Alþýðublaðið - 24.07.1957, Qupperneq 4

Miðvikuclagur 24. júlí 1957
Alþýgubtaglg
Rœtt við Jón Þórarinsson li ,1 .ikáld:
ipir hl^fwarlf
ilil íIImI w4»i

e-
f
Hljómíejkahald útl um lasid'i’s viroi fyrir tónmei
arinnar og mjög vinsælt af ahi onningi.
ÞAÐ, sam helzt hefur staðið sinfóníuhljójnsveit' :hú í.vrir
Jrifum til þcssa, er óvissan um framtíðina, sagði Jón J*ór!»rir,s-
soa tónskálcl, franikvæmdastjóri Sinfóníuhljónasveitar iskmds,
er blaðið ræddi við hann nýlega, — cn nw hnv?5r má’i® éðr« vísi
við, þegar henni hefur verið íryggður fastnr trkiustofr* í t'ág-
mn í fyrsta sinn, og hægt er að skipuleggja starfsemi heanár
í'yrirfram yfir h'æfilegan tíma.
— Sinfóníuhljómsveitin var
fyrst siálístæð stofnun, eins og
menn rnuna ,hélt Jón áfram,
síðan tók . Ríkisútvarpið málið
upp á sína arrna og rak hljóm
sveitina um tíma, og nú hefur
hún verið gerð að sjálfstæðri
stofnun á ný. Meðan rekstur-
inn var okki korninn á fastan
grundvöll og framtíðin var ó-
trygg, var ekki unnt að gera
ríáuðsynlegar áætlanir fram í
tímann, en á því byggist m. a.
þao, að unnt sé að ráða hinga*
með hæfilegum fresti erlenda
hijómsveitarstjóra og sólista.
BEÍMSOKNIE GOÐRA
MANNA.
í þessu sambandi lét Jón í
ljós mikla ánægiu með þá er-
lendu tónlistarmenn, sem
komu hingað á vegum hljóm-
sveitarinnar s. 1. starfsár, en
þeir voru: Olav Kielland frá
Nferegi, sem einn þeirra hafði
dvalizt hár fyrr, Wilhelm j
Schleuning frá Þýzkalandi. 1
Warwick Braithwaite frá Bret \
landi, dr. Smetaeek frá Tékkó-
sióvakíu og T'hor Johnson frá
Bandaríkjunum. Þetta eru allt
hljómsveitarstjórar.
ÁÆTLUN FYKIR ALLAN
YETURINN.
Um fjármál hliómsveitarinn
ar sagði Jón, að hljómsveit-
in hefði notið ómetanlegs stuðn
ings þeirra Gylfa Þ. Gislasonar
menntamálar áðherra, sem
Jón Þórarinsson
haust áætlun um helztu hljom
ieika í Reykjavík fyrir allan
næsta vetur. Að þessu leyti
stendur hljórnsveitin miklu bet
ur ao vígi nú en nokkru sinui
fyrr, segir Jón, og framtíðin
er öruggari.
H LJpMI-EIKAFESÐIR UM
LANÐÍO.
Það nýmæli í starísemi hljóm
sveitarinnar var tekið upp í
fvrra að' fara hljómleikaferðir
út á land. — Þá var farið
m. a. til Akureyrar og í
IVlývátnssveit, til Vestrnanna-
eyja og í Borgarfjörð og
styttri ferðir um nágrenni
Reykjavíkur. En nú er nýaf-
Og á næstu árum má búast við,
að slíkar ferðir fari í vöxt, eftir
því sem góð samkomuhús rísa
og samgöngur batna.
ÞEGAR MENN HEYRA
OG SJÁ.
Jón telur þeð alveg vafa-
laust, að skilningur almenn-
ings á hlutverki og tilgangi
hljómsveitarinnar sé mjög að
aukast. Mikill áhugi er úti á
landi á ferðum hennar, og leik
ur ekki á tveim tungum, að
þegar menn bæði hafa heyrt
hljómsveitina og séð, eykst á-
huginn á henni og einnig á-
hugi á tónlist almennt,, t. d. í
útvarpinu. Þetta kom fram
alls staðar í ræðum og viðtöl-
um, þar sem komið var á dög-
unum. Skilst af þessu hve mik-
ils virði hljómleikahaldið úti á
landsbyggðinni er fyrir tón-
mennt landsmanna.
FÉLAGSHEIMILIN NÝJU
Jón lýkur miklu lofsorði á fé
lagsheimilin nýju, sem risið
hafa á síðustu árum víða um
landið. Kveður hann þau hin
prýðilegustu salarkynni fyrir
tónleika og leikstarfsemi, og
sé ánægjulegt að sjá og finna,
Framhald á'll. síðu.
v, ,,The Bachelor Party“ heit^
\ir ný mynd frá United Art-^
S ists, sem nýlega er farið aðS
Ssýna í Bandaríkjunum. •—S
SMyndin hefur hlotið ágætaS
Sdóma gagLirýnenda og kvik-S
S mýndahúsagesta. HandritiðS
)5!krifaði Paddy Chayefski,}
• höf undur kvikmyndarinnar ^
ý,Marty“, Oíl.atriði myndar-
■ iniiar gerast í hófi, sem pip
: arsveinar halda vini sínum
S
^og samstarfsmanni, urigúm^
^ bókhaldara í New York, áður
ýep hann gepgur í hjónaband. \
;v''' ' ........
v
) S
s
SinfóniuhJjómsveitin á ælingu.
bsitti sér fvrir því, að alþingi
yeitti henni fast framlag með |
lögum, oy Gunnars Thoroidsen j
teorgarstjóra, sem stuðlað hefur ;
að því, að fiá"frarnlag bæi=”- ^
íijóðs til hennar hefur verið
eukið. Samtímis því sem henni j
hafa verið trvggðir fasrír t.okívi '
stoÆnar af almanLia fé, kvað
hann samstarfið við Ríkisút-
varpið og Þjóðleikhúsið, komið
í )>að horf. að ekki muni þurfa
áð gera ráð fyrir gagngerum
hréytingum á bví. 0«* í træisH j
þéss að starfsemin sé komin á
iastan gruLidvöll, væntir hann
þess, að unnt verði að birta í
staðin löng hljómleikaferð um
landið, eins oy skýrt hoíur ver
ið frá í fréttum. Hefur hióm-
sveitin nú haldið hljcmleika á
19 stöðurn utan Reykjavíkur,
og ætlur.in er að hsimsækja
marga staði aðra seinna meir,
auk þess sern aftur verður kom
ið til þeirra, sem þegar hafa ver
ið hjimsóttir. Hljórnsvc-iíin er
líka stofnun allrar þjóðarinnar.
Þegar hún var endu:reist í nú-
verandi formi og hlaut nafnið
Sinfó.níuhlj ómsveit Islands, var
svo ráð fvrir gert, að hún
h-.ldi tónleika úli urn land, sem
víðast þa-r sem úsiæður leyfa.
^ Wai'ner Hrothers h'efur í
•hy.ggju að gera kvikmyndir
ýeftir- I(> þekktiuú skáldsög-
ýtinf. Meðai þeirra sem þégar
Sér farið að kvikmynda, eru
S„The Old man and the Sea“
Seftir Ernest Hemingway með
SSpencer Tracy í aðalhlut-
Sverici; „The Bancl of Angels“
S eftir Robert Penn Warren
^með Clarlt Gable og. Yvonne
JDeCarlo í aðalhlutverkum
^og „No Time for Sergeants“
; með Andy Gríffith í aðal
hlutverki. Aðrar vinsælar
^skáldsögur sem kvikmynd-
^ aðar verða á næstunni,
C eru meðal annarra: „The
S
\Nun’s Story“ eftir Kathryn
SHulme með Audrey Hepurn
Sí áðalhlutverki; „Marjörie
SMorningstar“ eftir Herman
SWouk og .Letter froni Pek-
Sing“ eftir Pearl Buck.
AKÁSS
Herra ritstjóri.
MARGIR íslendingar eiga
vini eða kunningja erlendis, er
þá langar til að fræða um land
og þjóð, senda þeÍLn ritaðar
heimildir eða myndir til land-
kynningar. Til skamms tíma
var mikill hörgull á slíku, og
verður að segja, að útkoma bók
arinnar ,,Facts about Iceland11
bætti úr mjög brýnni þörf. Nú
er sú bók komin út aftur og
einnig á danskri tungu. Ber að
þakka það einnig, því að ó-
viðkunnanlegt er að senda vin-
um á Norðurlöndum, LnÖLinum,
sem ef til vill eru hrifnir af
norrænni samvinnu og dá um
fram annað allt, seLn. norrænt
er, bók um ,,sögueyjuna“ á
engelsku. Um þessa bók er ann-
ars flest gott að segja.
En það er annað, sem ástæða
er til að minna á. Myndir, fyrir
utan ýmsar bækur, sem flýtja
einvörðungu niyndir frá íslandi
og teljast verða misjafnar að
gæðum, er erfitt að fá. Póst-
kort í litum af íslenzkum merk-
isstöðum og fögrum stöðum
eru naumast svo vönduð, að
þau séu skemmtileg gjöf er-
lendum vinum, og því ekki
slík laLidkynning, sem þau ættu
að vera. Vönduð vinna er höf-
uðnauðsyn.
Eitt enn: Þar sem myndir og
landkyLTiLringar ,,plaköt“ frá Is-
landi sjást erleiidis, þola þau
ekki samanburð við samskonar
landkynningarmyndir frá öðr-
um löndum. Þessu þarf að
kippa í lag .
Ferðamaður.
JA, MIKIÐ er nú tíðin góð,
eins og oft áður á landi hér.
Menn ættu því að notfæra sér
þessa náðargjöf eins vel og á-
stæður leyfa til allra útiverka,
bæði á sjó og landi. Sérstak-
lega þó við heyskapinn til
sveita. Nú hafa flestir bændur
víst allavega heyvinnuvélar og
ræktað land til að vinna. Og
er það meiri munur en áður
var, svo orð fái varla lýst þeim
Lnun, bæði með hraða og' þræl-
dómsmun á fólkinu. Það kem-
ur sér líka vel á einn og annan
hátt, því miklar eru tafirnar nú
á tímum, serrL fólkið skapar sér
sjálft um sláttinn. Með héraðs-
mótum, fundarhöldum og sam-
komum, hljómsvéitarferðalög-
um, manntalsþingum, opinber-
um yfirreiðum höfðingjanna o.
fl. o. fl. Fólkinu í sveitunum er
hópað saman, hvernig sem á
stendur, til ónauðsynlegra
vinLiubragða, sem mega bíða til
betri tíma, sem sagt að vorinu
og haustinu.
En í þessu sambandi vil ég
sérstaklega, ta'ka frain, að það
er ekki nema gott og blessað,
að fólk í Reykjavík og bæjum,
ferðist um hásumarið, bæði,
æðri og. lægrþ sér til skemmt-
unaf og heilsiLbótai', eítir því
sem ástæður leyfa á einn og
annan hátt, 'án þess að tefja
•fólk að óþörfu, méð samkomunT
og þess háttar. Mérín géta köm-
ið til vina og frænda, án þess
,að smala þeim saman/ eða að,
dvelja of lengi á sama stað.
Menn' gétá , gist 'á gístistöðum
eða í tjöldum síriúm, 'veriö’ 'fríir
og frjálsir, eins og.fuglar lofts-.
ins ,notið sælunnar upp á sín-
ar eigin spýtur, o. s. frv.
Eins og menn vita, þá er
slátturinn takmarkaður tími
sumarsins ,og sé sá tími ekki
notaður, þá er hann tapaður,
því hann getur ekki komið á
öðrum tíma árs. En heyskapur-
inn er undirstaða að vellíðan
fólksins í sveitunum. Sá, sem
bilar ekki með hey, hvernig
sem viðrar, hefur eÍLis og allt-
af nóg af öllu til lífsins þarfa.
En sá sem verður heylaus vant-
ar eins og allt til lífsins þarfa.
Skepnur hans eru sífellt í
hættu, ef illa viðrar að vorinu,
fyrir utan alla þá sálarraun,
sem því fylgir.
En það er margt sem búið er
að færa í lag á undanförnum
árum, svo að fólkinu í landinu
geti liðið betur en áður var,
enda eru þægindin mikil utan
húss og innan, og vellíðan fólks
ins meiri nú á þessum síðustu
árum en elztu menn muna. Þó
, er eÍLis og fólkið geti ekki ver-
ið ánægt með sín kjör, og taki
upp á hinu og þessu sem miður
( fer. Hugsum okkur með kaup-
' skipaflotann, sem- bundinLi er
j nú í höfn, um hásumar, allri
þjóðinni til vanvirðu og tjóns.
Þótt menn geti ekki verið sam-
mála í öllu, er það eðlilegt, en
þegar menn taka upp á þeim
vinnubrögðum, sem allir helzt
tapa á ,þá er það hörmung,
! svo sem með sum verkföll fyrr
og síðar. Þótt þeirra hafi upp
1 haflega verið þörf, til að jafna
launakjör fólksins í landínu,
þá er það nú farið að ganga út
! í öfgar, eins og kunnugt er.
Allt, sem sagt er í þessari
grein eru mínar skoðanir á
þessum málum. Svo geta aðrir,,
ef þeim sýnist, sagt sínar skoð-
aiiir.
, Svei.nn Sveinsson,,
frá Fossi.
mæi
Við: læknadéiM Michiganhá-
skóla í BandaríkjuLiuLn er nu.
farið áð ,nota litsjó'nVarp við-
framhaldskenrislu í skurðlækn- •
I ingum og'harídlækningum. Sjón'
: vrirþóð: er ; fráv hásisólasj úkra- •
{húsinu. Þetta 'mun vera fyrsta;
j tilraun,- sem gerð er í Banda-
. ríkjunum með að nota litsión-
jvai'p við háskólakennslu.
j —o—
I Samband tónlistarmanna í
, BandaríkjuLium hefur boðið 25
ára gömlum ungverskum selló-
leikara, Michael Virizlay að
nafni, að gerast meðlimur sam-
bandsins. Þessi ungi listamað-
ur flúði heimaland sitt ásarnt
eiginkonu sinni hinn 5. desem-
ber s.l. og hefur nú setzt að í
Bandaríkjunum. Walter Hendl,
jstjórr.andi Dallas Sýmphony
Orchestra í Dallas, Texas, bauð
honuin að gerast sellóleikari
við hljómsveitina skömmu eftir
, að hann kom til Bandaríkjanna
I og hefur hann starfað þar síð-
an.