Alþýðublaðið - 10.04.1958, Side 6

6
Alþýðublaðið
Fimmtudagur 10. apríl 1953
ALÞÝÐUBLAÐIÐ birti fyr-
ir helgina no'kkrar töiur, sem
sýndu hversu margbrotið er
iþað uppbótakerfi, rem íhalds-
stjórnin síðasta kom á og hala--
ið hefur verið gangandi síðan.
Enda þótt íslenzka krónan hafi
skráð gengi, þýðir í raun réttri
hver flokkur innflutningsgjakia
annað gengi, þar sem lands-
menn verða að greiða mismun-
andl mikinn krónufji'lda fyrir
hvern döllar eða hvert sterl-
ingspund af keyptum og inn-
fluttum vörum. Sömu sögu er
að segja um útflutningmn. Þar
þýðir hver flokkur uppbóta, að
framleiðandinn fær misjafn-
lega margar krónur fyrir hvert
sterlingspund eða hvern dollar,
sem fást fyrir vörur hans.
Samkvæmt frásögn blaðsins
sl, fimmtudag eru flokkar inn-
fiutningsgjalda og gjalda á aðr-
ar yfiríærslur samtals 20, og
samsvarar þetta kerfi því, að
20 gengi væru á íslenzku krón-
unni.
Samkvæmt frásögninni eru
flokkar útflutningsuppbóta 46,
i en margir þeirra með sömu
upphæð styrkja, svo að út koma
23 mismunandi gengi. Því mið-
ur urðu þau mistök í frágangi
þessarar greinar, er blaðið birti
s. 1. fimmtudag ,að uppbætur á
síldarafurðir gleymdust. Síldar
uppbætur eru veittar í 12 flokk
um, en upphæðir þeirra eru sjö,
svo að þar bætast enn við 7
mismunandi gengi. Þá eru út-
flutningsuppbætur greiddar
fyrir Iandbúnaðarafurðir og
nokkrar íslenzkar iðnaðarvör-
ur, sem út eru fluttar. Koma
þar til skjalanna þrjú gengi
enn.
Eru því í öllum viðskiptum,
innflutningi og útfluíningi, not
uð yfir 50 mismunaruh gengi á
íslenzku krónunni. Vivðist því
J sannarlega kominn tími til að
fara í efnahagsmálunum geng-
is-FÆKKUNAR-leið, þó að
ekkj verði gripið tií aímennrar
gengis-LÆKKUNAR.
I Alþýðublaðið vill nú gera ýt-
. arlegri grein fyrir því, hvernig
uppbótakerfið er framkvæmt.
INNFLUTNIN GSGEN GI
. í sambandi við mnflutning
'■ verða hér athuguð þau gjöld,
sem beinlínis eru lögð á til þess
að standa undir styrkjum til út
flutningsframleiðslunnar. Eru
þar innflutningsgjöld og yfir-
færslugjöld og skiptast þau í
20 flokka:
Samsvarar
gengi kr.
Flokkar á dollar
1. flokkur ........ 16,32
2. — ........ 18,93
3. — ........ 21,18
4. — ........ 22,03
5. — ........ 29,70
6. — ........ 33,21
7. — ........ 37,93
8. — ........ 35,10
9. — ........ 31,94
10. — ......... 40,57
11. — ......... 42,20
12. — ...... 39,00
13. — ........ 38.07
14. — ......... 41,57
15. — ......... 21,71
16. — ............ 22,26
17. — ......... 21,97
Ferðagjaldeyrir .... 25,46
Sendiíerðabílar .... 39,33
Aðrir bílar.......... 45,04
I 1. flokki, sem engin gjöld
eru á og er því eini flokkurinn,
þar sem íslenzka krónan í raun
réttri hefur hið skráða og opin-
Frumskógur al innflutningsgjöldum og
úfflutningsuppbófum jafngildir því, að
40-50 gengi væru á krónunni.
Hér eru ekki taldar með sér-
stakar uppbætur, sem greiddar
hafa verið fyrir smáfisk, en
þær nema 34 aurum á kg. slægt
með haus.
UPPBÆTUR Á
UPPBÆTUR Á
SÍLDARAFURÐIR
Þó verða loks birtir flokkar
síldaruppbóta, en þær eru úm-
reiknaðar í prósentu af fob-
verðmæti afurðanna og eftir
því fundið, hvaða gengi á krón-
j unni uppbæturnar í raun rétiri
samsvara. Norðurlandssíld er
1 auðkennd I og Faxasíld II.
SÍLDARAFURÐIR.
bera gengi, eru aðeins fiski-
skip, farskip, flugvélar og
rekstrarvörur sjévarútvegs og
landbúnaðar. Síðar flokkast
vörur eftir því, hvort þær telj-
ast nauðsynjavörur eða lúxus-
vörur — eða eitthvað þar á
milli, og skipast í hina 19 flokk
ana.
STYRKUR TOGARANNA
Togararnir fá fasta dag-
styrki, en þessir styrkir og aðr-
ar uppbætur á togaraafurðir
eru reiknaðir í prósentur af
fobverðmæti afurðanna. Eru þá
þessir útflutningsstyrkir sam-
bærilegir við aðra slika styrki.
Er hér urn að ræða 16 fiokka
af styrkjum. Fara styrkirnir
eftir fisktegundum, eítir
vinnsluháttum og eftir þeim
löndum, sem fiskinn kaupa.
Flokkarnir fara hér á eftir:
Samsvarar
; gengi kr.
Frjólsgjaldeyrislönd: á dollar
Fiskimjöl ................ 20.07
ísfiskur................. 20,07
Freðinn þorskur........ 23,81
Freðinn karfi ........... 24,14
Skreið .................. 23,81
Saltfiskur............... 23,81
Freðinn flatfiskur ■ • ■ • 26,42
Freðin ýsa ............... 27,34
Freðinn steinbítur .... 27,34
Jafnkeypislönd:
Fiskimjöl ................ 20,07
Lýsi . . ................. 20,07
Saltfiskur, verkaður . . 21,93
Freðinn ufsi........ 21.94
Freðinn þorskur........ 22,05
Freðinn karfi ............ 24,14
Niðursuða........... 29,02
UPPBÆTUR Á
BÁTAAFURÐIR
Hæstar og mestar eru þær
uppbætur, sem greiddar hafa
verið á bátaafurðir, aðrar en
síldina. Er hér um að ræða 30
mismunandi flokka uppbóta,
sem fara eftir fisktegundum,
hvenær fiskurinn er veiddur,
hvort hann er stór eða lítill,
'hvar við land hann er veiddur,
hvernig hann er verkaður og
hvert hann er seldur.
í upptalnignunni hér á eftir
verða þessir flokkar allir tald-
ir. Fyrst verður talin fiskiteg-
und, síðan veiðitírni, þá er til-
tekið það ríki eða ríkjasam-
steypa, sem fiskinn kaupir og
loks kemur talan, sem sýnir
hvaða gengi á krónunni við-
komandi uppbætur samsvara.
Flokkar uppbóta Samsvara gengi kr.
á dollar
Síldarmjöl I og síldarlýsi I...................... 18.63
Saltsíld I. jafnkevpislönd ....................... 19.80
Saltsíld I, frjálsgjaldeyris’önd ................. 20.23
Fryst síld.. jafnkevpislönd .................... 20,91
Síldarmjöl II, jafnkevpislönd.................... 20.91
Síldarlýsi II, iafnkeýloislönd ................... 20.91
Saltsíld II, jafnkevpislönd ...................... 23.32
Sal'tsíld II. frjálsgjaldeyrislönd ............... 23.32
Síldarmjöl I, friálsgjaldeyrislö'nd................23.37
Fryst síld, frjálsgjaldeyrislönd ................. 25.56
Síldarmjöl II, friálsgjaldeyrislönd .............. 25.56
Síldarlýsi II, frjálsgialdeyrislönd .............. 25.56
UPPBÆTUR LAND-
BÚNAÐARAFURÐA
OG IÐNAÐARVÖRU
Fyrir utan allar þær sjávar-
afurðir, sem hér eru taldar, eru
greiddar uppbætur á útfluttar
landbúnaðarafurðir og eru þar
tveir flokkar —- og því tvö
gengi í viðbót.
Þá hófst á síðastliðnu hausti
greiðsla útflutningsuppbóta fyr
ir nokkrar íslenzkar iðnaðarvör
ur, aðallega peysur og annað úr
íslenzkri ull. Bætist þar með
enn eitt gengi við.
( Utar» úr heimi )
UPPBÆTUR Á BÁTAFISK.
Afurðir, veiðitími Samsvarar gengi kr.
og markaðsland. á dollar.
Fiskimjöl; jafnkeypislönd ...................... 18,94
Þorskur, 1/1—15/5, iafnkeypislönd ............ 21,51
Saltfiskur, verkaður, 11—15/5, iafnkl1........ 21,57
Þunnildi, 1/1—15/5, iafnkeypislönd ........... 21,63
Fiskimjöl, EPU og dollarasvæði ............... 21,63
Saltfiskur, verkaður, 15/5—31/12, iafnkl...... 22,09
Þorskur, 10/5—31/12, iafnkeypíslönd ........... 22,16
Ufsi, 1/1—15/5, iafnkeypislönd ............... 22,41
Ufsi, 16/5—31/12, iafnkeypislönd ............. 23,10
Niðursuða, iafnkeypislönd....................... 25,53
Hrogn, EPÚ-lönd ................................ 25,92
JÞorskur, 1/1—15/5, Bandaríkin ............... 26,88
Þorskur, 1/1—15/5, EPU-löndin .................. 26,88
Þorskur, 1/1—15/5, Rússland .................... 26,88
Skreið. 1/1—15/5, sterlfngssvæði og EPU-lönd 26.88
Saltfiskur, óverkaður. 1/1—15/5, EPU-lönd .... 26,88.
Saltfiskur, verkaður, 1/1—15/5, EPU-lönd .... 26,88
Flatfiskur, 16/5—31/12, EPU-löndin ............. 27,97
Þorskur, 16/5—31/12, Bandaríkin .............. 28,05
Þorskur, 16/5—31/12, Rússland .................. 28,05
Skreið, 16/5—31/12, sterlingsvæði og EPU-iönd 28,05
Saltfiskur, óverkaður, 16/5—31 12. EPU-lönd 28,05
Saltfiskur, verkaður, 16/5—31/12, EPU-lönd . . 28,05
Flatfiskur, 1/1—15, 5, EPU-lönd ................ 28,39
Ýsa, 1/1—15/5, Bandaríkin ...................... 29,26
Ýsa 1/1—15/5. EPU-löndin ....................... 29,26
St.einbítur. 1/1—15/5, Bandaríkin .............. 29,26
Ýsa 16/5—31/12. Bandaríkin ..................... 30,71
Ýsa, 16/5—31/12. EPU-löndin ................... 30,71
Steinbítur, 16/5—31/12, Bandaríkin ............. 30,71
Gélfdúkur
Italskt linoleum
Gúmmidúkur
Plast-gdlfflisar
Plast-veggflísar
og tilheyrandi lím fyrirliggjandi.
Helgi Magnússon & Co.
Hafnarstræti 19. — Sími 13184.
leysir vandasöm má
ÞEGAR Frakkar hafa þurft
á að haida manni, sem hæfur
væri að leysa flókin og vanda-
söm mál, hafa þeir oft leitað
til Jules Moch. Hann er nú 65
ára að aldri, en svo unglegur
og frískur að undrum sætir. Á
stríðsárunum vann hann mikið
og merkt starf í andspyrnu-
hreyfingunni og óvíst er hvort
aðrir hafa unnið Fakklandi
meira gagn á þeim árum — að
de Gaulle undanskildum.
Jules Moch gerðist jafnaðar-
maður á unga aldri, og varð
brátt vinur Léon Blum, sem
hann virti mikils og dreymdi
um að halda áfram starfi hans.
Hann tók verkfræðipróf, var
offursti í fyrra stríðinu og
sæmdur mörgum heiðursmerkj
um. Að stríðinu loknu vann
Jules Moch í Þýzkalandi, Sovét
ríkjunum og fleiri löndum álf-
unnar að friðarmálum. 1928 hóf
hann stjórnmálaferil sinn. Var
hann þá kosinn á þing fyrir
Valence og síðar Sete, en loks
fyrir Herault kjördæmið, og
hefur hann nú gegnt þing-
mennsku fyrir það í aldarfjórð-
ung.
Þegar Léon Blum myndaði
þjóðstjórnina 1936, varð Jules
Moeh aðstoðarforsætisráðherra
og síðar ríkisritari. í stjórn
Blum frá 1938 var hann skip-
aður atvinnumálaráðherra, og í
byrjun stríðsins varð hann for-
sætisráðherra. Hann lenti þegar
í stað í andstöðu við Vichy
stjórnina og var settur í fang-
elsi. Þegar honum var sleppt
lausum skipulagði hann and-
spyrnuhópa gegn Vichy. í tvö
ár fór hann huldu höfði, en þá
komst Gestapo á spor hans og
hann neyddist til að flýja land.
Tók hann mikinn þátt í starf-
semi „Frjálsra Frakka“ og átti
Jules Moch
góðan hlut í að efla flota þeirra.-
Sonur hans féll í orrustu vorið
1944.
Stríðsárin höfðu gífurleg á-
hrif á Jules Moch. Vinir hans.
og ættingjar höfðu margir
hverjir fallið, en þótt hann
gleymi ekki, þá hatar hann
ekki Þjóðverja. Hann veit að
friðinn í Evrópu verður að
tryggja, svo hörmungarnar end
urtaki sig ekki, og þrátt fyrir
það, sem Frakkar og aðrar þjóð
ir hafa liðið, er Jules Moch
bjartsýnn. Ásamt Léon Blum,
nýsloppnum úr ýþzkum fanga-
búðum hóf hann baráttu gegn
hægri mönnum og kommúnist-
um og slagorðum þeirra um
„samsekt allra Þjó3verja“.
Frá 1945—1950 var Jules
Moch ráðherra í öllum ríkis-
stjórnum, sem myndaðar voru
í Frakklandi. Hann var at-
Frainhald á 8. síðu.