Alþýðublaðið - 24.08.1947, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Sunnudagnr 24. ágúst 1947.
I heimsókn eftlr 34 ára dvöl
, í Yesturheimi.
í FYRRADAG hitti ég
uð máli Vestur-íslending, sem
er staddur hér í kynnisför á-
samt konu sinni, enskri. Ég
rabbaði við hann góða stund
og kunni hann frá mörgu að
segja.
Vesturheims-íslendingur
þessi heitir Bjarni Kolbeins,
&r húsameistari að atvinnu
-og búsettur í Vancouver. B
C. á Kyrrahafsströnd í Kan-
ada. Hann er Húnvetningur
að uppruna, .fæddur að Stað-
arbakka í Miðfirði, ?0 marz
1897, og er sonur Eyjólfs
Kolbeins, er þar var prestur,
og konu hans, frú
Þóreyjar Bjarnadóttur frá
Reykhólum. Sextán vetra
fluttist Bjarni haustið -1913
vestur um haf til Winnepeg
og dvaldi þar og í grennd
um 5 ára skeið, en fluttist til
Vancouver í British Colum-
'.bia árið 1918 og hefur verið
búsettur þar síðan. Kona
-hans, Dora Kate, er dóttir
Charles Provis, er var þekkt
tónskáld; hafði unmið
hljómlist í Lundúnum, en
fluttist síðan til Victoria í B.
C. og síðast til Caleforníu.
Hann lézt þar fyrir nokkrum
árum á níræðisaldri.
Vancouver, viðar-
vinnsíuborgin.
Þú hefur haft langa úti-
vist og kannt eflaust frá
mörgu að segja. Hvernig hag
ar til umhverfi og landslagi,
þar sem þú ert búsettur?
„Landslagið er að flestu
leyti svipað og hér heima, að
skógunum ■ undanteknum-
Líti ég út um gluggann, þar
sem ég bý, blasir haf, firðir,
fjöll og hálsar við augum mín
um. Veðurfar og Ioftslag er
svo líkt veðurfari hér, að
þeim íslendingum, sem þarna
eru búsettir, finnst, að þeir
Séu komnir heim til gamla
Fróns. Um skógana þarna í
grenndinni mætti margt
segja, þar óx og vex enn fjöl
breyttur trjágróður, og er
margt af honum kjörviður.
Til dæmis rauðviðurinn. Skóg
arhöff og hvers kyns viðar-
vinnsla hefur verið mikið
stundað á þessum slóðum um
tugi ára. Borgin Vancouver
á sögunarmillunum upphaf
sitt og tilveru að þakka. Þær
eru fjölmargar þar í borg.
Viðaverksmiðjum fer fjölg-
andi- Á seinustu árum hef-
'ur framleiðsla alls konar kross
viðartegunda farið sívaxandi.
Bjarni Kolbeins.
Hann má til márgs nota. Eina
tegund hans notum við nú
mikið í yztu klæðningu íbúð-
arhúsveggja. Hún er gerð úr
rauðviði og viðarlögin límd
með vatnsþéttri límtegund.
Þykir þetta gefast mjög vel.“
— Eru hús þar mörg gerð
úr timbri?
„Flest. Kjallari þeirra er
þá gerður úr steinsteypu.
Sum þeirra eru múrhúðuð að
utan, en mörg timburklædd
og þykja þau hlýrri- Fram að
þessu hefur tíðkazt að skar
klæða þau rauðviðarborðum.
Síðan eru þau máluð utan.
Oftast hvít. Það er bæði
hentugt byggingarlag og eink
ar fallegt.“
— Og skógarhöggið er mik-
'il atvinnugrein þar í fylki,
enn í dag?
„Já. En samt hefur sú at-
vinnugrein tekið breytingum.
Áður var hún stunduð sem
rányrkja. Tóku skógar því að
eyðast, þótt miklu væri af
að taka- Það hafði þær af-
leiðingar, að loftslag breytt-
ist. Regn minnkaði og kald-
ara varð í veðri. Nú hefur
ríkisstjórnin séð svo um, að
gróðursett séu því sem næst
jafnmörg ungtré árlega og
þau sem höggvin eru. Með
því á skógurinn að geta hald-
izt við.“
— Er margt íslendinga bú-
sett í Vancouver?
„Hvað skal segja? Svarið
hlýtur að fara eftir því,
hverja við teljum íslendinga-
Ég geri ráð fyrir, að þar séu
búsettir á að giska 3000
manns, yngri og eldri, af ís-
lenzku bergi brotnir. Okkur
er kunnugt um 500 fjölskyld
ur, sem talizt geta til íslend-
inga með þeim hætti. Þegar
við höldum íslendingasam-
komur, sækja þær venjulega
4—500 manns“.
Félagslíf með ís-
Iendingum í Van
couver.
— Hvernig er félagslíf
með íslendingum þar í borg?
„Þar er starfandi íslenzkt
kvenfélag, er „Sólskin11 nefn
.ist. Það hefur nú starfað um
fjörutíu ára skeið eða því
sem næst. Tvö önnur íslend-
ingafélög, ,,Ingólfur“ og „ísa
fold“ eru nú runnin saman í
eitt félag er nefnist „Strönd-
in“. Hið fyrrnefndar var
lestrarfélag, en hið síðar-
nefnda eins konar þjóðrækn
isfélag. Hið nýja félag gegn-
ir hlutverki þeirra beggja;
vinnur að samheldni, kynn-
um og menningu meðal
landa þar. Auk þess er starf-
andi íslenzkur kirkjusöfnuð-
ur þar í borg. Hann er yngst
ur íslenzkur söfnuður í
heimi. Var stofnaður um það
leyti, sem biskup íslands, hr.
Sigurgeir Sigurðsson, var á
ferð um íslendingabyggðir.
Prestur safnaðarins er séra
Haraldur Sigmar. Annan
sunnudaginn flytur hann ís-
lenska messu, en hinn enska,
en messusiðir eru þeir sömu
og hér heima. Ensku mess-
una sækja mest ungt fólk af
íslenzkum ættum, sem er
ensk tunga tömust. Söfnuð-
urinn telur um 200 meðlimi“.
— Er íslenzkan lítið lærð
meðal yngri kynslóðarinnar?
„Ég tel mig mega fullyrða,
að nokkur straumhvörf hafi
orðið meðal ungra manna af
íslenzkum ættum, hvað þetta
snertir. Þeim fer nú fjölg-
andi, sem nema íslenzka
tungu og leitast við að afla
sér íslenzks fróðleiks“.
„Eitt af því, sem við gerum
til þess að viðhalda því/sem
íslenzkt er meðal okkar, er
að gangast fyrir sameigin-
legri Íslendingahátíð á ári
hverju. Hún nefnist íslend-
ingadagur. Nú sameinast ís-
lendingar, búsettir í fjórum
borgum á þessum slóðum um
þessa hátíð: Vancouver, Bla-
ine, Bellingham og Point
Roberts. Má og segja, að að
henni standi íslendingar, bú-
settir í tveim stórveldum,
því Vancouyer er í Kanada,
en Blaine og Bellingham í
Bandaríkjunum. í öllum þess
um borgum eru starfandi ís-
lendingadagsnefndir, sem
starfa að undirbúningi hátíð-
ahaldanna.“
íslendingadaguriinin
í landamæra-
garðinum.
— Eru ekki örðugleikar á
því að íslendingar búsettir í
tveim ríkishlutum, geti sótt
sameiginlega hátíð?
„Svo kynlega vill til, að
það er ekki. Svo er mál með
vexti, að á landmærum Kan-
ada og Bandaríkjanna, í nánd
við Vancouver, stendur frið-
arbpgi einn mikill. Hann var
byggður á árunum eftir fyrri
heimsstyrjöldina, til minn-
ingar um, að þá hafði staðið
friður ,í heila öld með þess-
um tveim þjóðum. Umhverf
is friðarbogann er skemmti-
garður, víður og fagur. Þang
að mega þegnar beggja ríkj-
anna ferðast og koma án þess
að nokkrar hömlur hindri
för þeirra. í þessum garði
höldum við íslendingadag-
inn. Þar eru þá oft staddir
um 1000 landar; sumir þeirra
koma alla leið frá San Franc
isko, um 1200 mílna leið“.
Eftirköst styrjald-
arinnar.
— Hefur heimsstyrjöldin
ekki haft mikil áhrif á hagi
ykkar?
„Jú, þeirra verður víða
vart- Þeir sem störfuðu í
hernum hljóta forgangsrétt
á mörgum sviðum. Meðal
annars launaða skólavist ef
þeir vilja leggja stund á
nám, þ. e. a. s. þeim er goldið
kaup úr ríkissjóði, þá sjö
mánuði ársins, sem þeir eru
við námið, en séð fyrir vel
launaðri vinnu á sumrin. Ef
þeir ætla að byggja sér íbúð
jarhús, hafa þeir forréttindi
um öll efniskaup. Þetta at-
riði hefur mikil áhrif á starf
húsasmiða. Naumt er oft um
byggingarefnið, eða einstaka
tegundir þess, því að mikið er
flutt út. Verða þeir húsa-
byggjendur, sem ekki voru
í herþjónustu, því oft að
fresta framkvæmdum um
lengri eða skemmri tíma,
vegna efnisskort. En
þessir örðugleikar eru smá-
vægilegir. Vinna er næg hjá
okkur og velmegun almenn.
Gjaldeyrisverzlun var frjáls
um skeið, en nú hafa henni
verið settar mjög strangar
skorður. Ákvæði varðandi
voru hert til muna, eftir að
ég lagði af stað- Það varð
til þess, að ég varð að leggja
lykkju á leið mína, til þess
að fara hvergi aftur inn fyr-
ir landamærin, en ég ók í bif-
reið minni þvert yfir Banda-
ríkin frá vesturströnd til
austurstrandar, — um tíu
sambandsríki11.
Bjarni Kolbeins kom hing
að heim snöggva ferð 1930.
Hann hefur starfað með
enskumælandi mönnum
lengstan þann tíma, sem
hann hefur dvalið úti. Samt
talar hann íslenzkuna lýta-
laust. Iiann hefur fylgzt vel
með öllu því, er hér gerist,
(Framh. á 7. síðu.)
Kaupum tuskur
Baldursgötu 30.
Munið Tivoli.
Minningarspjöld
Jóns Baldvinssonar forseta
fást á eftirtöldum stöðum:
Skrifstofu Alþýðuflokksins.
Skrifstofu Sjómannafélags
Rvíkur. Skrifst. V. K. F.
Framsókn, Alþýðubrauðg.,
Lvg. 61 og í verzl. Valdimars
Long, Hafnarfirði.
Þvotfamiðstöðin
Borgartúni 3.
Sími 7263.
Tökum blautþvott.
Smekklésar
SKIPAHTG6RÐ
RIKISIWS
strandferð vestur og norður
til Akureyrar síðari hluta
vikunnar. Tekið á móti flutn-
ingi á mánudaginn. Pantaðir
farseðlar óskast sóttir á
þriðjudaginn.

, CUAJO