Tíminn - 20.10.1964, Qupperneq 7

ÞRTOJUDAGUR 20. oktáber 1964
ÞINGFRETTIR
TÍMINN
ÞINGFRETTIR
Eftir 5 ára stríð lætur ríkis-
stjórnin nú undan síga í bili
Enril Jónsson,
H félagsmálaráð-
ráðherra, lxafði í
neðri deild í gær
framsögu fyrir
frumvarpi ríkis-
stjómarinnar til
staðfestingar á
bráðabirgðalög-
um um launa-
sskatt, sem sett
voru skv. sam-
komulagi ríkisstjómarinnar við
samtök launþega og atvinnurek-
enda í vor. Gerði ráðherrann grein
fjrrir einstökum greinum frum-
varpsins. Launaskatturinn leggst
á alla launagreiðendur í landinu
og nemur 1% af hvers konar
launagreiðslum, nema í landbún
aði, enda naer Byggingarsjóður rík
isins ekki til sveitanna, en launa
skatturinn rennur til byggingar-
sjóðs. Launaskatturinn er frádrátt
arbær við skattlagningu eins og
önnur rekstrarútgjöld. Áætlað
væri að tekjur byggingarsjóðs af
skattinum yrðu 50 milljónir á árs-
grundvelli og er skatturinn inn-
heimtur ársfjórðungslega.
Eysteinn Jónsson
sagði, að ekki
væri langt síðan,
að það var talin
hin mesta
ósvinna í herbúð
um Sjálfstæðis-
flokksins ,að rík
isstjórnir ættu í
samningum við
almannasamtök í landinu um lög-
gjafarmálefni. Var þetta gagn-
rýnt mjög í tíð vinstri stjórnar-
rnnar og talið að með slíku væri
verið að traðka á þingræðinu, en
eins og kunnugt er var það grund
vallaratriði í stefnu vinstri stjórn
arinnar að leysa efnahagsvandann
í samráði við almannasamtökin í
landinu. Framsóknarflokkurinn
hefur ætíð andmælt þessari gagn-
rýni Sjálfstæðisflokksins og því
hlýtur það að vera okkur gleði-
efni, að frá þessu er nú horfið og
farið inn á þá braut, sem var
gerð að þungu ádeiluatriði á
flokka þá, sem stóðu að vinstri
stjórninni
5 ára stríð
Ríkisstjórnin hafði lýst því yfir,
að hún myndi ekki hafa afskipti
af kjarasamningum og ekki leita
samkomulags við almannasamtök
Bráðabirgðalögin um launaskattinn til 1. umræðu í neðri deild í gær.

in um stjórn efnahagsmála. þess- stefnu sinni og gætt þess að verð
ari stefnu fylgdi ríkisstjómin og
hefur staðið í 5 ára stríði við laun
þegasamtökin í landinu. Strax í
upphafi „viðreisnar“ setti hún
löggjöf, sem hækkaði allt verð
| lag í landinu yfir 1000 milljónir
króna og bannaði vísitölutrygg-
ingu á kaupgjald. Bent var á
strax í upphafi, að þessi lög-
gjöf fengi ekki staðizt og myndi Húsnæðismálin
leiða til stórkostlegra vandræða
um langa hríð og kjaraskerðingin
yrði miklu meiri en ríkisstjórn
in teldi. Þessi var og reynslan.
lagið hækkaði ætíð meira en kaup
gjaldið. Það var flutt frumvarp
um það á þinginu í fyrravetur að
afnema vísitölubannið. Þessu frum
varpi vildi ríkisstjórnin ekki sinna.
Húti hafði þá ekki enn gert upp
við sig, hvernig við ósigrinum
skyldi bregðast.
Gengislækkunin 1961
Sumarið 1961 réttu launþegar
Rikisstjórnin var marg oft spurð
að því í fyrravetur, hvernig hún
hyggðist leysa kjaramálin án
stefnubreytingar í húsnæðis- og
vaxtamálum. Við húsnæðismálun
um var þagað, en tillögur stjórn
arandstöðunnar um lækkun vaxt-
hlut sinn að nokkru í frjálsum. anna kallaðar ábyrgðarleysi og
samningum við atvinnurekendur.! yfirboð.
Þessir samningar voru gerðir án
samráðs við ríkisstjórnina, enda
var það yfirlýst stefna hennar
Ríkisstjórnin hefur nú rekið sig
á og hefur orðið að beygja sig
Hún hefur orðið að fallast á vísi
skattakerfið verður flóknara og
flóknara. Hér er frumvarp um
launaskatt, lögfestir hafa verið
sérskattar á laun bænda, skattur
af rikisábyrgðum, skattur af iðn-
aðarvörum til iðnlánasjóðs og fl.
og fl. — Að því loknu lýsti Ey-
steinn yfir fylgi við frumvarpið,
kvaðst mundu fylgja því sem lið
í samkomulagi því sem orðið
hefði.
Emil Jónsson'sagðist hiklaust telja
paö vera rétt að hafa sam-
ráð við launþegasamtök í kjara-
málum, en þegar um það væri að
ræða að gera ráðstafanir í efna-
hagsmálum, þá væri það Alþingi,
sem ætti að taka af skarið.
Björn Pálsson
sagði þetta frum-
varp eitt af hin-
um leiðinlegu
að skipta sér ekki af kjarasamn j tölutryggingu launa, aukið fjár-
ingum. — Ríkisstjórnin brást hins I magn til húsbygginga og lækkun
vegar þannig við þessum samn Vaxta íbúðarlána úr 8% í 4% til
ingum, að hún framkvæmdi nýja ag saman endunum í kjarasamn
gengislækkun og svipti launþeg ingunum. Það sem ríkisstjórnin
á þeim kjarabótum, sem samizt kallaði hið mesta ábyrgðarleysi á
hafði um. Þannig hugðist ríkis- Alþingi reyndist vel framkvæman
stjórnin beygja launþegasamtök- ]egt þegar ríkisstjórmn stóð gegnt
in og reyna að sýna mönnum fram yerkalýðshreyfingunni einhuga og
á, að hún myndi fara sínu fram, sameinaðri. enda var farið að
hvað sem launþegasamtökunum hrikta í ráðherrastólunum, því
liði. í þessari gengislækkunarstyrj íjóst var, að stefna ríkisstjórnar
öld númer 2 sigraði ríkisstjómin jnnar hafði komið þessum málum
en það varð sannkallaður Pyrros- ; þennan hnút, slikan rembihnút,
arsigur. Almenningsálitið snerist j ag þessar ráðstafanir, sem um var
gegn henni og fólk missti trú á hið samið ná hvergi nógu langt til að '
þyrfti ekki að deila um það, að
skatturinn til Stofnlánadeildarinn
ar væri tekinn af kaupi bændanna
sjálfra, en þessi launaskattur
leggst á fyrirtækin en ekki laun
þegana. Eysteinn kvaðst ætíð hafa
verið andvígur skattlagnihgu á
mjólk og kjöt, en rétt væri að
minna á vegna ummæla landbún
aðarráðherra, að skv. júnísam-
komulaginu fá launþegar álagið
á kjötið og mjólkina annað hvort
bætt upp með hækkuðu kaupi eða
niðurgreiðslum. Þá sagðist Ey-
steinn ekki sjá nauðsyn þess að
binda öll útlán byggingarsjóðs við
vísitölu. Það væri óeðlilegt, að
byggingarsjóður lánaði út með
vísitölutryggingu, annað fé en það
sem sjóðurinn tæki til láns og
væri vísitölutryggt. Þetta atriði
frumvarpsins þyrfti því endur-
skattafrv., sem skoðunar við. Þá sagði Eysteinn
ríkisst. væri að j það fráleitt að setja vísitöluklásúlu
leggja fram. Það, á !án til bænda eins og nú væri
er alltaf verið að ástatt í landbúnaðinum
f jölga sköttunum;
Malinu var vísað til heilbr. —
og félagsmálanefndar og 2. umr.
og gera þá erf-
iðari í innheimtu. Þennan skatt á
t. d að greiða 4 sinnum á ári. Það
er nauðsynlegt að afla fjár til -T1VTr,TrA T r
húsnæðismálanna og lækka vext-:pUNUVALiLiAHKAUN
ina; en þessi aðferð er röng og Framnaio ai i uðu
þessi lög eru í raun óframkvæm- staða aldursgreiningarinnar er:
anleg fyrir útgerðina t. d. Það á 9130, plús, — mínus 260 ár, mið
að gera þennan skatt upp af hlut að við árið 1950, eða um 90 alda
sjómanna á miðri vertíð og miðri gamalt. Segir Guðmundur í grein
síldarvertíð og svo er annað frum- i sinni, ag hann hefði ekki að ó-
varp á ferðinni um að greiða auk- ■ reyndu gizkað á að hraunið væri
nýja "efnáhagskerfi” 'ríkisstjórnar- þessi má? h7dur“verður að|íðf orlf af hluta.skiptum. Þetta er; svona gamalt. Þá segir Guðmund-
innar. -Ríkisstjórnin notaði líta á þær, sem fyrsta skrefið og oframkvæmanlegt ems og kvigu- ur einmg, að þar sem Skjaldbreið-
bannið gegn vísitölutryggingu þessi vLtalækkun er aðeins fyrsU!^*** hans JonaSar ^
launa sem hagstjornartæki og skarðið, sem höggva verður í þann ‘
gætti þess jafnan að láta vöruverð múr, sem vaxtapólitíkin hefur hlað
ið hækka meira en launin. Verð jg
bólgan grasseraði meira en nokkru
sinni fyrr og ríkisstjórnin hafði
það ætíð eitt til afsökunar og LaunaSKauurmn
ásökunar á hendur öðrum, að kaup á bændur
gjald hefði hækkað allt of mikið Launaskatturinn, sem felst í
af því stafaði það. sem aflaga þessu frumvarpi leggst á fyrirtæk
færi. jjn 0g vej-ður eins og hver annar
kostnaðarliður í rekstri fyrirtækj
saman, virðist jaðar Þingvalla
Ingólfur Jónsson hrauns liggja ofan á, en Skjald-
sagði það rangt, breiðarhraunin beri það með sér
að bændur einir að hafa runnið á jökullausu landi,
greiddu til lána- en samkvæmt öðrum rannsóknum
sjóða landbúnað-í verði að teljast nærri fullvíst, að
arins. Launþegar! þarna ’ hafi jökull verið fyrir 10
greiddu næstum’ þúsund árum. Virðist Skjaldbreið
eins mikið til I arhraun því hafa runnið fyrir 9
Stofnlánadeild- l —10 þúsund árum.
arinnar og bænd
ur. Þá taldi Ing-
Fleiri hraunaldursákvarðana er
I
I dag var lagt fram í efri deild
frumvarp þingmanna Framsókn
arflokksins um lækkun skatta og
útsvara á einstaklinga á árinu j
1964 o. fl.
Þingsályktunartillaga um tækni-
stofnun sjávarútvegsins — flm. j
Gils Guðmundsson.
Þingsályktunartillaga um aðstoð
við þróunarlöndin. — flm. Ólaf-
ur Björnsson.
'Frumvarp um breytlngu á lögum
um skipsströnd og vogrek —
f!rr>. Sigurvin Einarsson.
Kaupbindingarfrumvarpið anna og hlýtur að koma inn í verð ð Evsteinn' Tgnsson hefði!getið 1 Þessu hefti’ svo °S aldurs
Svo langt gekk ríkisstjórnm í lagið smátt og smátt og við því “Jjf“^f við þaðað^--------------------------------------------------
óbilgirni að í lok ársins 1963 lagði er ekkert að segja. En 1 pessu trygging yrgj sett ^ j£n tit bænda.
hún fram frumvarp til laga á sambandi er rett að minna a, a Þá sagði Ingólfur nauðsynlegt að
Alþingi um bann við hvers konar skattur sa, sem lagður er á bænd þækka j^n til iþúðarhúsa í sveit-
kauphækkunum. Þá hófst mikil: ur og gengur til lanasj. landbunað- um - næsta ári
orrusta hér á Alþ. og ríkisstjórn ar|ns er tekinn af kaupi bændanna Eysteinn jóusson sagðist hafa
in átti nú í höggi við sameinaða' sjalfra og maek <1 koma ínn 1 ver orgtg fyrir yonbrigðum með ræðu
verkalýðshreyfinguna. Þessari orr lagið eða hliðstætt þvi, sem aun jancjbúnaðarráðherra Kvaðst hafa
ustu, sern lengi mun í minnum | þegar settu að greiða þennan launa |VOnazt tii þess ag afstaða ríkis-
höfð, tapaði ríkisstjórnin, hún skatt. af sinu kaupi, en Pae stjórnarinnar hefði líka oreytzt
varð að láta undan og þannig þeim ekki gert að gera og er þa vargan(ji lánamál bændanna. Svo
stóðu málin, þegar Alþingi hætti; sannarlega vel, en hvers eiga, virtist þvi migllr ekki vera Það
otörfnm sl vor bændur að gjalda. Þeir eiga aðj
j sitja við sama borð og aðrir í
„.. f A , .... iþessum efnum og þeir eiga að
Iloriao 1 0lfl njóta hliðstæðra vaxtalækkana og
í framhaldi al þessari stór- j agrir.
styrjöld, sem ríkisstjórnin hafði j
lagt útí oghúnhafði tapað, varð skattakerfið flóknara og
hun að horfa fra stefnu smm og ^ °
óihugsandi vai að samningar flóknaia. væri að veita Kaupfélaginu Höfn á Selfossi sláturleyfi, en Framleiðslu
myndu takast að obreyttri stTorn j>á minnti Eysteinn Jonsson a,1
arstefnu, vístiölutrygging yrði að ag ríkisstjórnin hefði lýst því yf. rað landbunaðarins hafi synjað felaginu um sláturleyfi vegna ákvæða
fást á kaupið ráðstafanir gerðar tr, að húri myndi stefna að þvi að, 14. greinar framleiðsluráðslaga um að aðeins megi veita einu sam
ákvarðana öxkulaga frá Heklugos
um, sem dr. Sigurður Þórarinsson
hefur látið gera og aldursákvarð-
anir á fornskeljum, er Þorleifur
Einarsson hefur látið gera, en ut
frá þeim rannsóknum má finna
hærri sjávarstöðu fyrr á tímum.
Þá er einnig skýrt frá aldursákvörð
unum á hraunum og jarðvegi. sem
Jón Jónsson jarðfræðingur og
fleiri hafa látið gera.
★ Ingólfur Jónsson hafði í gær framsögu i neðri deild fyrir frum-
varpi til staðfestingar á bráðabirgðalögum ,er sett voru til að unnt
í húsn.málum og vexir af íbúða-
lánum lækkaðir. Það var út af
fyrir sig ekki vegna þess að menn
væru svo hrifnir af vísitölunni,
heldur vegna þess, að ríkisstjórn
in hafði notað vísitölubannið sem að leggja á nýja og nýja skatta og
hagstjórnartæki til að koma fram ný innheimtukerfi lögfest og
gera skattakerfið í landinu ein- vinnufélagi sláturleyfi á sama stað. Frumvarpið var samþykkt siam-
faldara og léttara í vöfum. Efnd ,
irnar hafa orðið þveröfugar við l ioða tif umr- °S landbunaðarnefndar.
loforðin eins og fleira hjá núver- + Gunnar Thoroddsen mælti í gær fyrir frumvarpi um gjaldavið-
andi ríkisstjórn. Sífellt er verið aul{a j efri úeild. Frumvarpið var samþykkt til 2. umr. og fjárliags
nefndar.
t©MAS KARESSON RITAR