Alþýðublaðið - 01.06.1947, Blaðsíða 5

Surínudagur 1. júní 1947
AÍS»ÝÐUBIiAÐÍB
5
KRAFA rússnesku stjórnar-
innar <um víggiroingu Sval-
barða og afstaða kommúnista
til fcennar vekur nýja atihygli
á sambandinu milli utanríkis-
onálastefnu Rússlands og dag-
legrar starfsemi kommúnista.
Það er ekki að ástæðulausu,
að í sambandi við þetta er
vitnað í afstöðu norskra kom-
múnista til fre'lsisbaráttu Norð
manna fyrir og eftir árás Hitl-
ers á Rússland. Meðan rúss-
neska stjórnin var í vináttu-
bandalagi við þýzku nazista-
stjórnina vildu kommúnistar
frið og samkomulag við Hitl-
er. En þegar Hitler réðist á
Rússland. 22. júní ’41 breyttist
,,heimsvaldastríðið“ allt í einu
í ,,frelsisstríð“ og ö'll norska
þjóðin var efíir það hvött til
þess að rísa upp gegn Þjóð-
verjum.
Þessi pólitíski hringsnún-
ingur norsku kommúnist-
anna var ekki neitt sér-
kennilegur fyrir Kommún-
istaflokk Noregs. Kommún-
istar um allan heim snar-
snérust á nákvæmlega sama
hátt.
Þeir fóru ekki aðeins þann-
i'g í gegnum sjálfa sig í Nor-
egi, heldur og í Ameríku,
Englandi, Kan'ada og í mörg-
um öðrum löndum. I Noregi
er það hins vegar ekki full-
komlega kunnugt af því, að
þýzku nazistarnir héldu frétt-
-unum um það leyndum á her-
námsárunum. En sagan lum
,,stríðspólit'ík“ kommúnista í
þessum löndum er svo lær-
dómsrík, að hún má ekki
liggja :í þiagnargildi.
*
Lítum fyrst á Ameríku, af
því, að þar kom þessi hring-
snúningur greinilegast í ljós í
fræðilegu tilliti. Þegar síðari
heimsstyrjöldin skall á í sep-
tember 1939, leið ekki á löngu
þar til amerísku kommúnist-
arnir hófu mikinn áróður gegn
því, að Ameríka hjálpaði
bandamönnum á einn eða
annan hátt. Og þeim varð
töluvert ágengt með þeim á-
róðri, því að þeir gátu þar
slegið á þá einangrunar-
strengi og þá andbrezku
strengi, sem svo vinsælt var
að leika á í Ameríku áratug-
ina milli heimsstyrjaldanna.
Kommúnistar Am-eríku, Þjóð-
verjarnir í Ameríku og aftur-
haldssömustu stjórnmálamenn
irnir gerðu með sér samfylk-
ángu. Þegar forseti bílafram-
leiðsluverkamanna, Walther
Reuther, lagði fram áætlun
sína um smíði 500 orustuflug-
véla á dag, voru það Wall
Street og kommúnistar, sem
tóku höricfum saman til þess
að 'hindra framkvæmd þeirrar
áætlunar. Innan verkalýðs-
hreyfingarinnar var John L.
Lewis gerður að átrúnaðar-
goði, en forustum>enn verka-
. ðýðssamban'dsins American
Federation of Labor voru
stimplaðir „agentar brezku
heám'SV'eldiisstefnunnar.11 John
L. Lewis var þá eini alvar-
lega takandi forustumaður-
inn í amerísku verkalýðs-
hr'eyfingunni, sem var ó móti
Poosevelt. En American
Federation of Labor 'beitti sér
opinberlega fyrir stuðnmgi við
bandamenn.
Kommúnistar héldu1 fast við
þessa stefnu, þó að Frakk-
land félli fyrir árás þýzilca
nazismans og . England væri
eitt eftir til þess að halda
uppi vörninni gegn honum.
Þeir börðust gegn því, að
Roosevelt léti Breta hafa 50
tfundurspilla til þess að vega
upp á móti þýzka kaíbáta-
hernaðínum á Atlantshafi.
Þeir gerðu allt, sem þeir gátu
til þess að hindra samþykkt
láns- og leigulaganna. Rooss-
velt var á þessum trma stimpl-
aður sem óvinur Ameríku
númer eitt. Alls staðar gall við
hjá amerískum kommúnistum
slagorðið: „The Yanks ar e not'
coming“ (Amsríkumenn koma
ekki). Ekki eitt einasta skip,
ekki ein einasta byssa, ekki
ein einasta flugvél átti að fá
að fara til Englands, því til
hjálpar. Og þegar Sir Walter
Citrine, forseti landssambands
brezku verkalýðsfélaganna,
kom til Bandaríkjanna í árs-
byrjun 1941, settu kommún-
istar eins konar „verkfalls-
vörð“ til þess að koma í veg
fyrir, >að verkamenn færu inn
í fund'áhúsin til þess að hlusta
á hann. Yfir göturnar spttu
þeir breiða borða með áletr-
uninni: „Roosevelt er að
breyta smjörinu okkar í byss-
ur!“ Verkföllin, sem lömuðu
flugvélaiðnaðinn á vestur-
strönd Ameríku _ vorið 1941,
voru vissulega gerð að undir-
lagi kommúnista. Og það var
á þessum tíma, sem a>m>erískir
og norskir kommúnistar lögð-
ust á eitt til þess, að hindra,
að nors'kir sjómenn hjálpuðu
'bandamönnum í orustunni um
Atlantshafið. Þá sögðu komm-
únistar í Ameríku, að það
mætti einu gilda fyrir Norð-
menn, hvort Quisling væri við
völd í Nöregi eða Nygaards-
vold.
En svo kom árás Hitlers á
Rússland og hún gerbreytti
stefnu kommúnista. Aðalblað
þeirra í New York, „Daily
Worker“, kom að vísu ekki út
22. júní 1941, en það kom út
daginn eftir og þá með áskor-
un til allra Ameríkumanna
um að veita bandamöninum
alla þá hjálp í baráttunni við
Hitler og nazismann, sem unnt
væri. Þá var stríðið allt í einu
orðið stríð fyrir hina hlutlausu
Ameríku >um framtíð og til-
veru lýðræðisins í heiminum.
Arásin á Noreg, Danmörku,
Holland, Belgíu, Júigóslavíu
og Grikkland hafði ekki á
nokkurn hátt breytt eðli
stríðsins að dómi kommúnista.
Það var fyrst árásin á Rúss-
land, sem gerði það að nýju
stríði.
I bók sinni, „Victory -—
and After,“ (Sigurinn — og
það, sem á eftir kemur), gerði
þáverandi formaður Komm-
únistaflokks Bandaríkjanna,
Earl Browder, eins konar
fræðil'ega >grein> fyrir þessari
algeru síefnubreytingu. Síðar
bætti hann við bckinni „Te-
heran — Our Path in War
and Peace“ (Teheran — veg-
ur ckkar í stríði og friði). I
þeirri bók er gerð nákvæm
grein fyrir hirini nýju: pólitík
kommúnista. Þráðurirm.' í henni
er sá, að ráðstefna Stalins,
Churohills og Roosevelts í Te-
heran hafi gerbreytt „horfun-
>um.“ Sú samvinna, sem þar
hafi verið hafin með Rúss-
landi og Vesturveldunum, sé
ekki neitt bráðabirgðafyrir-
brigði, sem aðeins muni end-
ast meðan styrjöldin stendur.
Teheranráðstefnan þýði hvorki
meira né minna en þáttaskipti
í sjálfri veraldarsögunni (bls.
10). í Teheran 'hafi ekki aðeins
verið ákveðið, að samhæfa
hernaðarátak Rússlands, Eng-
lands og Ameríku; þar hafi
einnig verið lagður grirnd-
völlurinn að varanlegum
friði, byggðum á samvinnu
þessara þriggja landa. Teher-
aruráðstefnan hafi lagt grund-
vöHinn' að langvarandi sam-
vinnu og gagmkvæmu trausti
hinna kapítalistísku lýðræðis-
þjóða og sovétlýðræðisins,
eins og það er orðað.
Slí'k samvinna, segir Earl
Browder, milli auðvaldsríkj-
anna* og Sovét-Rússlands,
hljóti að leiða til þess í Ame-
ríku, að tekin verði upp póli-
tísk og félagsle.g samvinna
með öllum stéttum; og með
því að slík samvinna geti að
sjálfsögðu ekki byggzt á neinni
sósíalistískri stefnuskrá, verði
hún að miðast við núverandi
auðvaldsskipulag. Fyigismenn
sósíalismans verði í mörg ár
að faiia frá allri baráttu fyrir
stefnu sinni til þess, að trufla
E'kki hina alþjóðlegu samvinnu
og sundra þjóðinni; og það sé
því léttara fyrir ameríska
kommúnis'ta, að ameríski
kapítalismin'n sé „framsæk-
inn“ og bezt til þess failinn,
að tryggja mönnum góð lífs-
kjör. Það megi e'kki 'heldur
róðast á auðhringana, því að
það geti ’haft í för með sér gagn
sókn auðvaldskLs (bls. 72).
Þvert á móti þurfi að leggja
alúð við samvinnuna við hina
amerísku kapítalista til þess
að tryggja hið alþjóðlega við-
reisnarstarf eftir stríðið. Ame-
ríski kapítalisminn verði að
leggja fram miUjarða dollara
til þess að rétta við önnur
lönd og koma í veg fyrir of-
framleiðslu í sjálfum Banda-
xfkjunum. A slíkt beri ekki
lí>ta sem neina „heimsval'dia-
stefnu“ eftir Teheranráð-
stefnuna; það sé aðeins fjár-
festing, sem öllum sé fyrir
beztu.
Fyrir verkalýðssamtökin sé
Teheranráðstefnan einnig upp
haf nýrra tíma; í „frelsis-
striðinu“ sé verkfall sama og
landráð. En einnig á friðar-
tím'um verði samvinna að
koma í staðinn fyrir verkföll,
— því að aukin stéttabarátta
'hljóti að binda enda á allar
vonir um frið og velmegun.
Kommúnistar verði því að
snúast af öllu afli gegn verka-
lýðsleiðtogum eins og John L.
Lewis, með því að hann vilji
ekki slíðra verkfallsvopnið
meðan á stríðinu stendur. Og
nú varð John L. Lewis óvinur
landsins númer eitt, en Roose-
velt vel'gefSarmaður mann-
kynsins.
Engum duldist, hvað það
var, sem olli þessum hring-
snúningi í pólitík amerískra
kommúnista 1941. Sovét-
Rússland fékk þá að fcenna á
hinni ægilegu ’hervél Hitler-
Þýzkalands. Sigur fyrir Sov-
ét-Rússland í þeirri viðureign
var óhugsanlegur nema því
aðeins, að Bandaríkin legðu
fram alla krafta því íil hjálp-
ar. Engar innanlandsdeilur í
Bandaríkjunum máttu hindra
þá hjálp. Það þurfti umfram
.allt að sigrast á hinni rót-
grónu tortryggni Ameríku-
manna í garð hins kommúnist-
íska Rússlands. Það var, meira
en nokkuð 'annað, ástæðan til
þess, að Moskvaútvarpið
básúnaði það út um allan heim
22. maí 1943, að alþjóðasam-
band kommúnista væri lagt
niður.
Qg það leið ekki á löngu
þar itil amerísku kommúnist-
arnir lö.guðu sig að þeirri yf-
irlýsingu. í maí 1944 lýstu
þeir yfir því, að Kommún-
istaflokkur Bandaríkjanna
væri lagður niður sem stjórn-
málaflokkur og að framvegis
myndu kommúnistar aðeins
starf-a innan beggja hinna
borgaralegu flokka að því, að
fá þá meim kosna í opitíberar
trúnaðarstöður, sem vildu
starfa á grundvelli Teheran-
ráðstefnun'nar. Sjálfum kom-
miinistaflokknum myndi verða
breytt í fræðslusamband. ',,I
Ameríku verður framvegis
enginn kommúnistaflokkur,“
sagði Earl Browder.
I „stjórnmálaráði“ flokksins
voru hins vegar tveir menn,
sem >efcki voru samþykkir
þessum algera hringsnúningi.
Annar þeirra, Samuel Darcy,
greiddi atkvæði gegn því að
leggja flok'kinn niður og var
fyrir það rekinn úr honum.
Hinn, William Z. Foster,
hliðraði sér hjá að greiða at-
kvæði og fékk að vera áfram
í „stjórnmálaráðinu.“ Að öðru
leyti tók flokkurinn þessari á-
'kvörðun með þögn og þolin-
mæði, og Earl Browder var
ekki aðeins prísaður sem
mesti verkalýð’sleiðtogi Ame-
ríku, 'heldur og sem marxist-
ískur fræðimaður á heims-
mælikvarða. A vinnustöðvum
og í ver>kalýðsfélögum byrjuðu
kommúnistar að beita sér fyrir
hinni nýju steínu; og, eins og
alkunnugt er, — þegar kom-
múnistar hafa ákveðið eitt-
bvað, þá fjdgja þeir því fram
í blindni, hvort sem það er
rétt eða rangt.
*
1 apríl 1945 birtist óvænt í
aðalblaði amerísku kommún-
istanna grein, skrifuð af
franska kommúnistanum Jac-
ques Duclos. Þar er stefna
Earl Brov/ders gagnrýnd
mjög alvarlega og hugmyndin
um stéttasamvinnu og frið
milii auðvalds' og verkalýðs-
hreyfingar >eftir stríðið gerð
hlægileg. Og alveg sérstaklega
er ákvörðunin um að leggja
niður komm'ú'nistaflokkinn í
Ameríku fordæmd. Engum
blandaðist hugur um, að þessi-
-grein boðaoi' ný þáttaskipti í
pólitík ameríska kommúnista-
flokksins; enda varð þeirra
ekki langt að bíða. 22. júní
sprakk bomban. Þann dag’
birti „Daily Worker“ átta
blaðsíðna langa ályktun, þar
sem tekin var mjög ákveðirv
afstaða gegn „svikum“ Earí'
Browders við verkalýðirm..
Browder var tafarlaust vikið-
úr formann.ssæti í flokknum>.
og þriggja manna nefnd undir
forsæti Williams Z. Foster tók
við forustunni. Nokkrum vik-
um síðar er haldið flokksþing.
og Browder er rekinn úr
flokk'num, en Kommúnista-
flokkur Bandaríkjanna hátíð-
lega endurreistur í eimr
hljóði. Með tilvitnunum f
Marx, Lenin og Stalin var
Earl Browder dregirm í dilk
með Kautsky og Trotzky. Qg
þá var það heidur ekki erfitt
að „skýra“ hina nýju stefnu
flokksins með til.vitnunum í
hin sömu átrúnaðargoð, þó að
Earl Browder befði að vísu
einnig „skýrt“ .sína „línu“ með
skírskotun til þeirra. Og jafn-
einróma og flokkurinn hafði
fylgt Browder á ófriðarárun-
um, ákveður hann nú, að
fordæma hann, útiloka hann
úr sínum röðum!
Það er engin þörf á því, að
leggja höíuðið í bleyti til þess
að skilja, hversvegna grein
hins franska kommúnista'
hafði svo algerlega stefnu-
breytingu í för með sér í ame-
ríska kom'mú'nistaf lokknum.
Stríðið í Evrópu var á enda.
Það var ekki lengur nauðsyn-
legt að reka áróður fyrir sam-
vinnu hinna „þriggja stóru,“
eins og 'gert hafði verið frá
því um vorið 3945. Sovét-
Rússland hefur eftir stríðið
tekið upp stefnu í utanríkis-
pólitík sinni, sem í hverju
landinu eftir annað leiðir til
árekstra við Bretland og
Bandaríkin; og sam'tímis hafa
kommúnistar byrjað á ný sinn
gamla söng um hið ameríska
og brezka emokimarauðvald,
sem ætli sér að ráðast á Sov-
ét-Rússland. Hin þjóðfélags-
iega og pólitíska þróun á
Bretlandi og í Bandaríkjunum
hefur að sjálfsögðu ekki tekið
neina stefnub^gytingu við
stríðslokin, >en utanríkismála-
stefna Sovét-Rússlands hefur
breytzt; þessvegna verða
kommúnistaflokkarnir einnig
að breyta um stefnu; og í dag
hafa þeir aftur tekið upp sama
áróðurinn, sem þeir ráku allt
frá 1921 þar til 22. júm 1941,
en lögðu þá niður þar til um
vorið 1945.
Það er alls enginn efi á
því, a5 í b áðum tilfellum,
1941 og 1945, Jiefur það ver-
ið utanríkismáJastefna Sov-
ét-RússIands, sem réði
stefnríbreytmgum kommún-
isíaflokkanna.
--i!
Saga ameríska fcommúnista-
flokksins á ófriðarárunum er
—- svo stórfurðuleg ‘sem hún
er — ekkert sérstök innan
Ikommúmstahreyfingarinnar.
Hliðstæður hennar iiafa gerzt
í öllum löndum og taka af öll
tvímæli um þetta tvennt:
a). Stefna komimúnistaflokk-
anna er í ö'Hum 'löndum ein-
göngu miðuð við það, sem
kommúnistar óHta, að séu
Framiiald á 7. síðu.