Vísir - 02.05.1956, Blaðsíða 9

Miðvikudaginn 2. maí 1956.
VÍSIR

//'<M
AnnaS kvöld, 3. maí, efnir'
Ferðafélagið Útsýn til kvökl- j
vöku í Sjálfsíæðishúsinu fyrir'
þá, er tekið hafa þátt í i’erðum.
félagsiiis eða ætla að ferðast á
vegum þess í sumar, svo og aðra, I
sem vilja kynnast ferðum og
starfsemi félagsins.
Verður skemmtun þessi hin;
fjölbreyttasía, m. a. verða sýnd-!
ar tvær fagrar litkvikmyndir,
frá leiðum félagsins, Bjarni
Guðmundsson blaðafulltúri lýs-J
ir París og lífinu þár, getraun i
verður í œyndum og verðlaun'
veitt, hljómsv. Björns og Gunn-J
ars leikur þjóðlög frá ýmsum
löndum og' fyrir dansi til kl. 1.1
Á kvöldvökunni verða veittarj
ýmsar upplýsingar um ferðalög
og áætlun um sumarferðir fé-
lagsins úthlutað. Aðgöngumiðar
að kvöld,vökunni fást í skrif-
stofu félagsins í Nýja Bíói og í
Bókaverzlun Sigfúsar. Ey-
xnundssonar.
16 daga sumarleyfisferð.
Fullpantað er í ferðir Út-
sýnar í sumar nema hina fyrstu,
sem hefst 29. maí. Su ferð hent-
ar ágætlega þeim, sem.ekki fá
nema 2ja—3ja vikna sumarfrí,
og. er farin á bezta tíma, áður
en mestu sumarhitarnir byrja,
en meðan allur gróður stendur
í fegursta skrúða. Farið verður
flugleiðis til London og dvalizt
á hóteli við Hyde Park í viku-
tímá. Gefst þá tími til að heim-
sækja stórverzlanir bor.garinnar
og söfn. Frá London verður far-
ið til Brighton, baðstaðarins við
Ermarsúnd, og dvalizt þar í þrjá
daga til hvílde-r og hressingar.
Vikudvöl í París.
Brá Brighton heldur hópur-
inn til Parísar, og verður viku-
dvöl þar. Gefst þar kostur á að
heimsækja söfn og merka staði
og kynnast sögu og menningu
Frakka. Listasafnið Louvre
verður skoðað, Notre Dame
kirkjan og margar aðrar fræg-
ar og fagrar byggingar og söfn,
en þátttákendur munu einnig
kynnast hinu glaðværa skemmt
analífi borgarinnar. Haldið
verður heimleiðis með flugvél
13. júní.
Tungumálanámskeið.
Ferðafélagið Útsýn leggur á-
herzlu á að fræða þátttakendur
um þá staði, er þeir eiga í
vændum að sjá, með kvik-
myndasýningum og erinda-
flutningi, því að þekking sú,
er menn afla sér fyrirfram- um
lönd og þjóðir, gerir ferðalagið
ánægjulegra og eftirminnilegra.
Félagið heldur tungumálanárn-
skeið^ veitir uppl. og leið-
beiningar um ferðalög og
vinnur nú að því að koma upp
safni ferðabóka til afnota fyrir
félagsmenn. Skrifstofa Útsýnar
í Nýja Bíó, Lækjargötu 2, er
opin á virkum dögum ld. 1—6
e. h., sími 2990.
París er alltaf París. Þátttakendur í ferðum Útsýnar hafa nokkra
daga til umráða til að kynnast liinni fögru og glaðværu heims-
horg, eu auk þess verður skroppið í ferðir um nágrenni borg-
arinnar, m. a. til Versaillcs. Mynáin sýnir hina fögru gosbrunna
í Versailles.
Getraunaspá
. 342 kr. fyrir 10 rétta.
Úrslit g'etraunaleikjanna um
helgina:
Valur 2 - Fram 1........ 1
Cardiff 1 - Arsenal 2... 2
Chelsea 2 - Blackp. 1... 1
Huddersf. 3 _ Bolton 1 .... 1
Luton 2 - Burnley 3 .... 2
Portsm. 2 - Manch. City 4 .. 2
Tottenh. 3 - Sheff. Utd. 1 . . 1
Wolves 3 - Sunderl. 1 .... 1
Bristol Rov. 1 - Liverp. 2 .. 2
Hull 1 - Leeds 4........ 2
Nottm. Forest 1 _ Blackb. 1 x
West Ham 3 _ Bristol C. 0 .. 1
Bezti árangur varð 10 réttir
leikir sem komu fyrir á 12
seðlum. Hæsti vinningur var
324 kr. fyrir kerfi með lO rétt-
um í 2 röðum. Vinningar skipt-
ust þannig:
1. Vinningur 82 kr. fyrir 10
rétta (13).
2. vinningur 20 kr. fyrir 9
rétta (103).
Um síðustu helgi lauk ensku
deildakeppninni a'ð mestu, þó
eru eftir nokkrir aukaleikir, að-
allega í 2. deild og 3. deild. Eins
og áður er lcunnugt, bar Man-
chester United sigur úr býtum
í 1. deild með 10 stiga yfirburð-
um, en niður féllu Sheffield
United og Huddersfield. Efst í
2. deild varð Sheffield Wednes-
day, og er þetta ekki í fyrsta
sinn, sem þessi félög frá Shef-
field skipta. um sess í deildun-
um. Einnig flyzt Leeds United
upp í 1. deild: Fyrir löngu er
útséð um, að Hull City og Ply-
mouth Argyle féllu niður í 3.
deiid. Upp í 2. deild flytjast
sennilega Leyton Orient frá
London og Grimsby Town.
Um sömu helgi hófst inn-
lenda knattspyrnutímabilið með
Reykjavíkurmóti meistara-
flokks^ leik Vals og Fram, en
um næstu helgi leika K. R. og
Valur, án efa tvísýnn leikur
eins og venja hefir verið rnilli
þessara gömlu keppinauta. Þá
fer fram á laug'ardag úrslitá-
leikur haustmóts 1. flokks frá
í fyrra, milli Fram og K. R.
Þau skildu jöfn, 1:1, en gátu
ekki leikið aftur vegna mænu-
veikinnar.
Á laugardag fer fram úrslita-
leikur bikarkeppninnar ensku
milli Birmingham og Manch.
City, og er það leikur, sem
veitt er mikil athygli um allan
mörgum fyrirrennurum, sem
hafa hlíft sér síðustu vikurnar
fyrir úrslitin. Newcastle tapaði
fyrir nokkrum árum 6 síðustu
leikjum sínum fyrir úrslitin,
sem það sigraði í.
Allsvenskan er fyrir nokkru
byrjuð; síðustu leikir fóru
þannig:
Degerfors 2 - Hammarby 1,
Halmstad - Hálsingborg 1:0,
Malmo - Sandviken 2:0,
Vestera - Göteborg 2:1.
Staðan er nú:
Vesterás . ... . 15 3 2 10 8
Norrby . 14 1 4 9 6
í Noregi standa leikar svo:
A- Larvik Turn . riðiil: . 6 5 0 1 10
Sandefjord . . . 6 3 1 2 7
Varegg . 6 2 3 1 7
Válerengen . . 7 2 2 3 6
Odd . 7 2 2 3 6
Rapid . 5 2 1 2 5
Viking . 5 0 4 1 4
Brann . 6 1 1 4 3
B Fredrikstad -riSill: . 5 4 1 0 9
Asker . 5 4 1 0 9
Skeid . 5 3 1 1 7
Sarpsborg ; . 6 2 3 1 7
I Lilleström . . 5 2 0 3 4
Frigg . 7 2 0 5 4
Kvik . 6 1 1 4 3
Ranheim .. . 5 0 1 4 1
Leikirnir á 18. seðlinum:
Fram - K.R. (1. fl.) . . . . 1x2
Valur - K.R. (m.fl.) . . • 2
Birmingh. - Manch. c. .. 1 2
Malmö FF . . 14 11 1 2 23
Norrköping . . 14 10 2 2 22
Göteborg .... 16 7 2 7 16
Hammarby .. 14 7 2 5 16
A. I. K 14 7 ' 1 6 15
Djurgárden • • -4 7 1 6 15
Halmstad .... 15 6 3 6 15
Sandviken . . . 14 6 2 6 14
Hálsingborg .. 16 7 0 9 14'
Degerfors ... 16 3 6 7 12
A.I.K. - Degerfors .... 1
Göteb. _ Hálsingb...... x
Halmstad - Hammarby . .. 1
Malmö FF _ Djurg....... Ix
Vesterás - Sandv. ...... 1
Larvik Turn - Odd...... 1
Rapid - Válerengen....... 1
Viking - Sandefj....... x2
Asker _ Lilleström..... lx
MARG? A SAMA STAP
vantar. — TaliS við skrifstofuna.
Hótel Borg
l
Léjaterðiir
fógeti —
Framli. af 4. síðu.
tim, heldur og í samtíma bréf-
um.
Torfi í Klofa kemur síðast
við skjöl 3. júlí 1504, en dáinn
er hann fyrir 11. febrúar 1505.
Hann hafði verið yfirgangs-
samur og átt útistöður v.ið Stef-
án biskup. En þegar Torfi var
dauður, brá biskup skjótt við
að gera upp sakir við ekkju
hans. Fékk hann kröfur sínar
staðfestar með dómi; sá dómur
er ekki dengur til, og vera-má;
að hann hafi gengið fyrir andlát
Torfa. Var svo rösklega að geng
ið, að 28. júlí 1505 er öllu lokið
og Helga Guðnadóttir, ekkja
Torfa, kvitt við biskup. Lýsti
biskup yfir í gerningsbréfi þann
dag, að „Helga Guðnadóttir
hefur gjört. oss nægelsi fyrir
þær fjársektir, sem hún varð
oás skulg vegna Torfa heitins
Jónssonar, bónda síns, eftir því,
sem hún batt sig í svar fyrir um
það, sem hann hafði misfara
orðið við Guð og heilaga kirkj u
og oss“. Eru greiðslur Helgu
taldar, „en þó stendur til miklu
rneira eftir því sem dómurinn
út vísar, en fyrir hennar auð-
mýkt og góða eftirleitan höf-
um vér gefið hana kvitta og
hennar erfingja og eftirkom-
endur um áður skrifuð af-
gjöld og fjársektir, sem í
dóminum standa“. Síðar seg-
ir: „Item höfum vér og géfið
Eystein Brandsson í hennar
vald um það, sem vér höfum
til hans að tala.“
Það mun mega gera ráð
fyrir, að það, sem biskup
hafði „til hans að tala“, sé
félagsskapur Eysteins við
Lénarð, Voru nú liðín um 3
ár frá vígi Lénarðs, og má
furðu gegna, að unglingspilt-
ur skyídi vera svo tómlátur
um að ganga til hlýðni við
bisktip, ef annað hefði ekki
valdið. Eysteinn var sveit-
ungi Torfa, gerðist bóndi þar
í sveit og enn síðar virðist
hann mjög handgenginn börn
uni Torfa og Helgu. Það er
svo að sjá, að Torfi hafi ekki
haft Eystein mjög fyrir sök-
um, þótt hann verði Lénarð
hraustlega, og virt til ungæð-
isskapar, en maðurinn frá-
bær að karlmennsku, og slík-
ir komu Torfa í góðar barfir.
Mætti hugsa sér, að Torfa
liefði þótt óþarfi, að Ey-
steinn, er hann var genginh
honum á hönd, beygði kiié
fyrir Stefáni bískúpi, en þeg-
ar Torfi var fallinn frá, var
íokið í það skjólið fyrir Ey-
steini. Heí'ur svo málið Ey-
steins verið tekið með, er
þau biskup og ’Helga Guðna-
dóttir sættust, og hún goldið
fyrir hann.
Eysteinn bjó í Mörk á
Landi þá er Hekla gaus. Síð
ar virðist hann véra örðinn
fylgdarmaður Klofafólks, og
tná þó vel hafa setið að búi
sínu jafnframt. Hihn 28.
marz 1524 er hann staddur í
Skálholti í för með Eiríki
sýslumanni Torfasyni í
Klofa og er, ásamt tvétm
mönnum öðrum, vitnismaður
að jarðskiptabréfi sýslu-
manns og Ögmundar biskups.
Tíu árum síðar er hann á Eyr
arbakka, 23. apríl 1534, og
gernisvottur, er ögmundur
biskup heíur allmikil jarða-
skipti við Erlend Jónsson á
Stóruvöllum á Landi og konu
hans, Guðnýju Torfadóttur
frá Klofa.
Um afkomendur Eysteins í
Mörk er ekkert kunnugt, en
vel má véfa, að vér höfum
nöfn tvéggja sona hans í
sambandi við Klofamenn.
Sextánda janúar 1540 er
Gísli Eysteinsson í dórni: í
Skarði á Landi, er Páll
sýslumaður Yigfússon nefndi
um ákærii, „er Erlendur
Jónssön í urnboði Heigu
Guðnadóttur klagaði til Sig-
urðar Jönssöhár, að hann
sæti á jörðunni Nefsholti,
hverja hún reiknaði sína ei’gn.
vera“. 27. okt. 1537 er sam-
nefndur maður í dómi á Yzta
Reyðarvatni, er Jón sýslu-
maður Hallsson nefndi um
vígsmál í Vestmannaeyjum.
Oddur Eysteinsson er dag-
inn fyrir Þorláksmessu 1544
„í litlu baðstofunni í Klofa á
Landi“, er Helga í Klofa og
Eiríkur, sonur hennar, gefa
hvort annað kvitt um öll
þeirra skipti.
Séra Einar Ólafsson hefúr
yafalaust heyrt margar
frægðarsögur af Eysteini í
Mörk, enda var hann lengl
prestur í nágrannasveit, og
kunnugir hafa þeir géta ver-
ið, einkum hafi Evsteinn ver-
ið á lífi, eftir að: séfa E-inar
kom að Hrepphólum. Þá hef-
ur Eystejnn verið 69 ára.
Aðdáun séra Einars á karl
mennsku Eysteins ltefur enzt
til þess, að hann er enn nafn-
togaðasti alþýðumaðúr sinn*
ar aldar.