Alþýðublaðið - 12.09.1945, Blaðsíða 2

2
ALPTÐUBLAÐIÐ
Miðvikúdagurinn 12. sépt. 1945
flugbátörinn fer frð
Kanpm.höfn í dag.
Heð honnm homa 15 farpegar
FLUGBÁTUR Flugfélags fs-
lanids ætlaði að laggja
fra Kaupmannaíhötfn i .morgun
og er því væntanlegur hingað
í kvöld, ef allt gengur að ósk-
ium.
Með flugbátnum hafa 15 far-
'þegar tekið sér far frá Kaup-
mannahöfn, en farþegalistinn
hafði ekki borizt til skrifstofu
Plugfélagsins í gærkveldi.
Slðasti dagnr mál-
verkasýniogar
Snorra Arlcbjarnar.
IDAG er siðasti dagur mál-
verkasýniingar Snorira Arin
bjarnar í Lisfcamannaskálanum.
AMs hafa sótt sýninguna um
2000 manns og miargar myndir
hafa s’elst.
Sýningin verður opin til kl.
22 í kvöld.
Deitumálin í Færeyjum
Greinargerð formanns Al-
pýðnflokksins í Færeyjnm
Alþýðuflokkurinn gætir hagsmuna alfsýð-
unnar, en Folkaflokkurinn braskaranna
........
UNDANFARIÐ (hafa birzt ýmis konar fréttir frá Fær-
eyjum í ísIenZkum blöðum. Færeyingar eiga hér eng-
an opinberan blaðafu'lltrúa og virðast fréttirnar, sem birzt
hafa, vera mjög einlitar og miðaðar við skoðanir og stefnu
annars aðilans, isiem á í 'þeim deiium, sem nú eru í Færeyj-
um.
Aiþýðubllaiðið snéri sér fyrir
nokkrum dögum til forma'nms
AlþýðufMkikis.iins í Færeyjum,
Peter Móhr-Dams, og bað hanm
að síma blaðinu yfirlit œn ait-
burðina. Að sjáMsögðu koaxva
fram í salmskeyti hanis sjónar-
rniö hans og flokks lians, on
skeyti flokksformannsinis faira
hér á eftir:
„Fólkafiokkuri'nn' -hefur geng-
ið af* Lögþingi Færeyja og
ineitair að tafea^ áfram þátt í
störfum þess. Ástæðan er, að
míniu .áliti 'Umhyggj'a flobks.ins
fyrir bröskuirum. Flokkurinn
hefur tekið þá afstöðu í gjald-
eyæismál'um eyjanna, sem
myndi. ef hún næði. fram að
igainga, kosta færeysika alþýðu
7—8 milljö'nir fcrónia. .Fól&an
Stéttarsamhand bæaða stofnað að
Langarvatni»slðnstn helgi.
--------------*------
Á að vera málsvari foændastéttarinnar og
gæta hagsmynamáia hennar
^ *
LANDSFUNDUR 'bænda kom saman að Laugarvatni
föstudaginn 7. september og istóð yfir fram á sunnu-
dag 9. þ. m. Fundinn isóttu samtats 48 fulltrúar bænda, eða
tveir úr öllum 'sýsluim landsinis.
Fundurinn ákvað að stofna ♦ i —
stéttasambandið og setti því lög
og kaus því framfcvæimdastjórn.
Stéttairsamband bænda mun
stairfa innan vébanda Búnaðar
félags íslands, samkvæmt bráða
birgðalögum þeim, sem sett
voru á siðasta búnaðarþingi.
Endanlega verður þó ekki
gengið frá skipúlagi sambands-
ins fyrr en eftir að atkvæða-
greiðslu um það í, búnaðarfélög
unum úti um land er lokið.
Fundurinn imótmælti setningu
búnaðarráðs og krafðist þiess
jafnframt, að framkvæmdá-
stjórn stéttarsambandsins yrði
falin verðlagning landbúnaðar-
vara.
1 löguim þeiim, sem samþykkt
vorú fyrir stéttarsambandið um
hlutverk þess og starfshætti
segir meðal annars, að höfuð-
verkefni stéttarsambaridsins
sé, að verða fulltrúi bænda-
stéttarinnar í landinu um verð
lag og verðslkráningu landbún-
aðarafurða, og að sambandið
verði málsvari og samningsað-
ili bænda gagnvart öðrum stétt-
arfélögum og stofnunum og hafi
.forysut um, að bændur beiti
samtiafeamætti sínum til að fá
framgengt sameigiolegum fcröf
um þeirra í viðskipta- og verð-
lagsmálum.
Á landsfundinum var ‘kosin
framkvæmdastjórn tfyrir sam-
bandið og eiga sæti d henni eft-
irtaldir mlenn:
Sverrir GLslason, Hvammi,
Jón Sigurðsson, Reynistað, Pét-
ur Jónsson, Egilstöðum, Sigur-
jón Sigurðsson, Rafthodti og
Einar Ólafsson, Lækjarhvammi.
Varamenn voru kjömir: Sigurð
ur Snorirason, Giisbakka, Jón'
Jónsson, Hofi, Heigi Jónsson,
Seglbúðum, Sveinn Einarsson,
Reyni, Gestur Andrésson, Hálsi.
Stjórnin kýs formanninn og
hefur hún kjörið Sverri Gísla--
son formann sté'ttairsambands-
ins.
Húsbrnei í Keflavik
i gær.
HÚSIÐ Hafnarstræti 4 í
Keflavík brann í gær.
Var þetta tvílyft timburhús
og bjuggu í því tvær fjölskyld-
ur. Innanstokksmunir í húsinu
brunnu og allir innviðir, en þó
stendiUir það uppi, eni er talið
gerónýtt.
Talið er að eldurinn hafi'
kviknað út frá olíuvél.
hýzk skðldsaoa:
Eftir miðnætti.
EFTIR MIÐNÆTTI . heitir
þýzk skáldsaga eftir Irm-
gard K’eun, sem er nýkomin út
á íslenzku. Hér er um að ræða
sögu sem gerist í Þýzkalandi
rétt áður en heimsstyrjöldin
braust út og lýsir hún viðhorfi
fólks, lífsbaráttu þess og við-
fangsefnum meðan valdhafarn-
ir undirbjuggu styrjöldina og
voru • að herða þrælalakið á
þjóðinni. Höfundurinn ar and-
stæðingur njazjismans og iein-
iræðisins, en hann lýsiir ekki
jandstöðu isinn|i með sterkum
orðum og róttæfeúm upphróp-
unum ihéldur lætur söguna
sjáltfa segja allt, persóniuir simar
og stríð þeiirra. Stíll höfundar-
iras, siem eir kona, er óvenjuleg-
ur og * áfengur, svo að m’enn
lesa hófcina í einini svipan.
Kemur fjöldi persóna vi.ð sögu
og er vafamál að okkur íslend-
ingum hafi nokkru sinni verið
gefið eins gott tækifæri til að
fcynnast striði þýzka almúgans,
menntamannanna og iðnaðar-
verkafóifcsins undir járnhseli
nazismans.
fliokfcurinni vildi liækfca fcrónH
una um 15%, §n það myndi
þýða verðhækkum á ölllum svið-
um, hæfcka verð á sfcápum og
vélum, hindira einstaklinga í að
fcaupa vörur og eyðileggja
möguledka 'ungmennu til að lifa
erlendis við inám, sem efcki
gætu tryggt sér gjaldeyrá í
bainfca, en þeir viljia venju'Iiega
ekki seljia gjaldeyri nema með
f'ryfíffin'gu í enskum sterlings-
pundum.
Fólkaflokkurjnn er andvígur
því, aið Fiskiveíðaþanfcínn og
ríikiö veiti lám eða styrki tií
sjómanna, en án þesisa eru þ'eir
útilíolkaðir frá því að igeta- eign,-
ast ný sfcip í stað þeirra, sem
þeir hafa tapáð á stríðsárunum.
Fllokkurinn er og andvígur
þeirri tillöigu jafíiaðarrnanna
ium að nýta þjóðarverðmætin,
með hagkvæmum l'ánum, sem
igæti giart sjómöimnum l^eyft aið
eignast fyrsta fl'ofcfcs fjsfciskip.
Jafinaða'fmenn' viija hækfca'
krónuna um 15%, en með því
verða vörur, sfcip og vél'ar 15%
ódýrará. í>eir vilja að gjaideyr-
irinn verði, fcinrn sami, ekfci að-
eins í Færeyjum, helduir og
um aila Danmörku, :svo að Fær-
eyimgar og fyrirtæki þeirrai
igeti verzlað og starfáð jöfnum
höndum í Færeyjum og í Dan-
mönku án gjalfdeyiriishamla. Þeir
viiija, að Natiomal'bamkimni, sam
kvæmt þegar gjöröum samn
ingum, fcomi í yeg fyriir gjaltí
eyrismismiun, en á þamm hátt
' myndu Færeyimgar igreiða 7—8
l m’i'lljónir króna. Það myndi
'tryggj'ai Færeyingum fuHfan rétt
yfi.r . þeim ste'rlingsipundum,
sem þeir eiga. Þeir myndu geta
aufcdð verzlunima við England
og þar með fengið aukiinn tfisk-
markað simm þar. Ef þetta yrði
igert, myndum við Færeyiingar
gieta sent samimimgamefmd ,til
Englainds, og ,um lieið gætum við
notfært okfcur inneign'ir ofcfcar
þair, m. a. til þess, með láuveit-
ingum fiskveiðabanfcans og
styrkjum ríkisinsi geita endur-
nýjað fiskveiðiflota oikkaæ.
Við jafnaðarmenn; iMtum svo.
á, að með þessu væri hægt að
inota all'a möguleika atvinnu-
lífsins, svo að öllum væri
trygfíð atvinna og góð lifsaf-
k-oma.
Þar sem fulltrúar Fólka-
flofcksms hafa gengi'ð atf Lög-
þimgimu og neita að tafca áfram
þátt í störfum þess, en sam-
bandsmenn eru andvígir því að
þiimgið sé rofið, er ekfci hægt að
fá samþykkt tiilögu jiafnaðar-
manna um þingrof og nýjar
kosningar. Ef aðrir flofckar en
Fólkaflokkurinn gengu einnig
atf Lcgþiniginu, myndi alger ó-
stjórn. taka við í Færeyjum,
þar sem erngin landsnefnd
hafðr verið valin á þeim tíma
og nauðsyhleg lög gengu um
lieið úr gildi og án þess að 'hægt
væri að endurnýja þau.
F.'ina ásfæðan til þess að
Fólka'fl’cfckurdnn -gekfc burtu af
Löigþimgimu án þess að sfceyta
hið maÍTuista inm stjómasrfarsillegt
stjórnarfár Færeyja, var sú, að
hainn vildi korna í veg fyrir
nefndarstör'f sem 'hefðu komið
upp um óhugnanlögt gjaMeyr-
is'brask, en það roál er lífsskil-
yrðd þess flokks.
Allu” áróðurinn um það, að
verið ,sé að eyðileggja verzlun-
armðguieifca Færeyinga við
England, er ósannindi og að-
eins gsrður í þeim tilgangi að
blte'kkja fólk. Jafnaðarmenn
vilja undir öllium fcringum-
stæðum gera allt sem í þeirra
valdi stendur til þess að auka
og bæta verzl'unarviðsikipti
Færeyinga við England.
Lögþingið hefur samþýkkt
að gáeta 'hagsmuna útvegs-
m,ann,a og gera þá skaðlausa.
Með þvií verða alla'r vörur gerð-
air 15 % ódýrari' og að þæir 8
miljónir króna, sem hægt var
að spara samam á st'ríðsiárunuim
’verði í fullu igdldi. Þetta hjálpar
færeyskri alþýðu, öilúm Fær-
eyingum, nema gjadeyrisferösk-
urunum, til betra lífs og bættr-
ar a'fkomu."
StofDiieg Aigjéða-
saabands verkiýis-
íds verðor seít í
Paris 25. D.a.
Tweír faalltrúar frá
AlpýðnsaiEnfosBiadlf Ss-
Snaads mæía á faaaid-
inuni.
O TOFNÞING alþjóðasam-
^ bands verkalýðsins verður
sett í París 25. þ. m. og er bú-
izt við, að þingið sitji fulltrúar
frá verkalýðssamtökum flestra
landa heimsins.
Sein fulltrúar frá Alþýðiu-
sambandi Íslands mun .ritari
þess, Björn Bjar,nason, og vara-
forseti, Stefán Ögmundsson,
isitja þiing.iið.
Mýtt veitiifibis á
HverfisgðtO 116.
¥ GÆR var opnuð ný og mynd
•* anleg veitingastofa að Hverf
'isgötu 116. Það eru tveir menn,
sem báðir eru þekktir fyrir
smekkvísi og reglusemi í veit-
ingastarfi, þeir Ragnar Jónsson
og Baldvin Guðmundsson, sem
hafa sett þessa veitingastofu á
stofn, en hún hefur hliótið nafn
ið Þórs-café. Húsakynni henn-
ar ieru ,mi.kil, fögur og björt og
allur úlbúnaður hiinn vandað-
asti. Margt þjóna og þjómustu-
stúlkna starfa við veitingastof-
una og er ætlunarverk hennar
að selja allskonar veitingar,
lausar máltdðir, smurt ferauð' o.
s. frv. Ennfremur mun hún af-
greiða til tfólks út um 'bæ veizlu
mat og smurt brauð.
Brezki flngberioa
hér efnir til flog-
sýaingar álaogardag
ÆSTKOMANDI laugardag
J " mun brezki flugherinn hér
efna til flugsýningar á Reykja-
víkurflugvellinum. Mun sýn-
ingin standa yfir í 2% klst. og
verður almenningi gefinn kost-
ur á því að koma á flugvöllhm
og horfa á.
Verða þarna sýndar margs-
konar fluglistir.
Aðgangur að sýningúnni
verður ókeypis, en saxms'kota-
’baukar verða þó og getur fólk
gefiið í þá eftir því sem þvi
sjálfu 1 Iist. Því fé sem safnast
á þennan hátt varðuir varið til
styrktarsjóðs flughersins brezka
að helmingi, en hxnn helmingur
inn verður lafhentur íslenzkum
sjúkrahúsum eða gengur til ein
hverrar góðgerðas tofnunar.
Guðrún Björnsdóttir Iaeknisekkja,
systir Sveins Björnssanar forseta,
andaðist í Landakotsspítala síðast
liðinn sunnudag.
Carl D. Tulinius fórstjóri
lézt af heilablæðingu að heimili
sínu s.l. laugardag. Hann var að-
eins 43 ára að aldri.
Jlfilsi á Sélheimasaiid! ryðor sér
w§\m farveg anstae fi bróna.
------------------+-----
Getur þurft a$ lengfa brúna tiS muna, ef
ekki tekst að stíffia farveginn.
IFYRRINÓTT kom mikíð
lilaup í Jökulsá á Sólheima-
sandi og ruddi áin sér nýjan
farveg gegnum malarkamp,
austan við brúna á ánni.
Blaðið átli í gær viðtal við
vegamiálaskrifs'tofuna og fékk
þær upplýsingar, ,að umferð um
þessa ileið væri algerlega stöðv
uð nú sem stæði. og er ekki4
vitað hvenær unnt verður að
hefja hana aftur.
Taliið ©r líklegt, að hlaup hafi
myndast ,í ánni einhvers staðar
ofan brúar, og það svo hlaupið
skyndilega fram og flætt þá út
á malarhrygginn, austan brúar
innar, sem vegurinn liggur um,
en þar hefur áin grafið sér nýj-
an farveg um 20 metra breið-
an og var þar í gær fordýpi.
Hins vegar hefur btrúin sjálf
lí'tið skemmst; að vísu hefur
grafist nokkuð undan eystri
stöppli hennar, þannig að hún
hefur sigið dálítið, en búist er
við að lalkast muni að lyfta
henni aftur.
Verður ireynt að stífla hinn
nýja farveg árinnar og veita
henni aftur í þann fyrri, en' t'afc
ist það efcki, verður óhjákvæmi
legt annað en að brúa, farveg-
inn og lengja brúna á þann 'hátt
austur á malarhrygginn.
Að marggefnu tilefni
v,ill utanríkismálaráðuneytið
taka ,það fram, að sendiráð ís-
lands erlendis geta ekki annast út-
vegun húsnæðis eða hótelher-
bergja. Beiðnum þessa efnis, sem
Iþegar hafa borizt, verður ekki
sinnt.