Alþýðublaðið - 07.07.1945, Qupperneq 4

4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Laugardagur 7. júlí 1945-
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Símar:
Ritstjórn: 4901 og 4902
Afgreiðsla: 4900 og 4906
Aðsetur
í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu.
Verð í lausasölu: 40 aurar
Alþýðuprentsmiðjan.
Furðulegt
\ LLSHERJARVERKFALL
það eða samúðarverkfall,
. sem Guðmundur Vigfússon,
erindreki hinnar kommúnist-
isku Alþýðusambandsstjórnar,
beitti sér fyrir í Vestmannaeyj
um um miðja þessa viku, fékk
skjótan og ófrægilegan endi.
jpegar sýnt var á fimmtudag, á
óörum degi allsherjarverkfalls-
ins, að vinna hélt áfram á mikl-
um meirihluta allra vinnu-
stöðva í Eyjum, og að árangur-
inn af því myndi verða lítill
annar en sá, að eyðileggja millj
ónaverðmæti af fiski í tveimur
hraðfrystihúsum, sem verkfall
varð í, lyppuðust hiinar komm
únistisku hetjur í stjórn Al-
þýðusambandsins og erindreki
þeirra í Eyjum með öllu nið-
ur og féllust á, að vérkfallinu
yrði aflýst þegar í stað, eða
frestað, eins og það er kallað,
til- 19. júlí, en hinu upphaflega
deilumáli um það, hvort Verzl
unarmannafélag Vestmannaeyj-
inga sé, samkvæmt lögunum
um stéttarfélög og vinnudeilur,
réttur samningsaðili um kaup
og kjör verzlunarfólks, skyldi
skotið undir úrskurð félags-
dóms. En það var raunar
sú leið til þess að leysa þá deilu,
sem kaupsýslumenn í Eyjum
höfðu frá upphafi boðið tií sam
komulags, að farin yrði!
Öllu meiri fýluför, en þessa,
gátu kommúnistarnir í stjórn
Alþýðusambandsins, og erind-
reki þeirra í Eyjum, Guðmund
ur Vigfússon, því varla farið.
Hér skal enginn dómur lagð
ur á málstað deiluaðila í verzl
unaimannadeilunni í Vest-
mannaeyjum; úr því, hvað þar
er rétt, mun félagsdómur skera.
Hér skal heldur ekki farið út
í það, hve ríkar ástæður og rétt
mætar voru til þess, að hefja
a'lsherjarverkfall Verzlunar-
mannafélagi Vestmannaeyinga
til stuðnings. Aðeins eöítt skai í
bessu sambandi gert að umtals
efni, — og það er hið dæma-
lausa ábyrgðarleysi, sem komm
únistarnir í stjórn Alþýðusam-
handsins og erindreki þeirra í
Eyjum hafa sýnt í verkfalls-
hrölti sínu þar.
Ef beita á vopni verkfallsins,
þá verður að gera það af fullri
fyrirhyggju. Samtök hins vinn
andi fólks eru of þýðingarmiki.1
til þess að vera höfð að leiksoppi
í höndum ábyrgðarlausra ævin
týramanna. En þegar allsherj-
arverkfall er af slíkri léttúð und
irbúið, að upphafsmenn þess
verða að lyppast niður þegar á
öðrum degi', eins og hin komm
únistiska stjórn Alþýðusam-
bandsins og útsendari hennar
í Vestmannaeyjum í þessari
viku, þá verður að segja, að
betur hefði verið heima setið,
en af stað farið.
Verkfallsrétturinn er dýr-
•henni, mundu kosta 17Vít—
19 milljónir dollara.
Allmargir aðrir flugvellir
hafa verið gerðir, sumpart se*n
bækistöðvar og sumpart sem
nauðlendingarvelldir. Bretar
hafa gert fiugvelli í Reykjavík,
Höfn í Hornafirði, í Kaldaðar-
nesi, á Skaga og Utskálum, e®
Bandaríkjamenn hafa endur-
bætt Melgerðisflugvöll við Ak-
uréyri, er þeir nefna Kassos-
Field. Flugvellia* Bandaríkja.
manna eru nefnilega skírðir eft
ir ungum flugmönnum, sem
iétu lífið í starfi sínu hér, eimí
og til dæmis eftir forálngjunuK®
Meeks, Patterson og Kassos.
Myndin sýnir sveit Bandaríkjaflugvéla á Keflavíkurflugvelliinum.
ÞaS ntisn liafa kostað um 17 /2-19 milSjórcir
doðfiara aS feyggfa Etann.
- -----------------------*----------.
UPPLÝSINGAR, sem nú hafa verið birtar um Kefla-
vílkur fflu'gvöllinn, eru á þá leið, að hann muni vera í
röð stærstu fluigvalla í heimi.
Talið er, að byggingarkostnaður þessa mikla mannvirkis muni
hafa verið 17 Va-—19 milljónir dollara.
Fáar fregnir máttu hingað til
berast af starfsemai Bandaríkja
hersips á íslandi og einna mest
var hulan um Meeks-flugvöll-
Jnn við Keílavík Nú er óhætt
að segja frá þessu. Þar sem
stríðinu í Evrópu er lokið og
byrjað er farþegaflug frá þeim
ílugvelli, eins og ku.nnugt er.
Iinattstaða íslands gerði það
að verkum, að landið varð brátt
mikilvæg bækistöð fvrir flug-
ferðir. En snemma í þessari
styrjöld varð mönnum fyrst
ljóst, hve geysilega þýðingu
landið hlaut að hafa.
Þó hafðí ýmsum orðið ljóst,
löngu áður, mikilvægi lands-
ins. Árið 1932 hafði emeríska
flugfélagið Pan-Amercan öðlazt
sérstökk réttindi á íslandi, hjá
íslenzkum stjórnarvöldum, en
þelrra var ekki neytt og árið
1939 reyndu Þjóðverjar að öðl
ast slík réttind.i á íslandi, en
hins vegar var Þjóðverjum ekki
Ijóst, að hér áttu þeir skipti við
þjóð, sem reyndist útsjónarsöm
og hagsýn. Réttáfndi þau, sem
Þjóðverjar fóru fram á, voru
aldrei veitt.
Það má fara næíri um, hví-
líka þýðingu það hefði getað
haft, ekki aðeins fyrir ísland,
heldur einnig fyráir hinar sam-
einuðu þjóðir, ef Þjóðverjar
hefðu haft hér bækstöðvar í
byrjun stríðs og má ætla, að
pað hefð getað mjög þrengt
Kost íslendinga og auk þe’ss auk
ið mjög áhættu hers-veita þeirra
sém hingað komu, svo'og sigl-
íngar um Atlantshafið og getað
orðið til þess að lengja styrj-
öldina.
Hernámsliðin fundu því þrátt,
pð gera varð flugvöll hér. Bret
ar unnu strax að því að fi.nna
hér 'heppilegt fl.ugvallarstæði og
höfðu fyrst augastað á Sand-
skeiði, en bað var að ýmsu lejda
oheppilegt, einkum í vorleys-
ingum.
En þegar Bandaríkjamenn
komu hingað, var hafizt handa
um ■ byggingu flugvallar á
Reykjanesskaga. Fyrst í stað
unnu mörg einkafyrirtæki að
'því. að leysa þett.a mikla
verkefni af hendi, en það
var ekki fyrr en verk-
fræðingasveitir Bandaríkjahers
og flota tókú til stanfa, að árang
ur náðist. Það voru byggðir
flugvellirnir, sem kenndir eru
við Meeks og Patterson á hin-
um eyðilegu brunahraunum
Reykjaness.
mætur réttur fyrir samtök
verkalýðsins, og verkfallsvopn
ið beitt vopn í baráttu hans fyr
ir bættum kjörum, ef það er
á réttan háitt og á réttum tíma
notað. En það er hægðarleik-
ur að eyðileggja það vopn og
að stórskaða, ef (ekki eyðileggja
sj'álf samtök verkalýðsins, ef
það er fengið óvitum og áfoyrgð
arleysingjum í hendur.
Það er vonandi, að hið mis-
heppnaða verkfallsbrölt komrr
Verkefnið var óskaplega erf-
itt. Flytja þurftii á brqtt ó
grynni af mold og grjóti, en
aíls þurfti um 250.000 smálestir
af asfalti til þess að gera renni-
brautir.
N'ú er svo koonið, að flugvöll
urilnn í Keflavík er á borð við
einn foinn stærsta í Bandaríkj-
anum,. La Guardia-völlinn í
New York, og oft er þar eins
mikil umferð og þar, en fjórar
rennibrautanna eru um 1600
metrar á lengd. Talið er, að
bygging slíks flugvallar ef
einkafyrirtæki stæði fyrir
Q JÖTTI aðalfundur Lands-
sambands blandaðra kóra
og kvennakóra var haldiim í
Reykjavík dagana 28.—29»
júní s.l.
Fundarsíjóri var • kosmm
Jónas Tómasson tónskáld frá
Isafirði.
\
Fundarritarar voru Ólafw’
Jensson stud polyt. og Jón Al-
exandersson forstjóri, Rvík.
Þessir kórar eru nú í sam-
bandinu:
Kantötukór Akureyrar, Ak.
Sunnukórinn á ísafirði, ís.
Vestmannakórinn, Ve.
Söngfélng IOGT., Rjvóik.,
Söngfélagið Harpa, Rvík.
Söngfélagiö Húnar, Rvík.
Samkór Reykjavíkur, Rvík.
Kirkjukór Borgarness, Borg,
AIls voru um 320 söngfélag-
«r í þessum kórum. MqAtu full
trúar frá þeim öllum, nema
kirkjukór Borgarness, og voru.
mættir á fundinum 14 fulltrú-
ar frá sjö félögum, og formenn
þeirra allra nema Kirkjukórs
Borgarness og Sunnukórnum.
Auk þess sátu þessir söngstjór-
ar fundinn:
Jónas Tómasson, ís., Björg-
Fraimh. á 6. síCu.
únista í Vestmannaeyjum verði
ekki til varanlegs skaða fyrir
verkalýðssamtökún þar. En
verði velunnurum verkalýðs-
hreyfingarinnar að þeirri -von,
þá verður það í öllu falli ekki
kommúnistasprautunum í Al-
býðusambandsstjórniinni að
þakka; því að sjaldan í sögu
verkalýðs'baráttunnar hér á
landi hefir af öðru eins fvrir-
hyggjuleysi verið anað út í
verkfáll.
ÍMINN birtir í gær bréf frá
verkamanni, sem þykir
verkalýðurinn hafa haft lítið
upp úr þátttöku kommúnista í
ríl^issíjóm. ,,En“,' bætir hann
við: .
,,Þótt forsprakkar fconTmúnista
virðist 'hafa gleymit loforðum sín-
um, er þa'*’ eitt, sem (þeir hafa
ekfci gléymc. Þeir 'hafa munað vel
eftir því að maka krókinn fyrir
sjálfa sig. Brynjóifur og Áki eru
orðnir ráðherrar. Einar er orðinn
nýbyggingarráðsmaður og útvarps
ráð'smaður, Sigfú's er orðinn trygg
ingarráðsmaður, Lúðvík er kominn
í fiskiiniálanefnd og samninganefnd
utanríkisviðskipta, Kristinn er kom
inn í bankaráð og menntamálaráð,
Þóroddur er kominn í stjórn Síld
arverksmiðja ríkisins, ' Sigurður
Thorlacius er kominn í einar 3 til
4 nefndir, og þannig má víst lengi
telja. Forsprakkar 'kommúnista
'leggja mikið kapp á að telja verka
mönnum Irú um, hve ákaflega
iheitt þeir unni þeim, en ætJi
þetta gieti ekki verið verkamönn-
um nokkur leiðbeining um hverj-
ir það eru, sem kommúnistafor-
sprökkunum fínnist vænst um.“
Já, —- það skyldi þó aldrei;
vera að forsprökkum kommúa
ista fyndist þeir vera sjálifuirc
sér næslir eins og svo ýmsura
öðrum?
*
Skutull á ísafirði skrifar 28.
júní um aðfarir kommúnista 1
Kaupfélagi. Siglfirðinga:
„Undir jdirskyni sátta og friðar
undirbúa þeir ofbeldið. Fyrst erut
'svo áhrifamenn félagsins, 29 full-
itrúar, relknir, og síðan í viðbót 40
manns, til þess að tryggja það, a®
kommúnistar eigi. tryggan meiri-
hluta í öllum deildum félagsins.
Og enn er svo kaupfélagsstjórinn
rekinn ofan á allt saman. Eftir
þetta allt þykjast þeir hafa skap-
að þann lýðræðislega grundvöll f
ífélaginu, er sér og sínum miálstað
hæfi.
Sú var tíðin, að íslenzkir komrn
úniistar nefndu sig kommúnista og
flokkur ' þeirra 'hét Kommúnista-
flokkur íslands. Meðan þessi hrein
skilni var við höfð hlutu þeir ekk
ert fylgi. Þá tóku þeir upp flátt-
skaparstefnu íhaldsins, sem Ifcallar
sig Sjáltfstæðisflokk — og nú sikyldi
Framhald á 7. sítha.