Alþýðublaðið - 22.09.1948, Side 3
Miðvikuclagur 22- sept. 1948.
ALÞVÐUBLAÐIÐ
a
rgni til kyölds
í DAG er miSvikudagurinn
22. september. Fæddur Jón Þor
steinsson skáid, Arnarvatni,
1859. — Úr Alþýðublaðinu fyr
ir 22 árum: „Prammi fullur af
sandi sökk á Iaugardagskvöldið
var í hafnarmynninu nálægt
siglingaleiðinni. Kom skyndi-
Eega leki að honum. Var heilan
dag verið að ná honum upp
aftur með atbeina gufuskips og
aðstoð köfunai-manns. Han náð-
ist burtu í gær“.
Sólarupprás var kl. 7,10. Sól
arlag verðu.r kl. 19,29. Árdegis-
háflæður er kl. 8,25. Síðdegishá
flæður er kl. 20,42. Sól er í há-
degisstað kl. 13 20.
Næturvarzla: Lyfjabúðin Ið-
unn, sími 1911.
Næturakstur: Bifreiðastöð
Eeykjavíkur, sími 1720.
Veðrið í g|ær
Hæg vestslæg átt var í gær
kl. 15 um allt land, skýjað víð
ast hvar nema í Skaftafells-
sýslu. Lítils háttar rigning var
á Vestfjörðum og annesjum
nyrðra. Hitinn var 6—9 stig um
allt land, og heitast á Kirkju-
bæjarklaustri. Hiti í Reykjavik
var 8 stig.
Fíugferðir
LOFTLEIÐIR: Hekla er vænt-
anleg frá Prestvík og Kaup
mannahöfn um sexleytið 1
dag og fer í nótt til Parísar.
Geysir er væntanlegur frá
New York um kl. 5 á morg
un.
AOA: í Keflavík kl. 8—9 árd.
frá New York og Gander til
Kaupmannahafnar og Stokk
hólms.
Skipafréttir
Laxfoss fer frá Reykjavik kl.
7,30, frá Akranesi kl. 9. Frá
Reykjavík kl. 17, frá Akranesi
kl. 20.
Foldin er á förum frá Aber-
deen til Hamborgar. Linge-
stroom er á leið til Amsterdam
Reykjanes er í London, fermir
í Hull þ. 27. þ. m.
Hekla er á Austfjörðum á
norðurleið. Esja er í Reykjavík.
Herðubreið er á leið frá Þórs-
höfn til Akureyrar. Skjaldbreið
er í Reykjavík. Þyrill er
Reykjavík.
Hvassafell losar timbur á ísa
firði. Vigör er á Akranesi. Varg
er á Akureyri.
Blöð og tímarit
Víðsjá, 2. hefti 3. árgangs er
nýútkomið. Efni ritsins er m
a.: Gyðingar og Palestínuvanda
málið, Leynivopn Stalins?, Nú-
tíma frönsk málaralist, Mikki
mús eldist, Ævintýralandið
Brazilía, Hugsaðu fyrir morg
undeginum, Er svona auðvelt
að skara fram úr? Sorgarsiðir
Bengal, og Segulbrautin, kvæði
Frjáls verzlun, 8. hefti 1948
hefur borizt blaðinu. Efni
Verzlunarminjasafn, eftir Bald-
ur Pálmason, Verzlunarvanda
mál, eftir Emil Jónsson, Verzl
unarstéttin þarf athafnafrelsi
eftir Eggert Kristjánsson, o. fl
Embætti
Guðmundur Daníelsson hefur
verið skipaður skólastjóri barna
skólans á Eyrarbakka.
Harald Pousette, sendiherra
Konan, sem stehdur framan við 'hljóðnemann, heitir Florenee
Hamcock og var forseti þings brezka Alþýðusambandsins, sem
nýlega var ihaldið í Margate, en þar lýstu brezkir verfcamenn
yfir því með yfirgnæfandi meirihluta, að þeir te3,du stefnu;
stjórnarinnar vera rétta.
fCona óskasf
tii að sjá um kaffistofu á skrifstofu okkar.
Vinnutími klukkan 11,30—14.00. — Upp-
iýsingar í skrifstofunni í Hamarshúsinu við
Tryggvagötu.
H.f. „SfieSI" á !s!
ISS0E1:
STJÓRN Farmanna- og! og óþverra, sem frá kolakraii
Svía, er fyrir nokkru kominn
heim úr sumarleyfi og hefur tek
ið við forstöðu sænska sendi-
ráðsins á ný.
Ludvig Andersen, aðalræðis-
maður Finna í Reykjavík, hef-
ur samkvæm eigin ósk fengið
lausn frá embæti. Eiríkur Leifs
son ræðismaður Finna í Reykja
vík tekur við starfi hans.
Julius Schopka hefur fengið
viðurkenningu sem aðalræðis-
maður fyrir Austurríki á ís-
landi með aðsetri í Reykjavík.
Söfn og sýningar
Listsýningin, Freyjugötu 41.
Opin kl. 12—10 síðd.
Skemmtanir
KVIKMYNDAHÚS:
Gamla Bíó (sími 1475: —
,,Ástaróður“ (amerísk), Paul
Henreid, Katharine Hepburn,
Robert Walker. Sýnd kl. 9. —
,,Spjátrungurinn“ (amerísk).
Sýnd kl. 5.
Nýja Bíó (síini 1544): —
„Desembernótt" (frönsk). Pierre
Blanchar, Renée Saint-Cyr. —
Sýnd kl. 5, 7 og 9. „Ung og
óstýrlát" (amerísk). Sýnd kl. 3.
Austurbæjarbíó (sími 1384):
,,Kenjakona“ (amerísk). Hedy
Lamarr, George Sanders, Louis
Hayward. Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Tjarnarbíó (sími 6485): —
,,Brothætt gler“ (ensk). James
Mason, Rosamund John, Ann
Stephens, Pamela Kellino. Sýnd
kl. 5, 7 og 9.
Tripolibíó (sími 1182): —
,,Bernska mín“ (rússnesk). Al-
josja Ljarski, Massalitinova,
Trojanovski. Sýnd kl. 7 og 9.
„Kátir voru karlar“. Sýnd kl.
5.
Bæjarbíó, Hafnarfirði (sími
9184): ,;Svarta perlan“ (ensk).
Margaret Lockwood, Anne
Crawford, Ian Hunter, Barry
K. Barnes. Sýnd kl. 7 og 9.
Hafnarfjarðarbíó (sími 9249):
„Singapore“ (amerísk). Fred
McMurry, Ava Gardner. Sýnd
kl. 7 og 9.
SAMKOMUHÚS:
Hótel Borg: Danshljómsveit
kl. 9—11,30 síðd.
Sjálfstæðishúsið: Kvöldvaka
Varðar kl. 8,30 síðd.
SKEMMTISTAÐIR:
Hellisgerði, Hafnarfirði: Opið
KROSSGÁTA NR. 101.
Lárétt, skýring: 2 götóttar, 6
fangamark, 8 drungi, 9 þvertré,
12 orðflokkur, 15 flennan, 16
tóm, 17 slá, 18 trjátegundin.
Lóðrétt, skýring: 1 hluta, 3
nútíð (fornmál), 4 skeldýr, 5
keýr, 7 sjáðu, 10 reiður, 11 ár-
bók, 13 frelsa, 14 skip, 16 tví-
hljóði.
LAUSN Á NR. 100.
Lárétt, ráðning: 2 okkar, 6
Á. Á. 8 kal, 9 gló, 12 afglapi,
15 aular, 16 ögn, 17 R. R., 18
sandi.
Lóðrétt, ráðning: 1 fágar, 3
K. K„ 4 kapal, 5 al, 7 álf, 10
ógagn, 11 firra, 13 lund, 14 par,
16 Ö. A.
kl. 1—6 síðd.
Tivoli: Opið kl. 8—11 30 sd.
Otvarpið
20.30 Útvarpssagan: „Jane
Eyre“ eftir Charlotte
Bronte, XXXVII. (Ragn-
ar Jóhannesson skóla-
stjóri).
21.00 Tónleikar: Kvintett fyrir
blásara eftir Carl Niel-
sen (endurtekinn).
21.30 Kveðjuorð (séra Jóhann
Hannesson kristniboði).
21.50 Tónleikar (plötur).
22.00 Fréttir.
22.05 Danslög (plötur).
22.30 Veðurfregnir.
Dagskrárlok.
Or ölium áttum
Haustfermingarbörn séra
Árna Sigurðssonar eru beðin að
koma til viðtals í Fríkirkjuna á;
morgun, fimmtudag kl. 5.
Haustfermingarbörn séra
Jóns Auðuns komi í dómkirkj-
una kl. 5 á íimmtudaginn, og
haustfermingarbörn séra Bjarna
Jónssonar á föstudag kl. 5.
Frá happdrætti NFLÍ. Vinn-
ingarnir í happdrætti Náttúru-
lækningaíélags íslands, sem
fiskimannasambands íslands
gagnrýndi þá fyrirætlun
Reykjavíkurbæjar að reisa
síldarverksmiðju í Örfirisey.
Mótmælj studd sterkum rök
um voru einróma samþykkt.
Vitað er um, að mörgium
Reykvíkin'gum er ekki ium
það gefið að sjá heljarmik-
inn verksmiðiukassa rísa
upp norðvestanvert við höfn
ina.
íslendingar eru yfirleitt
stoltir af hinni ungu og ört
vaxandi höfuðborg, stem
stendur við sundin- „Þar
fornar súlur Jlutu á land, við
fjarðarsand og eyjaband.
Þeir reistu Reykjavík . . .“
kvað Einar Benediktsson.
Innsigling til Reykjavíkur er
fögur. Borgin sjálf frá sjó að
sjá, umhverfi hennar og
fjallahringur, á hvergi sinn
líka. Nokkrar fagrar og stil
hreinar stórbyggingar setja
svip sinn á bæinn og bera
menningarstigi landsmanna
fagurt vitni. Má þar nefna
sjómannaskólann og Landa-
kotskirkjuna.
Margir eru því mótfallnir
að verksmiðjiukassar í móð-
urskipastíl séu byggðir á
áberandi stöðum, til dæmis
Örfirisey. Mörgum þykir
prýði að hinni vinaiegu ey
og þykir gaman að ganga þar
um sér til upplyftingar með
skylduliði sínu. Mörgum
þykir nóg um þrengslin í
höfninni, þar sem skipin
verða að troðast hvert inn
fyrir annað og hvert utan á
annað og lem.jast þar saman
í vondu veðri til tjóns fyrir
útgerðarfélogin- Mörgum
þykir líka nóg um skít þann
dregið var í 17. júní s. 1., komu
í hlut þessara manna: Skódabíll
inn: Frú Kristín Laxdal, Njáls-
götu 49. Rvík. Málverkið: Frú
Helga Jónsson, Drápuhlíð 1,
Rvík. ísskáparnir: Sigríður Sig
mundsdóítir, Þverv. 40, Rvík.
Guðrún Einarsdóttir, Baldurs-
götu 10, Rvík. Hrærivélin: Jón
Guðmundsson Hlíðar, sjóm.,
Keflavík. Strauvélin: Ágúst
BÖðvarsscn, Holtsgötu 10, Rvík.
Stáleldhúsborðið: Einar Guð-
mundsson, Templarasundi 5,
Rvik. — Þriggja vinninga héf-
ur ekki verið vitjað: Þvottavél
(«r. 37389). Eldavél (nr. 40
108). Flugfar nr. 37995).
Árið 1948 eru 1943 íbúar i
Keflavík. Er Keflavík stærsta
þorp á landinu, sem ekki hefur
kaupstaðarréttindi.
anum stafar við höfnina, þótf
ekki se tekio upp á því að
rjóðra síldargrút þar ofan áf
Bæjarfulltrúar okkaý
Reykvíkinga vildu ekki fall|
ast á röksemdir F. F. S. í. í
þessu máli. Aðeins tveir eða
þrír þeirrá vildu varðveitá
Örfirisey. Allix hinir me|
tölu vildu óðfúsir fórna
henni til eflingar atvinnu--
ilifinu hér í bænium. Fæx|:
betur að sú fórn yrði ekki til
einskis. Borgarstjórinn sjáif
ur hafði orð fyrir hinurn
margfalda meirihluta og
kvað verksmiðjuna verða að
standa við höfn eða hvergi.
Þetta er rétt að því leyti, að
ekkert vit er í því að reisa
sfldarverksmiðju á • hafn-
lausri strönd. En þess ber aÖ
gæta að síldarverksmiðjur
ríkisins og einstaklingk
istanda vfirleitt ekki við tilj-
búnar hafnir eða skipakvíaii-
Sæmileg náttúruskilyrði oij
bryggjur . hafa þótt nægjá.
Má þar nefna Eyjafjörð, Ing-
ólfsfjörð, Reyðarfjörð o. fh
Þeir menn eru til, sem álíta
að sambærilegir staðir vii5
þá, sem að ofan eru nefndir.
séu til við Faxaflóa, og þvjí
hafi ekki verið nauðsyn a’5
fara með síldarvinnslu t:l
Reykjavíkur og leggja undir
mikinn hluta hinnar dýfg-
mætu hafnar.
Það er einmitt höfnin, seúi
höfuðstaður landsins á aö
miklu leyti vöxt sinn og við-
g‘ang að þakka. Það mun því
hvorki hafa verið nauðsyn-
legt eða ráðlegt að leggj'a
Reykjavíkurhöfn undir síld-
arverksmiðju eða staðbund-
ið bræðslukerfi. Hvalfjörður
sjálfur er fullboðlegur tál
peirra hluta. Þessi ágæti en
lítt notaði fjörður er italin
bezta herskipalægi við Norð
ur-Atlantshaf; þar er starf-
rækt olíuforðabúr og hval-
veiðistöð. Gefui’ það nokki’a
bendin.gu um, hvort þar er
um hafnleysi að ræða. Væri
svo. þá væri fjörðurinn énot
hæfur til þessara hluta. Þá
væri heldur ekki hægt að
hafa þar síldarstöð. Eða
hvers vegna var þá ekki höfð
hvalveiðistöð í Reykjavík?
Álitsgerð F. F. S. í. var á
rökum byggð; sambandið
'gerði hreint fyrir sínum dyr
um í þessu máli eins og
skyida þess var. Það reyndi
að koma því til vegar, að
Örfixisey yrði varðveitt urn
(Frh. á 7. síðu.),