Alþýðublaðið - 10.04.1957, Blaðsíða 5

Miðvikuáagur 10. .apríl 1057
Atþý&u btaðtð
Eggert (*. Þorsteinsson:
akostn

tvarpsþaítur

FRUMVARP til. laga urn vísi-
töiu byggingarkostnaðar á þing
skjölum 325, sem hér liggur nú
fyrir, hefur heilbrigðis- ög fé-
lagsmálaráðuneytið rætt og yf-
itfarið og mælir einróma með
samþykki þess, eins og nefnd-
arálit. á þingskiölum 366 ber |
með sér.
Frumvarpinu fýlgir allýtar-!
Ieg greinargerð, og enn fremur |
hefur verið til útbýtingar hjá |
skjaiaverði álit eða greinar-!
gerð þeirra Gauðlaugs Þor- , útreiknihgur á
valdssonar, á Hagstofu Islands,; töiu f £Veitum,
RÆÐU ÞESSA flutti Eggert G. Þor-
steinsson á alþingi á þriðjud. í fvrri viku sem
fr&ínsögum. heilbrigðis- og félagsmálanefnd-
ar neðri deildar. Málið varðar allan aimenn-
ing. og uppiýsingar Eggerts hljóta að vekja
æma athygli. Þykir Alþýðublaðinu þess vegna
ret't að koma ræðunni á framfæri við lesendur
sína.
byggingarvís.i- j
en hefur ekki !
IV.
í áliti þsirra Guðlaugs og
og Bárðar ísleifssonar hjá húsa- ; freyst sér til þess, vegna ólíkra j Bárðar eru gerðar tilíögur um
meistara ríkisins, en frumvarp j aðstæðna. I nýtt vísitöluhús, er levsi hið
ið í -sinni núverandi mynd er : HagstOfan hefur- hirts vegar ! eldra af hólmi, en eins og áður
til orðið fyrir þeirra atbeihá og i aætiag. vigjtolu byggingarkostn- j er sagt hafa um hið eldra hús
sam.ið endanlega af Hagstofu j agar fvrjr kaupstaði og kaup-; staðið deilur og það.talið vera
íslands, | tún, með Miðsjón af vísitölu j orðið í ósamrœmi við nútíma-
I.
byggingarkostnaðar 1 Reykia-
'vík, en sú áætlun hefur og ver-
ið grundvöilur fyrir sveitirnar
Samkvæmt lögum, sem sett
voru um vísitölu byggingar-
kostnaðar árið 1943, hefur Hag- j og dreifbýlið.
stofa íslands annazt árlegan j
útreikning hennar á grundvelli i III.
þeirra laga. Vísitöluhús það, Hver er þá höfuðtilgangur-
sem lagt var til grundvallar inn með útreikningi þessarar
þessum útreikningum, er miðað
við byggingarvenjur í byrjun
síðari heimsstyrjadarinnar, við
kröfur þess tíma. Var það tal-
ið vandað að framlagi og frá-
gangi, en án íburðar. 'Húsið var
tvíiyft, 64 metra að flatarmáli,
én 500 rúmmetrar að tenings-
máli.
Nú hefur það ekki farið á
milli mála, að nokkur ágrein-
ingur eða réttara sagt ádeilur
hafa verið uppi um það í bygg-
■ingariðnaðinum, hvort þetta 16
ára gamlá vísitöluhús væri
féttttr grundvöllur laganna.
; Ýmsir hafa taiið, að margt
hafi tekið þeirn brejdingum í
byggingarháttum á þessum síð-
ári árum, að nauðsynlegt væri
að endurskóða grundvöllinn og
reikna út að nýju.
í ýmsum greinum athafna,-
lífsins hafa og gerzt stórfelldar
breytingar og kröfur ahnenn-
ings til íbúðarhúsa stórvaxið.
. Eðlilegt var því talið, að fram
færu nýir útreikningar á grund
velli bvggingarvísitölunnar, og
er tilgangur frumvarps þessa
sá, að lögfesta hinn nýja grund
völl.
Við útreikninga þessa hafa
þeir Guðlaugur og Bárður not-
ið mikilsverðrar aðstoðar Tóm-
asar Vigf ússonar, bygginga-
meisíafa, sem lét þeim í té ýt-
árlegar og traustar upplýsingar
um byggingarkostnað og bygg-
ingarhætti.
Þeir Guðlaugur og Bárður
skiluðu áliti sínu til ráðuneyt-
isins haustið 1956 og gerðu þar
tillögu um hinn nýja vísitölu-
grund\hll, sem lagður er til
grundvallar frumvarpi þessu.
II.
í gildandi lögum um bruna-
tryggingar utan Reykjavíkur
og eldri lögum um sama efni
ér gert ráð fyrir, að Hagstofan
reikni út sérstaka vísiíölu fyrir
kaupstaði og kauptún utan
Reykjavíkur, en svo aftur sér-
stáklega fyrir Revkjavík, sam-
kvæmt lögum um brunátrygg-
ingar þar.
kröfur
húsa.
unr hyggingar íbúðar-
ELGDOS í UTVÁRPINU
HEKLA kerling lét sig ekki
nruna um að leggja fram efni í
allra prýðilegustu kvöldvöku á
tíu • ára.. afmseli síðasta goss síns.
Naut hún til þess aðstoðar ým-
issa góðra manna, en þó fyrst
og fremst'segulbands eður stál-
þráða. Var frásögnin oft og víða
spennándi og harla fróðleg og
náði hátindi sínum í spjalli
Steinþórs heitins Sigurðssonar,
hins ötula ög þróítmikla vísinda
manns og kennara, sem- fórnaði
lífi sínu, á Heklufjalli í þjónustu
við fræðigrein sína. Lýsing hans
yar einkar ský-r og yljuð ai'
brenn'andi áhuga.
; Margt það, er fram kom á
Heklukvöldi þessu, var skemmti
légt að rifja upp; gaman að
heyra um viðbrögð manna og
skoðanir á því, hverjar afleið-
ingar múndu verða eldgossins.
Kom. það t. d. greinilega fram,
að sumir höf'ðu kviðið því, að
Fljótshlíðin mundi jafnvel varla
Hið nýja vísitöluhús er tvær ! nokkru sinni rísa ú.r þeirri ösku
hæðir, kjallari og ris. Kjállar- ■ stó flamar' ótíi var ekki
inn er 115,48 fermetrar, en
rúmmál hússins alls er 1205
íeningsmetrar. Húsið er steín-
steypt og samkvæmt lýsingu
þeirra félaga, miðað við fyllstu
nútímakröfur. Gert er ráð fvrir,
að hin nýja vísitala eftir 1.
október 1955 verði fundin á
grundvelli þessa húss, og þá ára geta orðíð og eru þegar orð
stæðulaus á þeim dögum, en svo
er góðurn vættum frír að þakka,
að betur hefur úr rætat.
ÚTVARPIB —
SÖGULEG HEIMILB
Þessi Hekluváka sánnaði Ijós-
lega, hvíiík feikna söguheimild
hin ágætu upptökutæki síðari
einnig tengd eldri vísitölu,
reiknaðri út samkvæmt áður-
nefndum lögum nr, 87,1943,
með því að margfalda hina fyrr
nefndu með tölunni 9,69. Hag-
stofunni er
ur vafaatriða.
4. gr. fmmvarpsins gerir og
ráð fyrir, að Hagsíofunni, ásamt
húsameistara ’ ríkisins, verði
falin athugun á tíu ára fresti
in, þótt þau verði að sjálfsögðu
dýrmætari þegar stundir .líða
enn fram og lengra líður írá
hverjú atviki, sem þau geyma.
Hvílíkur feikna fengur mundi
“'~7' | okkur ekki þvltja að eisa nú
munníega lysmgu samtiðar-
manna á enn eldri Heklugosum!
Eða öðrum merkisatburðum úr
sögu vorri. Haldið þið ekki, að
okkur þætti einhver matur í
slákri frásögn af þjóðfundinum
um það, hvort tryggingartáxt- 11. d. að heyra Jón forseta sjálf-
ínn hafi breytzt svo, að endur- j an bera íram sín frtegu. mótmæli
skoðun á grundvelli vísitöl-; °- s- frv-
Eggert G. Þorsteinsson
byggingarvísitölu? Tilgangur-
inn er í höfuðatriðum tverrns
konar. í fyíta lagi er grund-
völlurinn . notaður til þess að
ákveða söluverð íbúða í verka-
mannabústöðum og samvinnu-
byggingarfélagsliúsum. í öðru
lagi til þess að ákveða bruna-
bótavérð húsa.
Vegna þeirrar heildarsam- j
ræmingar, sc-m gerð hefur ver-
ið í kaupgjaldsmáluöi undáii-;
farin ár úti um landið og auk-1
innar hlutdeildar 'launa í bygg- j
ingar-kostnaði heíur verið talið j
eðlilegt, að satna byggingar- j
vísitala væri Játin gilda um i
Iand allt.
Frumvarp þetta, ef að lögum
verður, felur í sér þessa sjálf-
sögðu breytingu. I fyrrnefnd-
um lögum nr. 87 1943 er gert
ráð fyrir, að byggingarvísitala
skuli reiknuð út einu sinni á
ári, en það hefur mjög rýrt
gildi vísitölunnar. En fr-umvarp
þetta gerir ráð fyrir, að hún sé
framvegis reiknuð út þrisvar á
ári. rniðað við verðlag í febrú-
ar, júní og okíóber hvert ár.
Þetta ákvæði hefur sérstaka
unnar sé nauðsynlegur.
5. gr, frumvarpsins gerir ráð
fyrir. að fyrsti útreiknihgur
samkvæmt fyrrgreindri aðferð
verði miðaður við verðlag í
febrúar 1957.
V.
í fyrrnefndu álíti er gerður
nokkur samanburður á þessum
nýja grundvelli og hinum eldri
á 14 kostnaðarliðum bygging-
anna, miðað við verðlag 1. okt-
óber 1955 í báðum. tílfellum.
Þessir líðir eru:
1. Trésmíði.
.2, Múrs.míði.
3. Erfiðisvinna og akstur.
4. Málun.
5. Raflögn.
6. Eldfæri, miðstöð, hreinlæt-
istæki c.ii.
7. Pappi, veggfóður, góifdúk-
ur.
8. Þakjáni, stevpujám, vír
og fleira.
9. Hurða- og gluggajárn, saurn
ur, gler og fleira.
10. Timbur.
11. Hurðir og gluggar.
12. Cement og- kaik.
13. Sandur og möl.
14. Ýmislegt.
En við síðustu breytingu þýðingu fyrir • ákvörðun um
þsssara laga fyrir tveim árum, | söluverð á íbúðum byggingar-
yar ákvæðið um vísitölu bygg- ! samvinnufélagshúsa cg verka-
íngarkostnaðar ekki endurnýj
Sarnkvæmt þessum saman-
burðí bafa aðeins tveir liðir
lækkáð, múrsmíði urn 4,8% og
raflögn um; 1,3 %. Eínn liður,
þakjárh, steypujárn, vír o.fL
steridur í stáð, en allir aðrír"
liðir 'hækka eitthvað. Mest er
að, og eru því engin bein laga-
fyrirmæli' um, að slík vísitaia
væri reifenuð út nú í dag.
Tei knistofu landbú > a5arins
hefur hins .v'egar verið falinn
Útvarpið. er oft og tíðum áð
vinna meira en venjulegt dag-
skrársíarí, þegar það tekur upp
á seguiband eða plötur. Það er
að vinna ómetanlegt starf í þágu
Ísíandssögunnar.
Ég hef' e-kki kynnt mér það í
seinni tíð, hversu háttað er
géyrnsiu og úl’vinnsiti ýmiss kon
ar útvarpsefnis, sem geymt er á
bandi eða plötum. Á því ríður,
að á því máli sé haldið með
skvnsamlegu viti og mestu fyr-
irfiyggju. Útvarpið á í raun og
veru ekki að vera eitt um þá
hitú, enda tæþast algerlega á
þess færi eða í þéss- verkahring.
Þetta er hlutverk einhvers
menningarsafns, Þjóðminja-
sáfnsíns eða einhvers hliðsíæðs,
og oft hefur ómerkilegra og ó-
þarfara embætti verið stofnað á
íslandi í seinni tíð en embætti
eða partur af embsetti fyrir góð
an og dyggan mann, sem auga
faefði með siíku safni: Íívao bæri
að geyma, hvað óhjákvæmilegt
væri i'rá sjónarmiði sögunnar að
taka upp, Ieitast vio að varo-
veita raddir merkra ‘ manna,
enda þóít þeir tölúðu aldrei í
útvarp o. fi.
SIGURÐUR GG GGLÐA MEIR
Ég sit mig helzt ekki úr fseri
að lilusta á Sigurð Magnússon,
þegar hann talar í útvarp, Hann
ér aíbragðs útvarpsmaður. Oft
rabbar hann vel um daginn og
veginn, en beztur er hann þó,
þegar hann segir frá ferðum,
stöðum og fólki, enda er hann-
víð'förull og fjölvís, auk þess
' sem háíin er ágætur stíiisii, sem
íekst að- gera' frásögnina bráo-
j lifandi.
Hann virðist Iiafa veriS-lygi-
hækit-iln,á sandí og möl, 4,4.%t
mannabústaða. og ætti þissái j og mmnst á hurðum og glugg,-
breytíng að tryggja það. að júnii.0.370. T.l grundvallar þass- jjega héppinh, þegar hann hljóp
meira tiliit yrði til vísitölu-nn- j uxn samanburði er lagður kostn 0fan á það aö balda innreið sina
ar tekið og nákvæmni hepnar | aðarsamáráttur gamla vísítölu- í Gyðingaland með Goldu gömiu
.meiri um rauhverulegan kos-tn- j hússins. ■ Meir, boðinn velkominn af
að á hverjuih tíma. 1 Fr&mhald á 11. siffit. i sjálfum Ben Gurion. Elida gerði
hann hörkugott útvarpsefni úr
öllu saman.
SKIPSKOMA Á SELFOSSI
Aprílsgatab þeirra Tliorolfs.
Smith og Stefáns Jónssonar var
bráðsniðugt. Mér er sem ég sjáí
á þeim glottið, þegar þeir voru
að sjóða þetta saman! Og ekkf:
er mér grunlaust, að þeim heíði
verið dillað, ef þeir hefðu getaöt
séð gremju og vandlætingiy
frómra og virðulegra borgara,
sem staðið hafa sjálfa síg að þv.-í
að trúa þessu gabbi fram undir
það síðasta, því að þannig hefur
sjálfsagt farið fyrir mörgum.
En þátturinn var vel unninn og
skemmtilegur; það var ómögu-
legt annað en hlusta með at,-
hygli, hvort sem menn trúðiy
eða ekki. Meira að segja hund'-
gánni og mávagarginu gleymdu
þeir ekkí, Thorolf óg Stefán,
þeir prakkarár!
SKEMMTIÞÆTTIR
FYRÍRFINNAST ENGIR!
Annars liefur verið fátt uru
íína drætti í skemmtiþáttastaríi
útvárpsins undanfarið, eins o«>
reyndar löngum áður. Útvarps-
ráð virðist alveg hafa gefizt upp
við að útvega létta og sniðuga
skemmtiþætti, eitthvert vinsæl-
asta útvarpsefni, sem þekkist,
hvar í heimi sem litið er eftir.
Endalaust er hægt að bæta vi5
svokölluðum „óskalagaþáttum“,
sem eru flestir ærið ófrumlégir
og efnissnauðir, enda mestmegn-
is grammiíónsspil, nafnarunur
og hundleiðinleg símasamtöl, ó-
undirbúin og stundum kjánaleg.
Unga fólkið dundar við að hlust.a
á þe.tta, af því að bví býðst ekk-
ert betra. En mikið skelíilega er
þetta aumt af heilu ríkisútvarpi,
sern hælir sér einhver býsn af
því, að dagskráin sé alltaf áA
lengjast, svo að sennilega endi
með þvi að hún bíti í skottið á
séi’! Og hvern skollann eiga þá
ný útvarpsráð að taka til
bragðs?
Nei, ég er hræddur um, að
þetta þætti þunnur þrettándi í
öðrum útvarpslöndum. BrúS-
kaupsferðin er ao vísu eins kon-
ar skemmtiþáttur, en hún er nú
að syngja sitt síðasta vers, enda
orðin fulllöng og „spekingarnir'*
allt að því mæðulegir, sem var
nú kannski von eítir herleiðing
una til Akureyrar. Og þótt oft
sé skemmtiiegt efni í þáttum
þeirra Gests og Björns, þá hafa
þeir víst ekki verið hugsaðlr
sem skemmtiþsettir fyrst og
iremst, enda ekki í því formi.
Nei, en frumsatndir skemmti-
þættir, fundir og stuttir, smá-
leikril. gamankvæði o. fl. o. fl.
.. . ekki til fremur en glóandi
gttll, trúiega af þv'i að útvarps-
ráð hefur ekki smekk fyrir
siíkt, telur öflun slíks efnis
fremur fyrir neðan virðinu sína
en nýir „óskalagabættir“, eða
hefur það e. t. y. ekki döngun í
sér til að afla þess? Svo er þó
fyrir þakkandi, að enn er
krökkt á voru iaridi af fyndn-
um skáidum og skemmtilegum
mönnum, sem stytt gætu. út-
varpshiustendum marga stunö.
En ekki er við því að búast, a3
þeir komi flaumósa og krjúp-
andi að fótskör hins háa út-
varpsráos bjóðandi gáfur síriar
og krafta. Ti-I þess höfum við
útvarpsráð og dagskrárstarfs-
mehn, að þeir leiti og leiti . . .
og þá er lítill vafi á að þeir
íinna.
BROSÆö'í KAMFINN
Böðvar Cuðlaugsson las á
föstudagslívöltíið nokkur kímin
kvæði úr bók sinni nýútkoín-
inni. Þau voru hvert öðru.
smellnara, svo að unun var á
að heyra.
Er ekki þarna maður handa
útvarpinu? Hefur útvarpið lejt-
FramliaM á 11, sáðu. •