Alþýðublaðið - 29.09.1950, Qupperneq 8

Börn og uoglfngar.
Komið og seljið
AlþýðublaÖið.
«
Allir vilja kaupa
Alþýðubla^iU.
Fösíudagur 29. sept. 1950.
Gerizt áskrifendur
að Aíþýðublaðinu. .
Alþýðublaðið inn a
bvert heimili. Hring-I
ið í síma 4900 og 4906J

mótum Langholfs-
Verzlunarjðínuður-
inn orðinn óhag- * , ,
síæóur m 129 ve9ar °9 Holtavegar opnao i dag
fflíllj. kr. þar verga einnig iæknastofur íyrir
VIÐSKIPAJOFNUÐURINN
frá ársbyrjun til ágústíoka var
óhagstæður um 129 milljónir
króna. en var á sama tíma í
fyrra óhagstæðir um 87 mill-
jónir: Útflutningurinn á þessu
tímabili var 189.8 millj. og er
það 10 milljónurn meira en á
sama tíma í fyrra. Innfluttning
urinn var í ár 318.9 milljónir,
en var í fyrra 266.6 milljónir
eða 52.7 milljónum króna meiri
í ár.
—TW5
Helztu útfluttningsvörurnar
fvrstu átta mánuði ársins eru
lækna I hinum ýmsu sér^reinum.
HOLTSAPÓTEK verður opnað í dag og er það fyrsta
apótekið. sem stofnað er í einu af úthverfum bæjarins, en það
er á mótum Langholtsvegár og Hoitavegar. I sambandi við
lyfjabúðina verða læknastofur, sem læknar í hinum ýmsu sér-
greinum hafa. úlun þetta veit eitt fullkomnasta apótek lands-
ins, enda cr hús.Ó, sem það cr i, byggt beint með það fyrir
augum að reka þar lyfjabúð, og því öll innrétting og skipulag
miðað við það.
Lyfsalinn í hinu nýja apo-
teki er Baldvin K. Sveinbjörns
son, sem lengi hefur unnið í
Iðunnar apóteki, en auk hans
þessar: Saltfiskur verkaður og ; sjálfs mun einn til tveir lyfja-
óverkaður fyrir rúmar 34 mill-! fræðingar vinna í apótekinu og
jónir, freðfiskur 41.8 milljónir, | loks þrjár stúlkur.
lýsi 35 milljónir, söltuð síld J
12,5 milljónir, fiskimjöl 12
milljónir, síldarolía 7,3 mill-
jónir og saltaðar gærur 7,9
milljónir.
Innflutningurinn hefur ver-
ið mestur frá eftirtöldum lönd-
tun: Hollandi 42 milljónir, Bret
landi 32,9 milljónir, Bandaríkj
unum 32,9 millj., Ítalíu 14.2 mill
jónir, Póllandi 11.9 milljónir.
Grikklandi 10,8 milljónir, Sví-
Næturvarzla verður allar
nætur í Holtsapóteki —• það er
að segja með takmörkunum ■ —
og verða eingöngu afgreiddir
lyfseðlar næturlækna. Ekki
þjóð 7,5 milljónir, Finnlandi
39 milljónir og Tékkóslóvaíku
6.2 milljónir. Frá öðrum lönd-
um er innfluttningurinn undir
5 milljónum króna.
nemendur hafa verið í Bréf-
skóla SIS síðastliðin 10 ár
Bæðl nemendum og námsgreinýni
fer nú mjög ört fjöígandi.
ÞRJU ÞUSUND OG FJÖGUR HUNDRUÐ MANNS hafa
síðast Iðiin tíu ár leitað sér kennslu í ýmsum námsgreinum hjá
Bréfskóla S.Í.S., að því er skólastjórinn, Vilhjálmur Árnason,
skýrir frá í tilefni af 10 ára afmæli skólans. Skólinn heldur
upp á afmælið með fjölbreyttara starfi en nokkru sinni, og
hafa frani til þessa fleiri nemendur skráð sig í skólann en
tiokkurt annað ár.
Bréfaskólinn veitir fólki tæki
færi til að afla sér menntun-
ar, sem ekki á þess kost að
sækja skóla eða námskeið, og
hefur þessi kennsluaðferð náð
geysimiklum vinsældum er-
iendis, og virðist njóta vax-
sndi álits hér á landi. Menn
;fá kennslubókina senda til sín
í bréfum og jafnframt verk-
efni til úrlausnar, sem þeir
senda til skólans til leiðrétt-
ingar. Geta menn stundað nám
io hvenær, sem þeir hafa tíma,
og reynslan sýnir furðulega
góðan árangur af slíkri
kennslu, enua þótt kennari sé
ekki yfir mönnúm til að reka
á eftir, en áhuginn einn sé
driffjöður.
Vilhjálmur skýrir svo frá,
að nemendur skólans séu nú
um 900. Fyrsta árið voru nem
endur 140, en á síðasca ári
voru nýir nemendur 554. Náms
gréinar skólans voru í fyrstu
íjórar/ en eru nú orðnar 13
talsins. Tekin hafa verið upp
sjálfstæð námskeið fyrir at-
vinnulífið, svo sem vélfræði,
siglingafræði og bureikningar,
auk reikninga, tungumála o.
fl. Á þessu hausti verður þess-
um greinum væntanlega bætt
við: Landbúnaðarvélar og verk
færi (Hjalti Pálsson), sálar-
fræði (dr. Broddi Jóhannesson
og Valborg Sigurðardóttir),
eðlisfræði (Sigurður Ingímund
arson efnafræðingur) og
íranska (Gunnar Norland).
Nemendur bréfaskólans eru
ungir og gamlir og úr öllum
stéttum, meira að segja tveir
eilendis. Sumir eru unglingar,
sem búa sig undir skólagöngu,
en aðrir stunda námið jafn-
framt vinnu, og eru þar verka
menn, bændur, sjðmenn, iðn-
aðarmenn, skrifstofumenn,
húsmæður o. s. frv.
Stefnt er að bví að sam-
ræma bréfaskólann skólakerfi
landsins, svo að nemendur
geti þar búið sig undir gagn-
fræðapróf og landspróf, hinn
almenna hluta iðnnáms o. fl.
mun þó næturvörður verða í
apótekinu sjálfu að öllum jafri-
aði, heldur er komið fyrir sírna
í ytra anddyri, og er þaðan
beint samband heim til Ivfsal-
ans, þannig að þeir, sem nauð-
synlega þurfa að komast í apó-
tekið eftir lokun, geta hringt
til hans. Er hann um þessar
mundir að byrja á by^gingu í-
búðarhúss áföstu við apótekið,
og þegar hann kemst í það,
verður næturþjónustan mun
auðveldari.
Lyfjabúð þessi er mjög rúm-
góð og björt, og er öll af-
greiðsla nennar á einu gólfi, en
aftur á móti eru efnisgeymslur
í kjallara. Sú nýbreytni er í
bessu apóteki, að þar eru engír
skápar eða skot, heldur er öll-
um lyfjum.og efnisvörum, sem
notaðar eru daglega, raðað upp
í frístandandi hillur inn af af-
greiðslusalnum. Sjálf lyfja-
blöndunin eftir lyfseðlum fer
fram rétt innan við afgreiðslu-
borðið, en þar við hliðina er
glasaskápur, en í herbergi inn
af honum eru glösin þvegin í
þar til gerðum tækjum. Síðan
eru þau látin inn í skápinn og
þurrkuð þar og síðan kæld, en
tekin út úr honum þeim meg-
in, sem að afgreiðslusvæðinu
veit, þannig að aldrei þarf að
bregða sér neitt frá til þess að
ná í glösin þegar fylla þarf á
þau. Inn af aðalsal apóteksins
eru nokkur smærri herbergi
þar sem efnasamsetning, lyfia-
gerð og annað því um líkt er
framkvæmt, en þar eru marg-
vísleg og margbrotin tæki af
fullkomnustu gerð. Öll vinnu-
borð eru úr ryðfríu stáli. í kjáll
aranum er komið fyrir dælurn
í sambandi við lyfjagerðina og
vinnuborðin, og sömuleiðis er
efninu, sem notað er við glacp-
þvottinn, dælt upp í þvottaker-
ið og síðan hleypt niður afcur,
þesfar þvottinum er lokið.
í vesturenda byggingarinnar
verða læknastofur, og er gert
ráð fyrir að'allt að sex læknar
muni hafa þar aðsetur á mis-
munandi tímum dags. T- d.
mun Björn Gunnlaugsson
verða þar fyrir hádegi. Baldnr
Johnsen mun einnig hafa
þarna viðtalstíma, en ekki er
fullráðið um aðra, en það
munu verða læknar úr hinum
ýmsu sérgreinum.
Kleppsholtsbúar og þeir, sem
í Vogahverfinu bú.a, fagna að
sjálfsögðu mjög að fá þetta
nýja og fullkomna apótek í ná-
grennð, en lyfjabúðarleysið
hefur verið mikið vandamál
Biekkingum Morgunblaðsins svarað-
Hvað fengju sjómennirni
samkvæmf sáffalillögunni
HVAÐ FÁ TOGARÁSJÓMENN og hváð fá aðrir?
Þannig spyr MorgunblaðiS í gær, og svarar sér síðan sjálft
á eftirfarandi hátt: Togarasjómenn höfnuðu 3600—4400
kr. á mánuði, með afla, sem nægir til þess að skipið
beri sig fjárliagslega.
Þessi staðhæfing Morgunblaðsins minnir nokkuð á
málflutning Þjóðviljans um kjör togarasjómanna og er
álíka sannleikanum samkvæm.
Sjómenn höfnuðu miðlunartillögu, sem fól í sér af-
nám hlunninda, sem þeir hafa notið samkvæmt samning-
um í mörg ár, og kjörum, sem voru óvissari og engn
hærri en samningurinn, sem þeir voru sammála um a )
segja upp á síðast liðnum vetri.
Meðalafli nýsköpunartogara á saltfiskveiðum 1943
og 1950 voru tæpar 240 lestir á mánuði, vegið upp úr
skipi. Samkvæmt miðlunartillögunni hefðu tekjur háseta
orðið kr. 3.300 á mánuði með þeim afla, fyrir 12 stunda
hvíldarlausa vinnu á sólarhring.
Og svo ísfisksveiðarnar: Hver vill fullj'rða nú, að með-
alsölur á mánuði verði yfir 7000 sterlingspund? En með
þeirri sölu gætu mánaðartekjur háseía orðið kr. 3,180
fyrir 16 stunda vinnu á sólarhring, við lítil eða engin
siglingalcyfi; því þau átti að afnema að mestu.
Morgunblaðið og útgerðarmenn reikna a<5 sjálfsögðu
með útgerðarkostnaði skipanna og draga hann frá ágóð-
anum. En þeim gleymist að reikna útgerðarkostnaðinn
hjá hásetunum. Útgerðarkostnaður hásetanna er a. m. k.
kr. 420 á mánuði að jafnaði; en það er kostnaður við
hlífðarföt, stígvél og vettlinga, sem sjómennirnir verða
að nota umfram aðra verkamcnn á sjó og landi. Að frá-
dregnum þeim útgerðarkostnaðj verður þá hið glæsilega
tilboð sáttanefndarinnar kr. 2760 á mánuði á ísfiskveið-
um og kr. 2880 á saltfiskveiðum, samkvæmt útreikningi
sáttanefndarinnar sjálfrar; en á þeim útreikningi get ég
ekki tekið neina ábyrgð, en líklegt þykir mér, að hann
sýni kaupið ekki lægra en það mundi verða.
Ég sleppi hér öllúm samanburði við aðrar atvinnu-
stéttir, því ég þekki enga meðal þeirra, sem hafa of hátt
kaup. En vel veit ég það, að margir taka meiri laun en
þetta við þægilega vinnu í 6—7 stundir á dag, 5- daga
vikunnar. Ég tel það kaup ekki eftir. En hinir, sem vinna
hina verstu og óþriíalegusiu vinnu, vi'ð örðugustu skil-
yrði, fjarri vinum og vandamönnum, verða að fá miklu
hærra kaup, svo að frumstæðustu réttlætiskröfum sé
fullnægt.
Mér finnst það sízt sitja á Morgunblaðinu, að telja
eftir þann litla gjaldeyri, scm sjómenn iá, þegar þeir sigla
út. Og heldur þykir mér áðurnefnd skrif Morgmrblaðs-
ins fíflsleg, ef það vill láta leysa togaradeiluna. Togara-
deilan verður ekki leyst með villandi útreikningum og
köpuryrðum í gar'ð sjómannanna.
Nei, herrar mínir, bjóðið þið hásetum mannsæmandi
kaup og 12 stunda hvíld á sólarhring. Þá fara sjómenn
aftur á sjóinn og framleiðá gjaldeyri fyrir ykkur til að
ráðstafa á misjafnlega liyggilegan liátt eins og gengur, —
en fyrr ekki. Allar vííilengjur og illkvitíni í garð sjó-
manna Iengir aðeins deiluna.
SÆMUNDUR ÓLAFSSON.
fyrir íbúa þessa hverfis. Einnig
er það mikið 'nagræði að þarna
skuli einnig verða læknastofur.
Þess má þó geta að lokum, að
eins og strætisvagnaferðum er
'náttað þarna inn frá, er lyfja-
búðin ekki sem bezt í sveit
sett Engir strætisvagnar ganga
á öllu svæðinu frá Sunnutorgi
suður í Voga nema á klukku-
tíma fresti, en einmitt á miðju
þessu svæði er Holtsapótek. Er
það því verkefni bæjaryfirvalcl
anna og forstjóra strætisvagn-
anna að breyta þannig leið
strætisvagnanna, að fólk eigi.
sem hægast með að komast að
apótekinu og læknastofunum.