Alþýðublaðið - 06.03.1958, Síða 6

• .
AlþýSsblsStg Fimmtudagur 6. rfíarzr. 1958..
BORH> SAMAN við þá g’am-
anleiki, ssm, við höfum átt að
venjast hér é sviði hlýtur „Litli
fcoifnn" eftir André Roussin aS |
teljast sérstæður nokkuð, að
ekki sé meira sagt. Hann er
franskur í fyllstu merkingu
jþess orðs — eins og það er not-
að í sambandi við gamansamar
lýsingar á sambúð konu og
karla, — og stónfurðulegt hve
Bjarna Guðmundssyni ihafur
vel tekizt þýðing 'leiksins á ís-
lenzku, þar sem, íslenzk tunga
setur slíkri gamansemi fremur
þröngar skorður. „Ef ég væri
kona, gengi ég út úr Isikhús-
inu“, sagði fullorðinn merkis-
maður við mig í hléinu. Konur
sátu sem fastast og virtust
skemmta sér vel.
■ Lr.-'ksndurnir vinna Iíka und-
antekningaríaust trúlega aðþví
að Isikurinn verði áheyrendum
goð sbemmtun. Leikurinn bygg
ist nær eingöngu á framsögn
orðaskipta um afstöðu karla og
kvenna til dlægurásta og viðeig-
andi sívipbrigðum; atburðarás-
in er haria veik og enn lakara
þáð að ihún rennur út í sandinn
undir lokin. Það byggist því
eingöngú á.þvi hvernig hver
setning er sögð hvort hún lyft-
ir leiknum eða hann feílur
máttvana niður. Leikstjórn og
leikurum er því ærinn vandi á
liöndum; það skal sagt strax
leikstjó-ranum til verð-ugs hróss
að hann „þýðir“ flutningsmót-
ann, ber ekki við að láta leik-
endur reyna að likja eftir
fhÖnsku handbreyfingiunum eða
svip-Ieikanum, en slikt hefur
afltaif mistekizt fiér á sviði og
orkar hlægilega á áihorfendur;
Ifeikendurnir koma fram í sam-
ræmi við það að þeir flytja léik
ritið é isl-enzku en ekki frönsku,
— ens -og-vera ber. Leikstjórinn
er bæði ungur og óreyndur,
en 1-eikuriim veitir ekki nein
tækifæ-rj.. til snilli í sviðs tn,-
ingu eða hugkvæmni; þar ligg-
ur allt Ijóst fyrir að síhu leyti
eins og eðli leiksins og tilgang-
ur.
Þóra Friðriksdóttir Þikur
Sús-önnu, — konuna. Það hiut
j’ verk er ekkx auðvelt viðfangs,
' en Þöra er heídur ekki jxeifin
liðléttingur á sviði. Hún gerir
hlutverkinu svo góð skil að
leikhúsgest.ir Tiljóta að álykta
, að leikhúsin séu ekki á nástrá-
' um með ungar vel menntaðar
og góðum hæfileiku-m- búnar
leikkonur, þar ssm te'ljast má
| til tíðinda að hún sjá'st hér á
, leiks-viði, og þó helzt ekki nema
I í lítiltfjöril-egum hlutverkum. —
Róbert Amfimisson og Þóra Friðriksdóttir sem Philip og
Súsanna — hjónin í leiknum.
falli viðMætfileika sma. og kurm
áttu, sem hverjtmx- leikara eru
!lxfsnauðsyn,til. þroská x ■ En þýtt-a
hlýtur að standa til bófa eftir
þennan óuiræða sigur hennar.
Róbert Arnfinnsson er yfirleitt
hættur að komia fram á léiksyið
ið ;án þess að vinna sígur, og
það á svo leikandi léttan hátt
að m-anni finnst 'hann fæddur í
hvert það hlutverk, sem hann
tekzt á hendwr, og bregður han n
ekki. vana sínum í þetta skiptið,
Samleikur þeirxa Þóru og hans
í byrjun annars þáttar er með
því alskemmfitegasta og fágað-
asta, sem s-ést hefur í gamanleik
á reykvísku leiksviði og hver
einasta setning sem Filíp. eig-
inmanninum, er, lögð í xri-unn,
verður fleyg og m.-arkvís í fram
sögn Róberts. Rúrik HaraMs-
son leikur vel að vísu, en hef-
ur ekki tekizt að. komazt nægi-
lega 1-angt frá hlutverki Rerg-
þórs h-eildsala til þess að mað-
ur fái ekki óliósan grun um að
hann haifi orðið þarna skipreikg
mteð þeim hiónum. Bergbór fell
ur að vísu ekk ósennilega, —
og þaðan af síður ósheinimtilega.
— imi í. heild-arsvip þessa leiks'
fránski leikurinn er meira að
segja ekki ósennilegur útúrdlúr
frá útvarpsleikriti Agnars Þórð
arosnar. en sbemmtilegra hetfði,
verið að leikstióra og leikara
hefði tekist að haMa þessu að-
skildu. Jóhann Pálsson leikur
virimanninn, þann danska
kökk, ekki ósnoturl-ega n-ema
hvpð- hann kann ekki prent-
smiðmdönsku, sem-er hið kostu
legasta tungumál í munni
H°irra er vel kunna með að
fara, — en þýðandínn er þar
Mutgengur vel að rrirLnsta kosti
hvað ritrrálið snertir.
Leikíj'öld hefur Lárus Iné-
ólfsson pert 0? «ru þau prýð’-
lega í stíl við leikinn — og all-
ar aðsíæðu-r.
Loftur Guab-iurvtlsscm.
Einu sinni á ári. hveriu, eru
f af.egustu .sui.lk.unu-.r í bæn-
um Nome í Aiaska „heiSraðar“
með.því, að-þær erji „to-llerað-
ar“ af piltunum í bæxium. —
Stundun?. em s;i.:-r-y stúlkurn-
ar ;,tolleraðar“ fióra til fimm
metra nnn í lotftið, en bæjar-
búar klappa o-g hrépa ;;í kátínu.
— Þetta c-r gam.ali siður m.eðal
Eskimóta í A.t«eríku ti! þe-ss að
tryggja {.að, a$ allir ókvæntir
nwnn geti séS allaj feguHtu
-stúlkur bæi-arins. — A eftir
þe-ssa athö-fn er haldinn dans-
leikur, svo að piitamir og stúlk
urnar g,0ti kynnst eftir v-enju-
legutn leiðum.
* Sviffhigur knúnar
* eídflaugimri
H. JULIAW ALLEN visinda-
smaður við National Ad-visory
Committee for Aieronautics, en
svo netfnist helzta flugi*ann-
soknarstofnun Bandarskja-
stjórnar, hetfur skýrt s-vo frá, að
hugsan’egt sé að takast megi
að framleiða svifflugur knúðar
eldtílaúgum, sem æítu að geta
flögið með allt að því 20.800
im. hraða á klst.
Slíkar svifflugur myndu
hefja sig á loft og fljúga mrð
rniklum hraða un-p í um bað hil
80 km. hæð, knúðar öfl-ugum eld
flaugum. Því næst myndu þær
svífa niður í geg-num gufuhvolf
jarðar á áfangas4að en hann
gæti eins vel verið hinura meg-
jn á hnettinum.
Allen spáði þvi, að hraðfleyg
ar flugvélar af bessari ov öðru-m
gerðum vrðu framleíddar fvr-
ir lanvfuf! og m-vndu þær verða
jatfnbýðin!?arm.iklar og flugvél-
ar hær á okkar dö-um, sem
fljúga hraðar en hljóðið.
* Nör Séítir hreyflar
* fyrir byrilvængrar.
Bandaiiska fyrirtækið Willí-
ams Researeh Corporation í
Bírmingham í Michigan, hefur
fhamleitt gashvertfihreyfil, sem
er svo léttur, að eirxn maður
gstirr hæglega borið hann, en
svo kraftmikill er hann að hann
getur knúið áfram f jgurra sæta
þyrilvængju eða létta flugvél.
venjutegur pappíi', sem unnin ;
er úr tré, en etf t.il vill heldur -
hald-min-ni.
* Visindainenn segte. að
* menn getí llfað á Marz.
.Mjenn wndu :geta l'ifað á •
ptehiéturmi Marz. en þeir yrðu'
að klæð-ast sérstökum grimfara '
ki""ð.nm:. Ástæðan er sú, að loft- •
Hverfillirm framleiðir tölu-
vert fleiri hestöfi miðað við
hvert pund áf þyngd hans held-
ur en samsvarandi bulluhreyf-
ill, ssgir m. a. í tilkynningu ívr-
irtækisins. Vegna þess hve létt-
ur haun er og laus vð titring er
senniilegt, að þyrilvængjiir þær,
sem Kann verður í íramtíðinni
notaður í, verði langtum ódýr-
ari í rakstri og viðhaldi heldur
en þær, sem nú eru á boðstól-
um.
í slkum hverfihreyfli er
þjappa, sem snýst með miklum
hraða, og er hún knúin áfram
með háþrýstigasi, sem veitt er
á spað-ahjól. Gasið er framleitt
með því að brenn-a e'dsneyti í
lotftinu, sem kemur frá þjöpp-
unni. Þyrill kopt-ans er er síðan
krxúinn áifram með öðru spaða-
hjói’i, en það gengur aft”r fyrir
orku frá gasinu, sem eftir er.
* Atikin gæði
* krómlaga.
í tilkynninvu frá fvrirtækinu
National Carbon Comnany í
Parma, Ohio, í Bandaríki unum,
segir, að auka megi gæðl króm-
laga, sem mikið eru notuð í bíl-
um.og fleira, með því að senda
hl-jóðbylgjur gegnum krómið.
Hljóðbylgjurnar gera króm-
lagið harðara og bja’'tara og
festa það betur við málmundir-
stðuna, auk þess sem það gerir
han-a sléttari og jafnari.
* Nýtt lyf gegn of háum
* bióðþrýstingi.
f Bantíaríkj unurn hefur verið
fram-teHt nýtt Ivf t’l lækninga
á of háum blóðþrýs+mgi. Til-
raunir með notkun bessa lyfs
voru gerðar á 105 sjúklingu-m í
■átfa iránuði samtfleytt á sjúkra
húsi einu í Washington (Vet-er-
ans Administration Hospital),
og báru þær góðan árangur.
í tii’kvnnin<>'u friá siúkrahú.s-
ínu segir ,að lyf þetta hafi
revnzt vel, þpgar bað var notað
eitt sér, en þó hafi árangur ver-
ið enn b°tri, þeg-ar bað var not-
aðásamt öðrum h>fum, svo sem
tauaarnandi- lyfium. Ivfium ti'l
þess að víkka út blóðæð-ar og
Ivfíu-m, sem stn'kra sendingu
taugab-oða til blóðæðan-na.
ELdrj Ivf, s°m n-o+uð hafa ver
ið e:°íín of báum blóðbrvst’ngi,
lækkuðu hann að meðaltali um
11%, en Mð nýja lyf, sem. er
ehloroth5az:de blandað öðr>.xm
lyfum, lækkaði hann að meðal-
tali um 27%.
* Pappír búinn til
* ur sveppum.
Rannsóknir, s°m gerðar hafa
verið víð pamrsrannsóknar-
stofnun í Ait>öleto», Wisconsin,
í Bandaríkjunum, h°fa lei4t í
Ijós, að hægt er að framleiða
pa-nnfr o» nappírsafurðir úr
svenpabráðum.
V>ð framil®’ðriu pappírsins er
noi-jð”! sá hlutj sv“r‘psiris, sem
kallaður er rnve°lium, eða
svepoavefur, en hann “>■ bvffgð-
nr u”P af bnáðum- TiPö’utega
hreinir sveppbræðír eru útb’m-
ir og aðgre:ndir á sviþoiPfcm bátt
off í vpn’ulegri papnírsfraTn-
leiðslu. Síðan er breitt úr hin-
um aðgreinda sveopj og bann
laffður í vatn og g’erð úr hon-
um örk.
Pappírsark;r, sQrn gierðar eru
ú-r svppnavof “Infföneu, ve’’ð-a
bó fr°mijr stökkar. En ef c°Pu-
looobráð-um, er nem-a að°i”s
10% af bvnpdinni, er bætt við,
verður pappírinn svipaður og
þrýstingurinn á Marz er svioað
ur og í 15 búsu-nd metra hæð frá r
si;í-”or*náli.
Frá.þessu skýrðí dr; Hubertus ’
Kt’nrÁ.o’f! viðl.æknaskóla f!ua- '
hers Bandaríkjánna. Ha”” seg-
ir að sennitego sé vatnsskortur 1
á Marz, en verið getí ,að nokkr-
ar teaundir af jurtum náj að--
b'ðmcnoot bar. Loks p'-'t hann
þess, að aræni lituri”ri á Marz,
sem st’'ö"nufræð.i”pn’' káfci séð,
sé sienniteúa ekVi iurtagróður
eins og við þekkium.
❖ FiöXdarr&ímÞiðsIa á
PonfíoriaIr'p? -fvryiy tr''vVí?? fröfíQ-
rci1 fPk^nrnir oft fyrir
l,rvV |pnoÍv,íi; j f
finlrl’ofr^^oppj5sla fxrrir i^að á ■
ff,'PTTi'?Q'»v'inBfiimi Fprn ná-
kv'^mífjptfa feir»s úf eVta dem-
Kpoé;>' eru
1-ion^icí' &'%. Vorjbcn
er s-^tt imdir háan KWrotmcf við
V*ítor*fT ry pyi' ll.o’n skil-
T,v^ ^vndast dlemarjtar í n'átí-
árn^^n
TT’’rrrí-»vfor>V'i^ "hofrvr ^raíTl.-
leitt 100 karöt
af gerviö'Q-möntirm-. Demímtar
Framiiftlíi 4