Vísir - 18.11.1957, Blaðsíða 4

VÍSIR
Mánudaginn 18. nóvember 1S57
FRAMFARII
T/1
3
Ein fyrsta sjálfvirka símstöð-
in, sem stjórnað er af „rafeinda
heila“, var nýlega tekin í notk-
un í Englandi.
Er hún í aðalstöðvum British
Telecommunications Research
Ltd. á hinum sögufræga stað
Taplow Court í Buckinghams-
kíri. Stöðinni er ætlað að af-
greiða 200 línur, og sjá þannig
um öll símasambönd félagsins.
Notuð er segulmögnuð „hljóð-
himna“ í tækinu.
Framleiðsla þessa tækis er
hluti af áætlunum um tilraunir
til að taka upp símaþjónustu
með rafeindatækjum. Félagið
virinur að þessu í samráði við
þrjú önnur félög.
Aðaluppistaðan í Taplow-
kerfinu er segulhljóðhimnan.
Allt, sem sagt er í síma, sem
tengdir eru kerfinu, raðast upp
á himnuna fyrir áhrif rafeind-
anna. Himnan verkar síðan eins
og ,,heili“ kerfisins. Hann á-
kveður hvernig samband skuli
gefið á hagkvæmastan hátt og
sendir síðan boð um það til
miðstöðvarinnar. Eirinig er hún
símaskrá fyrir notendur. Það
er hagræði, sem mundi vera
Fatasýnmg fyrir
ailan heim.
Búist er við, að 20 þús. kaup-
cndiu* frá 14 löndum sæki fyrstu
alþjóða tiskusýninguna, sem
lialdið verður í Aibert Hall í
London, 18—22. þ. m.
Sýningin er sett upp sem
yfirlitssýning á „model“-fötum.
Margar frægustu sýningar-
stúlkur Evrópu munu sýna þar
það bezta, sem væntanlegt er
af vor- og sumartízkunni.
Sýningin mun verða óvenju
yfirgripsmikil. Þar verður allur
fatnaður frá sundfötum og nær-
fatnaði til tækifæriskjóla og
kvöldkjóla. Einnig mun verða
sýnt mikið af tilbúnum fatnaði.
'áSsleftis
í ráði er að halda mikla vís-
Indaráðstefnu í sambandi við
tæknisýningu, sem halda á í
Olyinpia í London 16.—25. apríl
1958.
Ráðstefnan og sýningin verða
alþjóðlegar. Sérfræðingar frá
mörgum löndum munu taka þátt
í ráðstefnunni, halda fyrirlestra
og ræða tæknileg efni og hag-
nýtingu þeirra á ýmsum sviðum.
Fimm stór fyrirtæki og stofn-
anir standa að sýningunni og
bjóða framleiðendum alls staðar
að úr heiminum þátttöku. Um
200 brezk fyrirtæki tóku þátt í
sýningunni 1957. Hana sóttu
.53.084 gestir, þar af 2,960 útlend-
ir kaupendur frá 81 landi.
óframkvæmanlegt fjárhagslega
án rafeindasímans.
Miðstöðin er þannig byggð,
að hún tekur við símtölum og
geymir fyrir önnum kafna not-
endur. Ef númerið, sem hringt
er í, er upptekið, nægir að
leggja tólið á, og er númerið
losnar, man miðstöðin eftir
hinu umbeðna númeri og hring
ir í bæði — það, sem hringdi,
og hitt, sem upptekið hafö;
verið. Að vísu er þetta hag-
ræði fremur fyrir einkastöðvar
(t. d. í fyrirtækjum) en al-
menna símstöð. En það sýni.
þau þægindi, er ná má með þes.
ari tækni á ódýran hátt.
Ekki eru taldir miklir erfið-
leikar á að ganga skrefi lengra
og framleiða algjörlega sjáif-
virkar rafeindasímstöðvar. —
Litlar tilraunastöðvar hafa þeg
ar verið framleiddar af fyrir-
tæki einu í Englandi.
stöövar rísa vestan hafs.
Sú stærsta verðair
|mís. kw.
„Friðsamleg notkun kjarnork-
unnar hefur tekið dæmalausiun
framförum i Bandaríkjur.uin síð-
ustu þrjú árin“, sagði L. Sírauss
formaður Kjarnorkunefndar
Bandaríkjanna nýlega.
„Engin stór vísmdauppgötvun
hefur verið tekin eins fljótlega
í notkun i ríkum mæli“, sagði
hann.“
Er hann gat hinnar hröðu og
miklu þróunar, sem orðið hefur á
notkun kjarnorku til rafmagns-
framleiðslu, sagði Strauss:
„Að minnsta kosti 20 amer-
ísk fyrirtæki hafa þegar byggt
eða hafið undirbúning að bygg-
ingu kjarnorkukljúfa til raf-
magnsframleiðslu, hreyfiafls eða
rannsókna.
Síðastliðið ár gaf hinn nýi
kjarnorkuiðnaður skýrslur um
framleiðslu á eða samningaum-
leitanir um allt að 59 nýja
kjarnakljúfa fyrir einstaklinga,
ríkið eða til útílutnings.
Eru 29 þessara kljúfa til orku-
framleiðslu og 30 til rannsókna
og prófana. Auk þess er unnið
áfram við 17 kjarnorkukljúfa af
mismunandi gerðum, sem samni-
ingar höfðu verið gerðir fyrir
árið 1956.“
Hafist hefur verið handa um
öll þessi verkefni, er Strauss
nefnir síðustu 3 ár.
Þar að auki hefur önnur þró-
un orðið, sem nauðsynleg er,
vegna margra ára áætlnunar
Bandarikjanna um friðsamleg
not kjarnorkunnar.
1 því sambandi sagði Strauss:
„Framleiðsla á kjarnakljúfum
er ekki eina afrek hins nýborna
kjarnorkuiðnaðar. Á liðnu ári
hafa amerísk fyrirtæki undir-
ritað samninga eða tilkynnt á-
ætlanir um að byggja 8 vinnslu-
stöðvar fyrir uranium. Auk þess
fimm iðjuver til framleiðslu
brennsluefr.is og þrjú til fram-
leiðslu málma atomaldarinnar, t.
d. zirconiu.m og beryllium. 1 nán-
Framh. á 9. síðu.
Campbell hefur enn einu sinni slegið hraðamet sitt á hraðbátn-
um Bluebird. Hann fór með 239.07 cnskra mílna hraða. Fyrra
metið var 226 mílur á klst.
Plast er notað til fram-
leiðslu æ fleiri hluta.
Ufflufnítigur Ireta á plasfverum á sf. árl
nam 26 mlilj. stpd.
Þessi stóra vél á að knýja 18,000 lesta norskt olíufíutningaskip
og er verið að reyna hana í verksmiðjunni. Vélin framlejðir
8000 liestöfl við venjulegan gang, en getur framleitt 9500 hö.,
þegar ýtrustu orku er beitt. J
Plastik iðnaðurinn er nógu
ungur og athafnasamur til að
not hans og notkunarmöguleik-
ar vaxa og aukast liröðum
skrefum.
Það er ein ástæða þess, að
plastframleiðenum í Bret-
landi hefur tekizt að tvöfalda
framleiðslu sína síðustu fimm
ár. Annað atriði — sem einnig
stuðlar mjög að hinum mikla
útflutningi, er nam 26 millj'.
sterlingspundum síðasta ár —
er sú mikla áherzla, sem er lögð
á nýjungar í framleiðslu og
umbætur á eldri framleiðslu og
aðferðum.
Þetta kom vel í ljós á sýn-
ineu. sem nýlega var haldin í
London. Sóttu hana kaupendur
frá rúmlega 60 löndum.
Algengir hlutir.
Ef til vill hafa menn þegar
tekið eftir, að plastbollar eru
fallegri í útliti en áður og setja
ekki lengur sérstakan keim á
heita drykki. Ekki er heldur
undarlegt, þótt leikfangaúrval-
ið hafði aukizt.
Plastiðnaðurinn lætur okkur
í té fjöldann allan af hlutum til
daglegrar notkunar. Má telja
bursta (einriig alls konar bursta
til iðnaðar), regnhlífar, léttar
ferðatöskur, sokka, skó og allar
hugsanlegar tegundir af vefn-
aðarvöru. Er þar til að dreifa
öllu frá húsgagnaáklæði til
borðdúka og gluggatjalda og
fatnaði frá vinnufötum til
smæstu klæða, t. d. barnableyja
og sundfata.
Allir kannast við ýmsa aðra
notkun plasts, svo sem fallega
bauka og umbúðir, sem mikið
eru notaðar í allskonar iðnaði,
t. d. utan um fegrunarlyf og
matvæli.
Mikilvægt fyrir
annan iðnað.
Það eftirtektarverðasta við
sýninguna í London er mikil-
vægi brezka plastiðnvarnings-
ins fyrir annan iðnað. Margir
vélahlutar og sérstök verkfæri
eru úr plastefnum. Það má
þakka síðustu þróun. Sama er
[ að segja um alls konar raf-
magnsverkfæri, þar á meðal út-
J varp, radar og sjónvarp, aulc
, hinna sjáanlegu umbúða. Haf-
jizt hefur verið handa um gerS
^ skrifstofuvéla úr plasti og gef-
izt vel. Hið nýjasta í þeim efn-
,um er að steypa lykla á letur-
borði ritvéla, reiknivéla og tal-
|véla í tveim eða þrem litum.
Þekjur úr plasti, sem ekki
brennur, hrindir frá sér ó-
hreinindum og er hentugt íil
,skreytinga, ryðja sér mjög til
jrúms í flutningatækjum, skip-
um, hótelum og öðrum almenn-
um byggingum. Brezkir plast-
framleiðendur hafa alltaf haft
j náið samstarf við flugvélaiðn-
aðinn, sem oft á tíðum hefur
tekið framförum íyrir atbeina
plastikhluta. Eitt fyrirtækiS
hefur aukið framleiðslu sína frá
því að framleiða hljóðfæri til
leikfanga upp í að framleiða
raunveruleg hljóðfæri. Hrinair
það með því gömlum hindur-
vitnum um að nota verði við,
sem unnin er í höndunum. \'iff
framleiðslu þessa notar það
polysterene-duft til að smíða
hljómfagra gítara og „ukelele",
svo dæmi séu nefnd. Fyrirtæki
þetta hefur einnig framleitt
nýja harmoniku úr plastefnurn,
sem koma í stað stáls, alumini-
um og viðar, sem áður var tal-
ið nauðsynlegt.
Andstæður.
Meðal annara nýjunga, sem
sjá mátti á sýninguni, var fyr-
irmynd af flugvélasæti úr gler-
trefjum, sem búið var til sam-
kvæmt kröfum birgðarmála-
ráðuneytisins. Framleiðend-
urnir segja að það sé um 6.8 kg.
kg. léttara en samskonar sæti
úr járni og spara tolla í sam-
ræmi við það.
i Annað fyrirtæki sýndi
gróðurhús úr viðarkvoðu-gleri.
Var það framleitt í samvinna
við landbúnaðarstofnun og
Framh. á 9. síðu. j