Tíminn - 12.09.1964, Blaðsíða 7

Utgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og Indriði
G Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar- Tómas Karlsson Frétta
stjóri: Jónas Kristjánsson Auglýsingastj.: Steingrimur Gíslason.
Ritstjórnarskrifstofur t Eddu-húsinu símar 18300—18305 Skril
stofur Bankastr 7 Afgr.simi 12323 Augl siml 19523 ASrar
skrifstofur, sími 18300 ^skriftargjald kr 90.00 á mán innan
lands — t lausasölu kr 5,00 eint — Prentsmiðjan EDDA h.l
Sjónvarpið
Ríkisstjórnin hefur nú lagt fyrir Ríkisútvarpið að
hefjast handa um undirbúning íslenzks sjónvarps. Fyrsta
sporið í þá átt er að ráða sérstakan vfirmann yt'ir vænt-
anlega sjónvarpsdeild Ríkisútvarpsins og mun staða hans
bráðlega auglýst. Þegar þessi maður hefur verið ráðinn,
mun hafizt handa um að ráða annað starfslið og trvggja
því nægilega þjálfun áður en sjálfui sjónvarpsrekstur-
i«n hefst. Jafnframt verður svo hafizt handa um fyrsta
þátt sjónvarpsframkvæmdanna, en það er bvgging sjón-
▼srpsstöðvar hér í Reykjavík. Ef allt verður með felldu,
aetti hún að geta tekið til starfa seint á árinu 1966 eða
snemma á árinu 1967. Þetta fer þó vitanlega talsvert
eftir því, hve vel undirbúningurinn gengur. en aðalat-
riðið er, að hann sé í lagi áður en bvrjað er.
Það er vel, að ríkisstjórnin hefur loks tekið ákvórðun
um að framkvæmdir séu hafnar í sjónvarpsmálinu. Það
er sjálfstæði þjóðarinnar ósæmandi að búa við erlent
s.jónvarp. Jafnvel þótt sú aðstaða væri ekki fyrir hendi,
væri eðlilegt að hefjast handa um islenzkt sjónvarp. Sjón
varpið getur verið gott menningartæki. ef því er ^éttilega
beitt. Það er eitt af hinum merku nýjungum nútímans,
sem ekki verður spornað á móti, og því er heppilegt að
læra að nota það sem fyrst á skynsamlegan hátt
íslenzkur sjónvarpsrekstur verður eðlilega vandasam-
ur á ýmsan hátt, m. a. vegna þess, að vel verður að
gæta þess að halda kostnaði í skefium. Þó á hann að
vera viðráðanlegur, ef hóflega er haldið á málum
í tillögum nefndar þeirrar, er vann að því á síðastl.
sumri að gera tillögur um íslenzkt sjónvarp, var lögð-
megináherzla á, að þannig yrði unnið að framkvæmd-
um, að sjónvarpið gæti náð til flestra byggðarlaga inn-
an 5—7 ára. Álit sérfræðinga benti til, að þetta væri
vel viðráðanlegt. Gerð var áætlun þess efnis, að s.ión-
varpið næði nær strax til allra landshluta. Þessari
áætlun verður að fylgja vel fram. Það eru eimitt hin
dreifðu byggðalög, sem þarfnast sjónvarpsins öðrum
fremur. Það myndi stuðla að því að draga úr einangrun
þeirra. Allir viðurkenna nú, hve útvarpið er þessum
bvggðum mikilvægt. Sjónvarpið myndi verða það eirn-
ig. Þess vegna verður að fylgja fast fram- beirri stefnu,
að sjónvarpið verði látið ná sem allra fyrst íil ;andsins
alls.
Aumlegt yfirklór
Þjóðviljinn hefur hafizt handa um aumlegt vfirkiór
vegna fundar leiðtoga Sósíalistaflokksins og yfirmanna
rússneska kommúnistaflokksins. Helzt vill blaðið láta
líta út, að þessi fundur hafi verið haldinn til að ræða
um sölu síldarafurða til Sovétríkjanna! Trúi því hver.
sem vill. Rússar eru löngu hættir að semja um viðskipti
við önnur lönd með milligöngu pólitískra flokka, ef þeir
hafa þá nokkurn tíma gert það. Þeir gera viðskipiasamn-
inga sína við rétta samningsaðila í viðkomandi
ríkjum og eru ekkert tregir á að :áta það uppi i slik-
um viðræðum, hvað þeir vilja og nvað ekki. Með þess-
um hætti hafa viðskipti íslands og Sovétríkjanna verið
og oft gengið vel. Því aðeins verða líka viðskipti okkar
við Sovétríkin — eins og önnur nkí — eðlileg os heil-
brigð, að þau fái ekki á sig neinn svip pólitískra við-
skipta og séu óháð flokkabarátunni Sú viðloitni Þjóð-
viljans að ætla að gera verzlunarviðskiptin við Sovét-
ríkin að flokkspólitík, gagnar ekki vmsamlegri sambúð Is
lands og Sovétríkjanna.
Tekst Erlander að halda velli?
Þingkosningar fara fram í Svíþjóð annan sunnudag
ANNAN sunudag hér frá
(20. sept.) fara fram kosning
ar til néðri deildar sænska
þingsins, en yfirleitt er litið á
hana sem aðaldeild þingsins.
Hún er nú skipuð 232 þing-
mönnum, en eitt þingsæti bæt-
ist við sakir fólksfjölgunar, svo
að eftir kosningar verður hún
skipuð 233 þingmönnum. Til
hennar er kosið í einu lagi. í
efri málstofu þingsins eiga
sæti 151 þingmaður og er að-
eins nokkur hluti hennar kos
inn í einu af héraðs- og bæjar-
stjórnum. Þetta veldur því, að
oft er annar meirihluti í neðri
deildinni en efri deildinni. Sú
fyrri sýnir betur þjóðarviljann
á hverjum tíma. Undanfarið
hefur því t.d. verið háttað
þannig, að Jafnaðarmenn hafa
byggt völd sín á því, að þeir
hafa meirihluta í efri málstof
unni, en þeir hafa verið í minni
hlúta í neðri deildinni,
Skipun neðri deildarinnar er
nú þannig: Jafnaðarmenn 114
þingmenn, Frjálslyndi flokkur-
inn 40, íhaldsflokkurinn 39.
Miðflokkurinn (áður Bænda-
flokkurinn) 34, Kommúnista-
flokkurinn 5. í efri málstofunni
er skiptingin þannig: Jafn
aðarmenn 78, Frjálslyndi flokk
urinn 27, íhaldsflokkurinn 26.
Miðflokkurinn 18, Kommún-
istaflokkurinn 2 Þegar deild-
irnar verða ekki sammála, fara
þeir í eina málstofu, og þar
hafa Jafnaðarmenn nú eins at
kvæðis meirihluta sakir meiri-
hlutans í efri deildinni. Þessi
meirihluti þeirra í efri deild-
inni mun heldur aukast í
næstu kosningum til hennar
vegna þess að flokkurinn vann
á í Seinustu bæjarstjórnarkosn-
ingum. Reiknað hefur því ver-
ið út, að Jafnaðarmenn þyrftu
nú raunverulega að missa fjög
ur þingsæti til þess að missa
meirihlutann í sameinuðu
þingi.
JAFNAÐARMENN hafa haft
stjórnarforustuna á hendi síð-
an fyrir síðari heimsstyrjöld.
OHLIN
Erlander og Heckscher á kappræðufundi f Malmö.
ina. Eftir stríðið hafa þeir ým-
ist farið með stjórnina einir
eða haft stjórnarsamvinnu við
Miðflokkinn. Miðflokkurinn fór
seinast úr stjórn 1957 eftir að
hafa beðið mikinn kosninga-
ósigur árið áður. Fékk þá
HEDLUND
ekki nema 19 þingmenn kosna
til neðri deildarinnar, en þeir
eru nú aftur orðnir 34. Síðan
1957 hafa jafnaðarmenn farið
einir með stjórn. Síðan 1946
hefur Erlander verið forsætis
ráðherra, enn hann tók þá við
af Per Albin Hanson.
AF HÁLFU andstöðuflokk-
anna hefur kosningabaráttan
nú mjög einkennzt af því, að
þeir vilja fyrir alla muni brjóta
stjórn Jafnaðarmanna á bak
aftur í áróðri sínum hafa þeir
lagt kapp á að bjóða öllu betur
en Jafnaðarmenn. t.d. > hús-
næðismálum, tryggingamálum
og skólamálum. Einkum hef-
ur íhaldsflokkurinn gengið
langt í þeim efnum undir leið
sögu nýs foringja. Gunnars
Heckscher, sem var prófessor
í stjórnvísindum áður en
hann tók við flokksforustunni
Andstöðuflokkarnir hafa bent
á, að enn sé verulegur hús
næðisskortur í Svíþjóð. Þús-
undir manna bíði eftir húsnæði
á biðlistum hjá stjórnarvöld
unum og sé Svíþjóð því
biðraðaþjóðfélag. Jafnaðar
menn benda hins vegar á, að
velmegun sé óvíða meiri en
Svíþjóð eða framfarir hraðari.
í ensku kosningabaráttunni
bendir Wilson líka á Svíþjóð
sem sérstaka fyrirmynd, en
hagvöxturinn þar hefur á sein
ustu árum verið helmingi meiri
en í Bretlandi undir stjórn
íhaldsmanna.
Stjórnarskrármál hefur bor-
ið á góma. Sérstök nefnd, sem
hefur athugað stjórnarskrána.
hefur m.a. lagt til, að efrj deild
þingsins verði lögð niður og
þingið gert að einni málstofu.
Undir þetta hafa stjórnarand-
stæðingar tekið, en Jafnaðar-
menn ekki.
Um eitt eru allir flokkarnir
sammála, en það er að auka
stórlega framlög til jafnvægis
í byggð iandsins. Sérstök nefni
hefur nýlega gert víðtækar til-
lögur um þessi mál. Ríkis-
stjórnin hefur lýst yfir því, að
hún muni leggja víðtækar til-
lögur fyrir næsta þing um þessi
mál, og er þar bæði gert ráð
fyrir beinum framlögum og
hagstæðum lánum til nýrra
fyrirtækja í þeim héruðum,
sem hafa misst flest fólk burtu
seinustu árin. Stjómarand-
stæðingar telja, að hér sé tæp-
ast. nógu langt gengið.
SPÁR um kosningaúrstlitin
virðast yfirleitt þær. að Jafn-
aðarmenn muni halda velli.
Það getur bætt nokkuð aðstöðu
þeirra, að nýr flokkur hefur
komið til sögunnar, Kristilegi
flokkurinn, er getur dreift at-
kvæðum stjórnarandstöðunni J
óhag. Það hefur verið talsvert
umtalsefni. að efsti maður á
lista hans í Stokkhólmi. var
nazisti áður fyrr. Sumir telja,
að þetta hafi verið ofnotað
gegn honum.
Fari svo, að Jafnaðarmenn
tapi, þykir vafasamt, að and-
stöðuflokkarnir komi sér sam-
an um stjórn. Ýmsir telja, að
foringi Miðflokksins, Gunnar
Hedlund, kjósi heldur, sam-
vinnu við Jafnaðarmenn. en
hann var ínnanríkisráðherra
stjórn með þeim 1951—1957
Ef andstæðingar Jafnaðar
manna mynda stjórn, myndi
formaður Frjálslynda flokks-
ins, Bertil Ohlin. sennilega
verða forsætisráðherra. Þ.Þ. B
TÍMINN, iaugardaginn 12. september 1964
z