í gær ,en eftir það tóku Kan-
adamenn að hreinsa til í horg-
inni og elta uppi einstakar leyni
skyttur.
Veður er stöðugt mjög óhag
stætt á þessum hluta vesturvig
stöðvanna og vegir blautir; en
allt fyrir það miðar Kanada-
mönnum vel áfram og hafa nú
um þrjá fjórðu hluta Reicho-
waldskógarins á sínu valdi.
Sunnar á vígstöðvunum sæk
ir fyrsti her Bandaríkjamanna
fram og er kominn yfir Roer,
en þar hafa Þjóðverjar veitt
vatni á landið á stóru svæði og
flæðir það yfir Duren.
Enn sunnar, austur af landa-
mærum Belgíu, hefur þriðji
her Bandaríkjamanna nú smá
bæinn Prum á sínu valdi; hann
er um 13 km. fyrir innan landa
mæri Þýzkalands og þýðingar-
mikill hlekkur í Siegfriedvirkja
beltinu.
Suður í Elsass sækir sjöundi
her Bahdaríkjanna fram milli
Hagenau og Rínar og miðaði
allvel áfram í gær.
?

Hjartanlega þökkum við öllum sveituugum okkar margs-
konar heimilishjálp og gjafir í veikindum og sjúkrahúsvist
Ríkeyfar Örnólfsdóffur,
Suðureyri, Súgandafirði. Sömuleiðis þökkum við félags'konum
hennar stórar gjafir, og þeim hjónum, serri annazt hafa börn
hennar í langan tíma endurgjaldslaust. Ennfremur starfsfólki
sjúkrahússins á ísafirði, sem gekkst fyrir samskotum til dætra
hennar tveggja, sem þaðan fóru að henni látinni, 6 ára og þriggja
vikna gamlar.
Alla þessa samúð og fórnarlund biðjum við góðan guð að
launa af ríkdómi náðar sinnar, þegar þeim hentar bezt.
Einar Jóhannsson og börn, og foreldrar hinnar látnu.
S.H. gömlu dansarnir
Miðvikudag 14. (öskudag) febr. í Alþýðuhúsinu
Aðgöngumiðar í síma , 4727.
Ölvuðum mönnum bannaður aðgangur,
Jöklarnir rninnka
Frh. af 2. siðu.
ur verið rædd, að loftslag hafi
verið erfiðast hér á Iandi á 14.
öldinni.“
— Hvar hafa breytingarnar á
jöklunum orðið mestar, og hve'
mikið teljið þér að rýrnun
þeirra hafi orðið á þeim tíma,
sem liðinn er frá því að þér hóf
uð mælingar yðar?
„Stytting jöklanna hér á landi
síðast liðinn 15 ár nemur frá
500 til 1000 metrum, og breyt-
ingar þeirra hafa orðið svo
furðulega miklar, að staðhætt-
ir eru viða nær' óþekkjanlegir
frá þvi sem áður var. Þannig
er t. d. um Sólheimajökul. Áð-
ur féll aðalkvíslin fram úr jök-
ulsporði við Hestþingsháls, eða
Austastaháls, eins og hann er
nú nefndur, og mátti ganga af
hálsinum á jökulinn, en nú eru
/ 300 til 400 metrar frá enda
hálsins að jökulsporðinum og
aðeins mjótt jökulhaft fyrir
mynni J ökuls árgl j úf ursins
austan Skógarfjalls, en áður
safnaðist þar djúpt lón, sem
ruddist fram undir jöklinum
og olli jökulhlaupum i Jökulsá.
Síðustu árin hefur ekki borið
á þessum hlaupum svo teljandi
sé.
*
— Hvað um síðustu jökul-
mælingarnar?
„Á síðastliðnu ári voru mæld
ir um 40 skriðjöklar og höfðu
þeir allflestir minnkað frá ár-
inu áður, en einstaka staðið í
I stað, t. d. í Leirufirði, Jökul-
J fjörðum og Þaralátursfirði á
Ströndum. I Þaralátursfirði hef
ur snjór lagst á jökulsporðinn
undanfarin tvö ár, svo að ekki
hefur verið hægt að koma við
öruggri mælingu. Jökullinn á
Leirufirði hefur hins vegar ver
ið all breytilegur undanfarna
áratugi og hljóp t .d. fram um
þúsund metra á fjórum árum
fyrir nokkru.
Á síðastliðnu ári nam stytt-
ing jöklanna víðast hvar 20—50
metrum en mest varð' hún 90
metrar á gigjöklinum norðan
í Eyjafjallajökli.
Við Snæfellsjökul fór mæl-
ing fram á sex stöðum og var
styttingin að meðaltali 23 metr
ar. Við Skeiðarárjökul var mælt
á fimm stöðum og styttingin
þar var allt frá tveim upp í 30
m. Skaptafellsjökull og Svína-
fellsjökull höfðu stytzt um 40
m. að -meðaltali; Heinabergs-
jökull rúma 20 m., Fláajökull
og Hofsfellsjökull um 35 m.
Síðastliðið sumar hafa mikl-
ar breytingar orðið á vötnum t.
d. falla Heinabergsvötn nú aS
mestu leyti í Kolgrímu.“
— Jöklar í Kerlingafj ölium
og nágrenni þeirra?
„Jöklar í Kerlingafjöllum,
norðaustan í Langjölki og Hrúta
felli hafa einnig minnkað, en
eðlilega nokkru minna en þeir,
sem ég hef áður nefnt. í Hrúta
felli hefur styttingin numið 45
meti-um síðustu þrjú árin og
jökullinn innst í Þjófadölum
vestan Fögruhlíðar hefur stytzt
um 31 metra á 6 undanförnum
árum. Þá ’hefur jökullinn upp
af Nauthaga í Hreppamannaf-
rétti stytzt mjög mikið síðustu
árin, en hann tók litlum breyt
ingum s. 1. sumar og yfirleitfc
má segja að stytting jöklanna
hafi verið með minna móti í
ár miðað við það sem verið
hefur á undanförnum árum.“
Leslie Brooks
Þessi mynd af hinni frægu
amerísku leikkonu var tekin af
henni í síðustu kvikmyndinni,
sem hún lék í.