Tíminn - 06.05.1964, Qupperneq 6

Fellt með jöfnum atkvæðum að
veita húsbyggjendum 35 þús.
króna eftirgjöf á tollum!
Þa8 bar til tföinda í neðri deild í gær, að felldar voru
breytingartillögur þeirra Einars Agústssonar og Skúla
Guðmundssonar við tollskrárfrumvarpið um endur-
greiðslu á hluta af tollum af byggingarefnl, og endur-
greiða tolla af skurðgröfum og jarðýtum, voru felldar
á jöfnum atkvæðum að við höfðu nafnakalli — 19 at-
kvæði gegn 19. Er forseti deildarinnar, Sigurður Bjarna-
son, bar upp tillögurnar í fyrstu voru þær greinilega
samþykktar með handauppréttingu, en forseti endurtók
atkvæðagreiðsluna og við nafnakall féllu tillögurnar á
jöfnum atkvæðum.
Tollskrárfrumvarpið var til 2.
umræðu í neðri deild í gær. Matt-
hías Matthíesen mælti fyrir áliti
meirihlutans, sem mælti með sam-
þykkt frumvarpsins eins og það
var komið frá efri deild, en kvað
nefndina myndu athuga frekari
breytingar milli 2. og 3. umræðu.
Einar Ágústsson mælti fyrir áliti
minnihluta fjárhagsnefndar (E.
Á. og Skúli Guðmundsson), sem
mælir með samþykkt frumvarps-
ins en flutti breytingartillögur við
frumvarpið um frekarí leiðrétting
ar á frumvarpinu.
Einar Ágústsson
sagði m. a„ að
með lögum frá
1963 hefði gagn-
gerð formbreyt-
ing verið gerð á
tollskránni, en
engar verulegar
breytingar á
heildarfjárhæð
tolla. Tollar voru
jafnaðir þannig,
að þeir hæstu voru nokkuð lækk-
aðir, en lægri tollar hækkaðir á
móti.
Þó var sú breyting gerð, að
bráðabirgðasöluskattur í innflutn-
ingi, sem innheimtur hafði verið
nokkur undanfarin ár, var felldur
inn í hinn nýja verðtoll og þar
með gerður varanlegur. Þannig hef
ur tollheimta til rfkissjóðs farið ört
vaxandi á undanförnum árum og
er nú tneiri en nokkru sinni fyrr.
Þetta frumvarp, felur ekki í sh
neina stefnubreytingu varðandi
tollheimtuna, heldur er hér fyrst
og fremst um tæknilega leiðrétt-
ingu að ræða á þeim ágöllum, sem
í Ijós hafa komið á tollskrá þeirii,
er samþykkt var á síðasta Alþingi,
og enn fremur leiðréttingar á ó
samræmi. Þessar breytingar munu
flestar tií bóta, svo langt sem þær
ná, en hafa mjög óveruleg áhrif
á heildartolJheimtuna.
Minni hluti fjárhagsnefndar efri
deildar leitaðist við að fá fraia
nokkrar leiðréttingar á tollheimt-
unni með því að bera fram ýmsar
tillögur til úrbóta, er aðallega
stefndu að tvennu: Annars vegar
að lækka toll af vélum og tækj-
um til framleiðsluatvinnuvöganna
almennt í 4%, en yfirleitt er inn-
heimtur 35% tollur af vörum þé'ss
um nú. Hins vegar að lækka toll
af rafknúnum heimilistækjum úi
80% í 50%, og er það saima breyt-
ing og frv. gerir ráð fyrir að þvl
er lýtur að varahlutum í þessi
tæH. Enda þótt gild rök væru færð
að nauðsyn þessara breytinga,
voru tiUögumar allar felldar, og
virðist því þýðingarlaust að be>-a
þær fram á ný í neðri deild.
Minni hl. vill þó freista þess
að taka upp þá breytingartillögu
minnihl. fjárhagsnefndar efri deild
ar, að ríkissjóður endurgreiði hús
byggjendum aðfiutningsgjöld, sen
nema 110 kr. pr. rúmetra í allt að
360 rúmmetra íbúð. Það er kunn
ara en frá þurfi að segja, að fátt
hefur meiri áhrif á framfærslu
kostnaðinn í landinu en hár hús-
næðiskostnaður og að ástandið í
húsbyggingarmálunum er nú þann
ig, að óhjákvæmilega verða róttæk
ar úrbætur til að koma. Gert er
ráð fyrir, að sú lagfæring, setn með
þessu móti fengist, nemi að með-
altaU á íbúð um 35000 kr. og sé
i nálega þrír fjórðu hluta toli-
I greiðslna af efni til íbúðarinnar.
| Þá flytjum við breytingartillögu
! um að heimilað verði að endur-
\ greiða innflutningstolla af jarð-
| ýtum og skurðgröfum til ræktunar
sambanda. Er á þann hátt komið til
móts við óskir fuiitrúafundar rækt
unarsambanda, sem haldinn var í
Reykjavík 12. og 13. febrúar s. 1.,
en ályktanir fundarins hafa verið
sendar Alþingi.
Minni hl. telur, að óhjákvæmi-
legt sé, að meiri háttar lagfæring-
ar verði gerðar á tollskrámri er
miði að því að draga úr hinni
óhæfilegu tollheimtu, einkum á
framleiðsluatvinnuvegina, og til
leiðréttingar misræmis, þótt eklti
séu fluttar um það breytingartil-
lögur nú, af ástæðum, sem að fram
an greinir.
Gunnar Thorodd-
sen sagði það al-
rangt, að tollar
hefðu verið hækk,
_ aðir í fjármála-
ráðherratíð sinni.
Tollar hefðu ver
ið lækkaðir veru-
lega. Þá sagð! ráð
herrann véla-
tolla vera f end-
urskoðun hjá
tolLskrámefnd ríki sst j ó marinna r
— en hins vegar væri ekkert nýtt
að Framsóknarmenn væru með yf
irboð eða undirboð.
Einar Ágústsson sagð! að rétt
væri að nokkrar tilfærslur á upp-
hæðum hefðu verið gerðar með
breytingum á tollskránni, en með
tvennum gengisfellingum hefði á-
Lagningargmndvöllur tollanna ver
ið stórlega hækkaður og staðreynd
imar tala þar um skýru máli. Totl
heimta ríkisins hefur verið þann-
ig undanfarin ár skv. fjárlögura:
Framhald á 15. sfSu.
Á ÞINGPALU
Jöfnunarsjóð þarf að effla
★ Við lokaafgreiðslu á frumvarpi um breyting á lausaskuldum iðn-
aðarins í föst lán í efri deild f fyrradag bar Helgi Bergs fram
nokkrar fyrirspumir til iðnaðarmálaráðherra um framkvæmd lag-
anna, þvf mjög ylti á framkvæmdinni, hver not iðnaðinum yrði
af þessari lagasetnángu.
★ Jóhann Hafstein sagði það rétt hjá Helga, að allt þetta mál ylti
á framkvæmdinni og sagðist ráðherrann myndl gera það sem í
hans valdi stæði til að málin leystust farsællega, en verulegur
munur væri lánamálum iðnaðarlns og lánamálum sjávarútvegs-
og landbúnaðar og væri alveg undir hælinn lagt að samþykkt
frumvarpsins yrði iðnaðinum að verulegum nofcum. Þar ylti allt
á framkvæmdinni.
★ Felld var í gær breytingartillaga frá Ásgeiri Bjarnasyni og Páli
Þorsteinssyni við frumvarp um breyting á búfjárræktarlögum
flutt af Gunnari Gíslasyni o. fl. Frumvarpið felur meðal annars
í sér þá breytingu að fela sýslunefndum æðsta vald í hrossakyn-
bótum f hverri sýslu um sig, en þetta vald er nú í höndum Bún-
aðarfélags fslands og gildandi lög f endurskoðun hjá því. Lögðu
þeir Ásgeir til að þetta ákvæði frumvarpsins yrði niðurfellt en
‘en breytingartillaga þeirra var felld.
Frumvarpið um loftferðir var til 2. umræðu í efri deild í gær.
Páll Þorstelnsson og Ásgeir Bjarnason tku upp nokkrar þær
breytingartillögur, sem felldar voru í neðri deild og fluttu þær
við frumvarpið. Þær náðu ekki fram að ganga.
ic Atkvæðagreiðsla um kísilgúrfrumvarpið fór fram í neðri deild í
gær eftir 3. umræðu. Einar Olgeirsson hafði borið fram breyt-
ingartillögu við frumvarpið sem var felld með 20 atkv. gegn 6.
Landbúnaðarráðherra bar fram breytingartilögu við frumvarp rík-
isstjórnarinnar um aukningu skylduspamaðarins þess efnis að
skylduspanaður sem frá ungmennum f sveit kemur skuli renna
til Stofnlánadeildar Búnaðarbankans en ekki í veðdeild hans
og ennfremur að útlán Stofnlánadeildar til þeirra, sem leggja fé
til hennar a þennan hátt, skuli verða með vísitöiutryggingu.
ic Ágúst Þorvaldsson mælti gegn þessari breytingartillögu ráðherrans.
Sagði eitt af helzfcu vandamálum landbúnaðarins, hve veðdeildir
væri vanmegnug að aðstoða við eigendaskipti á jörðum. Þá sagð
Framhald á lö. síðu.
Hér fer á eftir
nefndarálit Ás-
geirs Bjarnason-
ar um útsvars
frumvarp ríkis-
stjómarinnar við
2. umræðu í
efri deild:
Frv. petta er hið þriðja í röð-
inni um tekjustofna sveitarfélaga,:
sem flutt er af núverandi ríkis-
stjórn síðan á árinu 1960. Lög nr.
4S, 9. júní 1960 voru fyrstu lögin
þar sem fyrir var mælt um fasta
útsvarsstiga. Samkvæmt þessum
lögum var sérstakur útsvarsstigi
fyrir Reykjavík, annar fyrir bæj-
arfélög og þriðji fyrir önnur sveit
arfélög. Þessir misjöfnu útsvarstig
ar þóttu ekki heppilegir, og voru
peir afnumdir með núgildandi lög
um um tekjustofna sveitarfélaga
en þau eru nr 69 frá 28. apríl
1962 og^eiga því tveggja ára af-
mæli í dag. Og nú er þeim lögum
óbreyttum ekki ætlaður lengri ald
ur, þar sem þetta frv. er fram kom
ið.
í þessu frv. er þó ekki um
stefnubreytingu að ræða, þar sem
haldið er áfram á þeirri braut,
sem mörkuð var 1960. Augljóst er,
að útsvarsgreiðendum fækkar, þar
sem persónufrádráttui er tekinn
upp í stað sérstaks frádráttar frá
útsvari. Þetta virðist vera til hag-
ræðis fyrir þá, sem hafa fyrir
barnmörgum fjölskyldum að sjá,
hins vegar getur héi orðið um að
: ræða er+' riðfangsefni í fámenn-
lum sveitarfélögum, þar sem tekj-
ur eru lágar og byrðarnar leggjast
á mjög fáa gjaldendur.
Það úggur í augum uppi, að
útgjöld sveitarfélaga hljóta að
stórhækka á þessu ári miðað við
s.l. ár. Þar á sinn ríka þátt hin
gífurlega dýrtíðaraukning, sem
| virðist vera óviðráðanleg hjá nú-
verandi ríkisstjóm. Hækkandi
tekjur fólks vega ekki á móti
hækkandi dýrtíð. Ekki stafar
þetta af slæmu árferði eða afla-
leysi, því að undanfarin ár hafa
verið mjög hagstæð til lands og
sjávar. Örðugleikar almennings
stafa að 'ærulegu leyti frá stjórnar
farinu, sem hvorki er í anda gef-
inna loforða um „bætt lífskjör“
fólksins né í samræmi við getu
og þarfir þjóðarinnar. Vömb „Við
reisnarinnar" er stór og gleipir
mikið.
Enda þótt ég sem minni hl.
nefndar mæli með samþykkt frv.
með breytingum tel ég eigi að
síður, að betur þyrfti að gera í
þessum efnum, því að margt er
það í lögum um tekjustofna sveit
arfélaga. sem þarf endurskoðun-
ar við.
Jöfnunarsjóð sveitarfélaga þarf
að efla tii muna, svo að hann geti
dregið verulega úr því misræmi,
sem nú ríkir á milli útsvarsbyrða
í einstökum bæjum og sveitar-
félögum miðað við ástæður. Það
er vitað mál, að þarfir sveitar-
félaganna eru mjög misjafnar.
Reykjavíkurborg, bæjarfélög og
‘veitarfélög, sem mynduð eru í
þéttbýli, sinna ýmsum málefnum
íbúa sinna sem útilokað er fyrir
strjálbýl sveitarfélög að sinna.
Þess vegna er það rétt-
lætanlegt að útsvör séu yfir-
leitt hærrj í þéttbýli, þar sem kom
ið er til móts við almenning með
margháttuðum framkvæmdum,
sem sjálfsagðar þykja, svo sem
vatnsleiðslum, skólpleiðslum, hita
veitum, rafmagni og félagslegri
starfsemi ýmiss konar. Sveitar-
félögin * strjálbýlinu geta ekki
veitt sams konar þjónustu. Þar
verður hvert heimili að sjá sér
fyrir ýmsu því, sem hin þéttbýlli
sveitarfelög hafa aðstöðu til að
framkvæma á félagslegum grund-
velli. Flest útgjöld sveitarfélag-
anna eru lögbundin og koma
engu síður við þá, sem búa f hin-
um fámennari sveitarfélögum.
Þess vegna þarf að efla jöfnunar
sjóð sveitarfélaga, svo hægt verði
að auka tramlög hans til fámennra
og illa staddra sveitarfélaga. Tekj
ur hans þurfa því að vaxa, eins
og breytingartillögur minni hl.
nefndarinnar bera með sér.
Það virðist mjög eðlilegt, að
allar þæt sveitarstjórnir, þar sem
skattstjóri hefur ekki búsetu,
reikni sjálfur út útsvörin Þetta
er miklu eðlilegra en fela þessi
verkefni reiknivélum, sem ekki
geta tekið tillit ti! aðstæðna
manna. Fráleit hugsun er það að
ætla sér að láta bæjar- og sveitar-
félög greiða skattyfirvöldum fé
fyrir störf í þágu sveitarfélag-
anna. Þega- yfir- og undirskatta-
Framhald á 15. síðu.
6
TÍMINN, mlðvlkudagtnn 6. maf 1964