Alþýðublaðið - 21.05.1953, Page 4

ALÞÝÐUBLAÐKÐ
Fímmtudaginn 21. maí 1953
Útgefandi. AJþýðuílokkurínn. Eitsijóri og ábyrgðarmaCur:
Hamiihai Valdimaxssozi. Meðritstjóri: Helgi SaMmindsson.
Fréttattjóri: Sígvaldi Hjáimarsson. Blaðamenn: Loftur Guð-
mundsson og Fáll Beck. Auglýsingastjóri: Emma Möller.
Rifetjömaisíonar: 4901 og 4902. Auglýsingasími: 4906. Af-
greigslusmú: 4900. Alþýðuprentsnriðjan, Hverfisgötu 8.
Áskriftarverð fcr. 15,00 á mán. í lausasölu kr. 1,00
Tveir framboðslistar í gær.
ÞAÐ hefur verið erfið fæð-
ing hjá Sósíalisi'.aílokknum í
Eeykjavík að koma frá sér list-
amun að þessu smni.
Allir þóítust vissir um, að
þrjú efstu sætiu yrðu skipuð
sömu mönnum og í seinustu
kosningum. Enda varð það svo.
Aðstaðan var nfl. sú sama og
hjó íhaldinu, að allt hefði farið
í bál og brand, ef einhverju átti
að breyta. Sú varð líka raunin
á. Einar Olgeirsson er í fyrsta
sæti og Sigurður Guðnason í
öðru.
Sigurður ætlaði sér að hætta,
Þriðja öreigamark þessa „ör-
eigalista“ er það, að iis'.imi heít
tr: „Framboðslisti Sósíalista-
flokksins OG BANDA3MANN \
HANS“.
Er þar með upplýsí, að flokk
urinn hefur ekki gefað kemið
listanum saman á eigin ramm-
leik. Til þess hefur hann orðið
að fá aðstoð nokkurra manna
utan flokksins. Einn af þesstini
„bandamönnnm*1 Itans er
Gunnar M. Magnúss. Annar,
sem nefndur er og sagður ujtan
flokka er Einar Gunnar Einars-
an flokkslista, heldur verður
en hefur ekki fengið það, vegna hann að játa, að á Hstanum séra
þess, hve margix varu tilbúnir margir utanflokkamenn. Arak
að berjast mn sætið af fulíri þess hefur hann orðið að lúta
hörku, ef það losnaði. að bví að bjóða einmg fram ut-
Að vissu leyti hefur þaö Iíka anflokkamann í einu nágranna
leyst annan vanda lijá Sósíal- kjördæmanna við ileykjavík.
istaflokknum að hafa Sigurð Það skyldu þó ekki vera IIÆKJ
kyrran: Brynjólfur Bjarnason ÖR, sem hann hefur fengið
er nfl. í þriðja sæíinu eins og sér?
1949. Þá náði hann ekki kosn-
Þegar á þetta er litið sam-
ingu og varð þannig fyrsti upp /tímis J>ví; að á listum flestl.a
botarþingmaður flokksins. Nu annarra flokka era ná merill)
gæti svo farið, að annað sætið sem agur hafa fylgt Sósíalista-
yæri ekki aiveg öruggt. Og ef. fíokknum að má|um, cn nú yf.
illa færi, gæti Bryn.iólfnr þvi írgefig hann með ölln, þá dylst
aðeins á't sæti á þingi, að Sig- engum, að straumurinn liggur
urður viki úr sínu uppbótar- frá kommúmstum, enda blaut
sæti fyrir foringja sínum. svo hér að fara, eins og i öllum
Þetta væri undir slíku.n öðrlim menningarlöndum.
kringumstæðum allt að því Iífs
nauðsyn fyrir Sósíalistaflokk- Brynjolfur Kjarnason sagði
inn, því að hvað er kommúnista nTie£a * ræðu, sem uann hél.t,
flokkur á Alþingi íslendinga án að nú ^rfti SósíaUstaflokkur-
félaga Brynjólfs? — Auðviíað inn á einu aS í,aíl,a l,mfram
ekkert — eða jafnvel verra en aiit annaS' ,,aS vær*
|>a3 j REKKI — HUGIÍEKKI og enn
En svo er nýr maður í fjórða,l>á HUGKEKKI. ÞettJ er rétf
um.
sæti. Það er Gunnar M. Magn-
úss. — Varð þá mörgum á að
bmsa, enda er það auglýsing
iim rnikía fátækt. — Hugsið
ykkur samanburðinn: Gunnar
M. Magnúss í staðinn fyrir Sig
fús Sigurhjartarson. — Þar er
vissnlega kominn köttur i
bjamar ból. Gunnar hefur
nokkwð oft verið í framboði íil
albingis og aidrei fengið nema
nokkra tiigi atkvæða. Er senni-
legt, að atkvæði hans í öllum
kosninoTinum samanlögð leiki, runnið upp h já
einhvers staðar á öðru hundrað | Enda telja flestir
inu. Þessi tnaður á nú að vera
vöndurinn, sem sópi atkvæðun
um <U Sósíajjstaflokksins I
betta sinn. Ef til vill á hann
líka að vera afsökuniti fyrír þvi
að Ula hafi farið.
Þá svnir það líka liósléga
mannafátækt Sósíalistafloklcs-
að bann skvldi verða að
Fyrir þessar kosningar er kom
múnistum á íslnndi vissulega
fylista þörf á hugrekki, því að
nú eru veður ö?i válynd og
ekki goft útlit fyrir ein.ræðij-
flokka neins staðar í heimin-
ÍHALDIÐ hefur á fram-
boðslista sínum hér í Reykja
vík sömu menn í sex efstu
sætunum og við síðustu kwsn
ingar. Manna á xneðal þykir
það furðu sæta, ef fram'boðs
listinn hefur verið samþykkt
ur með samMjóða atkvæð-
um í fulltrúaráðinu eins og
Morgunblaðið heldur fram.
Sannleikurinn er sá. að ann
ar hver óbreyttur kjósandi
íhaldsins unir listanum stór
illa. Helzta von listans er
talin sú, hvað mörgum bæj-
arbúum leiki hugur á að
strika út vissa axenn í efstu
sætunum, en það verður auð
vitað efcki gert nema með
því að greiða listanum jafn-
framt atkvæði.
HVER HÖNDIN UPP Á
MÓTI ANNARRI.
Öllum ber saman um-, að
ihaldið hljóti að tapa þing-
manni hér í Reykjavík við
kosningarnar í suraar. Hins
vegar er erfitt að segja fyr-
ir um, hver fær hvíldina. Út-
strikanirnar ráða úrsiitum í
því sambandi. Frjálslyndasti
hluti íhaidsin.s mun hafa í
hyggju að gefa Birni Ólaís-
syni ráðningu útstri'kananna
eins og um árið, og Etuðn-
ingsmenn Gunnars Thorodd
sens líta á þetta sem nauð-
synlega baráttuaðferð, þar
Ástandið í herbúðum íhaldsins:
munu
eð þeim er Ijóst, að Bjöm
situr á svikráðum við borg-
arstjórann og vill hann pói:
tísfct- feigan. Björn Ól-afsson
vill losna við Gunnar Thor-
oddsen og byggir vonir sín-
' ar í því sambandi .4 útstrik-
unaraðferðinni. Gefur þetía
góða hugmynd um ástandið.
á heimili íhaldsms. Þar er
hver höndin upp á rnóti ann
arri.
liIAÐKSMOGIÐ TRÉ.
Alit er þetta afleiðing;
þess, að íhaldið gengur í ber
högg við reglur og vinnu-
brögð lýðræðisins, enda éins
og maðksmogið tré af völtí-
um nazismans. Framboðs-
listinn var ekki borinn und-
ir flokksfélögm í bænum.
Hánn var ákveðinn og sam-
þykktur af kiíkuhrirg full-
trúaráðsins — flokksforingj
unum og nánustu handbsnd
um þeirra. Óbreyttir kjós-
endur fá engu að ráða um
val manna á listann. Hlut-
verk þeirra á að vera það
eitt að taka við því, sem að
þeim er rétt. Hirigað til hef-
ur íhaldinu lánazt þetta1, þó
með lundantekningum. eins
o.g þeirri, þegar Björn Ólafs
son var kolfelldur með út-
strikunum, enda þótt hann
ætti að heita í öruggu sæti.
Og nú er svo komið, að
minnsta kosti tvö goðin á
palli innsta hringsins eru í
pólití'skri lífslhættu útstrik-
ananna. Samtímis snýr f jöldi
fyrrverandi kjósenda baki.
við flokknum,
SEINT Á FERDINNI OG
ÞÓ ÓBEEYTTUR.
Eigi að síður tönnlast
Morgunblaðið á því. að sátt
og samlyndi ríki í herbúðrun
íhaldsins. En með leyfi að
spyrja: Hvens veg.na í ósköp
unum var íhaldið svona seint
á sér að leggja fram óbreytt
an lista? Morgunblaðið hef ■
ur haldið því fram mánuð
eftir mámj.ð, viku eftir viku
og dag eftir dag, að Alþýðu-
fiokkurinn væri í vandræð-
um xneð að ganga frá lista í
Reykjavik vegna sundur-
þykkju. Þó bir‘i Alþýðue
Sokkuiánn framboðslista
sinn í höfuðstaðnum. sama
daginn og Morgunblaðið
kunngerði óbneyttan lisía
íhaldsins!
HVER DREPUR HVERN?
Öllum liggur í augum
uppi, að bræður muníi berj-
ast í herbúðum íhaldsins í
kosningunum í sum.ar. Hitt
er dálítið vafamá!, hver
drepur hvern. Það kemur í
Ijós að kosningunum. lokn-
um. Við bíðum og sjáum,
hvað setur. Herjólfur.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
. s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
v
i
ms,
taka mann, sem búið var áður
að ákveða í fratnhoÖ úti á
lao^I. t;i becs að fylla evð‘1
fiórfía IpMng, Geta menn
raunar brotíð beilarm um það
hvort ekki befði verið aH.t ciris
si'oirvsifvn.lefft aS hafa barna
b’»tt áfram antt rúm, heMur cn
son, oy e. t. v. er svo Ha’idór
Kilian I.avne< s, sem er í sein-
sæti listans, einnig utan
floVka ”m þessar munáir.
F’im Fofnr t. A oftagt verið
I>að í v.n;;,útbk.í-
wn nób»l«ver®®ina befrar verið
er bá kprii'ð fyrir Sós-
iaFstaflokknum. Hann getur
ekki Ten^ur boðið upp á hrein-
þannig skipað.
Einar Olgeirsson segir, að nú
sé varnartmiabili Sósíalista-
flokksins lokið. — Líklega er
hetta líka rétt hiá honum. En
ef það er rétt, bá er bað af því,
að nú er límabil ramlanbaldsins
flokknum.
fullvíst að
svo se.
ANNAR framboðslistinn,
sem birtur var í gær. var listi
LýðveMisflokksins, með Óskar
Norðmann heildsala f efsta
sæti oar HalMór Jónasson frá
Eiðum í bví RÍðasta. Þessi lisjti
icerir ]jaS lýðtun Ijóst, sem
raunar var áður vitað, að nú
er Siáifstæðisflokkurinn klof-
inn til grunna osr hefur orðið á
bak að siá fiHlfl', manns. sem
áður hefur ðvgffilega fylfft Ólafi
Thors 07 Biarnn Benediktssvni.
Vlvlst hað ensrum, að LýðveM
isflokkurinn telur sér hað fyrst
off frem«t til giMis, að hann sé
óinenffaðnr íhaWsflokktir, sem
tekið hafi nnn fallið incrki Jóns
Þorlákssonar, onr ætli nú að
®.e«ria s»iHin«imni off kúffunar-
öfliinnm í SlálfstæðisíJokknuni
he«M"t stríð á hernlur.
Marvir aðalmeon listans
skvra frá hví í Varðbergi í cær,
hvers vevna beir bafi orðið að
yíirffefa Slálfs^æðisflokkkinn.
Byria beir fleiri en emn á
þessa Icið:
NEFND, sem sklpuð var atf
síðasta allsherjarþingi samein ]
uðu þjóðanna, til að kynna sér
inntöku nýrra meSlimaþjóða,
situr um þessar mundir á rök-
sitókim. í New York. Inntaka
nýrra meðlima í alþjóðasamtök
in hefur reynzt hið mesta
vandamál, sem ekki befur tek-
izt að leysa, þrátt fyrir marga
fundi, sem haldnir hafa verið
um málið bæði á allsherjarþing
um Qjg í öryggiisráðinu.
Fyrir nefndinni liggja inn-
tökubeiðnir frá eftirfarandi 14
ríkjum: Albaníu, Mongólska
alþýðulýðveldinu, Búlgaríu,
Riúmeníu, Ungverjalandi, Finn
landi, ítaliu, Portúgal, írlandi,
Jordan, Austurríki, Ceylon,
Nepal, Liibýu.
STRANDAÐI Á NEITUNAR-
VALDINU.
Samkvaamt stofnskrá samem
uðu þjóðanna verða að liggja
fyrir meðmæli frá öryggisráði
áður en umisóknir nýrra ríkja í
SÞ eru teknar til greina. En í
öryggisróðinu hafa sem kurtn-
Uigt er stórveldin fimm (Banda
ríkin, Bretland, Frakkiland,
Kína og Sovétríkin) sem jafn-
„Ég hef verið fylgjandi
Sjálfstæðisflokksins frá því
hann var stofnaður, en ...“
Þessir vitnisburðir næffja til
að sýna það, að LýðveMisflokk
urinn væntir sér cinskis stúðn
ings frá öðrum en íhaldsmönn-
um, og mun Iiann jþvi einkum
leita halds og írar.st; hjá fólki
í SjálfsJæðisfíokknura og e. t.
v. ásæíast kiml og kind frá
Framsókn. Verður reynslan að
sýna, hvernig hoimm verður til
1 fanga á þessum miðum.
frami: eru fastameðlimir ráðs-
ins, neitunarvald. Beiti eitt eða
flieiri stórveldanna neitunar-
valdi éínu eru samþykktir ráðs
ins ógíldar. jafnvel þótt meiri
Miuti þeirra 11 ríkja, sem sæti
eiga í ráðinu hafi samþykkt. Á
þessu heíur strandað undanfar-
in ár, þegar ræddar hafa verið
inntökubeiðnir nýrra meðlima.
Stórveldin hafa ekki getað kom
ið sér saman.
Á sjöitta aT-lsherjarþmgi SÞ,
secm, haldið var í París 1951—-
1952, gerðu Sovétríkin það að
tihögu Binni, að allsherjarþing
íð samþykkti að fara þess á leit
við örygigisráðið, að það endur-
skoðaði afstöðu sóna til inntöku
beiðna otfangreindra 14 ríkja í
heM, í stað þeas að taka til
athugunar inntöku livers og
eins fyrir sig. Sovét-tiillagan
v.ar felld, hlaut ekki tilskilda
% Mu'ta atkvæðamagns. 22 ríki
voru mieð tillögunni, 21. á móti,
en 16 sátu. hjá við atkvseða-
greiðsluna.
Á sjöunda aH'Sherjarþiiigmu,
sem haldið var í New York í
viatúr, bar Póiland fram sams
konar tillögu, sem einnig var
feQld.
NÍTJÁN RÍKI EIGA SÆTI
I NEFNDINNI.
Nefndin, sem nú situr á rök-
! stólum um inntöiku nýrra rikj.a
; í sameinuðu þjóðirnar, er skip
: uð fullt.rúum frá ei'tirfarandi
19 ríikiuim: Angentínu, Banda-
! riikjun.um, Beligíu, Bretlandi,
Colwnbía, Egvptailandi, E1
* Salviador, Frakklandi; Grikfc-
landi, ITó’landi. Kanada, Kína.
I Kúba, Líbanon, Noregi, Nýja
I Sjálandi, Per.u, Phillipseyjum
og Suður-Afríku.
Ailsherjarþingið fól nefnd-
inni að kynna sér málið ýtar-
lega frá öllum hliðum og gera
tillögur um lausn þess. Nefnd-
in hefur fyrirmæli um að ijúka
störifeun að minnsta kosti tveim
ur mánuðum. áður en áttunda
allsherjarþingið kemur saman,
þ. e. fyrir miðjan júlímánuð
næstkomandi.
Á þsssu stigi málsins verður
að sjálfsöigðu ekkert um það
sagt, hvor.t nefndinni tekst að
ná samkomulagi. Sovétríkin og
Tékikóslóvaikía hliðruðu sér hjá
að taka þátt í störfum nefnd-
arinn,ar. En umræðum o.g á-
fcvörðumim nefndarinnar verð
ur vafalaust fylgt af athygh
meðal meðllmaríkja SÞ, sem '
flest hatfa. lótið þá skoðun í
Ijós, að æskiileet væiri að sem
flestar siálfstæðar þjóðir heims
séu meðlimir samtakanna.
NÓG HÚRRÚM FYRIR NÝJA
MEÐLIMI.
Verði það úr, að öllurn 14 um
sækjendiunum verði Veitt inn-
ta)ka í SÞ, þarf engu að kvíða
um að eklci verði nægjanlegt
húsrými fyrir fulltrúana í hin-
um glæsileigu og rúmgóðu þing
sölum SÞ í New York. Húsa-
meiistarar þeir, er sáu um bygg
ingui aðalstöðva SÞ, gerðu ráð
fyrir, að með lítilli fyrirhöfn
sé haegt að bæta við r.ætum fyr
ir allt að 20 nýiia meðlimi, eða
með öðrum oi’ðum gerðu rað
fyrir, að meðliimafjöldi samtak
anna gæti farið upp í 80 ríki.
I allsíherjarbingsalnum er
hvérju ríki ætluð sæti fyrir 10
fulltrúa. Viðbótin myndi þó
nemia sem svarar 140 sætum.
Færri sætj eru ætluð hverju
ríki í nefnda'sölum.
/