Vísir - 24.01.1955, Blaðsíða 11

Mánudaginn 24. janúar 1955.
vtsm
n
Elnii á fleka vestur Kyrrabf II
WIllis varð
bjóist vici dauða sÍHiim.
MSgiMBi sam€Íi úí Bs&fföaB*kail9
■ <&bb bmimméi síémm*
I»eCía geröifsí eltir Sja vil&ss.a íáðiaasla-
leysi.
Það var um miðaftansskeið,
á þeim tíma er dagur deyr, gr*á
skíma tekur við og síðan myrk-
ur, Eg fann þá til óþæginda
fyrir bringspölunum. Dagarnir
liöfðu liðið viðburðalausir í
þrjár vikur og eg áleit þetta
vera meltingarörðugleika.
En mér skjátlaðist í því. Eg
varð þess vísari á næstu
klukkustundum og aldrei hefi
eg lifað lengri klukkustundir á
ævi minni. Eg segi það hiklaust,
að eg taldi víst að eg myndi
deyja. Þó hefi eg til þessa dags
ekki getað komist að því hvað
það var, sem að mér gekk og
gerði mig óverkfæran.
Mér hafði miðað jafnt og
þétt samkvæmt áætlun. Eg
sigldi hér um bil -50 mílur á
dag. Flekinn minn „Sjö litlar
systur“ og eg höfðum þorist
með Humboldt (eða Perú)
straumnum, norður á við fyrst,
síðan til norð-vesturs og nú í
vestur vun úfinn sjó.
Eg var að venja mig við
þessa undarlegu tilveru —
varði tímanum til þess. Eg varð
að læra að lifa með ákýjunum,
stjörnunum og hafinu, sem
beljaði og gnauðaði við balsa-
stofnana, jafnt og þétt.
Eg hafði haft til matar steikt-
an höfrung og kornmeti, svo
sem einni stundu áður en eg
fann til vanlíðunar og reyndi
eg að kenna máltíðinni um
þrautimar. Eg tók venjuleg
meðöl, dálítið sodaduft og hálf-
tíma síðar annað eins í viðbót.
einnig 2 aspírinskammta. Mér
batnaði nokkuð af þessu. Eftir
3 . klukkustundir var eg laus
við verkina og gleymdi þessu
þegar.
inn var liðinn og aftur var orð-
ið myrkt. Eg sendi út neyðar-
kall þrisvar sinnum með nokkru
millibili. Eg vissi það að sjálf-
sögðu ekki fyrr en löngu síðar,
að engum boðum frá mér var
veitt viðtalca.
Vitund mín íjaraði út.
Skynjanir, sjón og heyrn, hurfu
mér. Hafið beljaði og vindur-
inn hvein en þetta fjarlægðist
og var mér aðeins oljós undir-
leikur. Vitundarlítill lá eg á
þilfarinu nokkrar stundir, að
líkindum þrjár.
Þá vaknaði eg. Eg fann nú að
brautirnar voru horfnar en eg
var fjarska aumur fyrir bring-
spölunum. Þó að eg hreyfði
mig ekkert fami eg að eg var
mjög máttvana
Tveir síðustu dagarnir höfðu
vafalaust verið dimmustu dag-
ar ævi minnar, en eg fann að
nú mundi bjártasti dagur vera
væntanlegur. Ein hugsun var
mér efst í huga. Eg gat haldið
förinni áfram, ekkert mátti
koma í veg fyrir það. Með
Stórseglið varð að
draga upp.
i Tveim dögum eftir að eg
j varð þrautalaus, sá eg í hendi
| rhér, að eg yrði að koma upp
’ s'tórseglinu til þess að aukrt
skríð flekans. Eg tók að útbú;i
Vjoðir og tauma, athuga hinr:
sérstaltá útbúnað, sem.eg hafði
látið gera til þess að halda
stórseglinu stöðugu og 'rán’ni.
Þegar vind lægði stundarkorn
tók eg að fás't við þessa þrek-
raun. Segl og rá sigu upp á vio
smám saman. Vindurinn þandi
seglið og „Sjö litlar sýstur“
tóku stökk fram á við.
Margt leitaði þá á hug minn,
en þó þótti mér mest til þess
koma, að eg fann að eg hafði
staðið í miklum bardaga og
sigrað. Flekinn skreið drjúgum
— 3Vz mílu á klukkutímanum
og beint vestur í átt til Samoa.
Eg var aftur á siglingu.
. Drykkjarvatn mitt hafði eg
haft í 24 pjáturbrúsum. 19 aí.
þeim hafði eg skorðað á rönd,
í rifurnar milli balsabjákanna
undir þiífarinu. Rúmum 5
hafði eg komið fyrir ,hér og
þar á flekanum til að stuðla að
jafnvægi hans.
En eg átti eftir að iðrast
þessa . fyrirkomulags.. Eg hafð:
gert ráð fyrr að eg myndi verða
200 daga í ferðinni og éf eg
kaffi. Eg opnaði því annan
brúsann — hann var tómur.
Eg tók hinn — liann var skrauf-
þurr líka.
Flestir af brúsum þeim, er
eg hafði geymt undir þilfari,
voru aftur við skut. Hinir brús-
arnir voru nókkru framar og
gat ekki mætt eins mikið á
þeim. Því er skemmst af að
segja að eg rannsakaði vatns-
birgðimár æðisgenginn og
komst að því að sumir brús-
árnr voru galtómir, í öðrum
sjómennimir — dfakk salt vath
mér til heilsubótar.
Eg ætlaði að drekka einn
bolla af sjó daglega. Það di-ýgði
vatnsbirgðirnar. Eg reyndi að
telja sjálfum mér trú um að
þetta myndi gefast vel og gæti
eg drukkið sjó daglega væri
vandinn leystur. Það gæti jafn-
veí fárið svo að eg gæti drukkið
ínéira en bolla.
Eg tók pjáturbollann minn,.
sökkti honum í sjóinn og drakk,
Eg athugaði vendilega hvert eg
fyndi til nokkurra óþæginda af;
var vatn og í suma hafði sjórjþessu. En svo var ekki. Ef'
komist. Hvernig er mér óskilj
anlegt. Eg týndi saman alls-
konar ílát, þar á meðal romm-
flöskur, sem eg átti að nota ef
með þyrfti, og fyllti öll þessi
ílát með vatninu. Þilfarið leit
út eins og rnslbúð eftir á.
Eg reiknaði út að eg gæti
fengið hér um bil einn bolla af
vatni daglega til drykkjar, það
sem eftir var af ferðinn. Eg sá
í hendi mér, að þetta væri ekk'
nægjanlegt til þess að eg héld'
lífi, því að eg gat ekki reitt mi-
á að rigndi á þessum tíma árs.
— Eg varð að treysta á sjóinn.
Eg minnist þess, að þegar eg
var ungur drengur og sigldi é
selskipum, höfðum við ekki ný-
meti. Eg gerði þá eins og hinir
þóttist þvf öruggur.
Eftir þetta drakk eg dagleg4>
1 bolla af vatni eða hálfan ani?,«~.
an, notaði vatnið aðeins i'
kaí'fi og með kornmatnum. f
bolla af sjó drakk eg daglegv
og stundum hálfan bolla í vi®-.
bót.
Eg fann að þrek mitt minnk-
aði eftir því sem leið á ferðina,
en eg áleit að það væri þrot-
lausu striti að kenna, svo og
svefnleysi. Eg gerði mér engar
áhyggjur framar út úi' sjó-
drykkjunni. Hún varð að
venju. Vatnsbirgðir mínar
entust mér þar til er tók að
rigna miklu síðar á ferðinni.
Þá fyrst gat eg hætt að drekka
sjó. í
herkjum komst eg að senditæk
inu við dyrnar á káetu minni ! drykki 2 potta á dag ælti mér
og sendi út í geiminn þessi orð: 1 að nægja svo sem 450 pottar.
„Komið ekki. Allt gengur vel.“ Eg hafði meðferðis 480 pt. til
Eftir veikindin var eg ákaf- . þess að vera öruggur.
lega máttfarinn í margar vik- ! 6. ágúst rann upp heiður og
ur. Eg staulaðist um þilfarið fagur. Eg var nú 45 daga sigl-
„Framkallar4- margra ára
gömul fingraför.
Ivk^ senfi vakifc
tiefar feikea iögregl&amaima.
ingu frá Callao og
2100 mílur.
hafði siglt
eft.ir beztu eetu og stundum
söng . eg. Eg var drukkinn af
fögnuði, sem aðeins getur kom- I
ið yfir menn í svona umhverfi Vatnsbirgðir kannaðar
og við svona tækifæri. Meðan með skelfingu.
eg var sjúkur gat eg ekki*stýrt | Vatn var að ganga til þurrð-
og ,.Sjö litlar svstur“ höfðu ar hjá mér. Eg hafði því tekið
reikað um tilgangslaust, en nú tvo brúsa úr geymslu lcvöldið
varð eg að revna að bæta um ið áður og skilið þá eftir á þil-
það sem taoast hafði. farinu. Nú vantaði mig v.atn í
Frá fréttaritara Vísis. —
Stokkhólmi í janúar.
Sænskur búfræðingur, Svante
Oden, hefur fundið! upp aðferð
til bess að láta fingraför, sem
eru margra ára gömul, koma í
ljós, en fingrafaratæknin svo-
nefnda hefur verið ákaflega
miidlvæg í baráttu Iögreglunn-
ar gegn glæpamönnum, eins og
kumiugt er.
Fyrir um það bil ári síðan,
er réttarhöldin í máliHelanders
biskups stóðu sem hæst, var
Oden að velta því fyrir sér,
hvernig á því stæði, að ekki
Þrautirnar hurfu ekki.
Daeurinn hafði verið mjög
erfiður og allir dagar á ferð
minni til Samoavoru mér
strangir og erfiðir. Veðrið var
vont, eg varð að beita orku
minni jafnt og þétt. Lítið gat
eg sofið og þá veniulefía stand-
andi. Eg mátti aldrei sláka á
ár’/ekninni, þá gat verið hætta
á ferðum.
Næsti dagur var dimmur,
veðrið hvasst orr ev varð að vera
stöðuet á verði. Um það bil er
klukkan var sext hófust þrau1'-
irnar skyndileffa af nvju og e"
gat pVki hrist þær af rhér
Þær fóru vaxandi. Það var eíns
og taugar mínar hernt.ust sa*vr-
an og eg varð að tava á h*”
sem po átti t*l. Mér p*
eg væri í hættu s+a't'tur
grein bá til ráða, som eg talrti
viðurhiuta mivið. t<’'Y batt c*-'—
ið. Sem betur fer hafði eg búið
fleva minn undir s+nrm
Eft.ir 18 klukkus+undir var
eg-abmtf að, bro+um Vir,rv*irir v-r
tók sRnditækið pp c+ín+í trS -
sjð.lf^rafa nevðarkaP T*■».!»>»•*
ið Iátið imr í ofn með 80 stiga
hita. Sjðan koma fingraförin £
Ijós.
Það er staðreynd, að flestir
menn svitna meira á höndim-
um en venjulega, er þeir haf-
ast eitthvað óvenjulegt að, og’
er menn fremja afbrot, svitna
þeir mikið. Þetta kemur og að
góðu haldi, er vinna skal eftir
þessari aðferð.
Þessi aðferð Svante Odens
hefur vakið óhemju athygli
| meðal lögregluforingja í Was-
| hington, en þar er FBI að at-
huga málið, enn fremur í París,
væri unnt að greina fingrafar'! London’ °sl(S’ Kaupmannahöfn,
sem væru orðin árs gömul. Heibingfors og Brússel, og
Oden spurðd mág sinn, sem er meira að segja á Ce>'lon' Sagt
efnafræðingur, en hann sagSi). er> Oden hafi fundið fingra-
að þetta væri ekki hægt. far’ sem var 30 ára gamalt
Oden gafst samt ekki upp
við að hugleiða þetta, og hann
lagði málið niður fyrir sér: í
venjulegu fingrafari eru um
98% vatn, ,en hitt eru lífræn ^
og ólífræn efni. Þegar vatnið Eldur kom upp í bifreiða
gufar upp verður svolítið, eftir verkstæði Kaupfélags Rangæ-
Eleiur á Uvols-
velii.
af fitu, söltum, eggjahvítuefn-
urn og amínósýrum. Hann varð
hugsi, er hann kom að amínó-
sýrunum. í svita manns eru a.
'm. k. 10 tegundir amínósýra.
Auðveldast er að vita hvort
amínósýrur séu í einhverjum
inga á Hvolsvelli í fyrrakvöld.
Eldsins varð vart um kl. 20.40
á laugardagskvöld í efnis-
geymslu verkstæðisins í rishæð
vestan megin á húsinu. Dreif
fljótlega að margt manna og
gengu menn vasklega fram við
vökva með því að nota efni, sem slökkvistarfið, og tókst að kæfa
■ra.r
vs
I r-T
heitir ninhydrin. Þegar maður
dreifir því á amínósýruupp-
lausn, má fá örlítið magn,
1/1.000.000 úr grammi, sem
birtist eins og Ijósrauðir deplar.
Nú hófst Oden handa, og
hann tók upp gömul skjöl og
bækur, sem ekki höfðu Verið
iípii var tékin í júní-mánuði siðastliðn- hreyfð árum saman, og fann '
n hafði. verið leystur frá skipl því, sem dró með þessum hætti á þeim j
« Idt-f trauminn, sem liggur með vesturströnd fingraför. Aðferð hans var |
08 stRfnir á liaf út úti. fyrir Peruströndum. þessi: Sprautað er á skjalið, sem i
yldur y mcð venjulegu stýri, svo að hann léí rannsaka skal, ninhydrin í'
’-ítt r itt væri að sigla beitivind á honum. aceton, 0.2%, en síðan er skjal-
eldinn eftir um það bil eina
klukkustund.
Nokkuð af þakinu brann og
eyðilagðist nokkuð af efni,
aðallega rafmagnsvörum. Þá
urðu nokkur spjöll af völdum
vatns og reyks.
$ Nuir cl Said forsætisráð-
herra Iraks hefur símað ráð-
herrum Arábabandalagsins á
fnndi Kairo, að hann v'onist
til að getá komið á fund
þeirra, eftir nokra daga.
•*