Alþýðublaðið - 26.06.1953, Síða 4
4
ALÞÝÐUBLABBÐ
Fösívdai'iíiii
j ú ni IS53
ÚtPífandi. AlþýSuílokkuriim. Ritstjóri og ábyrgðarmaQtir:
Haimtbai Ya’dimarsson. Meðritstjóri: Helgi SæmundgBnnu
SVétta»tjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamenn: Loftor GuB-
mundsson og PáM Beck. Auglýsingastjóri: Emma Möller.
Ritgíjórnaríímar: 4901 og 4902. Auglýsingasíini: 4906. A4-
fireiðslnsiiri: 4900. Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8.
Áslaiítarverð kr. 15,00 á mán. í lausasölu kr. 1,00.
Sföðvast fogaraflofinn?
ÞA:Í) HEFUR nú fregnazt,
að mikil hætta sé á því, að tog-
araflotinn muni hætta veiðum
fljótlega eftir kosningaxt»ar.
Allmargir togarar cru nú að
stöðvast. Og vitað er, að aðrir
munu ekki verða sendir úr
höfn aftur, þegar þeir koma
heim næst. Astæðan er sú, að
ekki er sagður nægilegur mark
aður fyrir togarafiskinn.
fslendingum kemur það
spánskt fyrir, að ekki skuli
vera hægt að selja íslenzkan
fisk. Fregnir eru stöðugt að
berast af því, að Norðmenn,
sem eru aðalkeppinautar okk-
. ar í saltfiskverzluninni, vanti
nú fisk til )að geta fullnægt
eftirspurninni í viðskiptalönd
um sínum. Þeir hafa þannig
getað náð miklu betri samn-
ingsaðstöðu í ýmsum helztu
löndunum, sem kaupa þessa
vöru.
Þetta sýnir og sannar, að
fullkomin óstjórn ríkir í mark
aðsmálum þjóðarinnar. Það er
býsna hart, ef Ieggja þarf af-
kastamestu framleiðslutækjum
þjóðarinnar sökum þess, að
ekki er hægt að koma afurðum
þeirra á markað, sem þó vant-
ar þessar afurðir. Þeir menn,
sem þannig hafa haldið á mál-
um, eru ekki starfi sínu vaxn
ir, og að svo miklu leyti, sem
skipulag afurðasölunnar kann
að eiga þátt í því, að siíkt ger
ist, verður að breyta því.
Hvað skyldi hara sungið í
Morguublaðinu og Vísi, ef hér
hefði á haftaárunum orðið al-
ger vöruþurrð vegna þess, að
kaupmenn hefðu vanrækt að I
kaupa inn vörur út á leyfi sín,!
þótt lítil hefðu verið? Ætli
skuldinni hefði verið skellt á
kauptmennina? Neti, áreiðan- j
lega ekki. Höftunum hefði ver
ið Icennt um. En hversu mikl'i
alvarlegra er það ekki, e£ ekki
tekst að koma á markað því
sem við getum framleitt af
einni aðalframleiðsluvöm okk
ar? Hver á sökina á því?
Kannske Morgunblaðið og Vís
ir vilji nú ekki kenna það
þeim, sem með afurðasöluna
fara, heldur skipulaginu, sem
á henni er, þ. e. saltfiskeinok-
un SÍF. Og ef það vill hvítþvo
þá, sem afurðasölunni stjóma,
og kenna skipulaginu uni
hvers vegna krefst Morgun-
blaðið þess ekki, að það sé af-
numið og tekin upp frjáls út-
flutningsverzlun?
Almenningur veit skýring-
una. Hún er sú, að heíztu
broddar Sjálfstæðisflokksins
hafa hreiðrað um sig í útflutn-
ingsverzluninni í skjóli haft-
anna og sækja þangað okur-
gróða á milliliðastarfsemi. Þeir
eru nú hættir því að rriestu að
gera út togara. En í síaðinn
stunda þeir aðra útgerð. Þeír
gera út umboðsmenn, sem í
skjóli ríkjandi skipulags á út-
flutningsverzluninni koma sér
þannig fyrir, að þeiv hafa að-
stöðu til að krækja sér í rriilli-
liðagróða. Við þessu má ekki
hrófla, jafnvel þótt svo fari,
að stöðnun virðist komin í
markaðsöflunina og af hljótist
vandræði. Hagsmunir þeirra,
sem hafa hag af ríkjandi ein-
okunarskipulagi, eru látnir
sitja í fyrirrúmi fyrir hags-
munum útgerðarinnar allrar
og þar með þjóðarheildarinnar.
Þannig hefur hin nýtízku
„útgerð“ ihaldsbroddanna átt
sinn þátt í því, að hætta er nú
á að íogaraflotinn sföðvist. Þá
„útgerð“ þarf því að stöðva,
einmitt til þess að togaraflot-
inn geti haldið áfram að færa
þjóðinni björg í bú.
Táknmyndir um ihaidsandanr.:
Eiga aðrir að selja íslenzkan fisk?
ÞAÐ MUN HAFA komið til
orða, að Islendingar seldu Norð
mönnum allmikið af óverkuð-
um fiski, sem Norðmenn síð-
an verkuðu og seldu í ýmsum
markaðslanda sinna. Fregnin
um þetta hefur vakið hina
mestu furðu. En samjleikurinn
mun sá,að þetta mun fyrst og
fremst hafa strandað á Norð-
niönnum. Þeir munu ekki hafa
kært sig um þann fisk, sem í
boði var.
Það er dæmalaust, ef ís-
Ienzkur sjávarútvegur, sem
lengi hefur verið einna afkasta
mestur í Norð-vestur-Evrópu
og framleití hefur einhverjar
beztu fiskafurðir, sem á boð-
stólum hafa verið, á nú að
leggja aðalkeppinautum olckar
til hráefni í afurðir sínar. Til
slíks má ekki kamá. Ef dug-
leysi forustumanna þjóðarinn
ar í markaðsmálunum er slíkt,
að þeir hafa ekki getað útveg-
að nægilega markaði, verður
að fela nýjum mönnum forust
una. Það er áreiðanlega til
nógu margt fólk í heiminum,
sem vill leggja sér íslenzkan
fisk til munns og kaupa hanr.
fyrir gott verð, ef vel er að
því unnið að virma honum
markað.
Islenzkivn almenningi ofbýð
ur sú niðurlæging, sem aðal-
atvinnuvegjý þjóðarinnar eru
að komast í, ef farið er að
ræða um það í alvöru, að selja
óverkaðan. fisk til aðalkeppi-
nautanna og við borð liggur,
að togaraflotinn stöðvist, ef
slíkt tekst ekki. Þeir, sem
fólkið hefur trúað fyrír mál-
um sínuin, hafa ekki reynzt
vandamim vaxnir, og hafa auk
þess horið nteiri umhyggju fyr
ir eigin pyngju en hag aiþjóð
ar. Þetta muu almenningur
hafa í huga við kjörborðið á
sunnudaginn kemur.
ALFREÐ G-ÍSLASON
læknir lýsti því í útvarps-
ræðu sinni á þriðjudaginn,
hve íhaldsöfiin í landinu
hafa stöðugt spyrnt við
broddunum, þegar byggja
þurfti nýtt sjúkrahús. Eins
og jafnan hefúr íhaldið þar
sýnt hug sinn til félagslegra
framfara. Alltaf þegar heill
og hamingja almennings
var annars vegar, hefur
þurft að gsra mikla áreið á
íhaldið til að hrinda málum
í framkvæmd. Þarmig hef-
ur bygging heiisuverndar-
stöðvarinnar enzt íhaldinu í
Reykjavík sem íofor.ð við
þrennar kosnjngar. Aíeð
sama gangi og hingað til
myndi taka 30—40 á r að
byggja bæjarsjúkrahúsið.
Hins vegar mun Morgun-
blaðshöllin verða tilbúin
eftir hálft annað ár.
LJÓT LÝSING
Þessi lýsing á valdhöfun-
um er ljót. En hún ar þvi
miður sönn. Bygg'r.g sjúki’a
húsa eru félagslegar urnbæt
ui', ispor í áttina til meira
öryggis fyrir alþýðu manna,
áfangi á brautinni til full-
komnara menningarlífs í
landinu. Yfir,stéttinni ríður
ekki eins á almennings
sjúkrahú.sum og fólkinu
sjálfu, hún hefur ráðin, ex
til sjúkdóma og vandræða
kemur, hún heíur pening-
ana, og því hefur hún vö,ld-
in. En yfirstéttinni ríður á
að koma upp Morgunblaos-
höll. Þar verður vígi henr-
ar í vörninni íyrir forrétt-
indum sínum, slsálkaskjólið
í andspyrnu hennar gegn fé
lagslegum framförum öll-
um almenningi til .handa,
varöturn hennar í barátt-
unni gegn mannsæmandi
■ kjörum hinna vmnandi
stétta. Því er i'.íorgublaðs-
höllin táknræn íyrir fram-
t a k e i n k ah a g r m u n a kl í k u n n -
ar, táknræn fvrir síngirni
hennar, sérgæzku og auð-
hyggju: Sjúkrahúsin mega
bíða, þótt þeirra sé þörf,
bara ef Morgunbiaðshöllin
rís.
GOTT DÆMI
Þetta . er Ijóst dæmi um
hug íhaldsins tii írarnfara-
mála fólksins. Hafi menn
verið í vafa um anda íbalds
in.s í garð mannúðar og
mannsæmdar, barf nú ekki
lengur vitnanna við. AI-
þýðuflokkurinn Iiefur varað
íólkið við þessum íhalds-
anda. Hann hefur bent á
ieiðirnar og samtökin. En í-
haldið hefur alið á ófriði og .
sundurlyndi í röðum hins.
vinnand.i fólks. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur gert allt,
sem í ha.ns valdi hefur stað
ið,.til þests að auka á sundr-
ungina í röðuni alþýðunnar.
Því skrevtir hann sig með
...allra stéttj'1 nafninu. Því
styrkir hann kommúnist-
ana., þegar honum þykir það
henta. Forsprökkum auð-
stéttarinnar h'efur skilizt
ré'ítilega. að ef almenning-
ur gengur sundraður til
leiks, er þeím sjálfum meiri
sigurs von. Og bá er íha.lds-
andanum borgið í þjóðfélag
inu.
NÓG KOMIö
En þetta má ekki svo til
ganga lengur. Alþýðunni er
nauðsynlegt að sameinast í
einum flokki. Sá ílokkur er
Alþýðuflokkurinn. Rödd A1
fraðs Gíslasonar er fólkx á-
bending urú þetta. Hann
iýsti einum lið í vanrækslu
registri íhaldsins, s'júkrahús
skortinum. Vettlingatök í-
haldsins á þeim málum eru
ekkert einsdæmi. Þannig
hefur orðið að knýja íhalds-
öflin til fylgis við öll frarn-
faramál ti:l þessa dags, og
þannig mun það vtrða ef
alþýðan sameinast ekki i
einum flokki. Fái Albýðu-
flokkurir.n ekki aukið fylgi
í þessum kosningum, mun
hjá mörgum alþýðuœanm
verða vá fyrir dyrum k
komand: árum.
VERKEFNIN BIÐA
Enn er langt í land, að fé
lagslegt öryggi og réttlát
kjaraskipting sé komin á í
þessu landi. Áður munu
margar auðvaldshallir rísa.
Verkefnin eru óþriótandi
fyrir víðsýnan, einaroan og
róttækan ve rkalýð sf lckk,
er byggi störf og stef'nu á
grundvelli þjóðlegrar jafn-
aðarstefnu. Verkefnin bíða
samtaka fóiksins. Tákn-
mynd íhaldsandans, -—■
hraðinn 1 byggingu Morg.un
blaðshallarinnar, þegar
sjúkir menn bíða eftir rúmi
í óbyggðum sjúkrahúsum, —
á að hvetja alla hugsandi
rnenn til að eíla Alþýðu-
floikkinn og .styrkja þannig
sarotök fólksins til áfram-
haldandi baráttu fyrir
mannsæmandi lífi í þessu
landi.
Ilerjólfur.
iipyoufiOKK:
k-Mlm er lisfi áiþýiyfiðkkslns x4
enedi
BENEDIKT GRÖNDAL er
fæddur að Hvilft í Önundar-
firði ' 7. júlí 1924, og er því
ekki fullra 29 ára gamall. For
eldrar hans eru þau Mikkelína
Sveinsdóttir, Árnasonar, bónda
að Hvilft, en hann var einn af
fyrstu áhugamönnum um iafn
aðarstefnuna á Vestfjörðum,
og Sigurður Gröndal veitmga-
maður. Benedikt ólst upp í
Reykjavík og stundaði nám í
menntaískólanum. Lauk hann
stúdentsprófi vor'5 J943,
Að loknu stúdentsprófi fór
Benedikt til Bandaríkjanna og
las við Harvardbáskólann í
Cambridge. Stundaði hann þar
nám í þrjú ár og lagði stund á
blaðamennsku og sögu. Lauit
hann B.A.-prófi í sögu árið
1946. Hvarf hann þá heim tilj
íslands aftur. —1 Hahn er i
kvæntur Heidi Jaegor, dóttur I
Werners Jaeger, er um skeið
var rektor Berlínarháskóla, en
nú er prófessor við Harvard-
báskóla vestan hafs. Eiga þau
einn son, Jón að nafni.
BLAÐAMAÐUR
FRÁ BARNÆSKU
Ef nokkur maður á íslandi
getur talizt hafa alíz.t upp í
blaðamennsku, er það Bene-
rifsfj
Benedikt S. Gröndal.
dikt Gröndal. Hann var aöeins
14 ára, er hann byrjaði að
skrifa íþróttafréttir i Aiþýðu-
blaðíð. Færðist hann síðan
lengra inn í síarfið, og öll ár
sín í menntaskóla vann bann
við blaðið á sumrum, og oft á
vetrum með náminu. Er hann
dvaldi vestan hafs vio náro,
sendi hann Alþýðublaðinu
greinar og pistla.
Eftir námsdvöl sina ytrá
hvarf Benedikt til fyrra starís
við Alþýðublaðið. Varð hann
þá frétíaritstjóri blaösins og
gegndi því starfi, unz hann
varð ritstjóri Samvinnunnar í
ársbyrjun 1951. Hann er hinn
prýðiilegaisti blaðamaður, vel
ritfær, glöggur og útsjónarsam
ur, öruggur og traustur í
starfi.
VINSÆLL
ÚTVARPSMAÐUR
Benedikt Gröndal hefur
jafnhlða blaðamennskunni unn
ið talsvert við útvarpið. Á
námsárum sínum vestra sendi
hann útvarpinu heini ýmsa
þætti á plötum, og vöktu beir
þá mikla athygli og jafnvel
deilur. Eftir heimkomuna
| flutti hann oft erindi í útvarp
I um ýmis efni, þó aðallega
þætti frá útlöndum. Fyrir
tveim árum tók hann að ann-
ast fastan þátt í úívarpinu,
Óskastund hlustenda, og hefur
þessi þáttur unnið r.onurn
miklar vinsældir meðal fólks-
ins í landinu. Má hann nú telj
| ast með vinsælustu útvarps-
mönrum. Koma sömu kostir
Benedikts þar fram og í blaða-
j mennskunni. Hann er ágætlega
máli farinn, reifur, greinagóð-
ur og íSkemmtilegur. Hann er
og listfengur og sir.ekkmaður
Framhald á 7. síðkj,