Tíminn - 06.05.1964, Qupperneq 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framivaemdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Frétta-
stjóri: Jómas Kristjánsson. Auglýsingastj.: Sigurjón Davíðsson.
Ritstjórnarskrifstofur f Eddu-húsinu, símar 18300—18305. Skrif-
stofur Bahkastr. 7. Afgr.sími 12323. Augl., sími 19523, Aðrar
skrifstofur, sími 18300. Áskriftargjald kr. 90,00 á mán. innan-
lands. — í lausasölu kr. 5,00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
Húsnæðismálin
Þótt menn séu ósammála um flest. er almannarómur-
inn nú undantekningarlaust sammála um eitt. ÁstandiS
í húsnæðismálum þjóðarinnar fer síversnandi. Of lítið
hefur verið byggt af hentugum íbúðum seinustu árin, þar
sem það verður stöðugt erfiðara fyrir efnalítið fólk
að koma sér upp eigin húsnæði. Minnkandi íbúSarbvgg-
ingar hafa hækkað húsaleigu og húsaverð óeðlilega mik-
ið. Þeim fjölgar óðfluga, sem verða að búa við hrein
okurkjör í húsnæðismálum.
Það óhugnanlega ástand, sem nú er að skapast í hús-
næðismálunum, rekur að öllu leyti rætur til stjórnar-
stefnunnar. Með því að hafa ekki neinar hömlur á meira
og minna ónauðsynlegum framkvæmdum hinna ríku, hef-
ur ríkisstjórnin skapað ofþenslu á vinnumarkaðinum og
Það stóraukið byggingarkostnaðinn. Með frystingu spari-
fjárins í Seðlabankanum, hefur ríkisstjórnin neytt hús-
byggjendur í vaxandi mæli til að sæta óhagstæðum láns-
kjörum. Ofan á þetta bætist svo sjálf vaxtahækkun rík-
isstjórnarinar. Þá hafa gengisfellirigar og söluskattar
ríkisstjórnarinnar að sjálfsögðu stórhækkað byggingar-
kostnaðinn.
Hve óhugnanlegt þetta ástand er orðið, sést bezt á því,
að ársvextir af stofnkostnaði tiltölulega lítillar íbúðar
eru nú um 50 þús. kr. á ári, en verkamannalaun eru, ef
miðað er við 8 klst. vinnudag, 77 þús. kr. Þetta ástand
útilokar tekjulítið fólk frá að eignast íbúð.
Meðan þvílíkt ástand ríkir í húsnæðismálunum, verður
aldrei hægt að leysa efnahagsmálin með skaplegum
hætti. Hinn hái húsnæðiskostnaður knýr menn nauðuga
til að heimta hærra kaup.
Á þessu sviði bíður þjóðarinnar því að hefja nýtt stór-
átak, en það verður ekki gert nema með ráðstöfunum,
sem ekki samrýmast ríkjandi stjórnarstefnu. Það þarf
í fyrsta lagi að tryggja forgangsrétt hæfilegra íbúða-
bygginga, en til þess verður að skerða framkvæmdir
hinna ríku, svo að þær valdi ekki ofþenslu og óeðlilega
háum byggingarkostnaði. Það þarf í öðru lagi að hætta
frystingu sparifjárins og nota spariféð í staðinn til þess
að tryggja aukin lán til íbúðabygginga í þriðja lagi verð-
ur að veita verulegum hluta af umframtekjum ríkissjóðs
til þessara framkvæmda í stað þess að leggja þær í
Seðlabankann.
Ekkert af þessu samrýmist kokkabókum stjórnarstefn-
unar. Því hafa húsnæðisvandræði farið sívaxandi. Sú
öfugþróun mun halda áfram að óbreyttri stjórnarstefnu.
Hækkun óbeinna skatta
í umræðum um tekjuskattsfrumvarp ríkisstjórnarinn-
ar, sem fóru fram í neðri deild i fyrradag, dró Jón
Skaftason upp mjög glögga mynd af hinni gífurlegu
hækkun óbeinna skatta í tíð núv. ríkisstjórnar.
Jón skýrði frá því, að samkvæmt fjárlögum fyrir ár-
ið 1958 voru óbeinir skattar (þ. e. allar aðrar ríkisálög-
ur en tekjuskattur og eignaskatturi 3.021 kr. á hvern
einstakling í landinu eða 15.105 kr. á hverja finun manna
fjölskyldu. 'Samkv. fjárlögum ársins í ár, nema þessir
skattar 53,265 kr. á fimm manna fjölskyldu eða hafa
aukizt um 38,160 kr. á þessu tímabili. Auk þessa hafa
svo ýmsir óbeinir skattar, sem ekki eru færðir á fjár-
lög, stórhækkað.
Þessar tölur sýna vel, hve réttmætur er áróður stjórn-
arblaðanna um „skattlækkanir" stjórnarinnar eða hitt
þó heldur.
TÍMINN, mlðvlkudaginn 6. maf 1964 —
Walter Lippmann ritar um aiþjóðamál:1
Bandaríkin þurfa að endurskoða
afstöðu sína til Suðaustur-Asíu
Deila Rússa og Kínverja skapar möguleika til þess
DEILA Kínverja og Sovét-
ríkjamanna hefir nú harðnaS
svo mjög, að möguleikar virð-
ast á slitum stjórnmálasam-
bands. Nú virðist það liggja
ljóst fyrir, sem nokkrir menn
hafa haldið fram um skeið, að
hugsjónalegi ágreiningurinn sé
aðeins yfirvarp gömlu hags-
munaárekstranna — sem eru
eldri en kommúnisminn —
milli Rússa, sem sækja austur
í átt að Kyrrahafi, og Kínverja,
sem sækja í norðurátt. Nú þeg-
ar hefir mjög oft komið til
minni háttar vopnaviðskipta
landamærahéruðum Rússa og
Kínverja.
Enda þótt þessir árekstrar
eigi efalaust eftir að verða
fleiri, þó að ríkisstjórnirnar
tvær eigi eftir að slíta stjórn-
málasambandi og jafnvel þó að
skammirnar eigi eftir að verða
enn heiftúðugri en þær nú eru,
— ef það er þá mögulegt, —
þá er ekki sennilegt, að þetta
leiði til styrjaldar. Kína er
ekki kjarnorkuveldi og getur
ekki ráðizt á Rússland, og
Rússar eru ekki í stríðsskapi
eins og sakir standa.
Hvorug ríkisstjórnin er lík-
leg til þess að telja sig hafa
efni á að bjóða út mjög mikl-
um landher og búa hann til al-
varlegs hernaðar. Mikið stríð
milli Rússlands og Kína hlyti
að gera bæði löndin varnalaus
fyrir auknum áhrifum og þrýst-
ingi frá keppinautum, sem ekki
eru kommúnistar.
EF VIÐ spyrjum okkur sjálfa
hver framkoma okkar og af-
staða eigi að vera gagnvart á-
tökunum milli þessara miklu *
kommúnistaríkja, þá getum við
byrjað á því að viðurkenna, að
deila.n sjálf hafi þegar orðið
okkur til góðs að því leyti, að
kommúnisminn er ekki framar
heill og óklofinn andstæðingur
andkommúnista í heiminum.
Deilan hefir valdið því, að
Sovétríkin draga til muna úr
þrýstingi sínum á Austur-Evr-
ópu og Þýzkaland. Einnig bend
ir mjög margt til þess, að kín-
versku kommúnistarnir séu
orðnir mun gætnari og var-
færnari í áleitni sinni, bæði á
Formósu og I Suðaustur-Asíu.
en líklegt er að þeir væru, ef
þeir teldu sig hafa frjálsar
hendur til að nýta möguleik-
ana til fulls.
CHIANG KAI SHEK
En fyrst — og raunar miklu
fremur — ber okkur þó að
spyrja: Eigum við að styðja
Sovétríkin af því að Kína
kommúnistanna er miklum
mun virkara í áleitni sinni?
Eða eigum við að hafa skipti
við báða og láta hvergi á sann-
ast, að við gerum upp á milli
þeirra, eins og de Gaulle hers-
höfðingi gerir?
HVAÐ okkur Bandaríkja-
menn snertir er þessum spurn-
ingum fyrir fram svarað. Við
erum þegar í virkri andstöðu
við Rauða-Kína. Milli okkar og
Kína er eiginlega hernaðar-
ástand, lagalega séð, auk þess
sem við hljótum að standa með
óvini óvinar okkar. En de
Gaulle hefir í þessu efiii frjáls-
ari hendur en við, og hann get-
ur því farið því fram, sem hon-
um sýnist, eins og margur
kynni að óska að við gætum.
En ef við reynum nú að
horfa fram, hvað getum við þá
komið auga á í óljósri, fjar-
lægri framtíð?
Verður Kína kommúnistanna
bráðum (innan 10—20 ára) að
því sama og Sovétríkin eru í
dag, þ.e. ríki, sem leggur meiri
áherzlu á þróunina heima fyrir,
en útbreiðsluna utan landa-
mæranna?
SÉ ÞESSI tilgáta á rökum
reist, kemur það sennilega
fyrst í ljós á þann hátt, að
dregið verður úr þrýstingnum
á landamærum ríkisins í suðri.
Þetta gæti til dæmis hafizt á
því, að slakað yrði á gagnvart
Indlandi og jafnframt viður-
kennd sú staðreynd, að Sovét-
ríkin aðstoða Kína ekki, ef það
leggur til atlögu við stöðvar
Bandaríkjamanna á Formósu
eða öðrum eyjum úti fyrir meg
inlandinu.
Handan viðurkenningarinnar
á þessari staðreynd örlar á
þeirri von, sem er alls ekki
svo fjarlæg eða fjarstæð, að
eftirmenn Chiang-Kai-sheks á
Formósu semji frið við vald-
hafana í Peking.
Enn íremur virðist örla á ó-
Ijósum merkjum þess, að Kín-
verjar hafi gert sér það Ijóst,
að nærvera mikils herstyrks
Bandaríkjamanna í lofti og á
legi verði áfram til hindrunar
hertöku, hernámi og hagnýt-
ingu Indókína, jafnvel þó að
kommúnistar sigri í borgara-
styrjöldinnj í Vietnam. — Her-
styrkur Bandaríkjamanna í
lofti og á legi er meiri en svo,
að hann verði með öllu snið-
genginn. — Sé sá skilningur
réttur. sem hér er að vikið,
kann enn að vera tími til að
stilla til friðar á landamærum
Kína í suðri.

CHOU EN-LAI,
forsætlsráðherra Kfna.
CHUNG HE PARK,
forseti
DEILA Rússa og Kínverja
opnar vissa möguleika í Aust-
ur-Asíu. Við höfum því miður
ekki tækifæri til að hagnýta
okkur þá. Við verðuin að eftir-
láta frumkvæðið vinveittum
þjóðum eins og Frökkum og
Bretum, sem ekki hafa bundið
hendur sínar um of.
Sannleikurinn er sá, að við
höfum enga stefnu gagnvart
hinum fjarlægari Austurlönd-
um og neitum okkur um tæki-
færi til að marka hana. Varð-
andi Suður-Kóreu og Suður-
Vietnam er okkur meinað að
hafa aðra stefnu en þá, að leita
ekki eftir neinni lausn og
standa grafkyrrir í sömu spor-
unum Þegar höfð er hliðsjón
af því, að við erum á allan
hátt langsamlega öflugasta rík-
ið, sem andstætt er kommún-
istum, hljótum við að minna
átakanlega á sum dýr fornald-
arinnar, sem voru brynvarðari
og betur tennt en flest önnur,
en höfðu nálega engan heila.