Vísir - 17.12.1957, Blaðsíða 6

6
VÍSIB
Þriðjudaginn 17. desember 1957
wx&wm.
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Kitstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstj'órnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á iiánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
FeEuleikur í fjármálum.
Þegar frumvarp til fjárlaga
fyrir árið 1958 var lagt
fram á Alþingi fyrir rúm-
lega tveim mánuðum, var
gert ráð fyrir milljónatuga
halla á því. Um leið til-
kynnti ríkisstórnin, að hún
hefði ekki haft nein tök á
að hafa samband við stuðn-
ingsmenn sína á þingi, svo
að hún vissi ekki, hvaða
leiðir ætti að fara til að brúa
bilið milli gjalda og tekna.
Þess vegna hafi það ráð ver-
ið tekið að leggja frumvarp-
j ið fram, eins og raun bar
vitni, og menn áttu að skilja
það þannig, að nú mundi
ekki skorta úrræðin, þegar
allur stjórnarherinn hittist.
Þess munu víst engin dæmi, að
stjórn hegði sér eins og sú,
I sem Islendingar eru svo
lánlausir að hafa yfir sér.
Það getur svo sem komið
j fyrir, að lagt sé fram frum-
varp til fárlaga með halla,
,i en að sjálfir mennirnir, sem
I valizt hafa til forustu skuli
ekki vita sitt rjúkandi ráð
— þess munu óvíða dæmi.
Hvernig eiga vesalings ó-
Enginn bátur tekinn í
dráttarbraut frá 18. þ.m.
Eigendur dráttarbrauta svara verð-
lagsákvæðum með því að „loka.“
breyttir þingmenn stórnar-
flokkanna, sem sumir hafa
fengið viðurkenningu fyrir
flest annaða en útsjónarsemi
eða vit á almennum málum
— enda flestir verið jafnan
ráðþegar en ekki ráðgjafar
— að geta ráðið frám úr,
vandanum, þegar hinir, ei’i
valdir voru eftir hyggind- j
um og ráðkænsku, leggja
svo árar í bát eins og hér
hefir verið gert? Hver getur
bent á annað dæmi þessu'
svipað?
Og nú er komið að því, að
þingmenn fari að halda!
heimleiðis vegna jólanna. ^
Fjárlög á að afgreiða áður,
en þau verða afgreidd þann-
ig, að stjórnarliðið setur á
svið sannkallaðan feluleik í
fjármálunum. Gengið verð-
ur frá • fjárlögunum eins og
allt sé í bezta lagi í efna-
hagsmálum þjóðarinnar, og
engin þörf aukinna tekna til
að mæta auknum gjöldum
— bæði þeim, sem sjáanleg
eru í frumvarpinu og öðr-
um.
Þarfir útgerðarmnar.
Stjórnin gerir ekki ráð fyrir, að
nota þurfi meira fé á næsta
ári en undanfarið til stuðn-
; ings útgerðinni. Er þó vitað,
að útflutningssjóður hefir
ekki fengið þær tekjur, sem
honum voru ætlaðar, af þvi
að álögur ríkisins eru komn-
ar upp í það hámark, þegar
fólk vill heldur vera án
allskonar varnings en greiða
hann of háu verði.
Nokkuð af tekjum næsta árs
fer því til að greiða upp-
bætur af afurðum þessa árs.
Þar við bætist, að sjómenn
hafa sagt upp samningum
um fiskverðið, og auk þess
hafa útvegsmenn talið, að
bæta verði þeirra hlut einn-
ig. Þær fjárhæðir, sem vant-
ar vegna þess, sikpta áreið-
anlega tugum milljóna, og
loks má gera ráð fyrir ým-
iskonar auknum niður-
greiðslum af hálfu ríkis-
sjóðs. .
Stjórnin gerir ekki ráð fyrir
neinni slíkri aukningu á út-
gjöldum eða tekjuþörf, og
er slíkt lítil fyrirhyggja, svo
að ekki sé meira sagt. Þó er
ekki víst, að stjórnin hafi
ekki þegar komið auga á
einhverjar leiðir, en um þær
verður þá ekki rætt fyrr en
síðar — eða eftir bæjar-
stjórnarkosningar.
HvaÍ bíður síns tíma.
Ríkisstjórnin óttast bæjar- og
sveitarstjórnarkosningar
þær, sem fram eiga að fara
í janúar. Hún veit, hversu
þungan bagga hún batt öll-
um landslýð á síðasta ári, og
bætti einskis hlutskipti
nema örfárra gæðinga. Hún
óttast eðlilega dóm kjósenda
vegna þessa, og því verður
altl að gera, sem unnt er til
þess að milda hann.
Frumvarpið um kosninga-
hömlurnar er fram komið til
' að fækka vantraustsyfirlýs-
ingum kjósenda eftir mætti.
Feluleikurinn með fjármál-
in er annað atriði, sem mið-
ar nákvæmlega að hinu.
sama. Það á að láta almenn-
ing halda, að allt sé í bezta
lagi, úr því að ekki þurfti
að tilkynna um neinar nýj-
ar tugmilljóna álögur stjórn-
arinnar — og þess vegna á
að vera óhætt að veita
stjórnarflokkunum trausts-
yfirlýsingu með því að kjósa
fulltrúa þeirra í bæjar- og
sveitarstjórnir.
Á almennum fnntli Félags ís-
Ienzkra tl ráttarb rantaeige n da,
er lialtlinn var s.l. ■laugarilag- var
einróma samþykkt eftirfarandi
ályktun:
„Almennur fundur Félags ís-
lenzkra dráttarbrautaeigenda,
haldinn í Reykjavík laugardag-
inn 14. des. 1957, samþykkir að
mótmæla því hámarksverði, sem
sett er á slippleigu og uppsátur
báta bjá dráttarbrautunum með
auglýsingu verðlagsstjóra, sem
birt er í Lögbirtingablaðinu hinn
7. des s.l.
Fundurinn telur útilokað að
halda áfram rekstri dráttar-
brautanna samkvæmtt þessum
auglýstu verðtöxtum, og sam-
þýlckir því að taka engan bát
upp í slipp hjá fyrirtækjum fé-
lagsmanna, frá og með miðviku
deginum ]8. des. n. k., þar til
fengizt hefur sú leiðrétting á
þessum verðiagsákvæðum, sem
félagsmenn telja sig geta unað
við.“
Rétt er að taka fram nokkur at
riði, til þess að skýra ílyktun
þessa í síuttu máli.
Féiag íslenzkra dráttarbrauta-
eigenda var stofnað í apríl 1956,
og standa nú að því nær allar
dráttarbrautir á landinu. Félag-
ið setti sér þegar sameiginlegan
verðtaxta fyrir uuppsátur og
slippleigu, sem í ýmsum atrið-
um var að vísu veruleg hækkun
frá eldri töxtum, en þó mjög
hóflega í sakirnar farið, enda
voru hinir eldri verðtaxtar löngu
úreltir vegna vei-ðlagsbreytinga,
en fyrirtækin, hvert um sig,
höfðu eigi treyst sér til þess að
hækka þessa taxta á sitt ein-
dæmi, vegna samtakaieysis.
Hinn nýi verðtaxti varð þó
brátt þyrnir í augum verðlags- ’
yfirvaldanna, og hefur allt frá
þvi í fyrra haust staðið í stíma-
braki milli félagsins og þeirra
út af því. Samkomulag hefur þó
eigi náðzt, og hefur nú verð-
Ný bók eftir
Árna Óla
Lítill smali og hundurinn
hans, heitir nýútkomin bók
eftir Árna Óla blaðamann.
Bókin er 115 blaðsíður að
stærð og er útgefandi Iðunnar-
útgáfan, Valdimar Jóhannsson.
Bókin skiptist í þrettán kafla
og heita þeir: Að verða stór,
Vorið kemur, Fráfærur, Fyrsta
hjásetunótt, Maður með mönn-
um, Sauðféð, Kunningsskapur,
Hátíðisdagur, Amma kom í
heimsókn, Lítið skáld, í tóm-
stundum, Sveppatími og þoka,
Ævilok Skruggu.
Prentsmiðjan Oddi h.f. hefur
prentað bókina.
lagsstjóri gripið til þess ráðs að
auglýsa hámarksverð á slipp-
leigu og uppsátursgjöldu.m, með
auglýsingu þeirri, er vitnað er
til í framanritaðri ályktun. Var
með þeirri auglýsingu gert
tvennt i senn, að lækka stórlega
verðtaxta féiagsins, og að fella
greiðslu fyrir vinnu vúð uppsát-
ur inn i uppsátursgjöldin. Leiðir
það til þess, að hið nýja há-
marksverð á uppsátursgjöldum
verður langt fyrir neðan hina
gömlu og löngu úreltu verð-
taxta, er giltu fyrir stofnun
félagsins, enda er það svo, að
hið nýja hámarksverð fyrir upp-
sátur nægir oft alls ekki til þess
að greiða vinnuna eina saman.
Verða þá dráttarbrautirnar eigi
aðeins að lána tæki sín til þeirra
hluta endurgjaldslaust, heldur
einnig að gefa verulega með
þeim, bæði vinnu og annan
kostnað.
Lýsing í Foss-
vogskirkjugarði.
Eins og undanfarin ár mun
Raftækjavinnustofa Jóns Guð-
jónssonar, í Kópavogi annast upp
setningu ljósa á leiðum í Foss-
vogskirkj ugarði.
Raftækjavinnustofan leggur til
ljósútbúnaðinn og setur hann
upp.
Þessi siður komst á fyrir
nokkrum árum og hefur náð
mikilii útbreiðslu. Ljósin í Foss-
vogskirkjugarði voru i fyrra
nokkuð á þriðja þúsund.
í fyrstu voru einstaklingar
með ra.fhlöður, en þær vildu eyði-
leggjast og jafnvel iiverfa ásamt
Ijósaperununi.
Eftir að Raftækjavinnustofan
tók lýsinguna að sér varð það
útlátaminna að setja ijós á leiðin.
í hitteðfyrra var meira en
100 ljósperum stolið úr kirkju-
garðinum á jólanóttina en í fyrra
voru þau látin í friði.
Ljósin verða afgreidd í kirkju-
garðinum næstkomandi laugar-
dag tii Þorláksmessu á tímanum
fra 9 f.h. til kl. 7 e.h. daglega.
Verða Ijósin tengd þegar þess
cr óskað.
En kjósendur ættu að muna
þetta: Stjórnarflokkarnir
fóru aftan að fylgismönn-
um sínum 1956 með loforð-
um, sem þeir voru allir
reiðubúnir til að svíkja — og
hafa nú svikið. Hvað mun-
ar þá um að fara aftan að
kjósendum sínum einu simii
enn?
Jólatré afhent í
Hafnarfirði.
Klukkan 5 á sunnudag var
kveikt á stciu og fallegu jóla-
tré sem Hafnarfjarðarbær fékk
að gjöf frá vinabæ sínum
Fredriksberg.
Hafði athöfnin átt að fara
fram á laugardag en var frestað
vegna veðurs og fór fram í gær, I
eins og áður er sagt. Ambassa- j
dor Dana á íslandi afhenti tréð
fyrir hönd gefandans. Síðan j
kveikti dönsk kona, Johanne j
Jörgensen, búsett í Hafnarfirði
á trénu. Stefán Gunnlaugsson
bæjarstjóri flutti ávarp og
þakkaði gjöfina og á eftir flutti
séra Garðar Þorsteinsson pró-
fastur jólahugvekju. Milli
ræðna söng barnakór undir
stjórn Guðjóns Sigurðssonar,
jólasálma.
Stöðugt heyrast fleiri raddii’
um það hversu jólaumstangið sé
orðið mikið og einnig um út í
hve miklar öfgar sé farið, að því
er varðar jólagjafir, og þar
fram eftir götunum, og heyrist
hér ein rödd um þetta. Bréfrit-
arinn kallar sig „Jólasvein", en
er sjálfsagt ósköp venjulegur
heimilispabbi:
Mikið kvartað.
„Mikil ósköp kvarta menn nú
orðið, karlar og konur, vikurnar
fyrir jólin. Eiginmennirnir
kvarta yfir útgjöldunum, kon-
unar yfir önnunum. Það er engu
likara en flestir eiginmenn muni
verða öreigar um áramótin —
bara vegna jólanna, og blessað-
ar konurnar þeirra segjast ekki
fá nokkra stund til að setjast
niður fyrr en á jólunum, og þá
svo þreyttar, að þær geti ekki
notið jólanna. Og það eru marg-
ir fleiri, sem kvarta. Og blöðin
leita uppi hina og þessa ágæta
menn og þeir láta ijós sitt skína
um þetta. En niðurstaðan af
öllu er: Allir vilja minna um-
stang, minni útgjöld — og kyrr-
lát jól.
Erfitt — eða auðvelt
viðfangs?
Nú skulum við játa, að mikið
sé til í þessu öllu, en er hér
um að ræða vandamál erfitt eða
auðvelt viðfangs? Eg held fyrir
mitt leyti, að það sé a. m. k. ekki
eins erfitt viðfangs og margir
ætla. Við skulum byrja á þvi að
viðurkenna, að umkvartanir
húsmæðra hafa oft við mikil rök
að styðjast, þrátt fyrir nýtizku
heimilistæki á mörgum heimil-
um. Þeirra byrðar er oft auðvelt
að gera léttari, með því að bæði
eiginmenn og börn hjálpi meira
til heima fyrir en gert er. Þar
getum við tekið til fyrirmyndar
þá almennu venju á heimilum i
Bandarikjunum, að hjálpa hús-
móðurinni við uppþvott og
fleira.
Gjafirnar.
Það er talað um „gjafafarg-
an“ — af þvi að mönnum finnst
út í öfgar farið. En gjafir eru
gefnar til að gleðja — og það
er gamall og góður siður að
gleðja vini og vandamenn með
gjöfum á jólunum, og sá siður
má vissulega haldast. En það,
sem þarf aðbreytast er sá hugs-
unarháttur, að sannverðmæti
gjafarinnar fari eftir þvi hvað
fyrir hana er greitt í krónum.
Verðmætust er sú gjöf, sem
gleður, hversu smá sem hún er.
Og það er aldrei gaman fyrir
neinn, að þiggja gjafir, sem
keyptar eru um efni fram. Jóla-
gjafasiðinn ber ekki að lasta.
Hann er gamall og góður. En
hér sem annars staðar gildir
það, að hóf er bezt á hverjum
hlut -— og ennfrekai’a en vana-
lega, því að óneitanlega er í
fleiri horn að líta á jólunum en
við önnur tækifæri.
Velmegun — en margir
eiga bágt.
Hér hefur ekki verið atvinnu-
leysi um mörg ár, a.m. k. neitt
líkt þvi sem við hefur verið að
striða oft áður. I stuttu máli
mætti segja, að menn hafi kom-
izt „í feitt“, margir hafa gott
kaup og geta veitt sér meira en
áður fyrr, og gera það og
margir hafa gaman af að telj-
ast stórgjöfulir, en sparnaður
og nýtni mörgum gleymdar
dyggðir.Það sem verst er, er það
að margir gerast stórgjöfulir,
sem ekki hafa efni því. .Um