Alþýðublaðið - 21.01.1958, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 21. janúar 1958
AlþýSublaSiS
Siuiaudágur.
. . . Einu sinni á ári eða
svo herði ég mig upp í að
fara á miðdegissýningu í bíó
á síinnudegi. Þetta geri ég
til að kynnast svoiítið um-
gengnismenningu barna og
unglinga. Það eru ekki
skem-mtileg kynm undir
þeim Jcringumsiaéðum. Smá-
fólkið — nú og raunar er
það ekki allt smátt — er
ytfirleitt allt of hávað'asamt,
kærulaust í framkomu og
tiilitslaust. Ungiingarnir
hugsai yfirleitt ekkert um þá,
sem vera kynnu 1 húsinu og
vilja hlusta á tal eða tóna í
myndinni. Spark, sköll og
skruðningar ganga oft úr
hófi fram.
Yfirleitt setur uppivöðslu-
bragur svip á framkomu ung
linga út á við, á samkomum,
í strætisvögnum og á götum
úti. Þetta er þeim mun leið-
ara, ssm börn og uhglingar
eru manndóms- og myndar-
leg í útliti, vel krædd og táp-
mikiL Og innan við skrápinn
eru unglingarnir nú á dögum
prýöilegasta fólk, dúgmiklir,
velviljaðir og góðir í sér. —
Þetía finna allir, sem um-
gangast unglinga að stað-
aldri. Hinu ber ekki að neita,
að þeir kunna alis ekki að
komá fram, hvorki hverjir
við aðra né heldur á manna-
mótum. Þeir eru einhvern-
veginn úr reipunum. Auðvit-
að er þetta gelgjuskeiðsein-
kenni, ekki aðeins á þeim
sjápum, heldur einnig á bæj
arlífinu. Ungiingur, sem
treðst inn í strætisvagn á
undan konu með barn á hand
Iegg, ætlar sér í rauninni
ekki að vera dónskur og
vondur, hann er aðeins hugs
unarlaus. Uppeldið hefur
ekki náð tii þessa atriðis.
Hér eiga allir hlut að máli,
bæði hinn almenni borgari,
skólar og Iögregla. Börnum
og unglingum á ekki að leyf-
ast að troða sér eldri um tær,
ekki vegna þess að þau séu
litilsvirði, heldur vegna hins,
að með því setja þau Ieiðinda
brag á skemmtilega og gjör-
vulega æsku. Skemmtistaðir’
kvikmyndahús ekki síður en
aðrir, eiga ekki að leyfa ung-
Iingam að böðlast áfram öð’r
um til ama og leiðinda. Þetta
er rniklu meira uppeldisatr-
iði og þjóðarbragsmótun en
fólk gerir sér almennt grein
fyrir.
Mánudag'ur.
. . . Ég drakk siðdegiskaff-
ið á all'fjölsóttum stað'. Þegar
ég var að ganga út, sá ég
einseyring liggja á gólfinu í
ganginum. Fjöldi manns
hafðl áreiðanlega fariö þar
um án þess að viija hafa fyr-
ir því að beygja sig eftir hon
um. Ég hirti hann af því að
lítill drengur, sem ég þekki
vel, safnar einseyringum sér
tií gamans. Peningurinn var
sp&gilfagur. Ég leit á ártalið
á honum. Mig rak á roga-
stanz. Á honum stóð 1957.
Ég hafði ekki hugmynd
um að enn væri verið að slá
þessa smámynt. Það eru
mörg ár síðan ég heýrði ein-
hvers staðar eða las, að ell~
efu aura kostaði að slá hvern
einseyring. Hvers vegna er
enn verið að framieíða þetta,
sem öllum er fyrir löngu orð-
ið gersamlega sama um? Það
hlýtur að kosta mikið í vinriu
að handfjatla telja og reikna
með þessum krílum sem eng-
inn hirðir lengur um. Það
hlyti að vera þjóðthagssparn-
aður að því að láta einseyr-
ingana hverfa úr urnferð. En
það mætti nú víst segja um
koparmvntina yfiríeitt. Og
hver hugsar um að spara?
Þríðjudagur.
, . . í dag átti ég að vitja
um ákveðinn hlut á vinnu-
stofu og hafði svo verið ráð
fyrir gert að hann yrði þá
tilbúinn. Að vísu var búið
að lofa hlutnum fyrir viku,
en þá var hann ekki til. Nú
kom ég á tilsettum tima, en
allt fór á sömu leið: hlutur-
inn var því miður ekki til-
búinn enn.
í rauninni ætti maður að
vera farinn að venjast slíku,
svo mjög sem það tíðkast nú
að standa ekki við gefin lof-
orð, en samt er það svo, að
maður verður alltaf heitsár,
þegar það stendur e'kki, sem
ákveðið hefur verið. Annars
er þessi svikalenzka að verða
þjóðarlöstur, og það kann
áreiðanlega ekki góðri lukku
að stýra til lengdar, ef þessu
heldur svona áfram. Miklu
nær er fyrir menn að lofa
ekki en svíkja vitandi vits.
Þessi eilífu svik sljóvga orð-
heldniskennd allra, bæði
þeirra, sem svíkja, og eins
hinna, sem gera ráð fyrir að
verða sviknir. Getur þetta
þá ekki endað nema á einn
veg: að enginn taki mark á
neinum. — En kannski er
það allt í lagi. Hvers vegna
skyldi maður endilega þurfa
að taka mark á meðbræðrum
sínum?
Miðvikuclagur.
. . . Myndin, sem farið var
að sýna á Austurbæjarbíó í
í dag, er bráðskemmtieg og
næsta frábrugðin venjuleg-
um bíómyndum. í henni er
engin kvenpersóna, sem
máli skiptir, engin ástar-
,,sena“ eða elskendaþáttur.
Hún gerist eiginlega öil um
borð í flutningadalli, sem
nefnd er „Skjólan“ af skip-
verjum, og eru manngerðir
gizka vel mótaðar og leikur-
inn prýðilegur. Þetta er eig-
inlega ágætis leikrit og
dramatískt ris í atburðarás.
Þótt alvara sé á ferðum, er
fyndinn blær yfir öllum aí-
burðum og margt grátbi'os-
legt. Og myndin rís vel í end
ann.
En hléin á bíóunum eru
frámunalega hvimleið. Hve-
nær skyldi þessi ómenningar
bragur taka endi hér á
landi? Þeir, sem ekki gata
setið tæpa tvo tíma og horft
á kvikmynd án þess að ryðj-
ast út til að reykja eða
bryðja sælgæti, ættu að leita
læknis. Það er eitthvað
meira en Htið bogið við þá.
Fimmtudagur.
. . . Alþýðu’blaðið í dag
birtir erindi Guðmundar
Jónssonar söngvara uffl dag-
inn og veginn. Það er góðra
gjalda vert, rabb hans er
skemmtilegt, og sumt af því
orð í tíma töluð. En róm-
brigði Guðmundar prentast
ekki, því er nú verr. Ég
held fáir séu eins skemmti-
Iega fyndnir í rómnum og
neyðarlegir, ef því er að
skipta, og Guðmundur, þeg-
ar hann þylur í hljóðnem-
ann. Það er ekki öllum geíið
að leika svo ynnilega með.
röddinni einni. Harm beinlín
is hlær fram oröin og skopr-
ar þeim alla vega út úr sér,
svo maður kemst í gott skap
við það eitt að 'hlusta á xiutn-
inginn.
Ekki er vetur gamh alveg
dauður. Þetta er nú rneiri
veðurofsinn. Mér skilst af
veðurfregnum, að þetta stafi
allt af því, að lægð sé við
norðurströnd landsins, en
hæð við suðurströndina. —
Stormurinn hefur þvx hreint
ekkert tilhlaup, heldur spýt-
ist beint úr hæðarhræsvelgn
um og tætist yfir okkur hér
um slóðir með þessu dauð-
ans offoi'si. VeoUrgnðirnir
eru sýnilega á móti þessu
kosningabrambolti, menn
haldast ekki við áróðurinn
fyrir ofsa! Hvað vilja lika
þessir kosningablásarar vera
að etja kappi við veðurguð-
ina!
Tæplega verður sagt, að
hið nýja framhaldsleikrít
Agnars Þórðarsonar í útvárp
inu hafi bvi'jað með neinurn
gný. Fátt var frumlegt í
fyrsta kaflanum og lítill veg-
ur í efni, en sumt heldur
„billegt“. Þessi smáborgara-
fjöskylda var eiginlega aítur
ganga úr ýmsum þátturn og
bókum. En ekki er þó sann-
gjarnt að dæma hari svona
í byi'jun, fá kurl eru enn
komin til grafar. Flutningur
leikenda var ágætur, sérstak
leg'a „hjónanna“. Þein'a þátt
ur var drjúgum betri en höf-
undar.
Föstiulagm*.
. . . Það þýðir víst ekki
annað en minnast á kosning-
arnar. Nú eru allii' faimir að
ræða um þær, og þá hætta
menn að vera fýndnir og iétt
ir í máli. Það þykir ekki
hlýða að tala um kosníngar
í léttum tón, nerna þá kann-
ski löngu seínna, þegar
mesta alvaran er íarixx að
fyrnast. Samt býst ég við, að
margir lesi kvæði, Té>masar,
Kosningar, sér til ánægju
enn, jafnvel í sjálfri kósn-
ihgavikunni.
Miklum penmgum, vinnu
og taugaró er jafnan sóað í
kosningum, og mætíj sjálf-
sagt margt þarflegra við þau
verðmæti gera. Þótt nýju
kosningarlögin séu sjálfsagt
spor í rétta átt, koma þau
ekki í veg' fyrir suhí hvim-
leiðustu lætin. Néi, tillaga
mín er enn sú’ sama: Það á
að banna allan áróðiu*, bíla-
akstur og ómenningarlæti í
sambandi við kés'öih-gar, exi
sekta kjósendur fyrir að
neyta ekki atkvæðisréttar
síns. Þá nxundi mai'gt spar-
ast, sem fer forgörðum, og
ekki síður sjálfsvirðing, liug-
aiTÓ og æra en beinvr fjár-
munir.
En guð hjá-lpi mér, nú er
ég farinn að gera lítið úr öll-
um dugnaði pólitíkusanna!
Hvað ætli 3. síðan, — nú og
Sextugur í dag:
Ingimunctur Hjorjeitsson.
RÉTT um miðjan vetur fyrir
sextíu árum — 21.1 1898 •—|
fæddist í þennan heim austur [
á Sandaseli í meðallandi Ingi |
mundur Hjörleifsson núver-'
andi verkstj. hjá Bæjarúígerð
Hafnarfjarðar. 10 ára gamall
fluitist hann að austan að Sel
skarði í Álftaneshreþpi, en
tveim árum seinna að Görðum
í Garðahreppi, en alfluttur til
Hafnarfjarðar 1916 og síðan — -
í rúm 40 ár — hefur hann bú-
ið hér í firðinum.
Ekki þarf að kynna Ingi-
rnund fyrir Hafnfirðingum því
það hvgg éy að þeir þekki
hann allir að góðu einu.
Eftir að hann fluttist íil
Hafnai'fjarðar, stundaði hann
algenga vérkamannavinnu og
sjómennsku, en nokkru eftir
að Bæjarútgerð Hafnarfjarð-
ar var stofnuð, gerðist hann
starfsmaður hennar og hefur
um mörg undanfarin ár verið
verkstióri hjá fyrirtækinu.
Var það nrikið happ fyrir
Bæjarútgerðina, að valdir
menn réðust þar jafnan í
hvert sæti, og hygg ég að eng
um öðrum sé rangt til gert,
þótt fullyrt sé að sæti Ingi-
mundar hjá fyrirtækinu hafi
jafnan verið vel skipað. Þeir
og þær, ungir og gamlir, er nú
margt að tölu til. sem hann
hefur haft yfir að segja und-
anfarna áratugi, og má segja
með sanni, að vel mun hon-
um hafa látið, að segja öllum
þessum fjölda fyrir verkurn.
Það er oft ei'fitt fyrir verk
stóra að komast árekstralaust
frá verkstjórastarfinu, þegar
hann þarf bæði að vera trúr
sínu fyrírtæki og ganga aldrei
á " rétt fólksins. En þetta
hvort tveggja hefur Ingi-
mundi tekist með ágætum —
húsbóndahollur og góður sínu
undirfólki.
Plann hefúr jafnan haft
verkstjórn meö saltfisks- og
skreiðarverkun Bæjarútgerð-
ar Plafnarfjarðar að gera, og
mun leitun á verkstjóra, séir.
rækt hefur starf sitt með jafn.
mikilli samviskusemi og Ingi
mundur. Hefur fyrirtækið not
ið þess í ríkum mæli hve
verkstjórinn hefur jafnan kþst
að kapps um að hafa sem
mest af gæðavöru, enda oft.
leitað þangað þegar slíka
vöru vantar sérstaklega.
Fólk það sem tmnið hefur und
ir verkstjórn Ingimundar, h.ef
ur jafnan sókst eftir að rnega
vera sem lengst undir hans
yfirstjórn.
Hver sem kernur í þurrkhús
eða skreiðarkemmur Bæjarút
gerðar Hafnarfjarðar, sér
fljótt óvenjulegan þrifnað og
regluserni bæði úti og inni,
hver tegund fiskjar á sínum
stað cg alltaf veit Ingimundur
um alla hluti í þessu „ríki
sínu“. Það er í raun ög' veru á
bvrgðarstarf að vera verk-
stjóri hjá stóru fvrirtæki, sem
umsetur vörur fyrir milljón-
ir króna árlega, og telur sá, er
þetta ritar að Ingimundur hafi
verið vel fær um að takast þá
ábvrgð á lxendur.
Hafnarf jarðarfcær á þetta
fyrirtæki og ég veit að allir
þeir,
sem unna því, munu
þakka Ingimundi fyrir trú-
verðugt og vel unnið starf und
anfarin ár í þágu þessa fyrir
tækis bæjarins.
Ingimundur Hjörleifsson er
léttur í lund, gaman hann að
hitta, bæði heima og að heirn
an.
Hann er kvongaður hinni á
gætustu konu, Mörtu Eii'íks-
dóttui', sem hefur af mikJunx
dugnaði og ósérhlífni starfað
að slysavarnarmálum hér í
Hafnarfirði.
Og þegar viö sendum Ingi-
mundi í dag hugheilar árnað-
aróskir, þá skulum við ekki
gleyma þeim þætti, er trúin
hefur áít í því starfi, að viixna
bæjarfélaginu heillaríkt starf
á því sviði er fyrr getur. Fyr-
ir þetta ber að þakka og ég
veit að þau munu bæði finna
það í dag, rjð fyrir þetta
munu Iiafnfirðingar þakka.
Þau hjón eiga eina upp-
komxia dóttur, sem er gift hér
í bæ.
Unx leið og ég sendi þessar
fáu línur, leyfi ég xxxér að
senda honum Ixugheilar öskir
um Ianga og góða lífdaga og
vona að Elli kerling sé eíir.
langt í burtu.
Ó. J.

$
segi við
flestar hinar líka,
þessuxxx útúi’borulxætíi!?
Laugarcfagur.
. . . Nú eru stórpólitíkus-
ai'nir úti um heíminn að
ryðja sig og svara bi'ófi Búlg
anins, hinxi fyrra.
Þessir bréfaspútnikar
gamla mannsins fljúga eins
og haukar út um allan hesm.
Ég hitti ekki sérfræðing
minn í heimspólitíkinni,
Kalla á kvstinum, í dag, svo
ég get ekkert haft eftir hon-
um unx þessi stórpólitísku
svör. En persónulega finnst
mér mest gaman að svari
Svisslendinga.
Þeir segja bara ósköp góð-
látlega: Jú, þao er alveg guð-
velkomíð, að þið fáið ínni
hjá okkur, höfðingjarnir, ef
þig' skylduð láta svo lítið að
vilja í-æða saman! Mikil ó-
sköp, gerið þið bara svo vel,
allir fundir og samkonxur
vkkar stórmennamxa skulu
fá að vera hjá okkur, við vilj
um gjarnan hýsa ykkur. með
an þið eruð að rabba saman!
Það’ er býsna skemmtilegt
að geta svarað á þessa lutxd.
Undanskilið er: hins vegar
verðið þið að reyna að koma
ykkui' saman um ráð til að
reyna að koma á slíkum
fundi! Þetta er flók’ð allt
saman, en svona er dipló-
nxatx'ið! >
18.-1.-’5S.
Yöggur.
\
V
\
V
\
V
v
ý
V
V
S
■s
V
\
V
\
v
\
v
s
v..
y

M4 • ímí M • t» b b <J *1 * fc*