Alþýðublaðið - 05.10.1952, Blaðsíða 4

■AB
Alþýðublaðið 5. okt. 1952.
mi? niib¥i%*íA
iðarmenn og
ÞAÐ ER ÝMISLEGT, sem
áhaldsmenn og kommúnistar
allra landa reyna til þess að
hnekkja vexti og viðgangi
jafnaðarsteínunnar. En lík
eru vinnubrögðin alls staðar.
Það er til dæmis eitt, sem
báðum þessum andstæðingum
jafnaðarstefnunnar þykir
þjóðráð gegn henni, í öllum
löndum; en það er að lofa er-
lenda jafnaðarmenn samtímis
því, að hinir innlendu eru
lastaðir'
En auðvitað gera íhalds-
uienn það á annan hátt en
kommúnistar. Að vísu eru
þeir hjartanlega sammála um
það, hve miklu betri og fínni
jnenn erlendir jafnaðarmenn
séu en innlendir. En þegar til
þess kémur, að segja: hvers
vegna, þá er samkomulagið
á enda. íhaldsmenn segja
nefnilega að það sé vegna
þess, að erlendir jafnaðar-
menn séu ekki nálægt því
eins róttækir og þeir innlendu;
í raun og veru séu þeir aðeins
góðir íhaldsmenn; en komm-
únistar segja aftur á móti, að
hinir erlendu séu miklu rót-
lækari en hinir innlendu, •—
já nánast góðir og gildir kom-
múnistar! En hvað um það:
báðir þykjast vel geta. tekið
undir ^eð erlendum jafnað-
armönnum og fallizt á flest,
sem þeir segja og gera, þótt
allt sé hins vegar talið óalandi
og óferjandi, sem frá innlend-
”um jafnaðarmönnum kemur!
Hér á landi eru þessi áróð-
•ursbrögð gegn jafnaðarstefn-
unni vel þekkt af vissum
kommúnistum, sem dvalizt
hafa í Svíþjóð við nám og
þvkjast vera góðir „sænskir
sósíaldemókratar", þó að þeir
séu fullir fjandskapar við ís-
lenzka sósíaldemókrata eða
jafnaðarmenn og flokk þeirra.
En nú hafa ritstjórar Morg-
unblaðsins líka uppgötvað
það, að í raun og veru séu
þeir — ritstjórar Morgun-
blaðsins — ágætir „danskir
sósíaldemókratar“! En það sé
líka dálítið önnur stefna, sem
þeir hafi, en íslenzkir jafnað-
armenn! Vitnuðu þeir í Morg-
unblaðinu nýlega um þetta til
nýútkomins bæklings danska
jafnaðarmannsins Jörgen Pal-
dam, sem nefnist „Skipu-
lagning í þágu velmegunar“;
en af slíkri skipulagningu
þykist Morgunblaðið nú vera
mjög hrifið, þó að það megi
aldrei heyra hana nefnda á
nafn af jafnaðarmönnum hér
á landi.
En hvað er það þá, sem
Jörgen Paldam segir í bæk-
lingi sínum og er svo miklu
betra en það, sem íslenzkir
jafnaðarmenn segja?
Jú, Morgunbiaðið segir, að
Jörgen Paldam sé á allt ann-
arri skoðun um verzlunar-
höftin; enda sé hann ekki
myrkur í máli um ókosti
þeirra. Þó telji hann, að
gjaldeyrisástæður geti valdið
bvi, að óhjákvæmiiegt sé að
beita höftum um lengri eða
skemmri tíma. — Hvaða mun-
ur er nú á þessu og því, sem
alþýðuflokkurinn hér segir?
Ekki eru verzlunarhöft neitt
stefnuskráratriði hans, þó að
hann telji það stundum, a.f
gjaldeyrisástæðum, illa nauð-
syn, eins og sjálfstæðisflokk-
urinn hefur líka árum saman
talið, að beita þeim! Hér virð-
ist sannarlega ekki bera neitt
á milli íslenzkra jafnaðar-
manna og danskra.
En þá er það verðlagseftir-
litið. Morgunblaðið viður-
kennir, með bersýnilegum ó-
vilja þó, að Paldam sé hlynnt-
ur opinberu verðlagseftirliti
í einhverri mynd. Hvaða mun- 1
ur er þá á honum og íslenzk- •
um jafnaðarmönnum í því|
efni? Þeir eru líka með opin-
beru verðlagseftirliti í ein-
hverri mynd! En skoðanir Pal-
dams í kaupgjalds- og kjara-
málum ríða að minnsta kosti
í bág við kenningar ,,AB-
blaðsins“, segir Morgunblað-
ið. Að hverju leyti? Jú, hann
segir það, að undirstaða allra
kjarabóta hljóti að vera aukn-
ing frmleiðsluafkasta. En hve-
nær hefur AB neitað því?
Það sagði hins vegar, á sínum
tíma, að aukning íramleiðslu-
afkasta væri engin trygging
fyrir kjarabótum, nema verka
lýðsfélögin væru fær um að
knýja þær fram. Og því mun
Paldam áreiðanlega ekki
neita. Annars er það kunnara
en frá þurfi að segja, að stefna
íslenzkra jafnaðarmanna og
danskra í kaupgjalds- og
kjaramálum er ein og hin
sama: Báðir leggja eins og
stendur höfuðáherzlu á fulla
dýrtíðaruppbót á kaupið sam-
kvæmt vísitölu.
Að lokum lesturs síns kem-
ur Morgunblaðið að því, ,,hve
lítið“ Paldam „hampi þjóð-
nýtingarstefnunni ‘. Hann telji
höfuðmarkmið jafnaðarstefn-
unnar vera bætt kjör almenn-
ings með sérhverium þeim
ráðstöfunum, sem iíklegar séu
til þess að ná því marki. Þi.óð-
nýting sé ekki nema ein af
þeim leiðum, sem þar komi
til greina. En er þetta ekki ná-
kvæmlega það sama og al-
þýðuflokkurinn hér á landi
segir? Ekki telur hann þjóð-
nýtingu nema eina af þeim
leiðum, sem til ^yeina komi
til þess að bæta kiör almenn-
ings; og yfirleitt styður hann
allar ráðstafanir til bættra
kjara fyrir alþýðu manna.
Hvar er þá sá ..reginmunur
á málflutningi jafnaðarmanna
á Norðurlöndum og flokks-
bræðra þeirra hér,“ sem
Morgunblaðið er að fimbul-
famba um? Hann er ekki til
nema í áróðurslygum íkalds-
manna og kommúnista! ÖITum
jafnaðarmönnum á Norður-
löndum, íslenzkum og öðrum,
er það ■jameiginlegt að berjast
fyrir þeirri „skipulagningu í
þágu velmegunar“, sem Jör-
gen Paldam talar um; og i
öllum aðalatriðum er sú skipu
lagning, sem þeir beita sér
fvrir og stefna að, hin sama.
Öllum íhaldsmönnum á Norð-
urlöndum er það aftur á móti
Sameiginlegt, að berjast gegn
slíkri skipulagningu; og í
þeirri baráttu eru ritstjórar
og aðstandendur Morgun-
blaðsins vissulega ekki eftir-
bátar neinna íhaldskurfa, þótt
þeir þykist vera „danskir só-
síaldemókratar" þessa stund-
ina, eins og vissir kommúnist-
ar sænskir, þegar þeir eru í
Svíþióð!
\ yí\\
i, ,-^n-v-^Hog hafa gert það á smekk
legan batt.

Garðyrkjusýningin 1952:
Þróun garðyrkjunitar á Island
má líkja við fagurf ævintýri
GARÐYRKJUFELAG IS-
LANDS stendur fyrir garð-
yrkjusýningu þessa daga í
íþróttahöll KR við Kaplaskjóls-
veg, sýning þessi var opnuð
að viðstöddu miklu fjölmenni,
þar á meðal fólki í æðstu tign-
arstöðum hins íslenzka lýðveld
is, og ætla ég ekki að lýsa
þeirri athöfn, enda óþarfi, þar
sem þess hefur víða verið getið,
en nú athöfn fór fram með
virðuleik og prýði öllum til lofs
er þar áttu hlut að máli.
Til undirbúnings sýningar-
innar var að sjálfsögðu vel vand
að eftir því, sem efni stóðu til,
þó ég telji vafasama þá fullyrð j
ingu, að sýningin gefi góða hug
mynd um hvar íslenzk garð-
yrkja er á vegi stödd í dag,
ætla ég ekki að fjölyrða um
þann þátt að sinni, en benda
hins vegar á þá staðreynd, að
hér hefur verið um öra og mark
vissa framþróun að ræða, fram
þróun, sem líkja má við fagurt
ir á sýningunni bera góð íslenzk
nöfn; þakka ber Ingólfi Davíðs
syni, Ingimar Óskarssyni og
fleiri grasafræðingum, bara að
mannfræðingar okkar væru eins
vel á verði og grasafræðingarn-
ir, að gefa þeim mönnum ís-
lenzkum, er bera óþjóðleg heiti,
íslenzk nöfn.
Japanski garðurinn á sýning-
unni vekur sér.staka eftirtekt.
Garðyrkjumenn hafa sameinast
um að sýna fjölbreytta fram-
A .sýningunni er
margt fagurt að sjá pg margt
ýmá fyrir álH'g;!p:-n;u;
\ garðyrkju. Ég ætia igkki :að lýsa
einstökum deildum, um það
hefur áður verið inikið rítað í
daglöðum bæjarins, þó má geta
þess, að. blómaverzlanir háfa.
þarna bása. Náttúrulæknínga-
félagið og Grænmetisverzlun rík
isins sína deildina hvort féiag.
Þarna er enn fremur bókabúð,
þar rsm seldar eru garðyrkju-
bækur og rit og matreiðslubæk-
ur. Vönduð sýningarskrá hefur
verið gefin út í tilefni sýning-
arinnar. Halldór Ó. Jónsson
garðyrkjubóndi ritar þar merka
og athyglisverða grein. um Garð
yrkjufélag íslands frá upphafi
til þessa dags, og er þar mikjnn
fróðleik að finna í jafn stuttri
ritgerð. Vil eg ráðlegga ölluki,
S'Sm kynnast vilja sögu garð-
yrkjufélagsins að lesa gréin.
Halldórs. Á gafðyrkjusýriin’g-
unni eru eins fallegar nellikur
og rósir og maður hefur séð
þær beztar annars staðar á Norð
urlöndum, vafalaust bezta sýn-
ingarvaran. Það er sjálfsagt íyfir
alla sem hafa áhuga fyrir garð-
rækt að sækja þessa sýningu, af
henni má ýmislegt læra. Kynn-
ið ykkur tll dæmis það, sem at-
vinnudeild toáskólans sýnir ykk
ur um jurtasjúkdóma og mein-
dýr í gróðri, og upplýsingar um
varnir gegn þeim. Herðið sókn-
ina, sjón er sögu ríkari. Sýning
in fer bráðum að loks.
SIGURÐUR SVEINSSON
garðyrkjuráðunautur.
is-
lendinga, Norðmanna, Svía, Dana
ÞRIÐJA norræna tryggingamótið var haldið í Helsingfors
dagana 9.—11. sept. síðastliðinn. Alls sóttu mótið um 300 full-
trúar. Voru Finnar að sjálfsögðu fjölmennasíir, en frá Dan-
mörku, Noregi og Svíþjóð sóttu það 3G—80 fulltrúar. Fulltrúi
ævintýri. Það hefur orðið alger ( Tryggingastofnunar rikisins var aðeins einn, Gunnar Möller,
nýsköpun ræktunarmála og formaður tryggingaráðs og forstjóri Sjúkrasamlags Reykja-
framkvæmd þeirra á síðast liðn j vf{5;Ur
um þremur áratugum.
I Félagsmálaráðherra Finna
Einkunnarorð sýningarinnar setti mótið í gamla stúdentahús
„Garðurinn er heilsulind heim-
ilisins“. Þetta eru þau sann-
indi, sem fólk viðurkennir nú
miklu meira en áður og eiga
inu og voru sameigínlegir fund
ir þess haldnir þar, en deilda-
fundir í húsi vísindafélagsins og
riddarahúsinu. Forseti þingsins
náttúrulækningafélögin, ásamtjvar Kallala, dómari í finnska
garðyrkjufélögunum, hér með. tryggingadómstólnum.
AB — AlþýðublaSið. Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Auglýsingastjóri: Emma Möller. — Ritstjám-
Ersimar: 4901 og 4902. — Auglýsingasími: 4905. — Afgreiðslusími: 4900. — Alþýðu-
prentsmiðjan, Hverfisgötu S—10. Áskriftarverð 15 kr. á mánuði; 1 kr. í lausasölu.
talið Sölufélag garðyrkjumanna,
og húsmæðraskólunum, mestan
þátt í þeirri útbreiðslustarf-
semi og hversu neizla grænmet-
is og ávaxta hefur stórum auk-
ist ár frá ári. í heild er sýning-
in laglega skipulögð og snot-
ur. í heildarmynd hennar virð-
ist njóta fyllsta samræmis, hun
gefur líka vísbendingu í þá átt,
að sýningarbásarnir og sérgirð-
ingarnar eiga ekki alltaf rétt á
sér, til dæmis he'fði sýning Sig-
urðar Jónasar Jónssonar, Sól-
vangi, Fossvogi, ekki notið sín
nærri eins í slíkum bás. Brota-
línurnar eiga ekki alltaf rétt á
sér, og geta stundum eyðilagt
hið glæsta yfirsýn.
Móðir jörð borgar vel fyrir
sig og ávöxtur íslenzkrar mold-
ar er oft mikiR að vöxtum, garð
Mótinu var skipt í fjórar deild
ir eftir starfssviðum, sjukra-
tryggingadeild, el.li- og örorku-
deild og atvinnuleysistrygginga
deild.
Fulltrúi íslands sat sameigin
legu fundina, sem voru tveir,
og fundi sjúkratryggingadeiid-
arinnar. Stjórn var kosin fyrir
hverja deild.
Á sameiginlegu fundunum
voru flutt erindi um trygginga-
mál, en umrsHur voru á eftir.
Á fyrri fundinum var f'lutt er-
indi um ráðstafanir til þess að
gera öryrkja hæfa til þátttöku í
atvinnulífinu, en á síðari fund-
inum um starfs- cg stjórnar-
hætti í tryggingamálum. .
í sjúkratryggingadeildinni
voru ýmis mál rædd, og vakti
sérstaka athygli mál, isr varð-
matur og ávextir úr gróðurliús-í aði ^ starfshætti sjúkratrygging-
um skipa aðalsess sýningarinn- J anna.
ar, og verður það a5 teljast rétt
mætt á slíkri sýningu, sem þess
ari og þarna eru 30—40 tegund
ir grænmetis. Þarna eru meðal
annars garða og gróðurhúsaaf-
urðir úr Borgarfirðinum, Mos-
fellssveit, Hveragerði og austan
úr Biskupstungum. Flestar jurt
Það er ekki venja á þessum
tryggingamótum að gera neinar
samþykktir, en gildi mótanna
liggur í gagnkvæmum kynnum,
svo og samanburði á margvís-
legri reynslu, sem fæst í lönd-
unum við rekstur tryggingamál
anna.
Meðan 'á mótinu stóð, hélt
samnorræna nefndin um sjúkra
tryggingamál fundi, >en hún er
skipuð fulltrúum samtaka sjúkra
samlaganna og fulltrúum ríkis-
stofnana, sem hafa eítirlit með
sjúkrasamlögum. Fulltrúar ís-
lands í þessari nefnd, eru . Har-
aldur Guðmundsson, forstjórí
Tryggingastofnunar ríkisins og'
Gunnar Möller, og sat hinn síð-
arnefndi fundina. Tilefni nefnd-
arfundanna var frumvarp . til
samninga um gagnkvæm rétt-
indi sjúkrasamlagsmpðlima á
Norðurlöndum, þ. e. réttindi
þsirra, sem flytja inilli landa,
og réttindi fyrir þá, sem dvelja
um stundarsakir í löndunum.
Fyrr í sumar haíði að méstu
verið gengið frá þessu frum-
varpi á fundi í Kaupmannahöfn,
en nú var lögð síðasta hönd á
leiðbeiningar í sambancú við
framkvæmd samninganna.
Verður frumvarplð nú sent til
ríkisstjórna allra landanna til
staðfestingar. Er g-srt ráo fyrir,
að samningarnir gangi i gildi
um næstu áramót. Áður voru
komnir á samningar milli Dan-
merkur og íslands á þessu sviði,
en nú var gerður nýr samning-
ur, sem nær jafnt tíl allra Norð
urlandanna, að Finnlandi þó und
anskildu, en það befur ekki
sjúkratryggingar í sama skiln-
ingi og hinar Norðurlandaþjóð-
irnar fjórar.
m 4