Alþýðublaðið - 16.08.1945, Side 2

"Í’W'

ALÞ7ÐUBLAÐIÐ
Friðisium fagnað:
Verzlanir lokaðar
allan daginn í dag
Morgunbiöðih
koma ekki út á
morgun
Líkur til að dagur-
inn verði almennur
frídagur
DAGURINN í GÆR bar
bæði í Reykjavík og úti
um land margvísleg merki fagn
aðarins yfir friðinum. Hvar-
vetna blöktu fánar við hún,
bæði á húsum og skipum og
iillum opinberum skrifstofum
og stofnunum var lokað frá há-
degi.
Tilkynnt var af Verzlunar-
ráði íslands í gærkveldi, áð
verzlanir og skrifstofur kaup-
sýslumanna yrðu lokaðar allán
daginn í dag. Ennfremur hefir
verið ákveðið að ekki verði
unnið í prentsmiðjum í dag og
koma morgunblöðin því ekki
út á morgun,
Þá birtu og Alþýðusambandið
og Vinnuveitendafélagið í út-
varpinu í gærkveldi sameigin-
leg tilmæli til atvinnurekenda,
að láta ekki vinna í dag og má
því búast við almennum frídegi.
Forseil isiands fagnar fríSmira:
Fullur sipr þeirra, sem barizt liafa fyrir hug-
sjónum
FORSETI ÍSLANDS, SVEINN BJÖRNSSON, flutti stutt ávarp
til þjóðarinnar í útvarpið kl. 8 í gærkveldi í tiíefni af ófriðar-
lokunum og fagnaði friðinum og sigri frelsisins og lýðræðisins
yfir öflum einræðisins.
Á undan ávarpi forsetans var leikið í útvarpið „Vor gúð er
borg á bjargi traust“, en á efíir því sungið „Ó, guð vors Iands“.
fer orðrétt
Avarp forsetans
hér á eftir:
„Fyrir rúmum þrem mánuð-
um fögnuðum við ásamt mörg-
um öðrum þjóðum friðrium í
Evrópu. Þann dag sagði ég, að
þótt vinaþjóðir okkar ættu enn
þá í baráttu á fjarlægum Kyrra
hafsslóðum, þá væri það trú
okkar og von, að beirri baráttu
slotaði mjög bráðlega.
Nú er sá dagur upp runninn,
máske fyrr enn margir þorðu
að vona. Og um leið er kominn
vopnafriður í öllum heiminum.
Því hlýtur fögnUður okkar áð
vera mikill á þessari stundu.
•Eftir sex ára ógnir og meiri og
víðtækari hörmungar en þekkst
hafa óður í nokkurri styrjöld
mannkynssögunnar, er þessum
hildarleik nú ■ lokið með fullum
sigri þeirra, sem barizt hafa
hetjubaráttu fyrir hugsjónum
fréisis og lýðræðis. gegn veld-
Akurnesingar æ
10 fiskibáfa
Fá 2 af Svíþjé^arfoátisií&sm. ©g iáta smia 2
báta I skipasmilastöö á Akranasi
-------»■—....
Frá fréttarltara A'lþýðu
blaðsins Akranesi:
SAMÞYKKT var á bæjar-
ráðsfimdi á Akranesi síð-
astliðinn mánudag, að leita til-
boða um smíði 10 fiskibáta í
Danmörku. Uppdrættir hafa
þegar verið gerðir af bátunum
og er gert ráð fyrir að hver bát-
nr verði 60 tonn að stærð.
Eggert Kristjánsson, heild-
sali, sem nýléga er farinn tdl
Danmerkur, hafði teikningar
þessar meðferðis, og var honum
faiið að leita tilboða um smíði
bátanna þar. Áður var komið til
orða að reyna að fá þe sa báta
smíðaða í Svíþjóð, en þar sem
búist er við, að þeir muni verða
ódýrari í Danmörku, var horfið
að því ráði að leita tilboða í
smíði þeirra þar. Hinsvegar er
ekki um það vitað ennþá hvað
smíði þeirra muni koma til með
að kosta mikið né hvenær megi
vænta þeirra hingað.
Gengst Akranessbær fyrir
kaupum bátanna, en verlð get-
ur, að einhverju af þeim verði
uthlutað til einstaklinga eða
félaga; um það er ekki búið að
taka fullnaðar ákvörðun.
Þá eiga tveir af Svíþjóðarbát-
unum að koma til Akraness og
er þess vænst að þeir verði
komnir þangað fyrir vetrarver-
tíð.
Ennfremur hefur bæjarfélag
Ið átt einn bát í smíðum í skipa-
smíðastöð Þorgeirs Jósefssonar
á Akranesi og á hann að vera
tilbúinn fyrir vertíð og auk
hans hefur verið samið um
smiði á öðrum bát þar, þegar
hinum fyrri er lokið.
Yfirleitt má segja að mikill
stórhugur sé í Akranesingum
almennt á sviði útgerðarmál-
anna, eins og viðleitni þeirra til
hinna miklu bátakaupa bendir
til.
Hálfdán.
I HI1
viS íbúa landsins
Segir Ðr. Eimsr
MiiBiksgaarci
Tár. EINAR MUNKSGAARD
hefur gefið út danska út-
gáfu af hinu mikla ritverki
Stanleys Unwins „Um útgáfu-
starfsemi“.
í formála, sem Munksgaard
ritar fyrir bókinni, gerir hann
all ítarlegan og fróðlegan sam-
anburð á bókaútgáfu hinna ein-
stöku þjóða. Bendir hann þar
á, að á Islandi sé mesta bókaút-
gáfa í heimi í hlutfalli við tölu
íbúa landsins. Þar næst koma
Danmörk og Noregur.
um einræðis og kúgunar á flest-
um sviðum. Við minnumst
þeirra, sem fórnað hafa lífi sínu
í þessari baráttu. Og við sam-
íognum af einlaagu hjarta þeim
þjóðum sem barizt hafa hinni
góðu baráttu til sigurs.
Hversvegna er samfögnuður
okkar svo mikill? kann einhvef
að spyrja. Við höfum ekki tekið
þáft í styrjöldinn-i.
P’yrst fremst má um það
deila. Fórnir böfum við fasrt.
í öðru lagi hlýtur hver mað-
ur með heilbrigðri hugsun að
fagna því að þeim manndráp-
urn, pindingum og tortimingum,
sem slík styrjöld hefur í för
með sér, er nú hætt.
í þriðja ^agi boða styrjaldar-
lekiri öllum morgunroða nýrri
og betri tíma. Einræðisþjóðir
eru. að velli lagðar af þjóðum,
sem hafa þær sömu skoðanir
sem við, að 'þjóðirnar sjálfar eigi
að ráðá sér, að öll þjóðin og
ekki einstakir einræðissinnar
eigi að ákveða hverjum hún vill
fela það vald, sem þarf til að
skipa málum hennar með hag,s-
rauni allra' fyrir augum. Við
vonum oig trúum því að allt
einraeði sé með þessum styrjald
arlokum úr sögunni um aldur
og eilífð, einræði ríkja, einræði
hernaðarvalda, einræði fárra
rnanna, einræði stétta og ha^s-
munasamtaka.
Þessve.gna er þessi stund óum
ræðilega mikil stund, sem hlýt-
ur að kalla fram í brjósti okkar
tilfinrángar og hugsanir líkar
þeim sem felást í þessum Ijóð-
h'num þjóðskáldsins:
„Nú finnst mér það allt svo
t lítið og lágt,
sem lifað’er íyrir o,g barist
er móti
V!ð hverja smásál ég er í sátt
Nú andar Guðs kraftur í
Ijóssins r'íki“.
Við minnumst um leið góðr-
ar sambúðar og samvinnu við
þær þjóðir, sem hafa át.t herlið
hér í landi á ófriðarárunum.
Að loknum fögnuðinum yfir
stvrjaldarlokunum koma vinnu
dagar, sennilega erfiðir, sem
taJa til hvers einstaklings um
að 'hlífa sér ekki og leggja að
mörkum alLt, sem hann megnar.
Við óskum að samvinnan við
vinaþjóðir okkar megi halda á-
fram. Við erum fús til þeirrar
samvinnu, til. þess að tryggja
íramtíðarfrið og öryggi í heim-
inum, á þann hát.t, sem okkur
er fært.
Og fögnuður okkar í dag, og
samfögnuður, yfir sigrinum og
friðnum, kemur frá dýpstu
hjartarótum okkax“.
Útiskenuntun
Hringsins, sem átti að vera um
rielgina, fellur riiður vegna mænu
veikisf araMursi ns.
Forseti íslands ber
fram árnaSarósklr
T GÆRMORGUN gengu sendi
herrar Breta, Bandarfkj-
anna, Ráðstjórnarríkjanna og
Frakka á fund forseta íslands
og bar hann fram við þá ámað-
aróskir íslendinga útaf styrjald
arlokunum og sigri banda-
manna.
rir knatt-
spyrnudémara í
Reykjayík
r$Q ÁGÚST n. k. verður háð
námskeið í Reykjavík
fyrir knattspyrnudomara og
stendur það yfir í viku tímla.
Öllum félagismönnum sambands
félnga í: S. í. er heimil þátt-
taka. tJmsóknir sendist til Hr.
Gunnars Akselssonar formanns
Dómarafélags knáttispyrnu-
miana, Þingholtsstræti 24,
Reykjavík, tfyrir 20. ágúst n. k.
SíldarsöHun byrjtsð á
^jr ÓÐUR afli hefur verið und
anfarna daga hjá Akraness
bátunum, sem stunda síldveiðar
í Faxaflóa.
I gær var nokkuð saltað af
síld á Akranesi og er það fyrsta
síldin sem söltuð er þar á þessu
Fimmtudagur 16. ágúst 1945s
Útfluttur flskur í ssS-
usiu viku fyrir rúm 64
þús. slerlingspund
T SÍÐUSTU viku seldu átéa
íslenzkir togarar og eitt
færeyskt leiguskip afla sinn f
Englandi fyrir 64,420 sterlings-
pund.
Uþphæðirnar og aflamagnið
skiptist þannig milli hinna ein-
stöku skipa: Færeyska vélskip-
ið Mignoette seldi 1347 vættir
fiskjar fyrir 3860 £. B. v„
Sindri seldi 2235 vættir fyrir
5593 £. Bv. Drangey seldi 2664
kit fyrir 7668 £. Bv. Óli GarSa
seldi 3479 vættir fyrir, 8272 £.
Bv. Skinfaxi seldi 3575 vættir
fyrir 8638 £. Bv. Karlsefnii
seldi 2650 kit fyrir 5378 £»
Bv. Tryggvi gamli seldi 3175-
vættir- fyrir 8322 £. Bv. Faxi
seldi 2754 kit fyrir 7192 £.
ög Haukanesið seldi 3044 vætt-
ir íyrir 9497 £.
Esjufarþegar leífa fii
bæjarins m húsnæði
NEFND Esjufarþega hefur
skrifað bæjarráði bréf, og
farið þess á leit, að húsnæðis-
lausum fjölskyldum, sem komu
heim frá Norðurlöndum, með
Esju í síðasta mánuði verðS
tryggt húsnæði, allt að 10 íbúð-
ir, í nýbyggingum bæjarins vi©
Skúlagötu.
Bæjarráð telur ekki' unnt að
veita slíka tryggingu fvrirfram,
e-nd.a er bygging húsanna mjög
skammt á veg komin ennþá.
sumn.
á Veshnannaeyjahðfn
A Ð undanförnu hefur verið
unnið að því að endurbætss
og lagfæra Vestmannaeyja-
höfn.
Verða þarna gerðar töluver®
ar breytingar; meðal annars, er
vevið að rífa fiskilþrærnar og
fvlla þar upp, Til þess að fyllai
þrærnar með, er notaður sand-
ur sá, er dýpkunarskipið tekur
úr höfninni.
Ennfremur er ráþgert að
steypa Strandveginn, sem ligg-
ur meðfram höfninni.
EINS og áður hefur verið
getið hér í blaðinu í til-
j kynningu frá - Umdæmisstúk
> unni nr. 1, gangast templarar
J fyrir úíbrciðslu- og skemmíi-
| för til Vestmannaeyja um
næstu helgi.
Aiþýðublaðið hitti Guðgeix
Jónsson áð máli í gær og fékk
hjá honum nánari upplýsingar
um þetta ferðalag.
Lagt verður af stað frá
Reykjavík, síðdegis á laugardag
inn, með varðskipinu Ægi, með
an dvalið verður í Vestmanna-
eyjum, verður þátttakendum
fararinnar séð fyrir mat og
öðru slíku í samkomuhúsinu
þar.
A sunnudagsmorguninn kl
10 verður guðsþjónusta í Vest
mannaeyjakirkju. Séra Halldó
Kolbeins predikar. Eftir háde,
ið, kl. 1.30 hefst svo útisam
koma á Stakkagerðistúninu, þa
í bænum. Fara þar fram ræðu
höld og ýms skemmtiatriði o,
vevða þau bæði fengin héðai
úr Reykjavík og frá Vestmann
eyjum. Meðal skemmtiatrið
anna, verður söngur, karlakói
og lúðrasveit leikur, þá mui
og leikari skemmta.
Um borð í skipinu báðar leiði
mun leika hljómsveit, og get,
þeir sem vilja dansað á skip
inu á leiðunum milli.
Þess má geta, ef svo illa vdlc
til, að rigning verði um helg
Frainhald á 7. síðu.