Tíminn - 16.10.1964, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 16. október 1964
TÍMINN
★ KOSNINGAR fóru fram í
fastanefndir deilda í gær og
voru kosnir 7 menn í hverja
nefnd í stað 5 áður.
* FASTANEFNDIR efri deild
ar eru þannig skipaðar: Fjár-
hagsnefnd: Ólafur Bjömsson,
Magnús Jónsson, Þorvaldur G.
Kristjánsson, Jón Þorsteins-
son, Karl Kristjánsson, Helgi
Bergs, Björn Jónsson. — Sam-
göngumálanefnd: Bjartmar
Guðmundsson, Jón Árnason.
Magnús Jónsson, Jón Þorsteins
son, Páll Þorsteinsson, Ásgeir
Bjarnason, Björn Jónsson. —
Landbúnaðamefnd: Sigurður
Ólason, Bjartmar Guðmunds-
son, Jón Árnason, Jón Þor-
steinsson, Ásgeir Bjarnason,
Páll Þorsteinsson, Björn Jóns-
son. — Sjávarútvegsnefnd: Jón
Árnason, Sigurður Ólason, Þor
valdur G. Kristjánsson, Eggert
G. Þorsteinsson, Helgi Bergs,
Ólafur Jóhannesson, Gils Guð-
mundsson. — Iðnaðarnefnd:
Magnús Jónsson, Þorvaldur G.
Kristjánsson, Auður Auðuns,
Eggert Þorsteinsson, Hermann
Jónasson, Helgi Bergs, Giis
Guðmundsson. — Heilbrigðis-
og félagsmálanefnd: Auðnr
Auðuns; Þorvaldur Kristjáns-
son, Bjartmar Guðmundsson,
Jón Þorsteinsson. Karl Kristi
ánsson. Ásgeir Bjamason, Al-
freð Gfslason. ... Menntamála-
nefnd: Auðnr Auðun-s, Ólafur
Biörrsson. Bjartmar Guð-
mnndssnn. Tón Þorsteinsson,
Pál1 Þorsteinsson. Karl Kristj-
ánsson, Gils Guðmnndsson. —
Ali'h“ri!irnefnd: Magnús Jóns-
sorc. Óiafur Biörnsson, Sigurð-
ur Ólason, Eggert G. Þorsteins-
son, óiafur Jóhannesson, Her-
mann Jónasson, Alfreð Gísla-
son.
★ í FASTANEFNDIR neðri
deildar voru þessir kjörnir: —
Fjárhagsnefnd: Davíð Ólafs-
son, Matthías Matthiesen, Jón-
as G. Rafnar, Sigurður In-gi-
mundarson, Einar Ágústsson,
Skúli Guðmundsson, Lúðvík Jó-
sepsson. Samgöngumálanefnd:
Sigurður Bjamason, Guðlaugur
Gíslason, Sigurður Ágústsson,
Benedikt Gröndal, Björn Páls-
son, Sigurviii Einarsson, Ragn-
ar Arnalds. — Landbúnaðar-
nefnd: Guðlaugur Gíslason, Jón
as Pétursson, Sverrir Júlíusson,
Benedikt Gröndal, Ágúst Þor-
valdsson, Bjöm Pálsson, Hanni
bal Valdimarsson. — Sjávar-
útvegsnefnd: Sverrir Júlíusson,
Pétur Sigurðsson, Guðlaugur
Gíslason, Birgir Finnsson, Gísli
Guðmundsson, Jón Skaftason,
Lúðvík Jósepsson. — Iðnaðar-
nefnd: Jónas G. Rafnar, Sig-
urður Ágústsson, Matthías Matt
hiesen, Sigurður Ingimundar-
son, Eðvarð Sigurðsson. Heil-
brigðis- og félagsmálanefnd:
Matthías Bjarnason, Guðlaug-
ur Gíslason, Jónas G. Rafnar,
Birgir Finnsson, Jón Skafta-
son, Ágúst Þorvaldsson. Hanni-
bal Valdimarsson. — Mennta-
málanefnd: Guðlaugur Gíslason,
Davíð Ólafsson, Einar Ingi-
mundarson, Benedikt Gröndal.
Sigurvin Einarsson, Björn Fr.
Bjömsson, Einar Olgeirsson.
MINNING
Lárus Rist
Laugaskarði
HEIMSPEKI
Kramhalf! ai * síðu
dálæti, þá verður eiginmaður
inn líklega afbrýðissamur. Hins
vegar, ef ég sé einhvem mann
með konunni sinni og mér lízt
mjög vel á hana, þá verð ég
ekki afbrýðissamur, heldur öf-
undsjúkur. Heimspekingur
mundi ekki rannsaka, hverjar
orsakir séu fyrir þessum til-
finningum, það væri áhugamál
sálfræðinga eða þjóðfélags-
fræðinga, máske væri orsak-
anna að leita í því, að hinn
náunginn ætti meira umleikis
Yfirlýsing
í GÆR barst biaðinu eftirfar-
andi yfirlýsing frá Sveini Snorra-
syni, hæstaréttariögmanni:
„Hr. Hrl. Jóhannes Lárusson.
Reykjavík. Efni: Frjáls þjóð. 38. |
tbl. 9. okt. 1964: „í okurkarla
klóm“.
Samkvæmt beiðni yðar og vegna
tilvitnaðra ummæla í ofanritaðri
blaðagrein: „Við höfum heyrt
ýmis nöfn nefnd ; þessu sambandi
m. a á nafn Jóhannesar Lárusson-
ar, hæstaréttarlögmanns, sem áð-
ur hefur sézt hér a síðum blaðsins
og það með, að umræddur sölu-
maður hafi upplýst sakadómara
um það, að hann hafi orðið að
greiða Jóhannesi Ti% vexti á ári,
af þeirri upphæð. sem Jóhannes
hafði lánað honum1, leyfi ég mér
sem skipaður réttargæzlumaður
Ingólfs Jónssonar að tjá yður, að
við rannsókn málsins fyrir saka-1
dómi hefur ekki verið minnst á
nafn yðar til þessa dags Hins veg- j
ar hefur skjólstæðingur minn tjáð
mér, að hann hafi á síðastliðnu
sumri fengið víxillán hjá yður að
fjárhæð kr 100.000,00 til 3ja mán-
aða með venjulegúm útlánsvöxt-
um banka, tryggt neð handveði í
tveimur skuldabréfum, og séu
þetta einu peningaviðskiptin, sem j
hann hafi átt við vður Framan-
greindur víxill er ekki fallinn í
gjalddaga
Virðingarfyllst.
Sveinn Snorrason (sign)“
Mér þætti vænt um, ef þér vild-
uð birta vfirlýsingu þessa i heiðr-
uðu h'aði vðar ti' bess að það
komi fvrir almenningssjónir,
hversn áreiðanlegt vikublaðið!
Frjáls bióð er i frétt.aflutningi
sínum
Með þökk fyrir birtinguna.
Jóhannes Lárusson.
og meira að bjóða upp á. Ann
að er rannsókn á veruleikan-
um, hitt á hugtökum, sem
menn nota.
— Hafa komið fram miklir
heimspekingar á síðustu árum
eða áratugum?
— Það er erfitt ða fullyrða
um það á meðan hlutirnir eru
að gerast og menn að móta
kenningar sínar og hvort þær
standast allar prófanir. Hér f
Bretlandi hafa komið fram
margir miklir hugsuðir á þess
ari öld, t.d. Bertrand Russeil.
En það undarlega við hann er
samt, að hann og kenningar
hans hafa haft miklu minni
bein áhrif en ætla mætti, á
mótun þeirra yngri heimspek
inga, sem nú ber mest á. Kenn
ingar hans hafa ekki enzt hjá
þeim, sem hafa heimspeki að að
alstarfi. Áhrif annarra hafa orð
ið varanlegri, og dettur mér
þá t.d. í hug brezki heimspek
ingurinn Boar, og öðrum, sem
starfaði í Bretlandi en var ekki
brezkur, Witgenstein, frá Aust
urríki. Hann hafði feikimikil
áhrif. Hann byrjaði sem heim
spekingur af skóla Russels, en
síðar skipti hann aJgerlega um
skoðun, reif niður í seinni bók
um sínum það, sem hann áður
trúði á. Og það eru síðari kenn
ingar hans, sem mest áhrif
hafa haft hér í Bretlandi.
Einnig hafði Austin, heimspeki-
prófessor í Oxford; mikil áhrif
sem kennari, en eftir hann
liggja fá rit. Þó er ekki hægt
að segja, hve lengi kenningar
þessara manna endast.
— Hvað um heimspekinga í
öðrum löndum á þessari öld,j
t.d. hina amerísku John Dewev,
og Santayana eða Sartrí og Ex
istensialistana í Frakklandi.
— Þeir Dewey og San-
tayana eru alveg farnir fyr-
ir borð hér í landi. Um eitt
skeið hafði ég mikinn áhuga á|
Santayana. en það varð mjögj
endasleppl Þeir hafa ekkert
skilið eftir sig og eru varla!
néfndir hér. Eg held það mætti
vera meiri kennsla hér í Exist
ensíalisma en raunin er hún
er mjög lítil í heimspekideild-
um hér í landi, það er frekar í
guðfræðideildunum i sambandi
við kenningar Kierkegárds
Það má vel vera rétt, að brezk
heimspeki sé nokkuð mikið ein j
angruð og gefi of lítinn gaum
að því. sem gerist á megin j
landinu.
— Hver eru helztu atriði í|
kenningum þessara heimspek
inga, sem hér hafa haft mest
áhrif upp á síðkastið?
— T. d. Witgenstein og Aust
in, þeir hafa lagt mesta áherzlu
á það, að menn skyldu vera
sem nákvæmastir, fela sig ekki
á bak við orðin og fyrsta leiðin
til þess að menn hugsi skýrt,
sé það að menn geri sér íulla
grein fyrir því, hvað í orðunum
felist. Oft virðist hugsun vera
djúp einungis vegna þess að
hún er óljós. Það liggur t d
á bak við mikið af skáldskap,
að skáldin geta svo oft ekki
sagt það skýrt, sem þeir vilja
draga athygli manna að. En
það þýðir ekki, að heimspek-
ingar eigi að vera eins og skáld
in, að segja djúpa hluti óskýrt.
— Á heimspeki mikið erindi
til nútímamanna, finnst þér
hún vera vanrækt af of mörg
um?
— Eg álít að heimspeki hafi
talsvert menntagildi fyrir fólk
nú á tímum sem fyrr. Þó álít
ég að fræðsla um heim-
speki, frásögn af því hvað
þessi eða hinn heimspeking-
ur hafi sagt á ýmsum tfcn-
um, það sé tiltölulega lítils
virði fyrir fólk flest nú á dög
um. Aftur á móti bein kennsla
í heimspeki, kenna mönnum að
hugsa heimspekilega, það hafi
mikla þýðingu, hugsa skýrt og
spreyta sig á heimspekilegum
viðfangsefnum. Þetta er örugg
lega hollt ungu fólki og gefur
því meiri $jálfsgagnrýni. Of
margir halda, að þeir hafi svör
við því, sem þeir höfðu alls
ekki eða hættir við að ruglast
í hugsuninni.
— Geta stjórnmálamenn haft
gott af heimspekiiðkun?
— Já, ekki sízt. Þeim hættir
oft við að rugla hugtökum. En
það er nú ekki alltaf af því að
þeir viti ekki betur. Það er
ósjaldan af því að það á að
fara að kjósa.
Meðal annarra dánartilkynninga
berast þau tíðindi á öldum ljós
vakans, að Lárus Rist sé látinn.
Mér varð hverft við í bili. Eg
átti eftir að heimsækja hann einu
sinni enn. Þegar ég hafði rætt við
hann síðast, var andinn svo ung
ur — hugarfarið svo hressilegt
fyrirætlarnirnar jafn ákveðnar
sem fyrr — samtalið allt með
þeim hætti, að ég var staðráðinn
í að njóta annars slíks, áður en
langt um liði og leiðir skildu.
En nú var það orðið of seint.
Og ég tautaði ósjálfrátt við sjálf
an mig. Eru þeir þá báðir fallnir?
Báðir hverjir? Báðir öldungarnir
sem helgað höfðu íslenzkri æsku
alla starfskrafta sína. Báðir hug-
sjónamennirnir, sem ungir að ár-
um leituðu sér þekkingar meðal
grann-þjóðanna og sáu, hvað gert
var fyrir æsku annarra þjóða, en
hvað æskulýður þeirra eigin lands
hafði fá tækifæri til þess að „rétta
úr sér‘
Báðir garparnir, sem börðust
fyrir djörfum markmiðum og báru
þau fram til sigurs — nokkuð
sinn með hvorum hætti að vísu.
Annar hafði stofnað og stjórnað,
um áratugi íþrótttakennaraskóla,
svo að fullnægt yrði þörfinni fyrir
leiðbeinendur fyrir öll ungmenni
landsins.
Hinn hafði byggt upp glæsi-
legasta sundstað landsins —
Hann hafði barizt í Laukaskarði
íslenzkrar sundmenntar og borið
glæsilegan sigur.
Já nú voru þeir fallnir báðir
iþróttafrömuðirnir, sem lifðu fyrir
heilbrigða sál í hraustum líkama,
lifðu fyrir manngildi íþróttanna,
en nánast fyrirlitu hina öfga-
kenndu og hóflausu keppni um
sentimetra og sekúndubrot en létu
sér fátt um finnast stjörnudýrk-
un og metasýki nútímans.
Lárus minn! Þú varst að vísu
orðinn þyngri á fæti, er ég heim-
sótti þig síðast á Hrafnistu, held-
ur en t.d. þegar þú leizt stundum
inn í leikfimissalinn hjá mér og
strákarnir voru í kraftstökki og
þú stilltir þig auðvitað ekki um
að stökkva með þeim, þótt þú vær
ir kominn yfir sextugt.
En þú varst enn eins beinn í
baki sem fyrr. Og í huganum
hljópst fram um allar brúnir Eyja
fjarðar með stóran strákahóp á
eftir þér. Og í skini hinna fyrstu
geisla vorsólarinnar teygaðirðu
þrótt, sem entist þér til hinztu
stundar.
Að baki öllu því hressilega við-
tali, er ég átti við þig þá, eins og
svo ótal oft áður, sló sama hjart-
að og bjó sami þrótturinn, og þeg
ar þú hljópst fram af bryggjunni
á Akurevri og syntir yfir Eyja-
fjörð.
Fyrir allar þessar eftirminni-
legu og ógleymaniegu viðræðu-
stundir vildi ég með þessum fá-
tæklegu línum færa þér ein-
lægar þakkir.
Jafnframt votta ég börnum þin-
um og venzlaliði innilegustu hlut-
tekningu.
Helgi Geirs-son.
hann óskaði eftir meiri við-
skiptum Sovétríkjanna og Jap
ans.
Vafalaust mun Mao bráðlega
] svara Krustjoff aftur. Fátt sýn-
ir betur en ummæli Kínverja
um landvinningai Rússa í Asíu,
að deilur Rússa og Kínverja eru
líklegar til að harðna en að úr
þeim dragi.
KRUSTJOFF
Framhaio aí 5 siðu
Krustjoff, að Rússar hefðu í
stríðslokin tekið við gæzlu
tveggja þeirra, þangað til friðar
samningar hefðu verið gerðir
við Japan Þeir væru enn ó-
gerðir og gætu dregizt á lang
inn. Rússar teldu sér ófært að
afhenda þessar eyjar að ó-
breyttu ástandi. því að ella
gætu Bandaríkm sett þar upp
herstöðvar eins og á Okinava.
Að lokum vék hann að því, að
ÞAKKARÁVÖRP
Hugheilar þakkir til allra, sem minntust mín á sjötugsaf-
mælinu, með skeytum, gjöfum, heimsóknum og annarri
vinsemd.
Hermann Vilhjálmsson, Seyðisfirði
Innilega þakka ég ættingjum og vinum, sem glöddu mig
á 70 ára afmælinu, 12. þ. m.
Halldór Ólafsson frá Núpi.
Konan mín,
Jónína Jónsdóttir
Ásgarði, Hvammstanga,
andaðist j sjúkrahúsinu á Hvammstanga þriðjudaginr
Guðmund”*
Maðurinn minn,
Jón Árnason
frá Hólmi í Landeyjum,
andaðist í elli- og hjúkrunarheimilinu Grund 14. þ. m fú . förin
hefur verið ákveðin frá Fossvogskapellu fimmtudaginn 22. þ .m.
kl. 10,30, og verður henni útvarpað.
Fyrir mína hönd og barna minna.
Ragnhildur Runólfsdóttir.