Tíminn - 23.07.1964, Blaðsíða 7

— ðimiitn —
utgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKU RINN
Framkvsemdastjóri Kristján Benediktssnn Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson 'ábi Andrós Kristjánsson. Jón Helgason og Indriði
G Þnrsteinsson Fulltrúi ritstjórnar Tómas Karlsson Frétta
stióri Jón.is Kristiánsson Auglýsingastj. Sigurjón Davíðsson
Rit.stiórnarskrifstofur i Eddu-húsinu símar 18300—18305 Skrit
stofur Bankastr 7' Afgr.sími 12323 Augl. sim) 19523 Aðrai
skrifstofur. sími 18300 Áskriftargjald kr 00.00 á mán innan
lands - t lausasölu kr 5,00 eint - Prentsmiðjan EDDA h.t

Tapað ár
í þýzka blaðinu „Christ und Welt“ birtist nýlega at-
hyglisverð grein um stúdentsnám þar í landi. í greininni
voru færð glögg rök að því, að Þjóðverjar ættu að breyta
skóiaKeiL ,;'nu þannig, að það tæki ekki nema 12 ára
skólanám að ná stúdentsprófi, en nú tekur það 13 ár í
Vestur-Þýzkalandi. þegar barnaskólanám er talið með.
í greininni var skýrt frá því, að aðeins tvö lönd í
Vestur-Evrópu krefðust 13 ára skólanáms fyrir stúdents-
próf. en all.s staðar annars staðar væri um 12 ára
nám að ræða. Löndin voru Vestur-Þýzkaland og ísland.
Afleiðing þessa er sú, að í Vestur-Þýzkalandi og á
íslandi eru stúdentar vfirleitt ári eldri en annars staðar,
þegar þeir útskrifast.
Það mátti sjá glöggt á áðurnefndri grein, að Vestur-
Þ.ióðverjar stefna nú að því að hverfa frá þessu úrelta
fvrirkomulagi.
En hvenær ætla íslendingar að stíga þetta spor? Hve
lengi eiga íslenzkir unglingar að eyða einu ári meira
til að ná stúdentsprófi en yfirleitt þekkist annars staðar?
Landsprófið, sem þekkist hvergi nema hér. á veruleg-
an þátt í þessari tímasóun. Það á verulegan þátt 1 því
að íslenzkir unglingar, sem stefna að verulegu fram-
haldsnámi, tapa einu ári miðað við það, sem er annars
staðar. Jafnframt er alltaf verið að þyngja það og úti-
loka þannig unglinga frá menntaskólanámi Hundruð
ágætra nemenda eru þannig stöðvaðir á námsbrautinni á
hverju ári. Hér er alltof mikið lagt upp úr prófi, sepi get-
ur að vísu verið nokkurt mat á námshæfni, en mjög f;)i.
takmarkaður mælikvarði á dómgreind og sköpunargáfu.
íslenzka skólakerfið er vissulega orðið úrelt. Það er vel,
að bæði kennarar við barnaskóla og framhaldsskóla gera
sér þetta ljóst. Það þarf að endurskoða skóiakerfið frá
rótum og samræma það nýjum og breyttum aðstæðum.
Og þá ber m. a. að vinna að því, að unglingar, sem stefna
að stúdentsprófi, tapi ekki heilu ári að óþörfu.
Líkt með skyldum
Þeir, sem hafa fylgzt með fréttum af Goidwater hin-
um ameríska, munu hafa veitt því athygli, að hann legg-
ur meginkapp á þann áróður, að frjálslyndir menn eins
og Johnson Bandaríkjaforseti séu hálfkommúnistar eða
undirlægjur kommúnista. í því sambandi er ekki ófróð-
legt að athuga, hvaða málgögn það eru hér á landi. sem
hafa lagt mesta ástundun á slíkan áróður. t. d. oft kall-
að Framsóknarmenn og Alþýðuflokksmenn rauðliða og
öðrum slíkum nöfnum. Það er vissulega lærdómsríkt að
bera saman þennan áróður vissra blaða hér á landi og
áróður Goldwaters, því að margt er líkt með skyldum
Sjónvarpsleyfið
Þjóðviljinn er nú hlaupinn undir bagga með st.jórnar-
blöðunum i sjónvarpsmálinu. Hann segir að það hafi
verið dr. Kristinn Guðmundsson, en ekki Guðmundur í.
Guðmundsson, sem hafi leyft, að Keflavíkurstöðin gæti
náð til meirihluta landsmanna. Þetta er hrein sögufölsun.
Dr. Kristinn batt leyfið þeim skilyrðum. að sjónvarpið
næði ekki út fyrir herstöðina. Þetta létu þá allir sér vel
lvnda. og t d gerðu ráðherrar Alþýðubandalagsins aldrei
kröfu um það í vinstri stjórninni. að þetta leyfi vrði
afnumið eða því breytt Þessu var hins vegar gerbreytt
þegar Guðmundur t Guðmundsson leyfði mikla stækkun
siónvarpsstöðvarinnar. Það var þá fyrst, sem erlendum
aðila var falin forsjá þessa mála íyrir tslendinga.
Juanita Castro kaus út
Framkoma hennar glöggt vitni um stífni Castro-æfiarinnar,
SAMTÖK Ameríkuríkjanna
halda um þessar mundir ráð-
stefnu til að ræða um þá kröfu
Venezuela, að Kúba verði beitt
sérstökum refsiaðgerðum vegna
undirróðurs, er stjórn hennar
hafi látið reka í öðrum löndum
Ameríku. Krafa Venezuela er
studd mörgum sönnunargögn-
um, enda hefur undirróður
Kúbumanna beinst alveg sér-
staklega gegn Venezuela.
Andstæðingar Fidels Castros
voru annars nýlega minntir á
það með sérstökum hætti, að
hann og ættmenn hans láta
ekki hlut sinn fyrr en í fulla
hnefana. Ein af systrum hans,
Juanita Castro, kom þá frá
Kúbu til Mexico óg sótti þar
um landvist sem útlagi. Við
komuna þangað lýsti hún fullri
andstöðu gegn stjórn bræðra
hennar á Kúbu og fordæmdi
harðlega stjórnarhætti kommún
ista þar og annars staðar. Hún
tók það fram, að hún hefði
farið frá Kúbu í mótmælaskyni,
Talið er sennilegt, að Raul
Castro, sem gengur næstur
Fidel að völdum, hafi hjálpað
henni til að komast í burtu, en
þau Raoul og Juanita hafa jafn-
an verið samrýnd, þótt þau hafi
verið ósammála í stjórnmálum
FLÓTTI Juanitu hefur orðið
til þess, að ýmis blöð hafa að
undanförnu verið að rifja upp
ýmáá þáetti úr sögú Castro-ætt-
aribnar: Blöðin ségja, áð faðir
Fidéls Cástro, Angel Castro,
hafi komið til Kúbu frá Spáni
1898 og unnið þar fyrst sem
verkamaður en síðan orðið efn
aður landeigandi, er hafi haft
mikia sykurræktun. Hann dó
1956. Annars er það ekki hann,
heldur kona hans, Zina Ruz
Consalez, er virðist hafa verið
mestur skörungur í fjölskyld-
unni. Ef órólegt var í nágrenn
inu. eins og oft vildi verða á
Kúbu, ferðaðist hún óhrædd um
á reiðskjóta sínum, með tvæi
hlaðnar byssur í belti sinu Hún
eignaðist sjö börn með manni
sínum, þrjá syni og fjórar dæt-
ur. Hún sá um, að þau fengju
öll góða menntun.
Systkinin stóðu öll vel saman
meðan Fidel hélt uppi barátt-
unni gegn Batista og eins fyrst
eftir valdatöku hans. Sambúðin
versnaði hins vegar eftir að
Castro lýsti yfir því 1961. að
hann væri kommúnisti og
stefndi að því að koma á komm
únistiskum stjórnarháttum á
Kúbu. Systurnar höfðu verið
andvígar kommúnisma, einkum
þó Janita,sem er sögð hafa ver
ið rammkatólsk frá barnæsku.
Hún fór ekki dult með and-
stöðu sína. Þó tókst að jafna
nokkurn veginn ágreining í
fjölskyldunni meðan Lína Rus
lifði. en hún lézt síðastliðið
haust. Þá hófst ágreiningurinn
milli Juanitu og Fidels fyrir
alvöru.
ÞAÐ bættist hér við, að Juan
ita varð uppvís að því að hafa
hjálpað til að koma ýmsum
andstæðingum stjórnarinnar
undan Sennilega hefur það eitt
bjargað henni frá fangelsisvist
að hún var systir Castros. Vafa-
3** JUANITU CASTRO
lítið hefur það verið orðinn
skásti kostur hennar áð flýja
land og Raoul því hjálpað
henni til þess.
Juanita er 31 árs gömul eða
7 árum yngri en Fidel. Meðan
Castro hélt uppi hernaði gegn
Batista, fór Juanita oft i ferða
lög fyrir hann, m.a. til að safna
fé hjá Kúbumönnum erlendis
í einni séndiferð, var henni
neitað um landvist í Bandaríkj
RAOUL CASTRO
unum, en hún kom þangað frá
Mexico. Annars virðisl hugur
hennar á þessum árum hafa
hneigzt meira að viðskiptamál-
um en stjórnmálum Strax að
loknum framhaldsnámi hóf hún
t.d. að reka lítið kvikmyndahús
Eftir valdatöku Castros. starf
rækti hún tvö fyrirtæki sem
blómguðust um sinn Annað
var tryggingafélag. en hitt sá
um útvegun á kvikmyndum
Bæði þessi fyrirtæki voru síðar
þjóðnýtt Þá hóf Juanita rekst
ur heimavistar fyrir kvenstúd
enta Þetta fyrirtæki dafnaði
vel Seinna hefur orðið upvíst.
að hún notaði heimavistina sem
miðstöð fyrir ýmsa andspyrnu
starfsemi Þetta kornst upp já
þann hátt. að það þótti grun
samlegt. hve margt af prestum
og nunnum heimsóttu hana
enda þótt mikið orð færi af
trúaráhuga hennar Raoul er
talinn hafa átt þátt í því, að
heimavistinni var lokað í kyrr
þey og allur frekari málarekst
ur látinn falla niður En Juan
ita var ekki af baki dottin. Hún
varð uppvís að því að hafa
hjálpað flóttamönnum Nú var
þolinmæði Castros þrotin móð
ir hennar dáin og Raoul. sem
hafði mest haldið hlífiskildi
yfir henni. sá ekki annað ráð
vænna en að koma henni ril
Mexico
Þar dvelur nú þessi uppreisn
argjarna systir einva'dans ;
Kúbu í útlegð Stífni hennar cr
vísbending um að bræður henu
ar munu vart gefast npp þótt
samtök Ameríkuríkja reyni að
þrengja eitthvað að þeim Þar
mun þurfa milcið til
Þ.Þ.
T í M I N N, flmmtudagur 23. júlí 1964. —