Vísir - 24.12.1926, Síða 2

VÍSIR
í guði og allan hans föðurkær-
leik, alla hans takmarkalausu
náð, alla hans umhyggju fyrir
þér og málefnum þinum. J?ess-
vegna þarftu ekki að vera
hræddur, þvi þú átt alt iþetta
með sanni, og með því þá jóla-
gleði, sem enginn og ekkert
getur frá þér tekið, nema þú
kastir öllu þessu sjálfur frá
þér eða vanrækir það svo að
það deyi i þér, en þá hefir þú og
um leið fyrirgert sálu þinni,
þar sem þú á móti betri vitund
hefir niðst á sannleikanum í
sjálfum þér. — pess vegna, þú
guðsbarn, sem þetta kant að
lesa, athugaðu vel, hvort þú
rækir vel þína náðargjöf, eða
þú hefir látið hana dofna, svo
að hún beri lítinn ávöxt og h£
lítil áhrif á hf þitt. Ef svo skyldi
vera þá gakk þú nú í anda á
þessum jólum inn i fjárbyrgið í
Betlehem og krjúptu niður við
jötuna og virtu tilbiðjandi fyrir
þér hið heilaga barn, þangað til
hjartað bráðnar í brjósti þinu
og þú getur snúið aftur til þins
fyrsta kærleika. Gerðu frelsara
þínum þau heit að þú viljir hafa
hann betur i huga hér eftir en
hingað til, fylgja honum fastar,
nota orð hans og sakramenti
betur, umgangast hann betur i
bæn og í hugsun; játa hann á-
kveðnar og vitna skýrar um
hann en hingað til. — Og minstu
þeirra orða er hann hefir sagt:
„Haltu fast því sem þú hefir, að
enginn taki frá þér kórónu
þína!“ — Já vertu trúr til dauð-
ans, því þá eignast þú kórónu
hfsins, og dauði þinn verður þér
ekki dauði, heldur fæðing til
nýrra, ævarandi jóla í dýrð og
vegsemd þíns elskulega frels-
ara. —
En þú sem ætlar þér að halda
jól án Jesú, og setur aha jóla-
gleði þína í mat og drykk og
skemtanir með glaumi og
glysi og kastar frá þér jólaguð-
spjalhnu sem óegta munnmæla-
sögu, vita skaltu að þú átt eng-
in jól og að öll þín jólakæti end-
ar í hrygð myrkranna, nema
þú snúir þér í tíma, meðan náð
Guðs bíður eftir betrun þinni.
Og sjá, nú er mjög hentug tíð.
Nú eru jól. Hlustaðu því á jóla-
söng og vitnisburð englanna og
taktu á móti þeim sannleika að
þér er frelsari fæddur, sem er
Drottinn Kristur í borg Davíðs.
Hvernig sem þú hefir hingað til
hfað, þá er liann fæddur þér,
svo að þú megir fæðast að nýju
til hins nýja lífs með Drottni
Kristi, frelsara þínum. þá fyrst
færðu gleðileg jól. — En þér,
allir Jesú lírists lærisveinar,
látið ekki undan síga, dragið
ekki úr játningunni til <þess að
geðjast heiminum og fá orð á
þig hjá heiminum að þú sért
víðsýnn og frjálslyndur, því af-
sláttarjátning er sama og af-
neitun. Og vilji einhver krefja
þig reikningsskapar fyrir trú
þina og spyrji þig eins og Jetsús
spurði fariseana forðum: Hvað
virðist yður um Krist? Hvers
son er hann? J?á svaraðu hik-
laust með Pétri: þú ert Kristur,
sonur hins lifanda Guðs og
svaraðu með allri hinni almennu
kristilegu kirkju: Jeg trúi á
Jesúm Krist, Guðs einkason,
Drottinn vorn, sem gethm er af
heilögum anda, fæddur af Mar-
íu mey. — Og er sú játning
kemur frá hjartanu þá átt þú
gleðileg jól.
Dýrð sé Guði í upphæðum,
friður á jörðu með þeim mönn-
um, sem hann hefir velþóknun
á. — Guði sé lof fyrir sinn gleði-
legan boðskap.
A m e n.
Jól Eyjastúlkunnar.
ÞatS var farið að líða að jóltmi
og óðuni dimmdi dagana. Þung-
búin skammdegisskýin grúfðu sig
ömurlega yfir láíSi og legi og
næstum fólu daginn, sem nú var
æði lágur á lofti i faðmi nætur-
innar Brimið dundi og hamaðist
við flúSir og sæbrattar urðir, 30g-
aðist inn i skvompurnar í sjávar-
hömrunum og sleikti þær innan
með hamagangi, svall svo aftur
frá með hvítfyssandi hringiðu-
kasti og beljandi hvatabuskulát-
um til þess að sækja í sig veðriS
og hefja sóknina á nýjan leik.
En þau eru traust stuðlabjörgin,
sem'standa á verði fyrir Vest-
mannaeyja útsænum, og sævijetn-
ir sjávarhamramir, með kórum og
hellum í allskonar myndum, sýna
örin ekki ósmá eftir viðureignina
viK hinn sifelt óþreytta ægi.
Jörðin sjálf lá sem aflvana und-
ir fargi vetrarins, sem snemma var
genginn í garð og baröi látlaust
básúnur sínar í útsynningsjelja-
gangi með þrumum og eldingum
eða stríðum norðanvindinum, sem
þeytti sjódrifinu inn i hverja gátt.
Aðra stundina stilti þó til, þótt
það væri sjaldnast nema stundar-
friður. En gegnum sortaskýin og
dimmviðrið skein logskær jóla-
stjarnan, sem leiðarljósið bjarta í
hugskoti mannanna og glæddi
vonirnar um hinn vaknandi dag
og líf. —
Upp úr miðri jólaföstunni linti
óveðrahamnum, og nú var ekki
framar undir hörkubrún að líta,
hægviðri eins og það getur verið
best úm þetta leyti árs strauk um
veðurbarða fjallahnúkana og um
sjóinn, og svæfði fljótt ókyrrar
öldui-nar. Fólkið naut sín nú við
störf sín úti og inni hina friðsælu
daga, sem liðu í millisvip dags-
ljóss og húms, og bjóst með fagn-
andi huga undir hátíðina, sem var
í nánd. Ekki skemdi það til, að
tunglið var í fyllingu um jólin, svo
að menn hugðu gott til að sækja
heimboðin að kunningjum og vin-
um, er ærið uku hátiðabraginn, i
glaða tunglsljósinu hin * stjörnu-
björtu heiðríkjukvöld.
Valhólar, bærinn hennar Ing-
unnar litlu Þórólfsdóttur eða
hennar Ingu litlu, eins og hún var
altaf kölluð, standa austarlega á
Heimaeynni, all-langt fyrir ofan
Voginn, þar sem háfext brimaldan
teygir sig í austanveðrum með
froðufalli alveg upp í grös, en á
vorin og sumrin vagga hægfara
lognbárur mjúklega sjófuglunum,
sem hér una sér vel. Um fjörurn-
ar hleypur tindilfætt sandlóan
vorlangan daginn og frammi á
leirunum er um stórstrauminn
kvikt af vaðfugli, sem keppist við
að tína í sig fjörumaðkinn. Hér
leika börnin sér glöð og búa til
flóðgarða í sandinum og bxða eftir
flæðinu, og hvert þykist mest, sem
lengst getur haldist við i sandgai"ð-
inum sínum áður en flóðið skell-
ur yfir hann, en glaðir hlátrar
kveða við i hvert sinn, er eitthvert
þeirra verður að víkja xir víginu
sínu og ösla í Iand undan sjón-
um, sem hramsar undir sig garð-
inn, hversu vel sem hann er troð-
inn. —•
Inga Iitla var ein af þeim, sem
beið jólanna með mikilli eftir-
væntingu, og nú var Þorláks-
messudagurinn ninninn upp. Inga
var snemma á fótum þennan dag
því að henni hafði verið lofað að
fara með honum Sigga suður á
Lambahillu í Stórhöfða, en Siggi
átti að líta eftir lömbum, sem þar
voru höfð. Þetta var syðst suður
á Heimalandinu. Þau fóru af stað
heiman að út eftir frá bænum eins
og leiðin lá.
Siggi leiddi litlu stúlkuna, sem
steig léttilega yfir þúfurnar urn
móinn, við hlið sér. En hvað alt
var þögult og kyrt í desémber-
umhverfinu, ekkert hljóð heyrð-
ist nema öldugangurinn í sjónum,
þvi að sog voru allmikil og undir-
alda eins og altaf um þetta leyti
árs, og braut allmjög á steðjum
og fláahleinunum við úteyjarnar,
sem stigu tígulegar og hnarreist-
ar upp af mararfletinum, bryddar
hvítum skófaldi af voðum Ránar-
dætra. Þau bar hratt yfir og var
Inga litla oi'ðin lafmóð þegar kom-
ið var út á Höfða og átti þó eftir
að keyfa hann upp sæbrattan og
ganga suður eftir honum, því aö
Lambahilla liggur á móti suðri og
er stór snarbrattur grasfláki í
skorum og geilum sunnan í Stór-
höfðahöinrunum, og erfitt að fara
þar niðui', en fyrirhleðsla er á
brúninni svo að fé fari eigi þang-
að, og eigi kemst það heldur það-
an í burtu. Inga varð að hvíla sig.
við Höfðadysjarnar hjá Erlendar-
krónum, hún var að vísu hrædd
að vera þar nálægt dysjunum, sem
átti að vera svo reimt við, og gam-
alt fólk sagði. að þangað mætti
maður ekki fara eftir dagsetur.
Siggi sagði Ingu litlu, þar sem
þau sátu, hvernig reimleikinn
hefði orðið til og hvernig á dysj-
unum stóð, og hafði hún þó oft
heyrt það áður, en altaf var það
kitlandi að fá að heyra söguna, og
þótt hún væri í aðra röndina liálf-
srneyk, þá fanst henni hún vera ör-
ugg er hún var hér með Sigga,
sem var svo stór og sterkur og
svo lífsglaður og hún hafði altaf
þekt, en sagan var svona:
Einhverju sinni fyrir svo sem
hundrað árurn, sást skip á hring-
sóli fyrir vestan Eyjar, barst það
undan straumum og vindi, og var
ekki að sjá að því væri stýrt eða
að það léti að stjórn. En er svo
hafði gengið nokkurn tíma, og
skipið hafði hrakið til og frá úm
sjóinn eins og strá fyrir vindi,
áræddi fólk að manna út bát og
fara út í það, þvi að margir, helst
hinir eldri, hugðu þetta vera ræn-
ingjaskip, sem byggi yfir ein-
hverju bragði til landtöku. En í
skipinu var heldur köld aðkoma.
Á þilfari sást enginn maður, en
undir þiljum fundust skipverjar
allir dauðir í rúmum sínum. Sló
þá óhug á menn, en komu þó
skipinu til lands inn á Víkina, og
voru hinir dauðu ekki færðir í
vígðan reit, heldur dysjaðir án
yfirsöngs á Flesjunum skamt fyr-
ir ofan Höfðavíkina, svo að sem
minst þyrfti að flytja Jxennan
ófögnuð. Fljótt þótti bera á reim-
leikum við strandið, fór svo að
lokum að enginn fékst til að vaka
yfir því, þvi að þetta er all-langt
frá bygðinni, nema stúlka ein frá
Miðhúsum, er Guðlaug hét. Hún
vakti ein hverja nóttina eftir aðra
yfir skipinu og strandgóssinu þar
til það var selt við uppboð. Þegar
hún var spurð um það hvað fyrir
hana hefði borið, sagðist hún sí-
feldlega þegar kvölda tók hafa
séð hina dauðu skipshöfn vera á
rjátli um skipið uppi og niðri-
hamast á vindum og stögum og
hlaupa upp rár og reiða með
bramli og brölti, en enginn yrti
á hana, þó oft strykjust þeir fram
hjá henni, og aldrei gerðu þeir
henni neitt mein, en hún gæddi
sér óspart vökunæturnar á ýms-
um krásum, er gnótt var af í mat-
búri skipsins. En upp frá þessu
var alt af reimt mjög við dysjarn-
ar, einkum eftir að sól var sest. —
Siggi hafði lokið við söguna,
og nú var Inga litla orðin afþreytt.
Hún var að horfa á brimið við
Ræningjatanga, er gengur út i
sjóinn suður af Brimurðarloftum,
í hvarfi við alla bæi, þar sauð
rótið og skvettist, þótt annarstað-
ar væri kyrð á. Lætur sjórinn
reiði sína bitna á Tanganum, fyr-
ir að vera landgöngubrú Hund-
tyrkjanum. •—• En þar komu Tyrk-
ir fyrst að landi, er þeir rændu
Vestmannaeyjar. —•. Inga var í
eigin hugsunum, er þau gengu
upp brekkurnar á Höfðanum, og
alt af víkkaði sjóndeildarhringur-
inn og stækkaði, og nú voru þau
komin upp á Valasetur. Héðan, af
íslands syðsta odda, sást í suður
út á óendanlegt hafið, en í austri
blöstu við snæviþakin Mýrdals-
fjöllin. Einkis skips varð nú vart
á för um sjóinn. Einstaka fugl
flögti um seinlega og fjörlaust,
með slapandi vængjum.
Deyfðar- og svefnsvipurinn var
auðsær um láð og lög, og setn alt
lægi í dái, hinn mikli sjávarjötun
líka. Inga horfði út í órageiminn,
]xar sem sólin í suövestri i hranna-
skyjum, meö rnargglitbornu ívafi
hinna fegurstu kveldroðalita, í
stórhreinle'ik vetrarhiminsins, var
nærri stigin niður að hafsbrún.
Hún sá sjáffa sig í dýrðlegum sýn-
um svífandi suður um loftin blá,
og hún mintist móður sinnar, er
hafði í æsku kent hepni að elska
suðuráttina, hina ljúfu leið til sól-
arlandanna, þá er móðir hennar
leiddi hana um blómskrýddar
grundirnar heima við bæinn hin
yndislegu sumarkvöld.
En vei, úr hugarfylgsnum henn-
ar skaut upp annari hugsun, og
ótt stigu fram myndirnar, er hún
oft hafði séð fyrir sér áður, þeg-
ar Mára gamla, þar heima sagði
henni sögurnar í rökkrinu, af
mannráninu. Hún sá í anda stúlk-
urnar, sem hemumdar höfðu ver-
ið af Vestmannaeyjaströndum.
Þarna höfðu skipin, sem hurfu á
burtu með þær, klofið háværar
öldurnar, er byrgðu kvein þeirra.
Það fór hrollur um hana. Ekki
þurfti að efa það, sem Mára gamla
sagði, um allar þær hörmungar
og smán, sem stúlknanna beið í
heiðnmn löndum. En þær, seím
stöðugar stóðu í hinni sönnu trú
leiddi drottinn þó dásamlega, svo
sem Ofanbyggjarastúlkuna, sem
sagan sagði, að hefði orðið drottn-
ing i Algeiruborg. Inga gat ekki
á sér setið, að spyrja Sigga, hvort
þetta væri nú satt. Siggi svaraði
að auðvitað væri það satt, og
sannarlega hefði hún verið of góð
fyrir Hundtyrkjann, jafnfalleg og
hún hefði verið, og það þótt hún
hefði verið ljót eins og hún Grýla,
og vart mundu þeir, skammirnar,
heldur hafa skilið þig eftir, svona
fallega yngismey. En strákamir,
sagði Siggi, — hann bar í sér út-
þrána og fór seinna til Aineríku,
— þeir voru sumir karlar í krap-
inu, og sneru upp á hundheiðingj-
ann, eins og hann Jón litli frá
Ivirkjubæ, sonur síra Jóns píslar-
votts, sem aðeins var 12 ára, þeg-
ar hann var tekinn, og seinna varð
höfðingi yfir skipaflota Tyrkja,
og hélt þó trú sinni og komst að
lokum úr greipum þeirra norður
i lönd. Þetta var eins og í æfin-
týrunum.
Þau höfðu nú gengið suður Há-
höfðann, alveg suður að brún. Þar
niður undan svall straumiðan í
Suðureyjarsundi. Á burtu var nú
allur fuglaskarinn, sem á vorin og
sumrin lyftir sér á léttum vængj-
um yfir syllum og tóm við hamra-
brúnirnar.
Siggi gáði niður í Lambahillu,
þar sem hann stóð framrni á snös,
til þess að vita hvort hann kæmi
auga á lömbin; en þarna voru þau
böfð frá veturnóttum og fram á
þorra. Hann sá nokkur þeirra, hin
hlutu að vera undir bringjunum
eða þá inni í bóli. „Eg verð að
fara niður og gá betúr að þeim,“
sagði Siggi, „og bíddu hérna, telpa
mín, á meðan eg fer niður, en vara
máttu þig að. fara ekki tæpt fram
á brúnina, því þá geturðu hæg-
lega hrokkið niður fyrir eins og
hann Eiki í Bót, sem aldrei toldi
annarstaðar en frammi á ystu
nibbum, hvernig sem honum var
bannað það. Honum varð líka að
því. Einu sinni stalst hann að
heiman á sjálfan hvítasunhudag-
inn, í eggjaleit. Þegar fólkið kom
heim frá kirkjunni, sá það hann
standa framan i Illutóamefinu og
hverfa niður fy.rir flugið, eins og
einhver ósýnileg hönd úr fylgsn-
um fjajlsins hefði hrifsað hana
til sín, og sást hann aldrei síðan.“
Inga settist á þúfu skairit fyrir
ofan, og hnipraði sig saman. Hún
var ekki vitund lofthrædd,.og oft
hafði hún klifrað uppi í Hvanna-
gilin og upp á baldursbrárhiil-
urnar utan í Klifinu upp af bæn-
um hennar.
Siggi var keikur og hvergi
smeykur, hann hafði verið göngu-
maður upp á Súlnasker tvö sum-
ur; þeir gerðu það ekki allir bet-
ur, jafnaldrar hans. Hann gekk
nú niður í bjargið, ótrauður og
steig það léttilega og fimlega, aí-
veg eins og hann væri að hlaupa
um stéttarnar heima hjá sér.
Inga heyrði hann hóa svo berg-
málaði alt um kring. Hann var
nokkurn tíma í burtu; það var®
að líta undir hverja brík og skúta.
Ingu var farið að lengja eftir hon-
úm. Alt í einu heyrði hún voða
skell, sem gerði hana dauðhrædda.
,,Nú var Siggi að hrapa“, en í
sömu andránni sá hún glottandi
andlitið á Sigga, sem gægðist upp
fyrir brúnina, en með fætinum
hafði hann ýtt við stórum steini,
svo að hann valt ofan fyrir meB
dunum og dynkjum, og það var
það, setn gerði Ingu litlu svo
skelkaða. „Þau voru þarna með
tölu lambasnáðarnir,“ kallaði Siggi’
um leið og hann vatt sér upp
móður og másandi. „Var þér orð-
ið kalt, telpa mín? Þarna siturðu
alveg blýföst eins og kufungur á
steini.“ Inga neitaði þvi, hún var
hálfreið við Sigga fyrir að hafa
ætlað að hræða hana, en hún fyr-
irgaf honum það þó fljótt. Hún
vissi hvað strákunum þótti gam-
an að láta steinana dondra eins
og þeir kölluðu það, hátt ofan úr
hliðum, svo að þeir skeltust með
gneistaflugi og ógurlegum ham-
förum fram af hverju nefi og
slakka og tóku með sér aðra
steina, sem lausir voi-u fyrir, og
stundum heila skriðu, og skildu
eftir jarðveginn rifinn og upp-
tættan, uns þeir steyptust á ból-
andi kaf niður í hyldýpið, svo
kvað við hátt í björgunum. Hún
hafði sjálf oft verið með í þeim
leik. Siggi beið ekki lengi boð-
anna eftir að hann var kominn upp
aítur. Inga hafði ætlað að spyrja
hann um illhvelið ah-æmda, hann
Létti, sem hafðist við hér í Suð-
ursjónum, en hún hætti'við það,
það sat enn þá í henni við Sigga,
sern og strax sýndi á sér heimfar-
arsnið, rökkrið færðist bráðum yf-
ir, svo skammur er dagurinn á
lofti um vetrarsólstöður
Ekki var laust við að Inga litla
hálfkviði því nú að fara fram hjá
Dysjunum, reyndar hafði henni
oft verið sagt, að hún þyrfti ekki
að vera hrædd við að neitt óhreint
kæmist að henni, ef hún signdi
sig og læsi bænirnar Hnar. En hún
gat samt aldrei að því gert, enda
blés Mára gamla þar óspart í
glæðurnar og nærði þær með sög-
um sínum, svo að ekki var hætta
á þvx að neistinn kulnaði út. Nú
voru þau komin heim á leið, niður