Alþýðublaðið - 21.09.1950, Blaðsíða 3

Fimmtuclagur 21. sept. 1950.
ALÞÝf>URKAfMf>
3
FRÁ MORGNITIL KVÖLÐS
í DAG er fimmtudagurinn
21. september. Fæddur H. G.
Wells rithöfundur árið 18GG.
Sólarupprás í Reykjavík er
kl. 7.06, sól hæst á lofti kl.
13.21, sólarlag kl. 19.31; árdeg-
isháflæður kl. 2.30, síðdegishá-
flæður er kl. 15.08.
Næturvarzla: Lyfjahúðin Ið-
unn, sími 1911.
flugvélum, Fisksjá, Útgerð og
aflabrögð og Botnmálning
skpia.
Söfn og sýningar
Þjóðskjalasafnið er opið frá
kl. 10-—12 og kl. 2—7 alla virka
daga. Á laugardögum yfir sum
armánuðina þó aðeins frá kl
10—-12.
Tiiboð óskasf í 2 hifreiðar
hafnargerðarinnar á Siglufirði.
Truckbifreið (G.M.C. 1942) vélarlaus, og jeppabif-
reið (Willys Jepp 1945).
Bifreiðarnar eru til sýnis ( portinu á Seljavegi 32
frá kl. 2—5 í dag.
Tilboðum sé skilað til Vitamálaskrifstofunnar.
Flugferðir
FLUGFÉLAG ÍSLANDS: Inn-
anlandsflug: Ráðgert er að
fljúga í dag fyrir hádegi til
Akureyrar, Vestmannaeyja,
Blönduóss, Sauðárkróks,
Kópaskers, Reyðarfjarðar,
Fáskrúðsfjarðar, og Akur-
eyrar aftur eftir hádegi; á
rnorgun: fyrir hádegi til Ak-
urevrar, Vestmanar#yja,
Kirkjubæjarklausturs, Fag-
urhlsmýrar, Hornaf jarðar,
Siglufjaðrar, og Akureyrar
aftur eftir hádeg.i. Utanlands-
flug: Gullfaxi fer á laugar-
dagsmorgun kl. 8.30 til Kaup
mannahafnar.
Skipafréttir
M.s. Arnarfcjl er í Genoa.
M.s. Hvassafell er í Eyjafirði.
M.s. Katla fór frá Reykjavík
16/9 áleiðis til Ítalíu.
Brúarfoss kom til Lysekil í
Svíþjóð 19/9 frá Hafnarfirði.
Dettifoss er í Reykjavík. Fjall-
foss kom til Akureyrar í gær-
kveldi. Goðafoss hefur væntan-
lega farið frá Rotterdam 19/9
til Hull, Leith og Ré.ykjavíkur.
Gullfoss kom til Reykjavíkur í
morguh frá Leith og Kaup-
mannahöfn. Lagarfoss re í
Rdykjavík. Selfoss fer frá
Reykjavík í kvöld tii Sauðár-
króks, Iljálteýrar og Akureyr-
ar. Tröllafoss er í New York,
fsr þaðan væntanlega 26/9 til
Halifax og Reykjavíkur.
Blöð og tímarit
Læknablaðið 3. hefti 1950
hefur blaðinu borizt. í>að flytur
greinina Sjúkdómsgreining og
meðferð eftir Sigurð Samúels-
son, minningargrein um Skarp-
héðin Þorkelsson eftir Þórarin
Guðnason og fleira.
Ægir, júlí—ágúst 1950 hefúr
barizt blaðinu. Þéssar greinar
eru í heftinu meðal annars:
Skýrsla Cooleys og íslenzk hót-
fyndni, Vertíðin í Sunnlrnd-
inga- og Vestfirðingafjórðungi
1950, Erfiðlcikar í sjávarútvegi
Breta. Flutningur á fiski með
ÓTV&PPID
20.30 Útvarpshljómsveitin:
Ensk aiþýðulög.
20.45 Dagskrá Kvenréttindafé-
langs íslands, — Erihdi:
Frá bæjardyrum hús-
móðurinnar (frú Katrín
Pálsdóttir).
21.10 Tónleikar (plötur).
21.15 íþróttaþáttur (Sigurður
Sigurðsson).
21.30 Sinfónískir tónleikar
(plötur): a) Forleikur að
óp.'-,Rusian og Ludmilla'
eftir Glinka. b) Píanó-
konssrt nr. 1 í fis-moll
eftir Rachmaninoff. c)
,Skazka“ (avintýri) eftir
• Rimsky-Korsakov. d)
Sinfónía í D-dúr op. 25
(Klassíska sinfónían)
eftir Prokofieff.
Þjóðminjasafnið er opið frá
kll. 13—15 þriðjudaga, fimmtu
daga og sunnudaga.
Náttúrugripasafnið er opið
frá kl. 13.30 til 15, þriðjudaga,
fimmtudaga og sunnudaga.
Landsbókasafnið er opið yfir
sumarmánuðina sém hér segir:
Alla virka daga frá kl. 10—12,
1—7 og 8—10; á laugardögutn
þó aðeips frá kl. 10—12.
Safn Einars Jónssonar er op-
ið á sunnudogum frá kl. 13.30
til 15.
Or öllurri áttum
STJÓRNARSKRÁRFÉLAG-
IÐ í Reykjavík boðaði til fund
ar á Þingvöllum um stjórnar-
skrármálið á sunnudaginn.
Taldi funditrinn að brýná
nauðsyn bæri til að breyta
stjórnarskránni þannig, að lög-
gjafarvald og framkvæmdavald
væri að fullu aðskilið.
ábyrgð forseta ákveðio kjör-
tímabii. Ráðuneytið víki ekki
fyrir vantráusti alþingis.
2. Alþingi eitt hafi állt lög-
gjafarvald. Forsetar alþingis
hafi rétt til að setja bráða-
birgðalög að beiðni ríkisstjórn-
arinnar. Þingrofsvald forseta
hverfi.
VEGFARENDUR: Gáleysi í um
ferð getur kostað ykkur lífið
eða örkuml ævilangt.
Haustfermingarbörn í Laug-
arnessókn eru beðin að koma
til viðtals í Laugarneskirkju
næstkomandi þriðjudag kl. 5
e. h. Séra Garðar Svavarsson.
Minningarspjöld Styrktar-
sjóðs ekkna og munaðarlausra
barna íslenzkra lækna fást á
Klapparstíg 29, annari hæð hjá
Magnúsi Péturssyni lækni.
Haustfermingarbörn séra
Bjarna Jónssonar komi til við
íals í Dómkirkjuna á föstudag
kl. 5 s. d. I-íaustfermingabörn
séra Jóns Auðuns komi til við
íals í Dómkirkjuna næst kom-
andi mánudag kl. 5 s. d.
Aðalfundur Presfa
AÐALFUNDUR Prestafé-
lags Suðurlands var haldinn í
Múlakoti í Fljótshlíð dagana
27.—28. ágúst s.l.
Fundur hófst á sunnudags-
kvöld 27. ágúst og flutti bá síra
Eiríkur Brynjólfsson á Útskál-
um erindi. En áður um daginn
höfðu prestarnir messað, tveir
og tveir samay í fimm kirkjum
í Rangárvalalprófastsdæmi.
Daginn eftir voru rædd aðal-
mál fundarins, er voru ný við-
horf í andlegu lífi á Norður-
’öndum, framsögumaður síra
Sigurður Einarsson í Holti, og
veiting prestakalJa, framsögu-
maður sira Sigurður Pálsson í
Hraungerði.
Stiórn félagsins var endur-
kiörin, en hana skipa: Síra
Hálfdan Helgamn prófastur,
síra Sigurður Pálsson og síra
Garðar Svavars^/i.
Fundi Jauk með bví. að fo.v-
maðurinn, síra Hálfd.an pró-
fastur. flutti hugvekiu í Hlíð-
arendakirkju, en síðay voru
prestarnir til altaris.
Fundarstjórar voru kjörnir
Bjarni Bjarnason skólastjóri,
Laugarvatni, og Sigurður Jóns
son hreppstjóri, Seltjarnarnesi.
Ritarar voru Sólmundur
Einarsson, Reykjavík og Þór-
arinn Helgason frá Þykkvabæ.
í fundarbyrjun gaf Jónas
Guðmundsson skýrslu um störf
Stjórnarskrárfélagsins í Reykja
vík á s. 1. starfsári, og lét þess
getið m. a. að nú þegar hafi
verið stofnuð stiórnarskrárfé-
:ög í Húnavatnssýslu, Akureyri
3g Siglufirði og unndirbúning
nr hafinn ao stofnun slíkra fé-
laga i tíu sýslu- og bæjarfélög
um öðrum. Þá háfi og, síðan
síðasti Þingvallafundur var
baldinn, verið stöfnuð fjórð-
ungasambönd á Suðurlandi og
á Vestfjörðum.
A fundinum voru tekin +il
umræðu: Stiórnarskrármálið,
framsögu hafði Jónas Guð-
mundsson skrifstofustióri.. Sam
vinna fjórðungasambandanna
asr stMrnarskrárféJaganna, fram
sönumaður Jórtas Jónsson slíóla
^úóri. Stjórnlagaþing. fram-
''ögumaður Þórarinn Þórarins-
'on. ritstióri.
Samþvkktir fundarins fara
hér á eftir:
..I. Fundu.r áhugamanna um
stiórnarskrámnálið, haldinn á
ÍPjngvöllum 17. sept. 1950, lýsir
yfir því, að hann telur knýj-
andi nauðsyn sð breyta stjórn-
skipan íslendinga þann veg, að
framkvæmdavcld og löggjaf-
arvald verði að fullu aðskilið
og lýðfrelsi og réttaröryggi í
landinu tryggrhetur en nú er.
Stjórnskipan þessi skal í
höfuðdráttum byggjast á eftir-
farandi grundvallaratriðum:
1. Þjóðkjörinn fórseti skipi,
án afskipta alþingis, ráðuneyti,
sem fer með stjórn landsins á
3. Skipun æðsta dómstóls
bjóðsrinnar sé ákveðin í stjórn-
arskrá ríkisins.
4. Landinu verði skipt í
fjórðunga eða fylki, sem njóti
nokkurrar stjárfstjórnar. Um-
dæmi þessi verði ákveðin í
stjónarskrá ríkisins.
5. Hin nýja stjórnarskrá
verði lögtekin á sérstöku
stjórnlagaþingi og staðfest með
þjóðaratkvæði.
II. Þingvallafundur, haldinn
17 sept. 1950, ákveður að stofn-
uð verði landsnefnd, sem skip-
uð sé sex mönnum, er þessi
Cundur kýs, og fulltrúum, sem
fjóðungasamböndin kjósa eða
valdir verða eftir nánara sam-
komulagi við stjórnir þeirra.
Landsnefndin skal sjá um
undirbúning og boðun fundar á
Þingvöllum vorið 1951, þar
nem gengið verði frá stofnun
landssamtaka fjórðungasam-
bandanna og stjórnarskrárfé-
! iaganna um stjórnarskrármálið.
III. Fundurinn lýsir yfir því,
| ;ið hann telur nauðsynlögt til
:ess að trvggja framgang stjórn
nrskrármálsins, að' stofnuð séu
■ tjórnarskrárfélög í öllum sýsl
um og öllum kaupstöðum lands
ins, er starfi á þeim grundvelli,
1 em lagður er með samþvklct
"undarins í stjórnarskármálinu,
ig felur fundurinri stjórnar-
krárfélaginu í Reykjavík og
andsnefndinni að hafa for-
| ^öngu um stofnun slíkra fé-
:aga.
VI. Fundurinn felur lands-
nefndinni að vinna ötullega að
'iynningarstarfi í stjórnarskrar
"náHnu í ræðu og riti.
V. Fundurinn telur mikils-
vert að ‘ fiórungasamböndin
vert að fiórðungasamböndin
■úiórnarskrármálinu allt það
lið, sem þau megna, og þakkar
vantar unglinga og fullorðið fólk til að bera út
blaðið viðs vegar um bæinn.
Vesturbænum.
Talið við afgreiðsluna. — Sími 4900.
Aiþýðublaðið
þá forustu, sem fjórðungasam-
tök Austfirðinga og Norðlend-
'nga þegar liafa haft í málinu
og þá vakningu, sem þau hafa
'comið af stað 'því til lausnar.
VI: Þingvallafundur 17.
:ept. 1950 ályktar:
L. Að frumvarp til nýrrar
stjórnarskrár beri að semja
á sérstöku þar til kjörnu
stjórnlágaþingi, enda verci.
það síðan lagt undir þjóða -
atkvæði.
2. Að fela Stjórnarskrárfél. í
Revkjavík að leita samvinnu
við önnur stjórnarskrárfél. á
Jandinu og f jórðungasam-
bönd um tillögur til skip-
unar og JcosningatiJhögunar
stió’'n]agabíngsins og a !i
lcgg’a árárgiirinn fyrir
næsta Þingvallafund stjórn-
r"skrárfé'.aganna.
í Jandsnefndina voru kjörn-
' pf fundarjns háJfu þeir:
Jónas Guðmundssón, Jónas
TAuc-on. HJmar Stefánsson,
'Tristián Guðlaugssóii, Þórar-
Þórarinsson og Sveinn Sig
irðcc-on.
Lárus Sigurjónssón skáld
flutti fundinum dráry. og Ás-
mundur Jónsson skáld flutti
rtut't kvæði, sem hann nefndi:
Til íslands.
í fundarbvrjun var sungið’
..övar við ána“, en í fundáríok
.Island ögrum skorið“.
Sænskur prófessor
kemur á morgun til
fyrirlestrahalda vií
Háskóla íslands
MEÐ GULLFOSSI á morg-
un er væntanlegur hingað til
lands prófessor dr. IJákon Nial
frá háskólanum í Stokkhálmi.
Kemur prófessorinn hingað í
boði báskóla íslands og mim
halda hér tvo fyiTrlestra í há-
tíðasal háskólans, hinn fyrri
fimmtudaginn 21. sept. og hinn
síðari föstudaginn 22. sept.,
báða kl. 18 réttstundis. Fjallar
fyrri fyrirlesturinn um lög-
fræðikennslu í Svíþjóð og nýj
ungar á því sviði, er nú eru þar
á dagsskrá, en hinn um nokkr
ar þróunarlínur sænsks réttar
um samninga. Prófessor Nial
varð dósent við Stokkhólmshá-
skóla árið 1929, þá rétt
þrítugur, en prófessor var5
hann í einkarétti og a’-
bjóðlegum einkamálarétti
1937: Mikil ritstörf ligg’a eftir
hann og hann nýtur mikils á-
íit's sem ágætur vísindamaðu:.
Hann er fyrsti sænski lögfræS
irieurinh. sem Háskóli Islands
bvður til fyrirlestrahalds, og er
óhætt að segia, að hann sé góð
••ir ful'ltrúi sænskrar Jögvísi, cn
hún er riú'urn stundir, svo sém
Jöngum áður, í miklum blóma.
Veróiaunasam-
keppni um danslög
SKEMMTIFÉLAG TEMPL-
ARA hefur ákveðið að efna til
verðlaunasamkeppni um ný
di'nslcg. Verða veitt jþrenn
verðlaun: 500, 300 og 200 krón-
ur. Hljómsveit Góðtemplara-
hússins leikur lögin í húsinu
: um aðra helgi cg áheyrendur
geta greitt atkvæði um hvert
sé bezta lagið. Verður þá .opri-
{ að umslag með nafni höfundar
; þess lags, er fyrir valinu verc-
j ur, og verðla.un veitt.