Alþýðublaðið - 21.02.1952, Blaðsíða 6

t
Framhaldssagan Agatha Christie:
f . . ' * /
Morðgátan á Höfða
y
s
s
s
s
s
s
s
Dr: Álíur
Oröhengils:
ELDHUSDAGSUMRÆÐUR
Frá því er sagt í útvarpi og
blöðum, að félagssamtök ein
hér í bæ hafi efnt til eldhús-
dagsumræðna um menningar-
mál, en umræðurnar hafi þó
einkum snúizt um mál þjóðar-
innar; þ. e. a. s. íslenzka tungu,
og munu allir telja þeirri kvöld
stund vel varið. Hefur oss bor-
izt það á skotspónum, að ræðu-
menn hafi einkum verið óá-
nægðir með íslenzkukennsluna
í skólum landsins og talið hana
tungunni til niðurdreps.
Ýkt mun þessi frétt vera, þar
eð ólíklegt er, áð akademíkusar
fari að deila á sína eigin hlut-
deild í skólamáluni þjóðarinn-
ár. Áður fyrr mair önnuðust
menn úr alþýðustétt íslenzku-
kennsluna í barnaskólunum;
var sú tilsögn lítt kerfisbundin,
en í lifandi sambahdi við tungu
alþýðunnar. Sáu akademíknsar
skjótt, að þarna var allt með
endemum; það þurfíi að kerfis-
fjötra íslenzkukennsluna, það
þurfti að finna upp reglur, það
þurfti að gera þetta allt að vís-
indum. Og þá skapaðist akadem
ísk hreyfing til frölsu'nar tung-
unni úr munni alþýðunnar,
undir forustu z-udoktara og
kommuprófessora, og réttritun-
in var gerð að sérfræði og
mannsaldursnámi, og sam-
kvæmt reglugerðunum skyldu
krakkarnir læra z-ur og komm-
ur til fullnustu, en hugsun og
andi málsins var svæfður I
fjötrum sérfræðinnar. Þarna
sveif hinn akademíski andi yfir
vötnunum og bleytti stélið.
Og nú virðist vera að skapazt
ný frelsishrsyfing í þessum
sömu verbúðum. Nú ætla aka-
demíkusarnir sumsé að taka á
sig rögg og frelsa tunguna ur
fjötrum þeim, er þeir sjálfir
hafa hneppt hana í, og má líka
segja, að þeim standi tú björg-
unarstarfsemi næst. En ætli að
sú frslsun verði ekki að mestu
leyti fólgin í nýjum kerfum og
kenningum----------?
Nei, þeir ættu að hugleiða þá
staðreynd, að nú er kennt al-
heimsmál á hverri sjoppu og
hverjum bar, of að þar er ekk-
ert kommustagl og ekkert z-u-
þrugl, heldur rjómaís, sexappíl
og kokkteilar. Sú kynslóð,
hverrar tungu þeir hyggjast
bjarga, er orðin hundleið á rétl •
ritunarvísindum þessa máls,
sem aðeins er talað af örfáum
hræðum; hún getur lært heims-
málið réttritunarvísindalaust.
Enda fara íslendingasögurnar
að koma út á því máli í va.id-
aðri útgáfu, svo að þetta er rilt
ókey.---------
Ðr. Álfur Orðhengils.
ur í fætur. Mér hefnist fyrir'
þetta allt saman áður en langt
um líður. Ég fæ kvef, og hver
veit hvað . .. . “
„Kvef, — eins og nóttin er
fögur og húmið dásamlegt“.
„Fögur nótt, fögur nótt ....
Jú, þér finnst nóttin alltaf fög
ur, svo framarlega sem ekki
er ausandi rigning. En það get
ég sagt þér, vinur minn, að
nóttin er reglulega nepjuköld.
Ætli þú yrðir ekki að viður-
kenna það, ef við hefðum hita-
mæli við hendina11.
„Það má vel vera“, .sagði ég.
„Og satt bezt að segja hefði
ég ekkert á móti því að geta
brugðið mér í yfirhöfn".
„Ég trúi því, þú, sem hefur
um langt skeið búið við heitara
loftslag“.
„Ég skrepp þá eftir frökkun
um okkar beggja“, mælti ég.
Poirot tvísteig eins og köttur
í snjó.
„Það er fótrakinn, sem ég
óttast mest“, sagði hann. „Þú
mundir víst ekki geta útvegað
mér skóhlífar?"
Ég brosti.
„Til þess er lítil von. Menn
eru hættir að ganga með skó-
hlífar“.
„Þá fer ég inn og held mig
þar. Ég fer ekki að leggja líf
mitt í hættu fyrir nokkrar
púðurkerlingar“.
Hann hélt áfram að nöldra á
meðan við gengum heim að
húsinu. „Við erum ekkert ann
að en krakkar, sem hrífumst
af hverri blekkingu1, sagði
hann.
Ég greip þéttingsfast urn
arm honum með annarri hendi,
en með hinni benti ég honum
heim að húsinu. Skammt frá
gluggadyrunum lá manneslcja i
hnipri og bærði ekki á sér.
Og þegar við gættum betur
að, sáum við, að þessi mann-
eskja bar kínverska sjalið eld-
rauða á herðum sér ....
„Drottinn minn! Drottinn
minn!“ hvisíaði Poirot.
ÁTTUNDI KAFLI.
HIÐ ÖRLAGARÍKA
HERÐASJAL.
Ég geri ráð fyrir, að það hafi
ekki verið full mínúta, sem við
stóðum þarna, svo óttaslegnir,
að við megnuðum hvorki að
hræra legg né lið, en á meðan
á því stóð, hafði ég getað gert
mér í hugarlund, að þannig
hefði liðið heil klukkustund.
Að síðustu vatt Poirot sig úr
takinu og gekk í áttina að
stúlkunni, hægum, vélrænum
skrefum, líkt og svefngengill.
„Þá hefur það gerzt“, taut-
„Hvers vegna varð ég ekk:
heldur fyrir þessu?“ grét hún.
„Ó, hvers vegna var hún myrt
í minn stað? Ó, hve ég vi’di
óska þess. að það hefði verið
aði hann, og rödd hans var (ég. Mig langar ekki til að lifn
þrungin svo beizkri gremju og eftir þetta. Ég myndi verða i
hryggð, að því verður ekki með dauðanum fengin .... sárfeg-1
orðum lýst. „Þrátt fyrir allar in ....“
mínar varúðarráðstafanir, þá j Hún fórnaði upp höndunum
hefur þetta gerzt! Vesæll og og reikaði við. Ég tók utan um
heimskur má ég vera, að mér hana til þess að verja hana
skyldi ekki takast að hitta falli.
j betri ráð! Ég hefði átt að sjá
j þetta fyrir, •— já, ég hefði átt
að sjá þetta fyrir og ekki að
láta hana eina eitt andartak!11
i „Þú getur ekki kennt þér um
Iþetta!1 sagði ég.
j Tungan loddi við þurran
I góm mér, svo að ég gat varla
! nokkru orði upp komið.
„Farðu með hana inn, Hast-
ings“, bauð Poirot, „og hringdu
svo á lögregluna“.
„Lögregluna?11
„Já, þú getur sagt þeim, að
, manneskja hafi verið myrt i
hérna. Og síðan verður þú að
dveljast hjá ungfrú Nick. Á
jhverju, sem veltur, mátt þú
' ekkj fyrir nökkurn mun víkja
; frá henni“.
Ég kinnkaði kolli til sám-
I þykkist þessum skipunum hans.
Síðan leiddi ég hina hálfmeð-
I vitundarlausu stú’ku inn í
j Poirot gerði ekki, annað en
! hrista höfuðið, • dápur á svip.
I Hann kraup á kné við hlið
I stúlkunnar.
j Þá var það, að ég varð enn
meiri undrun lostinn.
! Rödd ungfrú Nick kvað við ^úsið. inn um gluggadyrnar á
innan úr húsinu, björt og gleði \ setustofunni. Þar lagði eg hana
I þrungin, og á næstu andrá kom j a legubekkinn og lét svæfil
hún fram í gluggadyrnar. j undir höfuð henni, hiaðað,
„Fyrirgefðu. hvað ég hef mér að Því búnu fram 1 and'
verið lengi, Maggie!“ mæhi , ^y1'^ í að sínra.
hún. „En . .. .“ | Pað lá við sjá’ft, að ég hlypi
1 Hún þagnaði skyndílega og Elínu um koll frammi á gang-
starði á okkur
sem lá þarna
og stúlkuna,
skammt frá
henni.
1 Poirot tuldraði eitthvað og
j mum, þar sem hún stóð og
starði fram undan sér og var
j furðulegur svipur á andliti
hennar, Augu hennar tindruðu,
laut niður að stúlkunni, og ég og ég veitti því einkum athygli,
(beygði mj’g, svo að ég gæti að hún vætti þurrar varir sín-
j greint andlit hennar. | ar hvað éftir annað með tung
| Og þá sá ég helstirnað andlit unni. Hendur hennar titruðu.
Maggie Buckley. j eins og hún gæti vart hamio
Nick' læddist í hópinn. Hún geðshræringu sína.
rak upp sárt vein, þegar hún 1 „Hefur eitthvað komjð fyrir,
sá, hvað um var að vera. |herra?“ spurði hún strax, þeg-
„Maggie; ó, Maggie!“ hróp- ar hún sá mig,
aði hún. „Þetta getur ekki átt svaraði ég fálega.
sér stað! Þetta . .. „Hvar er síminn?"
Poirot athugaði hina hggj- „Þó . ... þó ekkert alvarlegt,
andi stúlku enn um hríð. Síð- berra minn?“
an rétti hann seinlega úr sér. j ..Það hefur viljað t.il slys“,
„Er hún ....“ Rödd Nick svaraði ég sem fyrr. „Ég verð
brast. i að komast í símann“.
„Já, ungfrú. Hún er dáin“. | „Hver varð fyrir slysi, herra
„En —- hvers vegna? Ilver
getur haft átt það sökótt við
hana, að ....?“
Poirot svaraði spurningu
hennar hiklaust og með áherlu;
„Sá, sem þetta verk vann, æt! ■
aði sér ekki að myrða hana, —
heldur yður. Það var rauða
sjalið, sem olli þeim misgrip-
um“.
Nick rak upp sárt harma-
vein.
Myndasaga barnanna:
mmn r
Og forvitnin leyndi sér ekki,
hvorki í svip hennar né mál-
rómi.
„Ungfrú Buckley .... Ung-
frú Maggie Buckley“.
„Ungfrú Maggie, ungfrú
Maggie . . .. “ endurtók hún,
eins og hún tryði ekki sínum
eigin eyrum. „Eruð þér vissir
um, að það sé ungfrú Maggie,
herra minn?“
T uskuasninn
Nýkomið
Haglabyssur
og rifflar.
- „Við verðum að fljúga niður
fyrir asnann og grípa hann“,
sagði skátinn. Bangsi vildi ekki
trúa því, að flugvélin gæti far-
ið svo hratt, en skátinn fullytti
það. Svo svifu þeir niður frá
skýjahöllinni með ofsahraða.
Þetta tókst. Skátinn renndi
flugvélinni milli skýjabólstr-
anna og sveigði skyndilega upp
á við aftur, þegar komið var
niður fyrir asnann. Og asninn
kom beint í fangið á Bangsa.
„Lentu nú hjá Hnetuskógi“,
sagði Bangsi.
Svo lenti skátinn á sama stað
og Eddi rani hafði séð hann
fvrst. Þegar þeir kvcddust,
sagðist skátinn æt'a að koma
aftur og vita, hvort, Bangsi
hefði getað komizt að raun um,
hvers vegna afininn stykki.
BANDARIKJAMAÐUR r.okk
ur, sem var 105 ára gamall.
sagðist þakka hinn háa aldur
sinn þeirri venju að sofa með
hattinn á höfðinu. Frr.kki nokk'
ur, sem. átti tal við blaðamann
á 100 ára afmæli sínu, sagði að
hann hefði náð svona háum
aldri vegna þess c,ð er hann
íagðist til svefns léti hann höf-
uð sitt vísa að norðurpólnum.
Ef hann fór í ferðálag tók hann
með sér lítinn áttavita til þess
að vera öruggur urn áttir. Með
því að snúa til norðurs höfðu
segulstraumar pólsins betri á-
hrif á líkama hans.
Chicagobúi háaldraður skýrði
hinn háa aldur sinn á eftirfar-
andi hátt: ..Alltaf þegar iækn-
irinn lét mig hafa lyfseðil,
sagði ég konunni minni að
læknirinn hefði rá'ðlagt mér að
drakka bjór.“
Breti, sem sagður var 16SJ ára
gamall, sagðist hafa haldið
heilsu sinni með því að lifa
reglubundnu lífi og vinna erf-
iðisvinnu fram á þennan dag.
Hann sagðist nú heldur vera
farinn að draga ai sér síðan
hann varð 165 ára.
BOPE MABINSHE ræður yf-
ir hrjóstrugu landsvæði á bökk
um Kongofljóts í Aíríku. Hinir
svörtu þegnar hans bera fyrir
honum ótakmarkaða lotrringu
og hlýða honum í auðmýkt. Þeg
ar Bope hrierrar verða allir við
staddir að -klappa íyrir honum.
Þegar lrann spýtir, sækjast
menn eftir því ao hirða það,
sem frá honum fer. Bope hefur
allstóra hirð og 350 konur.
Einn hirðmanria hans hefur það
starf að nudda pipar í augu
þeirra kvenna hans, sem ólilýðn
ar eru. Bopé segist lariga til
Bandarlkjanna og finnst ungar
Ijóshærðar stúlkur tallegar.
STERNBERGER, sem var um
10 ára skeið konurrglegur hirð-
Ijósmýndari í Brússel, var mjög
eftirsóttur ljósmyndari og. tók
fjölda mynda af frægum mönn-
um og konum, m. a. Anthony
Eden, Freud, H. G. Walls,
G. Bernard Shaw o. f.h Eitt sinn
er hann tók myndk af Shaw
varð að samkomuiagi milli
h’ans og Slraw að myndírnar
ættu að kosta 200 sterlings- ’
p'und. Shaw, sem var mjög að-
finnslusamur, tók myndirnar
og fannst þær vera góðar og
borgaði hina umsömdu upp-
hæð. Eins og venja var til
greiddi hann þær ekki með
einni ávísún, heldur sendi ijós-
myndaranum 20 tíu punda ávís '
anir. Steinberg vai hissa á
þessu og spurði Snaw hvers
vegna hann hefði ekki sent sér
þetta í einni ávísun. Shaw skrif
aði til baka: „Það -ern mörg fífl
i heiminum, sem lialcla að árit-
un mín sé mikils virði og að
því er ég bezt veit gengur rit-
hönd mín kaupum og sölum íyr
ir 25 sterlingspund. Með þvi að
senda yður 20 ávisanir græðum
vio báðir. Þér getið selt hverja
ávísuri fýrir 25 sterlingspund.
Þeir, sem kaupa ávísanirnar í
þeim tilgangi að eiga rithönd
mína framvísa þeim aldrei, svo
að er gróði okkar beggja.“
AB 6